اشاره
نزدیک به یک دهه از حضور رایانه در حوزه علمیه قم می گذرد.
گرچه در این مدت با استخدام این ماشین حیرت آور تلاش هایی باانگیزه هموار ساختن بستر پژوهشهای دینی حوزوی در جهت پاسخگویی به نیازهای فرهنگی، دینی جامعه، جامه عمل پوشیده است اما بی شک هنوز بسترهای ناگشوده و سوالات بی پاسخ بسیار است. کالبد شکافی نواقص، مشکلات، کوتاهی ها و نقد و ارزیابی فعالیتها، امری است که رصت بیشتر و اطلاعات افزون تری لازم دارد و خوب است خود دست اندرکاران محترم تهیه نرم افزارها به ارزیابی کم و کیف تلاشهابرخیزند و برای بهره گیری بهتر از امکانات رایانه ای در رابطه با معارف اهل البیت(ع) برنامه ریزی کنند.
آنچه فعلا در مقام بیان آن هستیم، ارائه گزارشی گذرا از تلاشهاو فراورده های نرم افزاری مراکز علمی و تحقیقاتی درون حوزه ازیک سو و همیاری متخصصان متعهد علوم رایانه ای از سوی دیگرمی باشد، که از نظر شما می گذرد.
عنوان نرم افزار
الموسوعه الاسلامیه الکومبیوتریة
فقه 1
شامل فتاوای آیت الله العظمی سیستانی همراه با سؤال وجواب و متن.
کتب فقهی ایشان.
زندگی نامه و تصاویر مربوط به ایشان.
فقه 2
شامل فتاوای امام خمینی همراه با سؤال و جواب و متن.
کتب فقهی ایشان.
زندگی نامه و تصاویر ثابت و متحرک مربوط به ایشان.
فقه 3
شامل فتاوای آیت الله العظمی خویی همراه با سؤال و جواب ومتن.
کتب فقهی ایشان زندگی نامه و تصاویر ثابت و متحرک مربوطبه ایشان.
الطف
شامل ; بررسی زندگی حضرت امام حسین(ع) و واقعه عاشورا.
قرائت مقتل، نوحه، مراثی، ادعیه و زیارات زندگی نامه شعرا، خطبا و 130 شخصیت که در حادثه عاشوراحاضر بودند.
معرفی اماکن مربوطه.
المسابقات
شامل چند مسابقه در زمینه قرآن، حدیث، عقاید، تاریخ ومعلومات عمومی.
المساجد
شامل بررسی تاریخی، باستانی و معماری مجموعه ای از مساجدقدیم و جدید در جهان همراه با تصاویر ثابت و متحرک.
رمضان
شامل بررسی زمینه های معنوی و عبادی ماه رمضان.
وقایع تاریخی ماه رمضان.
اماکن مقدس در ارتباط با ماه رمضان.
الغدیر
شامل بررسی ابعاد تاریخی، سیاسی، اجتماعی و دینی بیعت غدیرخم.
بررسی زندگانی پیامبر اکرم(ص) و امام علی (ع) و شخصیتهای اسلامی آن مقطع.
اما کن تاریخی مربوط به غدیرخم.
الموسوعه الاسلامیه
شامل مجموعه ای از معارف اسلامی (قرآن، حدیث، عقاید، تاریخ اسلام، فقه، اصول فقه، فلسفه اسلامی، سیره نبوی (ص) واهل بیت(ع)، تراجم، اقتصاداسلامی، فرق و مذاهب اسلامی، اماکن مقدسه) که با تکیه بر دیدگاه اهل بیت (ع) تهیه شده است.
پژوهشکده باقرالعلوم (ع)
هادی
شامل بانک اطلاعات کتابهای فارسی که تاکنون حجم آن به 24هزار عنوان رسیده است. کتابهای در دو گرایش کلی علوم اسلامی و علوم انسانی انتخاب شده است. این برنامه با حدود 30 گزینه قابل جستجو از جمله جستجوی ریز موضوعات به همراه آدرس صفحه به صفحه و مشخصات دیگر، کتابشناسی نسبتا جامعی را عرضه کرده است.
الهادی
شامل بانک اطلاعات کتابهای عربی که تاکنون حجم آن به 10 هزارعنوان رسیده است. کتابها در دو گرایش کلی علوم اسلامی و علوم انسانی انتخاب شده است. این برنامه از نظر کیفیت همسان برنامه کتابشناسی هادی است.
