بسیاری از فعالان سیاسی اصلاح طلب و حامیان دولت معتقدند که دولت حسن روحانی به شکل ویژه در حوزه بهداشت و درمان، سیاست خارجی و نفت عملکرد موفقی داشته است. آنها معتقدند که وزرای سه وزارت خانه مربوط به این سه حوزه جزو ژنرال های کابینه یازدهم بوده اند و باید در کابینه دوازدهم حضور خواهند داشت. اما در هفته های اخیر زمزمه های مبنی بر کنار رفتن این سه وزیر و یک وزیر موفق دیگر از کابینه به گوش می رسد. به نظر می رسد حملات به وزرای اثر گذار و کارآمد دولت انگیزه آنها را برای ادامه همکاری با دولت تحت تاثیر قرار داده است.
به گزارش فرارو، روز چهارشنبه سیدحسن قاضی زاده هاشمی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره احتمال حضورش در کابینه دوازدهم گفت: «در مورد حضورم صحبت شده است اما اگر بخواهم صادقانه سخن بگویم باید به این موضوع اشاره کنم که این طور نمی شود کار کرد که ما زندگی و امور شخصیمان را بگذاریم و وسط میدان بیاییم و 4 سال کار کنیم آن هم برای مردم و انقلاب و در عین حال کتک هم بخوریم! من این مدلی کار نمی کنم.»
اشاره قاضی زاده هاشمی به حملات منتقدان اصولگرای دولت و همچنین برخی نهادهای حاکمیت و فشار به او بوده است. هاشمی اظهار کرد: «من زمانی حاضرم که جانم را برای کشور فدا کنم که کسانیکه ادعای انقلابی گری دارند، آنها دیگر ما را نزنند. اگر کسی ما را در خارج می زند مثل صدای آمریکا و انگلیس و... ماجرا فرق می‌کند. اما دیگر نهادهای انقلابی که بودجه و اعتبارشان را از انقلاب و نظام و شهدا می گیرند، نباید ما را تخریب کنند. آن هم در حوزه ای که مسئولیت اش با من است.»
این سخنان قاضی زاده هاشمی بازتاب گسترده ای در رسانه ها داشت، اما منتقدان دولت خط تخریبی خود را علیه او تشدید کردند. در شبکه های اجتماعی بیشتر کاربران از ادامه حضور هاشمی در وزارت بهداشت حمایت کردند.
سیدحسن قاضی‌زاده هاشمی وزیر بهداشت پیش از این نیز در فروردین ماه سال گذشته ساز جدایی زده بود. او گفته بود «به همه سیاسیون بگویید بعد از این دوره هم خیالشان راحت باشد، این آخرین حضور من در این عرصه است. به آقای رییس جمهور هم گفته‌ام که اگر چه که لیاقت نداشته‌ام ولی فقط همین دوره را در خدمتشان هستم.»
اما دیروز آیت الله مکارم شیرازی در تماس تلفنی با قاضی زاده هاشمی بر حضور وی در کابینه دولت دوازدهم تاکید کرد. او به وزیر بهداشت گفت: «شما اقدامات بسیاری در وزارت بهداشت انجام داده اید و در دولت آینده نیز با قدرت حضور داشته باشید و این مشکلات و موانعی که برای شما در این مسیر به وجود آمده باید برطرف شود.»
چندی پیش یک روزنامه اصلاح طلب از احتمال جدایی محمد جواد ظریف دیگر چهره برجسته دولت یازدهم خبر داد.
آفتاب یزد که در گزارشی با عنوان "ژنرال های مردد" این مطلب را مطرح کرده و نوشته بود: «تعدادی از وزرای قدرتمند کابینه دعوت مجدد روحانی را بی پاسخ گذاشته اند چرا که برای حضور دوباره در دولت و خدمت مجدد به مردم دچار تردید شده اند. در میان این وزیران مرددِ کارکشته، نام بیژن زنگنه وزیر نفت و محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه رخ می‌نماید.»
اما وزیر امورخارجه ادعای "تردید" برای حضور در کابینه را نه تائید کرد و نه رد. ظریف در پاسخ به اینکه "آیا می خواهید از دولت خارج شوید؟" افزود: «من حتما تا وقتی رئیس جمهور تصمیم نگیرد، اظهار نظری نمی کنم.»
ظریف به نوعی توپ را در زمین روحانی انداخت و افزود: «انتخاب کابینه از اختیارات مسلم رئیس جمهور است رئیس جمهور باید بر اساس آنچه خودشان مصحلحت می داند این تصمیم را بگیرد.»
ظریف نیز در سال گذشته اعلام کرده بود که تمایل داره در دولت آینده پیشنهاد وزارت خارجه به فردی دیگری داده شود.
