دیباچه
همان گونه که در مقالات پیشین بیان شد، سیره عملی و فضایل اخلاقی اهل بیت علیهم السلام و راه دستیابی به مقام قرب الهی، نقشی الگویی و کلیدی را ایفا می کند و در عصر حاضر، در میدان عظیم تاخت و تاز فرهنگی، بشریّت، پناهی جز قرآن و اهل بیت علیهم السلام ندارد.
در پنج مقاله قبل بر آن شدیم تا در حدّ امکان مجموعه تلاش های فعّالان عرصه معرّفی معارف اهل بیت علیهم السلام را در قالب «محصولات نرم افزاری» عرضه نمایم. در این راستا مجموعه عاشورا پژوهشی در آیینه نرم افزارها (ش 52)، نرم افزارهای فاطمی (ش 54)، نرم افزارهای حسنی، (ش 55)، نرم افزارهای علوی (ش 56) و نرم افزارهای مهدوی (ش 59) را تقدیم شما مخاطبان گرامی نمودیم.
البته در این مقالات سعی شده تا کامل ترین مجموعه آماده شود؛ ولی با این وجود، نواقصی وجود خواهد داشت. این مقاله به عنوان قسمت پایانی در دو بخش تقدیم می گردد:
الف) نرم افزارهایی که به طور مجزّا در خصوص بقیه معصومان علیهم السلام (که در شماره های قبل نیامده است) تهیه شده، معرّفی گردیده است.
ب) کلیه نرم افزارهایی که به صورت مجموعه ای (پنج تن علیهم السلام... چهارده معصوم علیهم السلام و...) در خصوص اهل بیت علیهم السلام تهیه شده، معرّفی گردیده است.
در پایان از همکاری های بی دریغ مسئول محترم مرکز امداد کامپیوتر(1)، آقای سید حجّت حسینی - که در جمع آوری و تدوین این مجموعه، نگارنده را یاری نمودند - کمال تشکّر و تقدیر را دارم.
بخش اوّل
نرم افزارهای موجود
1. عترت 1 (پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم).
2. عترت 6 (امام سجّادعلیه السلام).
3. عترت 7 و 9 (امام باقر و امام کاظم علیهما السلام).
4. عترت 8 (امام جعفر صادق علیه السلام).
5. عترت 10 (امام رضاعلیه السلام).
6. عترت 11 و 12 و 13 (امام جواد، امام هادی و امام حسن عسکری علیهم السلام).
1. عترت 1، پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم
این نرم افزار توسط مؤسّسه تحقیقاتی امام رضاعلیه السلام (2) و در قالب یک Cd تهیه شده است. این نرم افزار که به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی است، در محیط Winقابل اجرا بوده و شامل موارد زیر است:
1. زندگینامه پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه وآله وسلم.
2. بیش از 40 داستان مصوّر.
3. سخنان و احادیث پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله وسلم.
4. امکان جست و جوی موضوعی و لفظی احادیث به 3 زبان فارسی، عربی و انگلیسی.
5. قطعاتی از فیلم های مرتبط با زندگانی پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم.
6. تصاویری از اماکن متبرّکه، (مکه و مدینه).
7. زیارتنامه، دعای توسّل و سیری در مفاتیح الجنان به همراه قرائت و ترجمه آنها به فارسی و انگلیسی.
8. بررسی تاریخ اسلام.
9. چند سرگرمی آموزنده، برگرفته از احادیث رسول اکرم صلی الله علیه وآله وسلم.
10. پرسش و پاسخ از زندگانی پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله وسلم.
11. اشعار منتخب در مدح پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم.
قابل ذکر است که این نرم افزار به قیمت 000/70 ریال در شرکت سحر3 و فروشگاه های امداد کامپیوتر، یاسین رایانه (4) و شارح (5) عرضه شده است.
