مکیدن شست در کودکان

مکیدن شست و مشابه آن نظیر مکیدن انگشتان پا و لبها در شیرخواری شایع است. شروع عادت مکیدن شست در کودکان از 4-3 ماهگی است و بلافاصله پس از تولد چنین عادتی در وی شکل نمی گیرد. کودک در سنین شیرخواری اغلب پس از غذا خوردن شست خود را مک می زند. برخی ازکودکان به محض اینکه پستانک یا پستان را از دهانشان بیرون بیاورند، به این کار مبادرت می ورزند. مکیدن شست یکی از اعمال سازشی اولیه است که کودک به وسیله آن خود را خوشحال می کند.
اگر مکیدن شست در سنین بالا مخصوصاً در سال های قبل از مدرسه رفتن مشاهده شود، نشانه اختلال است. مکیدن انگشت در سنین بالا، معمولاً شبها قبل از خواب، در موقع گرسنگی، هنگام تماشای تلویزیون، بی خوابی و یا بیماری مشاهده می شود.
برای از بین بردن این عادت بعد از دوره شیرخواری استفاده از تنبیه، تلخ کردن یا بستن شست، خجالت، تمسخر، تهدید، تذکر و خارج کردن انگشت کودک از دهان او، استعمال انگشتی، بی حرکت کردن آرنج و... معمولاً شیوه های بی فایده ای هستند و در بعضی مواقع موجب تشدید این عادت خواهند شد. بلکه بهترین و مؤثرترین شیوه آن است که کودک را به طور غیرمستقیم به سمت اصلاح رفتار نامطلوب فوق هدایت کنیم و او را به کارهایی که مورد علاقه اش می باشد واداریم تا به تدریج این عادت از سر وی بیافتد. گاه احساس گرسنگی و نارضایتی های مختلف دیگر موجب می شود که کودک با انگشت مکیدن آشنا شود. و یا کودک ممکن است حتی بعد از شیرخوردن به انگشت مکیدن مبادرت ورزد. اگر کودک نتواند غریزه ی مکیدن را از طریق مکیدن شیر از پستان مادر یا پستانک ارضاء کند، به شیوه هایی مانند مکیدن شست و غیره جبران می کند.
کودک از شش ماهگی به بعد استقلال داشتن را احساس می کند و مکیدن انگشت باعث می شود که او احساس امنیت بیشتری کند، اگر محبت ها و توجه لازم شما موجب شود که کودک توجه به محیط اطراف خود داشته باشد و با امکانات تازه ای که او را با دنیای جدید پیوند می دهد آشنا شود، به تدریج کمتر به مکیدن شست روی می آورد و کم کم آن را ترک می کند.
غریزه ی مکیدن پس از یک سالگی از بین می رود و اگر کودکی هنوز انگشت می مکد، علل مختلفی مانند: حسادت، افسردگی، تغییرات جدید ناخوشایند، تولد یک بچه جدید، ترس از والدین، رفتن به کودکستان و...
می تواند داشته باشد. گاهی ممکن است که کودک بدون علت به مکیدن انگشت مبادرت کند، دراین گونه مواقع بهترین راه حل این است که توجه کودک را به اسباب بازی یا آنچه که در اطرافش می گذرد جلب کنید و با او در فعالیتی شرکت کرده و بیشتر اوقات را با او بگذرانید.
منبع: نجاتی، حسین، (1388)، روانشناسی کودک، تهران، نشر بیکران، چاپ دهم.