به انگیزه دهم ربیع الثانی، سال روز وفات حضرت معصومه(ع)
مهربان آمد و مهربان تر ماند.
قدم به دیدگان مردمانی گذاشت که محبتشان در آینه روایات بر هیچ کس پوشیده نیست. امام ما، رضا(ع) ندای طوبی لهم را برایشان سرداده بود،1 و حضرت صادق(ع) سلام خویش و خدای خویش را قرن ها پیش برایشان هدیه فرستاده بود. 2
بیش از صدسال از ورود اولین ساکنان این سرزمین می گذشت. اعراب اشعری در سال 83 هـ .ق با هجرت از مدینه به این سرزمین، قم را بنا کردند.3 و بعد از گذشت سال ها، دوباره بانویی از شهر پیامبر آمده بود تا احیاگری کند. آمد و ماند و آفتاب مهربانیش تا ابد، دل های عاشقان را روشنایی خواهد بخشد. در سال 201 هـ . ق. ردّپای خورشید را پی گرفت و به این سرزمین رسید. یک سال از آن زمان که قافله سالار رأفت و مهربانی به تبعید بردگان خشم وشهوت رفته بود، می گذشت. سفری که پایانش را پدرانش به او نوید داده بودند. او رفته بود و دل های فراوانی به دنبال او.
و قلب قم به عشق یکی از مسافران خورشید می تپید.
نسبش در استواری به ابراهیم خلیل، در عطوفت به عیسی و در علم به موسی می رسید. نبوت و امامت در رگ هایش جریان داشت. فرزند امام موسی بن جعفر(ع) بود و نجمه خاتون.
خواهر امام رضا(ع) به «معصومه» و «کریمه» ملقّب است. عرش و فرش مستمند خوان کرم اویند.
هم نام بانویی از آسمان ها و مام آب ها و آیینه ها و نامش فاطمه است، و چه فضیلتی برتر از این که هم دختر امام است و هم خواهر امام و هم عمه امام.
در خاندانی از علم و فضیلت پرورش یافته و به حتم از بزرگان علم می باشد. چه کسی بهتر از دختر امام، که سخنان پدر و اجدادش را خوب فرا گیرد و به تشنگان معارف الهی برساند. از این رو، روایات فراوانی از پدرانش نقل کرده و به ما رسیده است.
امام ما، رضا(ع) قطعاً به وجود چنین خواهری می بالد. خواهری که مسیر طولانی مدینه تا شهر قم را برای تجدید پیمان و دیدار او پیمود و سختی های راه را تحمل کرد تا داستان عشق حسینی(ع) و زینب(ع) را بازخوانی کند و با حضور خویش، مرهمی بر زخم های برادر باشد.
معصومه، پا به پای حسینش به حکم عشق
چون زینبی برای رضا جلوه می کند!
معصومه، هرچه در توان داشت در طبق اخلاص گذاشت و نثار برادر کرد. همراهانش را در ساوه به شهادت رساندند. بانو فرمود: «مرا به قم ببرید؛ از پدرم شنیدم که می فرمود: شهر قم مرکز شیعیان ماست.» 4
ایشان را به طرف قم راهنمایی کردند. در قم، موسی بن خزرج، رئیس و بزرگ خاندان اشعری، زمام شتر حضرت را در دست گرفت و به منزل خود برد. خانه موسی بن خزرج، محل عبادت دختر موسی بن جعفر(ع) شد؛ بانویی که عبادت را به اوج خود رساند و در ایام اقامت در قم، سجاده و محراب را شرمنده خویش کرد.
امام ما، رضا(ع) نیز به پاس فداکاری های خواهر خود، مقام عصمت را به اذان خدا ارزانی او ساخت. امام ما، رضا(ع) فرمود: «من زار المعصومه بقم کمن زارنی؛ هرکس معصومه را در قم زیارت کند، گویی مرا زیارت کرده است.» 5
نه اهل قم، بلکه تمامی شیعیان جهان، چشم به سفره پربرکت بی بی معصومه(س) دوخته اند. حضرت صادق(ع) مقام شفاعت را یکی از جلوات ربانی نوه خود، حضرت معصومه(ع) می داند و می فرماید: «تدخل بشفاعتها شیعتی الجنه باجمعهم؛ تمام شیعیان به شفاعت او وارد بهشت می شوند.» 6
یکی دیگر از ویژگی های بارز وجود حضرت معصومه در قم و به خصوص حضور معنوی این بانوی بزرگ، علمی شدن این شهر به واسطه کرامات اوست. البته این نکته در روایتی از امام صادق(ع) بیان شده است: «به زودی کوفه از مؤمنان خالی شده است و همان طور که مار در لانه اش جمع می شود، علم از این شهر، رخت می بندد و سپس علم در شهری که به آن قم می گویند، ظاهر می شود و آن جا معدن دانش و فضیلت می شود.» 7
امام ما، رضا(ع) بارها و بارها بهشت را به پای خواهر ریخته و زائرانش را بهشتی معرفی کرده است: «هرکس او را زیارت کند، بهشت برای اوست.» 8
و یکی دیگر از نشانه های عشق این برادر و خواهر، زیارت نامه ای است که عاشقان آن حضرت از زبان امام ما، رضا(ع) می خوانند.
آسمان قم در دهم (یا: دوازدهم ربیع الثانی) سال 201 هـ . ق رنگ ماتم گرفت، و بانوی آسمان ها چهره در خاک کشید.
او را غسل و کفن نمودند و تا قبرستان «بایلان» تشییع کردند. هنگام دفن به دلیل نبودن محرم، دچار مشکل شدند. قرار شد پیرمردی به نام «قادر» این کار را انجام دهد. ناگهان دوسوار از سمت ریگ زار و بیابان آمدند. پیاده شدند و برجنازه، نماز خواندند. جسم پاکش را در سردابی، که قبلاً آماده شده بود، نهادند؛ سپس بدون سخنی سوار شدند و رفتند و کسی هم آن ها را نشناخت. 9
آیت الله فاضل لنکرانی می فرمودند: «بعید نیست این دو بزرگوار، امام معصوم باشند.»
موسی بن خزرج، سایبانی از حصیر و بوریا بر قبرش افکند تا زمانی که زینب، بنت الامام الجواد(ع) به قم آمد و قبه آجری ساخت. 10 قبّه ای که هر روز خورشید بر آن بوسه می زد!