2. عترت 6، امام سجّادعلیه السلام
این نرم افزار توسط مؤسّسه تحقیقاتی امام رضاعلیه السلام و در قالب دو Cdتهیه شده است. این نرم افزار که به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد زیر است:
1. زندگینامه امام سجّادعلیه السلام.
2. بیش از 20 داستان مصوّر از زندگی آن حضرت.
3. سخنان و احادیثی از امام سجّادعلیه السلام.
4. مرثیه و مولودی.
5. متن کامل کتاب صحیفه سجّادیّه.
این نرم افزار به قیمت 000/70 ریال در شرکت سحر و فروشگاه های امداد کامپیوتر، یاسین رایانه و شارح عرضه شده است.
3. عترت 7 و 9، امامان باقر و کاظم علیهما السلام
این نرم افزار توسط مؤسّسه تحقیقاتی امام رضاعلیه السلام و در قالب یک Cd تهیه شده است. این نرم افزار که به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد زیر است:
1. زندگینامه امام محمدباقرعلیه السلام.
2. زندگینامه امام کاظم علیه السلام.
3. سخنان و احادیث ارزشمند امام باقر و امام کاظم علیهما السلام به همراه ترجمه فارسی و انگلیسی.
4. امکان جست و جوی کلمات در احادیث آن دو امام بزرگوار.
5. دعاهای مختلف از مفاتیح الجنان به همراه صدا و ترجمه فارسی و انگلیسی.
6. چندین داستان مصوّر و گویا همراه صدا به زبان فارسی، عربی و انگلیسی.
7. پرسش و پاسخ در مورد زندگی آن دو بزرگوار.
8. بهره گیری از چندین مرثیه و مولودی به همراه تصاویر اماکن متبرّکه.
9. کتاب شناسی در مورد زندگی امام باقر و امام کاظم علیهما السلام.
10. سرگرمی های آموزنده برای کودکان و نوجوانان جهت آشنایی بیشتر با زندگی چهارده معصوم علیهم السلام.
11. اشعار برگزیده در مدح دو امام بزرگوارعلیهما السلام.
12. امکان تغییر زبان بخش های برنامه به فارسی، عربی و انگلیسی.
این نرم افزار نیز به قیمت 000/70 ریال در شرکت سحر و فروشگاه های امداد کامپیوتر، یاسین رایانه و شارح عرضه شده است.
4. عترت 8 ، امام جعفر صادق علیه السلام
این نرم افزار توسط مؤسّسه تحقیقاتی امام رضاعلیه السلام و در قالب یک Cd تهیه شده که به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد زیر است:
1. زندگینامه امام جعفر صادق علیه السلام به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی به همراه اجرای نمایشی آنها.
2. بهره گیری از چندین داستان مصوّر از زندگانی امام صادق علیه السلام.
3. مرثیه و مولودی های مرتبط با امام صادق علیه السلام.
4. سخنان و احادیث ارزشمند پیشوای ششم به همراه ترجمه فارسی و انگلیسی.
5. امکان جست و جوی کلمات به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی در احادیث امام جعفر صادق علیه السلام.
6. اشعار برگزیده در مدح امام صادق علیه السلام.
7. بهره گیری از سرگرمی های آموزنده برای آشنایی با زندگانی چهارده معصوم علیهم السلام.
8. کتاب شناسی آثار منتشر شده درباره امام صادق علیه السلام.
9. دعاهای منتخب از مفاتیح الجنان همراه قرائت متن آنها.
10. این نرم افزار به قیمت 000/70 ریال در شرکت سحر و فروشگاه های امداد کامپیوتر، یاسین رایانه و شارح عرضه شده است.
5. عترت 10، امام رضاعلیه السلام
این نرم افزار توسط مؤسّسه امام رضاعلیه السلام و در قالب یک Cdتهیه شده است. نرم افزار مذکور که به زبان فارسی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد زیر است:
1. زندگینامه امام رضاعلیه السلام.
2. بیش از 20 داستان مصوّر به همراه صدا و به زبان فارسی.
3. بهره گیری از چندین نوحه و مرثیه درباره امام رضاعلیه السلام.