راهنمای تفاسیر
شامل چهار تفسیر مجمع البیان، المیزان، نمونه و فی ظلال القرآن است. که در تنظیم موضوعی هریک به ترتیب از کتابهای الدلیل، تالیف الیاس کلانتری و فهرست موضوعی تفسیر نمونه،تنظیم احمد علی بابائی و رضا محمدی و مفتاح کنوز فی الظلال القرآن، تنظیم محمد یوسف عباس و معجم موضوعی مجمع البیان،گروهی از محققان پژوهشکده باقرالعلوم(ع) استفاده شده است.
مکتب اسلام
شامل 20 سال مجله مکتب اسلام با جستجوی موضوعی به همراه آدرس و مشخصات.
دفتر تحقیقاتی یاسین
بشری 2
شامل ترجمه نهج البلاغه با اعراب به همراه ترجمه دکتر سید جعفر شهیدی با قابلیت جستجوی الفاظ.
زندگی نامه امام علی (ع) و سید رضی (ره) و مطالبی در باره مصادر و منابع، شرحها و ترجمه ها و ویژگیهای ادبی نهج البلاغه.
اشعاری در وصف امام علی(ع) و تصاویری از مشاهد مشرفه بامدایح و مراثی.
دعای کمیل، زیارت امین الله، مناجات امام علی(ع) در مسجدکوفه، حدیث کساء (هریک با قرائت های گوناگون از قاریان مختلف).
رثاء
شامل زندگانی امام حسین(ع) از ولادت تا شهادت مقتل امام حسین(ع) و فرزندان و اصحاب ایشان مجموعه ای از احادیث امام حسین(ع) در موضوعات اخلاقی مراثی امام حسین(ع) و اهل بیت آن حضرت به زبانهای عربی، ترکی، انگلیسی و اردو.
سخنرانی خطباء و مداحان معروف به زبان عربی و با تصاویرثابت و متحرک.
ندا
شامل قرائت 20 سوره از قرآن توسط 15 تن از قاریان مشهورجهان و 12 تواشیح همراه تصاویر ثابت و متحرک.
حدود 40 مقاله در خصوص قرآن کریم.
این برنامه در نسخه عربی انگلیسی با ترجمه انگلیسی آیات ونسخه فارسی با ترجمه فارسی آیات عرضه شده است.
عاشورا(1)
شامل عزاداری برای اهل بیت امام حسین(ع) توسط 20 تن ذاکران فارسی زبان.
زیارت عاشورا زندگی نامه امام حسین(ع) و سیر تاریخی وواقعه عاشورا به همراه مطالبی در باره 18 تن از یاران ونزدیکان امام حسین (ع)
سیمای غم
شامل 6 قطعه فیلم از اماکن متبرکه به همراه مراسم عزاداری
ولاء2
چهل حدیث اخلاقی از هر معصوم (مجموعا 560 حدیث) به صورت صوتی تصویری با امکان استفاده از لیست موضوعات و واژه ها.
تعدادی ادعیه، زیارات و تواشیح در باره معصومین(ع) با صوت وتصویر و تصاویر مشاهد مشرفه.
ضحی
شامل پنج دوره کامل ترتیل قرآن با صوت قاریان مشهور جهان.
زندگی نامه 5 تن از قاریان مشهور.
شش نسخه کامل ترجمه قرآن (از محمد مهدی فولادوند، بهاءالدین خرمشاهی، عبدالمحمدآیتی، عباس مصباح زاده، سید جلال الدین مجتبوی) به زبانهای فارسی و انگلیسی (آرتور جان آربری).
نوشتاری در باره فن ترجمه قرآن و بررسی ترجمه های موجود.
قطعه های کوتاه فیلم در موضوعات مختلف.
روزنامه آموزشی وپژوهشی فیضیه
روح و ریحان (تفسیر 1)
شامل تفسیرسوره های مبارکه مائده، انعام و اعراف حضرت آیه الله جوادی آملی.
روح و ریحان (فقه 1)
شامل - درسهای خارج فقه (قضا) حضرت آیه الله فاضل لنکرانی.
درسهای خارج فقه (دیات) حضرت آیه الله مکارم شیرازی.
درسهای خارج فقه (صوم) حضرت آیه الله جوادی آملی.
درسهای خارج فقه (صلوه) حضرت آیه الله شیخ جواد تبریزی.
