اهل سنت و عزاداری

چرا برادران اهل سنت در برابر عزاداری و ماتم سرایی شیفتگان امام حسین علیه السلام، تندی کرده، در موضع گیری خود آن را مولود بی خردی ودوری از سنت قلمداد می کنند؟

مستند اهل سنت، پاره ای روایات است که در آن، بر ممنوعیت گریه و عزاداری بر مرده تأکید شده است؛ امّا این روایات، بر اساس دیدگاه برخی از صاحب نظران اهل سنت، از جهت سند و محتوا مخدوش است. نووی از اندیشمندان اهل سنت می گوید: «روایات فوق از نظر عایشه پذیرفته نشده، او به راویان آن نسبت فراموشی و اشتباه می دهد؛ زیرا خلیفه دوم و پسرش عبدالله، این روایات را به صورت صحیح از پیامبر نگرفته اند» و ابن عباس می گوید: «این روایات سخن خلیفه است؛ نه سخن پیامبرصلی الله علیه وآله».1

از طرف دیگر، در تاریخ، نمونه هایی از برپایی عزاداری مردم، برای درگذشت شخصیت های اهل سنت ثبت شده است؛ مثلاً برای جوینی (م 478 ق.) عزاداری کردند. ذهبی از درگذشت جوینی و مراسم سوگواری او چنین یاد می کند:

«نخست او را در منزلش به خاک سپردند و آن گاه، پیکرش را به «مقبرة الحسین» انتقال دادند. در ماتم او منبرش را شکستند؛ بازارها را تعطیل کردند و مرثیه های فراوانی در مصیبتش خواندند. او چهارصد شاگرد و طلبه داشت. آنان در سوگ استاد خویش، قلم و قلمدان های خود را شکستند و یک سال عزاداری نمودند و عمامه های خود را به مدت یک سال از سر برداشتند؛ بدان حد که کسی جرأت به سر گذاشتن عمامه را نداشت. آنان در این مدت، در سطح شهر، به نوحه خوانی و مرثیه سرایی پرداختند و در فریاد و جزع زیاده روی کردند».2

ذهبی نیز در مورد بازتاب مرگ ابن جوزی (م 597 ق.) می نویسد: «با درگذشت او، بازارها تعطیل گردید و جمعیت زیادی در مراسم او حضور یافتند ... مردم تا پایان ماه رمضان در کنار قبر او شب را به صبح رساندند ... مراسم عزاداری را روز شنبه برپا کردیم ...».3

عجب است که مورخان به نام اهل سنت، به آسانی و با مسامحه، صحنه های سوگواری و عزاداری مردم برای عالمان سنی مذهب را گزارش و آن را بدون هیچ تحلیل و یا نقدی نقل می کنند و گاه به بزرگی از آن یاد می نمایند؛ اما در برابر عزاداری بر اهل بیت علیهم السلام و امام حسین علیه السلام به صورت غیرمنطقی موضع گیری می کنند؟ به راستی راز این دوگانگی چیست؟4