4. احادیث گهربار امام رضاعلیه السلام به همراه صدا و ترجمه.
5. امکان جست و جوی واژگان در احادیث حضرت رضاعلیه السلام.
6. اشعار برگزیده در مدح هشتمین پیشوای شیعیان حضرت رضاعلیه السلام.
7. زیارتنامه امام رضاعلیه السلام و چند دعای منتخب با ترجمه فارسی.
8. معرّفی بخش های گوناگون حرم امام هشتم علیه السلام.
9. پرسش و پاسخ از زندگی امام رضاعلیه السلام.
10. کتاب شناسی آثار انتشار یافته در مورد امام رضاعلیه السلام.
11. امکان چاپ از متون بخش های گوناگون برنامه.
این نرم افزار به قیمت 000/70 ریال در شرکت سحر و فروشگاه های امداد کامپیوتر، یاسین رایانه و شارح عرضه شده است.
6. عترت 11 و 12 و 13 (امامان جواد، هادی و عسکری علیهم السلام)
این نرم افزار توسط مؤسّسه تحقیقاتی امام رضاعلیه السلام و در قالب یک Cd تهیه شده است. این نرم افزار که به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد زیر است:
1. زندگینامه امام جواد، امام هادی و امام حسن عسکری علیهم السلام.
2. پرسش و پاسخ در مورد زندگانی سه امام معصوم علیهم السلام.
3. دعاهای منتخب از مفاتیح الجنان.
4. مرثیه و مولودی مربوط به امامان بزرگوارعلیهم السلام.
5. احادیث گهربار امام جواد، امام هادی و امام حسن عسکری علیهم السلام همراه ترجمه آنها به فارسی.
6. اشعار برگزیده در مدح امامان بزرگوارعلیهم السلام.
7. امکان تغییر زبان برنامه به 3 زبان عربی، فارسی و انگلیسی.
8. چند سرگرمی آموزنده جهت آشنایی بیشتر با زندگی چهارده معصوم علیهم السلام.
9. بهره گیری از چندین داستان مصوّر به همراه صدا به 3 زبان فارسی، عربی و انگلیسی.
10. کتاب شناسی مربوط به زندگانی امام جواد، امام هادی و امام حسن عسکری علیهم السلام.
11. امکان جست و جوی کلمات در احادیث سه امام معصوم علیهم السلام.
این نرم افزار به قیمت 000/70 ریال در شرکت سحر و فروشگاه های امداد کامپیوتر، یاسین رایانه و شارح عرضه شده است.
یادآوری
علاوه بر آنچه در بخش اوّل معرّفی گردید، محصولات نرم افزاری فراوانی نیز در قالب سی دی های صوتی، تصویری، Vcdو Mp3از محافل و مراسم مولودی، عزاداری ها، سخنرانی ها، سریال های داستانی و... تولید شده است که گل محمّدی (مدایح پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله وسلم)، در سوگ رسول صلی الله علیه وآله وسلم (مراثی پیامبرگرامی اسلام)، مقامات الرّسول الاعظم فی القرآن، نوا، زینت عابدان، همراه با کاروان، دریای دانش، صبح صادق، در سوگ صادق علیه السلام، امام در بند، گلشن طوس، غریب آشنا، مظهر سخاوت، در سوگ جواد، گلشن هدایت، خورشید سامرّا، عزای عسکری، ولایت عشق، الامام الرّضاعلیه السلام، گنجینه معرفت و... از آن جمله اند.
بخش دوم : نرم افزارهای موجود
1. اهل بیت علیهم السلام.
2. اشعار اهل بیت علیهم السلام.
3. ولاء 2.
4. الفضائل.
5. طاها.
6. بحارالانوار.
7. نور 2 (جامع الاحادیث).
1. اهل بیت علیهم السلام
این نرم افزار توسط دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی (6) و در قالب یک Cd تهیه شده است.