درباره بیژن زنگنه نیز این ادعاها مطرح شده است. گفته می شود او نیز انگیزه زیادی برای ادامه حضور در کابینه را ندارد. اما زنگنه در این باره تصمیم را بر عهده رییس جمهور دانسته است.
در کنار این سه وزیر، علی طیب نیا وزیر اقتصاد نیز تمایلی به ادامه حضور در کابینه دوازدهم ندارد. او شاید جزو موفق ترین وزرای دولت نبود اما جزو وزرایی بود که رضایت نسبی از عملکردش وجود دارد. اگر ظریف برجام را به نتیجه رساند، هاشمی طرح سلامت را اجرا کرد و زنگنه توانست با قدرت تمام وزارت نفت را سرو سامان دهد و جایگاه ایران در بازار ارتقا دهد، طیب نیا نیز نقش مهمی در مهار تورم در کشور داشت.
او هم سال گذشته در سخنانی گفته بود: «در دولت بعدی نخواهم ماند. امکان ندارد. بمانم که چه؟ می‌روم دانشگاه درسم را می‌دهم، انتقادم را می‌کنم، کارهای پژوهشی‌ام را پیش می‌گیرم، حقوقم هم بیشتر است، فحش هم کمتر می‌خورم.»
همه وزرای مردد از حملات بی امان به خود گلایه دارند. بیشتر این حملات نیز به سمت و سوی ظریف و زنگنه بوده است با این حال به نظر می رسد آن دو برای حضور در دولت تردید کمتری دارند.
حملات به بخش های موثر و وزرای کارآمد و مهم دولت از همان ابتدای دولت یازدهم کلید خورد. محمد جواد ظریف بیش از همه وزرا با هجمه مخالفان روبه رو شد. با این حال او و تیم کاری اش با حمایت های رهبری و بزرگان نظام توانستند توافق هسته ای را رقم زنند. توافقی که مخالفان اکنون می گویند هیچ فایده ای نداشته است. اما دولت می گوید تمام تحریم های هسته ای لغو شده است.
پس از ظریف، زنگنه مورد شدیدترین هجمه های بوده است. وزیری که توانست با سروسامان دادن به اوضاع داخلی وزارت نفت و همچنین اصلاح قراردادهای نفتی و در پایان باز کردن پای شرکت های بزرگ نفتی به کشور همچون توتال، برای سرمایه گذاری در ایران انتقادات زیادی را به جان بخرد. منتقدان او را متهم می کنند که به جای توجه به ظرفیت های داخلی راه را برای نفوذ شرکت های خارجی باز کرده است.او توانست جایگاه از دست رفته ایران در بازار جهانی نفت را احیا کند.
قاضی زاده هاشمی نیز به عنوان وزیر بهداشت توانست با اجرای طرح سلامت محبوبیت زیادی را در جامعه برای دولت روحانی ایجاد کند. اما منتقدان می گویند طرح سلامت بسیار پر هزینه است و از سوی دیگر باعث گسترش فساد در جامعه پزشکی شده است. به گفته منتقدان این طرح پزشک محور و درمان محور است. با این حال بیمه همگانی که به نوعی از ابتکارات قاضی زاده هاشمی بود نظام سلامت ایران را متحول کرده و هزینه های درمان را به شدت کاهش داده است که همین رضایت نسبی شهروندان را در پی داشته است.
طیب نیا، وزیر اقتصاد 4 سال پیش با وعده کنترل تورم به دولت آمد. تورم در آن زمان حدود 40 درصد بود. او که مشهور به "طبیب تورم" بود به خوبی در 4 سال توانست این بیماری اقتصاد ایران را تا مرز انقراض ببرد. او در 4 سال تورم را به زیر ده درصد رساند. اقدامی که از دید تحلیلگران اقتصادی کار بزرگی بود، اما در کنار آن تیم اقتصادی دولت و در صدر آن طیب نیا در مهار رکود ناتوان بودند این موضوع با انتقاد شدید مخالفان دولت همراه بوده است. طیب نیا به همین خاطر چند بار تا مرز استیضاح رفت. به نظر می رسد فشار ها برای کنار زدن او جواب داده است و شواهد حاکی از آن است که او احتمالا دیگر وزیر اقتصاد نخواهد بود.
با این اوصاف با توجه به اینکه زمان زیادی برای معرفی کابینه پیشنهادی دولت دوازدهم باقی نماینده است، سوال اساسی و شاید نگرانی ناظرن این است که وزرای موفق دولت در کابینه باقی می مانند؟
برخی ناظران معتقدند حملات و تلاش ها برای حذف اعضای کلیدی کابینه در راستای ناکارآمد کردن دولت است. این ناظران می گویند بیشترین هجمه های به این 4 وزیر بوده است که اثرگذارترین اقدامات و در نتیجه بیشترین محبوبیت را برای دولت و حسن روحانی به ارمغان آورده اند.