روح و ریحان
(اصول فقه 1)
شامل درس خارج اصول حضرت آیه الله فاضل لنکرانی.
مرکز تحقیقات اسلامی سپاه پاسداران
نمایه مجلات
شامل اطلاعات بیش از پنجاه عنوان مجله با بیشن از پنجاه هزارواژه و انواع جستجو از جمله جستجوی موضوعی.
عاشورا
شامل زندگی نامه و قیام امام حسین(ع) و موضوعات مرتبط به آن، با قابلیتهای مختلف از جمله دیدن متن کتاب، مقالات، فرمت عناوین، کتابنامه، نمایش تصویر و صدا همراه با کلید واژه های مختلف.
آثار
شامل مجموعه فعالیتها و آثار مرکز تحقیقات اسلامی سپاه.
نظام دفاعی
شامل اطلاعات در باره نظام دفاعی اسلام.
بررسی کتاب
شامل بررسی محتوایی کتب منتشر شده در سطح کشور در موضوعات اسلامی و انسانی.
نور الانوار(1)
مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی
شامل ترتیل کل قرآن کریم، با صدای استاد پرهیزکار و استادمنشاوی.
معجم لفظی قرآن با اعراب با فهرست کلمات و جستجوی واژه وعبارت در متن قرآن و ریشه کلمات آن.
معجم لفظی تفسیرالمیزان (عربی) با فهرست کلمات و امکان جستجوی لفظی.
نورالانوار (2)
شامل تفاسیر فارسی (نمونه و المیزان)، عربی (المیزان ومجمع البیان، قمی، عیاشی، شواهد التنزیل، شبر، و تفسیرالمنسوب الی الامام العسکری(ع » با امکان جستجو.
احادیث، شان نزول ها و تصاویر ثابت و متحرک مربوط به هرآیه و اعلام موجود در شان نزول ها.
11 ترجمه قرآن کریم، به فارسی (4 ترجمه)، به انگلیسی(3ترجمه)، فرانسوی، آلمانی، ترکی و اسپانیولی.
ترتیل کامل قرآن کریم با صدای پرهیزکار و استاد منشاوی
نورالعتره
شامل دوره کامل آثار شیخ مفید و شیخ صدوق و معجم الفاظمصادر بحار الانوار با 165 عنوان کتاب در 210 جلد در موضوعات تفسیر، فقه، اصول، کلام، ادعیه، و زیارات و...
معجم الفاظ 8 کتاب رجالی شیعه (رجال نجاشی، برقی، کشی، علامه حلی، شیخ طوسی، ابن غضائری، ابن داود و فهرست شیخ طوسی) باامکانات باز یابی اطلاعات مربوط به هر راوی.
معجم الالفاظ نور
شامل معجم الفاظ قرآن کریم با تفسیر المیزان به همراه ترجمه فارسی و انگلیسی قرآن کریم معجم لفظی بحار الانوار در110 جلد، کتب اربعه (کافی، تهذیب، اسبتصار، من لایحضره الفقیه)در26 جلد، وسائل الشیعه در 30 جلد، مستدرک الوسائل در 18جلد.
شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید در 20 جلد.
معجم لفظی و موضوعی بدایه الحکمه و مکاسب محرمه.
قرائت قاریان مختلف با تواشیح و نوحه خوانی.
نور الحکمه
شامل معجم موضوعی و لفظی کتب فلسفی; اسفار اربعه، بخش حکمت شرح اشارات، بدایه الحکمه، نهایه الحکمه، آموزش فلسفه، اصول فلسفه و روش رئالیسم، عرشیه، مشاعر، الهیات شفاء، بخش حکمت منظومه، رسائل فارسی صدرالمتالهین، (رساله سه اصل)، اشعارفارسی، دو نامه، و شواهدالربوبیه.
معجم موضوعی و لفظی کتاب کلامی کشف المراد فی شرح تجریدالاعتقاد.
معجم موضوعی و لفظی کتب منطقی; اساس الاقتباس، بخش منطق منظومه، منطق المشرقیین، بخش منطق اشارات، جوهر النضید،اللمعات المشرقیه و رساله تصور و تصدیق.
نور الفقاهه(1)
شامل معجم موضوعی و لفظی کتب فقهی و اصولی شرح لمعه، مکاسب شیخ انصاری، عروه الوثقی، فرائدالاصول، کفایه الاصول.