این نرم افزار به زبان فارسی و عربی است و در محیط Dos قابل اجرا و شامل موارد زیر است:
1. تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام برگرفته از 455 عنوان کتاب در قالب 1004 جلد، از قرن اوّل تا دهم هجری.
2. 19 موضوع اصلی، 1469 موضوع فرعی و 278507 فیش از کلام معصومین و انبیاعلیهم السلام.
این نرم افزار به قیمت 000/50 ریال در فروشگاه های امداد کامپیوتر و شارح عرضه شده است.
2. اشعار اهل بیت علیهم السلام
این نرم افزار توسّط دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی تهیه شده است. این نرم افزار که بخشی از Cdبلاغ 2 است، شامل اشعار منسوب به چهارده معصوم علیهم السلام برگرفته از 54 جلد کتاب در قالب 5246 بیت است و در محیط Dosاجرا می گردد.
لازم به ذکر است که Cd بلاغ 2 که شامل نرم افزارهای متعدّدی است، توسط دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم تولید شده است.
این Cd در فروشگاه های شارح و امداد کامپیوتر عرضه شده است.
3. ولاء 2
نرم افزار ولاء 2 با هدف ترویج سخنان و سیره معصومان علیهم السلام، یکی دیگر از برنامه هایی است که توسّط دفتر تحقیقاتی یاسین (7) در دو نسخه عربی و فارسی تولید شده است.
برنامه ولاء 2، نرم افزاری حدیثی است که حاوی 560 حدیث از چهارده معصوم علیهم السلام، زیارات متعدد ایشان و دعاهای گوناگون است. چهارده قطعه فیلم از اماکن متبرّکه و هم چنین مدایح و مراثی اهل بیت علیهم السلام که در قالب چند تواشیح اجرا گردیده است، بخش هایی از این برنامه را تشکیل می دهند. هرکدام از نسخه های عربی و فارسی این نرم افزار در قالب یک Cd تولید شده و در محیط Winقابل اجرا است.
پنج عنوان اصلی در ولاء 2 به چشم می خورند که عبارتند از:
الف) چهل حدیث
چهل حدیث اخلاقی از هریک از معصومان علیهم السلام به صورت صوتی - تصویری در برنامه آمده است. فهرست موضوعات، نمایه ها و واژه ها، دست یابی به حدیث مورد نظر را آسان می کند.
ب) فیلم
در این برنامه چهارده قطعه فیلم از مشاهد مشرّفه معصومان با صوت مدّاحان معروف به نمایش در می آید.
ج) زیارات
زیارات جامعه کبیره، عاشورا، اربعین، وارث، امین الله، ائمّه بقیع، حضرت زهراعلیها السلام و چهارده زیارت مختصر برای هریک از معصومان علیهم السلام به گونه صوتی - تصویری در آن ارائه شده است.
د) ادعیه
ولاء 2 حاوی دعای کمیل، ندبه، توسل، فرج و ادعیه ایام هفته نیز هست.
ه) تواشیح
چندین تواشیح زیبا در مدح یا رثای هریک از معصومان علیهم السلام در این برنامه در دسترس کاربر قرار داده شده است. در برنامه ولاء 2، کاربر از دو راه می تواند برنامه دلخواهش را بیابد:
1. از راه نام هریک از معصومان در بالای صفحه اصلی که با انتخاب هر نام، برنامه های مربوط به آن حضرت، مشاهده می شود.
2. از راه برنامه ها در پایین صفحه اصلی که بااین انتخاب، می توان به موضوع مورد نظر درباره همه معصومان علیهم السلام، دست یافت. به عنوان مثال با انتخاب گزینه زیارات، همه زیاراتی که مربوط به معصومان است، در اختیار کاربر قرار می گیرد.
این نرم افزار به قیمت 000/69 ریال در فروشگاه های امداد کامپیوتر و یاسین رایانه عرضه شده است.
