انتظار بشر از دین یا انتظار دین از بشر

به نظر نویسنده، مساله «انتظار بشر از دین » صورت تحریف شده مساله «آثار سازنده دین » است . به نظر ایشان، عنوان «انتظار بشر» حاکی از آن است که به جای نگریستن دین از منظر «عبودیت » و «الوهیت » و این که ارتباط آن با بشر، ارتباط آفریدگار با آفریده تلقی گردد، از دید ابزاری مورد توجه قرار می گیرد و آن را در کنار دیگر ابزار زندگی که هر یک مشکلی را از انسان برطرف می سازد، قرار می دهند .

آنان که انتظار بشر از دین را مطرح می کنند، ناخودآگاه تحت تاثیر اومانیسم قرار گرفته، به دین از دیدگاه انسان محوری می نگرند . در این تحلیل، عقلانیت بشر بر وحیانی بودن دین مقدم شمرده شده و اصالت به خواسته های انسان داده شده است; در حالی که واقعیت به گونه دیگری است و اگر اصالتی هست، از آن خدا و دین اوست .