به‌گزارش ایسنا، با توجه به توانمندی‌ها و ظرفیت‌های ایجاد شده در صنعت آب و برق ایران که در صورت حمایت اصولی و رفع موانع موجود رقمی معادل 20 میلیارد دلار درآمد ارزی را به خود اختصاص خواهد داد، در راستای انسجام بخشی‌های لازم، مرکز توسعه صادرات و پشتیبانی صنایع آب و برق در ساختار وزارت نیرو ایجاد شد.
با استناد به گزارش سازمان توسعه تجارت، سهم بخش نیرو در صادرات خدمات فنی و مهندسی در سال‌های 1392 الی 1395 حائز رتبه برتر شده، در گزارش‌های سازمان توسعه تجارت سهم صادرات خدمات فنی و مهندسی صنعت آب و برق در سال 1392 به میزان 47 درصد، سال 1393 به میزان 62 درصد، سال 1394 به میزان 98 درصد و در 9 ماهه سال 1395 به میزان 48 درصد از کل صادرات خدمات فنی و مهندسی کشور اعلام شده است.
این عملکرد در سال 1393 منجر به عضویت وزیر نیرو در شورای عالی صادرات شد. میزان صدور خدمات فنی و مهندسی صنعت آب برق در طی سال‌های 1392 تا 1395 در حدود 4.5 میلیارد دلار بوده است. از سال 1392 تاکنون شرکت‌های پیمانکار صنعت آب و برق کشور با حمایت‌های وزارت نیرو در کشورهای اتیوپی، آذربایجان، ارمنستان، ازبکستان، آفریقای جنوبی، افغانستان، الجزایر، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، سریلانکا، سوریه، سودان، عراق، عمان و کنیا پروژه‌های مختلفی را اجرا کرده‌اند.
از مهم‌ترین این پروژه‌ها می‌توان به پروژه احداث سد و نیروگاه اومااویا در کشور سریلانکا، پروژه برق رسانی به 1000 روستا در کشور سریلانکا، سد و نیروگاه سنگ توده دو در کشور تاجیکستان، سد و نیروگاه راغون در کشور تاجیکستان، نیروگاه حیدریه و صدر در کشور عراق، تصفیه خانه کربلا در عراق، نیروگاه تشرین و جندر در سوریه، سد رواندوز در کشور عراق، تصفیه‌خانه کرکوک در عراق و احداث شش واحد تصفیه‌خانه در کشور سودان اشاره کرد.
مپنا، صانیر، صانرژی، پارسیان، فراب، شفاب، گوهر رود، شیمبار، ایران ترانسفو، تولید ملزومات برقی، تابلیه، صفانیکو، پاوان پی، سابیر، سابیر بین الملل، کیان آب، طوس آب، مشانیر، تونل و سد آریانا، مهاب قدس، عمراب، سسیم نورپویا، کوثران نوین آبادان، اویول، عمران منابع اهواز، زلال ایران، کیسون، ساپتا، گام اراک، سینا برق، گروه صنعتی میلاد، ارجان پی، میراب، نصب نیرو، متبا، کنتورسازی، قدس نیرو، سیم و کابل ابهر، شرکت کابل سازی افق البرز و تانا بین الملل از شرکت‌های فعال در پروژه‌های برون مرزی صنعت آب و برق هستند.
از سوی دیگر ایران در شرایط فعلی با کشورهای همجوار خود شامل پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و عراق، ارتباط الکترویکی دارد. این ارتباطات الکتریکی برون مرزی در آینده نزدیک باز هم تقویت خواهد شد. بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم با توجه به این که چشم انداز وزارت نیرو، تبدیل ایران به مرکز راهبردی برق منطقه بوده، این موضوع در حال پیگیری است.
در این راستا ارتباط با کشورهای روسیه، تاجیکستان و کشورهای حوزه جنوبی خلیج فارس در دست بررسی، مطالعه و اقدام است. در طول برنامه پنج ساله ششم توسعه کشور، توسعه صادرات برق به کشورهای همجوار مورد توجه قرار دارد.
در این خصوص میزان صادرات برق از سال 1392 تا پایان 9 ماهه سال 1395 به کشورهای همجوار شامل پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و عراق 36575 میلیون کیلووات ساعت اعلام شده که معادل 3318 میلیون دلار درآمد ارزی داشته است.
علاوه‌بر این مبادلات برق مهم تر از صرف صادرات برق است، به این معنی که در برخی فصول و ساعات شبانه روز در کشورها، واردات برق مقرون به صرفه‌تر از نصب و راه‌اندازی نیروگاه فقط برای حدود چند صد ساعت کارکرد در سال است.
در این خصوص وزارت نیرو گزارشی توجیهی در ضرورت تشکیل کمیته مشترک صادرات برق و گاز طبیعی در راستای تبدیل ایران به مرکز مبادلات منطقه‌ای برق تهیه کرده و در کمیسیون اقتصاد هیات دولت و کمیسیون شورای عالی انرژی مطرح کرده است.