4. الفضائل
این نرم افزار توسط موسّسه گنجینه معرفت (8) و در قالب یک Cd تهیه شده است. این نرم افزار که به دو زبان فارسی و عربی است، مجموعه ای از کتب اهل سنّت و در فضائل و مناقب اهل بیت علیهم السلام و شامل موارد زیر است:
1. فضائل و مناقب اهل بیت علیهم السلام از جامع الصّغیر سیوطی (متوفّای 911 ق).
2. حدیث ولایت از مسند احمد بن حنبل شیبانی.
3. شرح حال و فضائل خاندان نبوّت علیهم السلام علاّمه سبط بن جوزی (قرن هفتم).
4. ینابیع المودّة، خواجه کلان قندوزی حنفی، 2 جلد.
5. ترجمه شواهد التّنزیل، حاکم حسکانی.
6. ترجمه وسیله المخدوم در شرح صلوات چهارده معصوم علیهم السلام، فضل بن روزبهان خنجی اصفهانی (متوفّای 927 ق).
7. ترجمه الخصائص، نسائی.
8. ترجمه البیان فی اخبار مهدی آخرالزّمان، خواجه کلان قندوزی حنفی.
9. به همراه ساعت ها سخنرانی پیرامون ولایت و امامت اهل بیت علیهم السلام.
این نرم افزار به قیمت 000/82 ریال در مؤسّسه گنجینه معرفت و فروشگاه یاسین رایانه عرضه شده است.
5. طاها
نرم افزار طاها، توسّط دفتر تحقیقاتی یاسین و در قالب یک Cd تهیه شده است. این نرم افزار که در محیط Win قابل اجراست، شامل موارد زیر است:
1. هدیه طاها: آموزش زندگانی معصومان علیهم السلام در قالب کلاس درس همراه با صوت و تصویر.
2. وقایع نامه: حوادث عام الفیل تا غیبت کبرای امام زمان علیه السلام.
3. زندگینامه: زندگانی چهارده معصوم علیهم السلام همراه با صوت و تصویر.
4. احادیث: احادیث اخلاقی، اجتماعی معصومان علیهم السلام همراه با صوت و تصویر.
5. معصومان علیهم السلام در منظر اهل سنّت: دیدگاه های علمای اهل سنّت درباره معصومان علیهم السلام.
6. اشعار: 168 قطعه شعر درباره معصومان علیهم السلام همراه با صوت و تصویر.
7. نغمه ها: مجموعه ای از مدایح و مولودی و مراثی درباره معصومان علیهم السلام همراه با صوت و تصویر.
8. حکایات: 70 حکایت از معصومان علیهم السلام همراه با صوت و تصویر.
9. آزمون و سرگرمی: سرگرمی های جذّاب مانند کلمات مزدوج، شکار پاسخ، جورچین و جدول.
10. فیلم: قطعاتی فیلم درباره معصومان علیهم السلام.
این نرم افزار به قیمت 000/60 ریال در فروشگاه های یاسین رایانه و امداد کامپیوتر عرضه شده است.
6) بحارالانوار
این نرم افزار توسّط مؤسّسه گنجینه معرفت و در قالب یک Cd تهیه شده است. این نرم افزار که به دو زبان عربی و فارسی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد زیر است:
1. ترجمه 30 جلد از بحارالانوار علاّمه مجلسی همراه متن عربی و ترجمه فارسی.
2. یک جلد، ترجمه کتاب معاد (البته به صورت گلچین).
3. ترجمه کتاب امامت از ج 23 تا 27.
4. ترجمه کامل تاریخ زندگی حضرت زهراعلیها السلام، ج 43.
5. ترجمه کامل تاریخ زندگی امام حسن علیه السلام، ج 44.
6. ترجمه کامل تاریخ زندگی امام حسین علیه السلام، ج 45.
7. ترجمه کامل تاریخ زندگی امام سجّادعلیه السلام، ج 46.
8. ترجمه کامل تاریخ زندگی امام موسی کاظم علیه السلام، ج 48.
9. ترجمه مهدویّت بحارالانوار، جلدهای 51، 52 و 53.
