معرفی شبکه اطلاع رسانی رز نت (بانک اطلاعات Proquest )

شبکه رزنت یکی از شبکه های ارزشمند اطلاع رسانی کشور در زمینه های تحقیقی است . این شبکه شامل تعداد بسیار زیادی پایگاه اطلاعات ارزشمند و معتبر در رشته های مختلف علمی است

شبکه رزنت یکی از شبکه های ارزشمند اطلاع رسانی کشور در زمینه های تحقیقی است . این شبکه شامل تعداد بسیار زیادی پایگاه اطلاعات ارزشمند و معتبر در رشته های مختلف علمی است . هر یک از پایگاه های اطلاعات مزبور را در واقع، یک شرکت یا مؤسسه بین المللی تاسیس و نگهداری می کند . ابتکار رزنت در شناسایی این پایگاه ها و جمع آوری آنها از سراسر جهان و دسته بندی های مناسبی است که از آنها به عمل آورده است . پایگاه های اطلاعات یاد شده در رزنت در چند دسته زیر تقسیم بندی شده است:

1 . پایگاه های داده: ⁽¹⁾این قسمت از رزنت شامل تعداد پایگاه داده در موضوعات مختلفی از قبیل: علوم عمومی، مهندسی و فن آوری، علوم پزشکی، مدیریت و تجارت، کشاورزی و علوم غذایی، علوم اجتماعی، هنر و . . . است . این پایگاه های داده اطلاعاتی از قبیل فهرست نشریات، اطلاعات مربوط به نویسندگان، عناوین پایان نامه ها و . . . را در موضوعات فوق در خود دارند که مراجعه به آنها برای آشنایی با پیشرفت های علمی و تحقیقی در موضوعات مختلف مناسب خواهد بود .

2 . نشریات الکترونیکی: ⁽²⁾شامل تعدادی از نشریات علمی و تخصصی و منتشر شده از دانشگاه ها و مراکز علمی معتبر در قالب الکترونیکی (قابل دسترسی از طریق رایانه) است .

3 . تمام تصویر/تمام متن: ⁽³⁾شامل تعداد بسیار زیادی از نشریات ادواری علمی و تخصصی با امکانات متنوع جست وجو است که اکثرا به همراه متن کامل مقالات ارائه شده در آنها در شبکه عرضه شده اند .

4 . مراجع و کتب الکترونیکی: ⁽⁴⁾در این قسمت تعداد بسیار زیادی کتاب و منابع علمی مرجع در قالب الکترونیکی (قابل دست رسی از طریق رایانه) فراهم شده است که با جست وجو در آنها دست رسی به مندرجاتشان به سهولت امکان پذیر است .

پایگاه اطلاعات Pro Quest

یکی از پایگاه های پر ارزش و معتبر جهانی که از طریق رزنت در اختیار علاقه مندان قرار گرفته، مجموعه پایگاه های اطلاعات Pro QuestDirect از شرکت Bell & Howell Infomation and Ieorning است . این پایگاه به دلیل داشتن تعداد بسیار زیادی از نشریات علمی در موضوعات مختلف که اکثر آنها با متن کامل مقالات در دست رس اند; در دسته «تمام تصویر/تمام متن » گنجانده شده است . پایگاه مزبور شامل خلاصه مقالات بیش از هشت هزار نشریه ادواری از روزنامه تا سال نامه و دو سال نامه است که بسیاری از آنها با متن کامل و یا حتی تصویر مقاله چاپ شده در اختیار کاربر قرار می گیرد .

موضوعات اصلی پایگاه Pro Quest عبارت است از:

تجارت، نشریات تحقیقی دانشگاه های آمریکا، حسابداری و مالیات;

علوم کاربردی و فن آوری، اطلاعات بانکداری، فنون و نوآوری، بهداشت و درمان;

علوم عمومی، دارو سازی، تجارت آسیایی، تجارت اروپایی، علوم کامپیوتری;

علوم پزشکی، نشریات آموزشی، مخابرات، نشریات مذهبی، علوم اجتماعی .

در شبکه رایانه دانشگاه قم، اشتراک با کلیه منابع علمی موجود در موضوعات فوق الذکر فعال شده است . آدرس (URL) دست رسی به این پایگاه عبارت است از:

http://WWW.rose-net.co.ir/fullti/bell.htm

با درخواست آدرس فوق، صفحه مربوط به پایگاه های Pro Quest در شبکه رزنت گشوده می شود; که در آن با انتخاب گزینه Pro Quest به پایگاه داده مزبور خواهید رفت .

در اولین صفحه این پایگاه اطلاعات، امکان انتخاب یک یا چند مجموعه از موضوعات فوق الذکر و یا تمامی آنها، به شما داده می شود . در کنار هر یک از مجموعه ها، علامتی قرار دارد که با انتخاب آن اطلاعات بیش تری از جمله فهرست نشریات واقع در آن مجموعه در اختیارتان قرار می گیرد . پس از انتخاب مجموعه های مورد نظر با کلید [ Continue ] به صفحه بعد راهنمایی می شود . در این صفحه امکانات مختلفی برای جست وجوی منابع موجود و دست رسی به آنها در اختیارتان قرار می گیرد . در ادامه به تشریح امکانات مزبور می پردازیم .

جست و جوی مقدماتی کلمات ⁽⁵⁾

پس از انتخاب پایگاه های مورد نظر امکانات دست رسی به متون در اختیارتان قرار می گیرد . اولین مورد از این امکانات، جست وجوی مقدماتی به دنبال کلمات و عبارات است . برای استفاده از این قسمت ابتدا کلمه یا عبارت مورد نظرتان را در قسمتی که به این منظور فراهم شده وارد کنید . کلمه یا عبارت مزبور می تواند همراه با امکاناتی از قبیل عمل گرهای منطقی، محدوده های جست وجو و محدودیت های زمانی وارد شود و باعث محدود کردن نتایج خواهد شد . برای استفاده بهینه از امکانات فوق قابلیت جست وجوی هدایت شده در نظر گرفته می شود که در قسمت های آتی با آن بیشتر آشنا خواهیم شد .