نور الفقاهه (2)
شامل تمام برنامه های نورالفقاهه (1).
معجم الفاظ الینا بیع الفقهیه (40 عنوان کتاب فقهی از 21فقیه قرن سوم تا قرن نهم هجری.)
مدیحه سرایی در مدح حضرت علی بن موسی الرضا(ع) همراه باتصاویر.
نورالسیره
شامل معجم لفظی کتب تاریخی، طبری، خلیفه بن خیاط (عربی) ، ویعقوبی و اخبار الطوال هردو همراه با ترجمه فارسی. 56 فهرست متنوع در آیات، فرق و ادیان، رویدادها، زمان ها، اعلام، مفاهیم،نصوص، تشکل ها، جغرافیا از دو کتاب تاریخ یعقوبی واخبارالطوال.
22تصویرونقشه ازتاریخ اسلام واماکن مذهبی.
کتابخانه نور (تراجم و کتاب شناسی)
شامل معجم لفظی 23 جلد کتابهای اعیان الشیعه، مستدرک اعیان الشیعه، الذریعه، امل الآمل، معالم العلماء.
لغت نامه لسان العرب.
کتابخانه نور (عرفان)
شامل الفتوحات المکیه، فصوص الحکم، (با تعلیقات استادعفیفی)، شرح فصوص الحکم قیصری (با حواشی و تعلیقات امام خمینی(ره) میرزا ابوالحسن جلوه، آقا محمد رضا قمشه ای، غلامعلی شیرازی و...، مفتاح الغیب (با تعلیقات امام خمینی، میرزا هاشم اشکوری، میرمحمد تقی فاطمی) مصباح الانس (با تعلیقات امام خمینی، میرزا هاشم اشکوری، آقا محمد رضا قمشه ای، میرسید محمدتقی فاطمی و...)، تمهیدالقواعد (با مقدمه و حواشی سیدجلال الدین آشتیانی، آقا محمد رضا قمشه ای، آقا میرزا محمود قمی ومیرزا هاشم اشکوری).
لغت نامه لسان العرب.
مناجات امام علی(ع)، دعای کمیل، عرفه، جوشن کبیر، ابوحمزه ثمالی، مناجات شعبانیه و مناجات عارفین، محبین و مریدین.
نمایش فیلمی از زندگانی امام خمینی (ره).
مرکز رایانه ای مسجد مقدس جمکران
نجم الثاقب
شامل متن کتاب نجم الثاقب حاج میرزاحسین طبرسی نوری باامکان جستجوی لفظی.
مهدی موعود (عج)
شامل متن ترجمه جلد13 کتاب بحار الانوار تالیف علی دوانی با امکان جستجوی لفظی.
تبیان 2
- شامل معجم الفاظ قرآن.
تبیان 2 (انگلیسی)
شامل معجم الفاظ قرآن به انگلیسی
تبیان 3
شامل برداشتهای موضوعی حجه الاسلام والمسلمین هاشمی رفسنجانی از قرآن کریم.
صراط
شامل معجم موضوعی 20 دوره تفسیر قرآن کریم از تفاسیر شیعه وسنی.
مفردات الفاظ قرآن
شامل الفاظ قرآنی کتاب لغت مفردات راغب.
معجم فقهی
شامل بیش از 3000 جلد کتاب در زمینه فقه و اصول (ازجمله تقریرات فقهی و اصولی آیات عظام; امام خمینی، گلپایگانی، خوئی، خوانساری، حکیم، اصفهانی، نائینی قدسرهم)، تفسیر و حدیث و اهم مصادرفقه مذاهب معروف اهل سنت.
قاموس فقه
شامل تمام الفاظ مهم در علم فقه، اعم از مصطلحات، قواعد،اعلام، امکنه، الفاظ مشکل و تعدادی از کتب قواعد و مصطلحات فقهی و منابع لغت.
حیاه العلماء
شامل شرح حال بیش از 70 شخصیت از علمای شیعه در زمانهای مختلف از منابع متعدد.
دلیل المولفات(کتابشناسی)
شامل مهمترین کتب کتابشناسی (الذریعه، کشف الظنون، اعلام زرکلی، معجم المطبوعات و...) و بیش از 10000 عنوان از اسامی کتب فقهی شیعه با ذکر مکان وجود آنها.