10. ترجمه کتاب اسماء و العالم، جلدهای 57 تا 66.
11. ترجمه جلد 106 شامل فیض القدسی.
12. شرح حال کامل علاّمه مجلسی به نقل از مرحوم محدّث نوری.
7. نور 2، جامع الاحادیث
این نرم افزار توسّط مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (9) و در قالب یک Cd تهیه شده است و به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی، در محیط Winقابل اجرا بوده و شامل موارد زیر است:
1. کتاب های موجود در برنامه
187 عنوان کتاب در 442 جلد از 90 مؤلّف: قرآن کریم، نهج البلاغه، صحیفه سجّادیه، کافی، تهذیب، الاستبصار، من لایحضره الفقیه، وسائل الشّیعه، مستدرک الوسائل، بحارالانوار، مصادر بحارالانوار، کتب هشت گانه رجالی و...
2. ارائه 76 جلد کتاب با اعراب کامل
قرآن کریم، نهج البلاغه، صحیفه سجّادیه، کتب اربعه، وسائل الشّیعه و مستدرک الوسائل.
3. ارتباط آیات قرآن با احادیث
جست و جوی احادیث مرتبط با آیه انتخاب شده و امکان تفسیر آیات به وسیله احادیث.
4. پژوهش در احادیث
پژوهش از طریق فهرست کلمات، جست و جوی ترکیبی واژه ها، فهرست سازی، فهرست عناوین و ابواب کتب و جست و جو در محدوده خاص (مؤلّف، زمان، محیط و محتوا).
5. ارتباط متن با لغت نامه
ارائه معانی واژه های موجود در متن بر اساس 3 لغت نامه معتبر: کتاب العین، لسان العرب و مجمع البحرین.
6. امکانات جانبی متنوّع
تطبیق متن نمایشی با فهرست کتب، تفکیک آیات، اسناد، متن احادیث و بیان مؤلّف با رنگ های متفاوت، آوردن کلمه جست و جو شده در ابتدای صفحه، علامت گذاری در متن، حاشیه نویسی، نمایه زنی بر متن، رنگی کردن متن، امکان مقابله متن ها با یکدیگر و یادداشت برداری.
7. محیطهای کاربری متفاوت
امکان استفاده از چهار محیط کاربری مستقل در گزینه جست و جو و ثبت پژوهش های انجام شده.
8. امکانات دیگر
امکان رؤیت هم زمان متن عربی با متن فارسی، امکان جست و جو به همراه فیلمی از مقبره علاّمه مجلسی، ساعت ها فیلم و ده ها سخنرانی از فرهیختگان پیرامون مسائل مذهبی و تصاویر جالب گرافیکی.
این نرم افزار به قیمت 000/85 ریال در مؤسّسه گنجینه معرفت و فروشگاه های امداد کامپیوتر و یاسین رایانه عرضه شده است.
نیازمندی های برنامه
پنتیوم MHZ 233.
حافظه MB 64.
درایو X 32.
سیستم عامل ویندوز 95.
دقّت صفحه نمایش 600 * 800 - رنگ Bit 16.
قابل ذکر است که این نرم افزار به قیمت 00/350 ریال در مراکز پخش مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی و فروشگاه های امداد کامپیوتر، یاسین رایانه و شارح عرضه شده است.
یادآوری
همان طور که در بخش اوّل ذکر شد، علاوه بر محصولات نرم افزاری، Cdهای مختلفی در قالب صوتی و تصویری تولید شده که در خصوص موضوع بخش دوم است (نرم افزارهای مجموعه ای اهل بیت علیهم السلام).
از این دسته می توان به این سی دی ها اشاره کرد: پنج تن آل عبا، مجموعه نرم افزارهای ذاکرین، حدیث خوبان، طوبی، گنجینه معرفت، ستاره های آسمانی، حول ولایة اهل البیت علیهم السلام، چهارده معصوم علیهم السلام، موسوعة الادعیة و الزّیارات.