پس از ورود کلمات یا عبارات مورد نظر امکان تعیین مشخصاتی برای جست وجو فراهم شده که می توانید از آنها استفاده کنید . برخی از این امکانات عبارت است از:

انتخاب محدوده زمانی پاسخ ها از بین نشریات جاری (از 1999 تاکنون)، واقع در بایگانی (1899- 1996) و بایگانی قدیمی (قبل از 1996) ;

انتخاب نوع نشریه ادواری یا روزنامه;

انتخاب محدوده جست وجو در خلاصه مقالات و یا تمام متن آنها، هم چنین ارائه جواب ها تنها از مواردی که متن کامل آنها در دست رس است .

کار با پاسخ ها

پس از انجام جست وجو به هر روش ممکن در Pro Quest ، صفحه پاسخ ها یا نتایج جست وجو ارائه خواهد شد . به طور معمول ده مورد از پاسخ های موجود، فهرست می شوند و سپس در انتهای فهرست، امکانات جست وجو با همان مشخصات تعیین شده قبلی برای ادامه جست وجوها تکرار می شود . Pro Quest با استفاده از روش های مناسب میزان نزدیکی با پاسخ ها به موضوع مورد جست وجو را تخمین می زند و فهرست پاسخ ها را بر اساس این میزان نزدیکی، به ترتیب از نزدیک ترین مورد به دورترین مورد مرتب می کند . چنان که گفته شد، Pro Quest یک پایگاه اطلاعات «تمام تصویر/تمام متن » است . از این رو، ممکن است هر «متن کامل به همراه تصاویر» ، ⁽⁸⁾«تصویر مقاله » ، ⁽⁹⁾و یا «تصویر صفحه » ⁽¹⁰⁾مشاهده می کرد . بنابراین، در کنار هر پاسخ، کلیه قالب های ممکن برای دست رسی به آن مقاله، هر کدام با یک علامت مشخص می شود، کاربر با انتخاب آن علامت، در قالب مورد نظر، به مقاله دست می یابد .

علاوه بر مشاهده مقاله در قالب های مختلف، امکان علامت گذاری مقالات به منظور حفظ پاسخ های مطلوب و ادامه جست وجو به منظور یافتن موارد جدید وجود دارد . در تمام قسمت های Pro Quest ، می توان به فهرست مقالات علامت گذاری شده در نشست جاری است یافت . کاربر می تواند عملیاتی را از قبیل ارسال به صورت پست الکترونیک، چاپ و یا استخراج عناوین به صورت جداگانه، روی یک یا چند مقاله از مقالات موجود در فهرست انجام دهد .

جست وجوی پیشرفته تر

در Pro Quest چندین امکان پیشرفته تر جست وجو فراهم شده است . چنان که گفته شد، امکان استفاده از عمل گرهای منطقی و تعیین محدوده های کار آمد جست و جو در Pro Quest وجود دارد . یکی از این امکانات، «جست وجوی هدایت شده » ⁽¹¹⁾است . در این صفحه، امکان استفاده از عمل گردهای منطقی مانند OR,AND ، و . . . برای ترکیب کلمات و عبارات مورد جست وجو در یک میانجی کاربر بسیار ساده و سر راست فراهم شده است . به علاوه، در همین صفحه می توان نواحی خاصی از هر مقاله (مانند عنوان، خلاصه، نام نویسنده، نام ناشر و) . . . را برای هر یک از کلمات و عبارات مورد جست وجو تعیین کرد که جست وجو تنها در آن ناحیه انجام شود . هم چنین می توان محدوده زمانی دقیقی برای پاسخ های دریافت شده، تعیین کرد .

امکان جست وجوی پیشرفته دیگری که در Pro Quest پیش بینی شده، «جادوی جست وجو» ⁽¹²⁾نام دارد . جادوی جست وجو، همان امکانات فوق را در یک روال قدم به قدم در اختیار کاربر قرار می دهد .

علاوه بر دو قابلیت پیشرفته فوق، یک امکان جست وجو از راه زبان طبیعی » ⁽¹³⁾نیز در Pro Quest پیش بینی شده است . این قابلیت، به کاربر اجازه می دهد تا جست وجوی خود را با ارائه یک سؤال به صورت جمله ای به زبان طبیعی انجام دهد; مثلا چنین پرسد: «وضع آب و هوا در شهر نیویورک چگونه است . »

راهنماهای کاربر

از آن چه گفته شد به راحتی می توان نتیجه گرفت که استفاده از امکانات متنوع و پیشرفته Pro Quest مستلزم راهنماهایی کارآمد است . به همین دلیل، راهنماهای متنوعی را شرکت Bell & Howell در این پایگاه فراهم کرده است که می توان آنها را به منظور آشنا شدن هر چه بیش تر با روش های استفاده از این پایگاه مطالعه کرد . آدرس برخی از این راهنماها در فهرست مراجع آمده است .

پایگاه های اطلاعات دیگر در رزنت

بر اساس دسته بندی انجام شده در شبکه رزنت، منابع اطلاعات بسیاری در موضوعات علوم انسانی و اجتماعی، علوم پایه و محض و موضوعات عمومی فهرست شده است . این فهرست ها در آدرس زیر قابل دست رسی است:

http://WWW.rose-net.co.ir/products/database.htm