تاریخ 3
شامل بیش از 200 جلد کتاب در موضوع تاریخ و سیره پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) و عقاید شیعه و سنی و مهمترین منابع رجال حدیث اهل سنت.
امام مهدی (عج)
شامل معجم موضوعی حدود 500 عنوان کتاب با ترجمه فارسی و1941 حدیث در باره امام مهدی (عج) از منابع و مصادر شیعه واهل سنت. (5 جلد معجم احادیث امام مهدی (عج)
احکام شرعی جدید
شامل بیش از 14000 سؤال و جواب از فتاوای فقهاء از زمان مرحوم آیت الله یزدی صاحب عروه الوثقی تاکنون. (تمام مراجع فعلی) بیش از 2000 اصطلاح و واژه فقهی.
مکتب بشیر
مسابقه فکری نماز
شامل مسابقه فکری، سرگرمی و آموزشی با تصاویر.
ایران شناسی
شامل مسابقه برای آشنایی با آستانهای ایران اسلامی.
نماز در اسارت
حدس بزن
شامل مسابقه هوش در باره سورها و معانی قرآن.
مسابقه آیات، احکام، حدیث.
خاطرات آزادگان در باره نماز.
جورا چین نماز
شامل آموزش نماز همراه با مسابقه، صوت، تصویر و انیمیشن.
موسسه تحقیقات سیستم های الکترونیک مسیرسبزهدی
شامل برنامه مدیریت تحقیقات به ویژه در علوم اسلامی و علوم انسانی، به منظور عملیات تحقیقات روی متونی که فاقد فرمول وعلائم ریاضی است، در چهار بخش اصلی ورود اطلاعات، آماده سازی اطلاعات، تحقیق اطلاعات و خروج اطلاعات، طراحی شده است.
موسسه تحقیقاتی لوا
ابوثمامه
شامل اذان و سالنمای اسلامی و مناسبتهای اسلامی به همراه تصاویر و شرح هریک از مناسبتها.
نجوم اسلامی
شامل مسائل تخصصی نجوم که در فقه اسلامی کار برد دارند.
مثل اوقات شرعی(محاسبه اوقات شرعی بنا بر فتاوای شرعی فقهای مذاهب اسلامی)، قبله، هلال، خورشید و ماه گرفتگی، تقویم تطبیقی.
کتاب اوقات شرعی
شامل اوقات شرعی شهرهای ایران، اروپا و آسیای میانه.
موسسه فرهنگی دارالحدیث
کنزالعمال
شامل معجم لفظی کنزل العمال بزرگترین موسوعه حدیث نبوی (ص)بابیش از چهل هزار حدیث از رسول گرامی اسلام (ص). این برنامه انواع جستجوی، کلمه، عبارت، ماده، حروف و ترکیبی را داراست.
میزان الحکمه
شامل کتاب میزان الحکمه تالیف حجه الاسلام و المسلمین ری شهری با امکان جستجوی موضوعی.
مرکز مطالعات و تحقیقات السلامی دفتر تبلیغات اسلامی
اهل بیت(ع)
شامل; 200 جلد کتاب تا قرن 6 همراه متن با انواع جستجو در زمینه اهل بیت(ع).
بلاغ
شامل مطهر: نمایه موضوعی 81 جلد از آثار استاد شهید مطهری که 76 جلد آن همراه متن است.
این برنامه با 55 هزار عنوان موضوعات فرعی امکان جستجوهای مختلف را دارد.
رهبر: نمایه موضوعی 67 جلد از آثار مقام معظم رهبری همراه با متن 50 جلد.
این برنامه با حدود27 هزار موضوع امکان جستجوهای مختلف رادارد.
تصویر عشق: یادگار دوران جنگ و شهادت و ایثار رزمندگان اسلام در طول دفاع مقدس همراه با صوت و تصویر.
فرزانگان: اطلاعات ریز زندگی نامه جمعی از فقها، مدرسان،اساتید، مولفان و... با انواع جستجو.
نمایه مطبوعات
شامل نمایه موضوعی 30 عنوان روزنامه و49 عنوان مجله علمی،باامکان جستجو از طریق کلید واژه و... و بهره گیری از سیستم ارجاعات و مترادفات.
مرکز تحقیقاتی اسراء
شامل آثار حضرت آیه الله جوادی آملی (یک دوره تفسیر موضوعی در9 جلد، و تعدادی کتب دیگر معظم له) با انواع جستجو.