خواندنی ها با برترین ها (۱۱۴)

برترین ها - محمودرضا حائری: در این شماره از خواندنی ها با اثری از ژاک دریدا فیلسوف مشهور فرانسوی، رمانی پلیسی از روت رندل، مجموعه داستانی طنز و... آشنا شوید.

نوشتار و تفاوت

 

 

 

نوشتار و تفاوت مجموعه‌ای از نخستین مقالات دریدا است که در سال 1967 منتشر شد و در میان آثار او جایگاهی ممتاز دارد. دریدا در هریک از این مقالات، که نوعی سکوی پرتاب شمرده می‌شوند، بعضی درون‌مایه‌های بنیادی و روش‌های کلیدی اندیشمندان بزرگ عصر خویش (روسه، فوکو، ژابس، هوسرل، هایدگر، لویناس، ارتو، فروید، باتای، لوی استروس و ...) را مورد سنجش قرار می‌دهد. از خلال این سنجش، خطوط و عناصر شکل‌دهنده‌ی فضای اندیشه‌ ی دریدایی اندک‌اندک چهره می‌نمایند تا در آثار بعدی او سیمای مشخص‌تری پیدا کنند. تنوع، غنا و اهمیت مسائل مطرح‌شده، شیوه‌ی پرسش‌گری و نقد دریدا در این جستارها تولد اندیشمندی را بشارت می‌داد که برای ماندن آمده بود و تأثیر انکارناپذیرش بر اقلیم فلسفی زمانه‌اش گواه آن بوده است.

---

یه چیزی بگو

 

 

 

لاوری هالس ‌اندرسن (1961) از نویسندگان پُرطرفدار و پُرفروش ادبیات امریکاست. عمده‌ی شهرتِ او در حوزه‌‌های رمان‌های روان‌شناختی با محوریتِ قهرمان‌های نوجوان یا آثار تاریخی ا‌ست. این نویسنده‌ی نیویورکیِ پُرکار با رمانِ یه چیزی بگو به محبوبیت رسید.

 

این رمان که نخستین اثر اوست سالِ 1999 منتشر شد و در 2004 اقتباسی سینمایی براساسش انجام گرفت. اندرسن در این رمان زندگی یک نوجوانِ طبقه‌ ی متوسطِ امریکا را محور قرار می‌دهد و روزگار و ماجرا های ریز و درشتِ این شخصیت را طی چهار ترم تحصیل در دبیرستان به تصویر می‌کشد؛ دوره‌ ای که در آن این شخصیت با وجوهِ متفاوت آدم‌ها، نظامِ آموزشی، ساختار خانواده و کلان‌ هنجار هایی مواجه می‌شود. اموری که هر کدام‌ شان ویژگی‌ های درونی این نوجوان را در جامعه‌ی پایانِ قرنِ بیستمِ امریکا نمایش می ‌دهد.

 

او به فضا و آدم‌ها با دقت می‌نگرد و تلاش می‌کند مسیرِ زندگی ‌اش را در دست بگیرد. یه چیزی بگو رمانی ا‌ست روان‌شناختی و خوش‌خوان که می‌تواند برای مخاطبانِ بسیاری جذابیتِ روایی داشته باشد. ماجراهایی که برای شخصیت رخ می‌دهد و انبوهی از خرده‌روایت‌ها با زبانی ساده، این اثر را به کتابی تبدیل کرده که می‌توان به‌راحتی آن را خواند.

---

قتل ساقدوش

 

 

 

هیچ‌کس فکرش را نمی‌کرد مهمانی مردانه‌ای که شب عروسی و به‌ افتخار داماد ترتیب داده شده بود سرآغاز قتل چارلی هتون، رفیق صمیمی داماد، می‌شود. ولی چارلی اولین نفر نیست که در یک مجموعه جنایت مرموز به قتل می‌رسد، جنایت‌هایی که مرتبط با تبهکاران خرده‌پا، مردان اغفالگر و زنان گمشده است... سربازرس وکسفورد و همکارش بِردِن رد ماجرا را می‌گیرند و ترفند های زیرکانه‌ی آن‌ها گره وقایع دلهره‌انگیز و هیجان‌آور را باز می‌کند.

---

ساخت واقعیت اجتماعی

 

 

 

مسئله اصلی این کتاب از این قرار است: بخش‌هایی از جهان واقعی هست که به واسطه توافق انسان‌ها واقعیت به شمار می‌آید. یعنی بعضی چیزها فقط به این علت وجود دارند که ما معتقدیم وجود دارند. منظور چیزهایی است نظیر پول و دارایی و دولت و ازدواج. تا جایی که اکنون می‌دانیم، بنیادی‌ترین خصوصیات این جهان همان‌گونه است که فیزیک و شیمی و دیگر علوم طبیعی توصیف می‌کنند.

 

اما چگونه ممکن است در جهانی که به تمامی از ذرات فیزیکی قرار گرفته درون میدان‌های نیرو تشکیل شده است، جهان عینی پول و دارایی و ازدواج و دولت و انتخابات و فوتبال و مهمانی تولد و دادگاه وجود داشته باشد؟ فیلسوف برجسته امریکایی، جان سرل، در این کتاب با انتزاع چند عنصر کلیدی از شبکه پیچیده حیات اجتماعی، و ارائه تحلیلی منطقی از آن می‌کوشد درکی بنیادین از امر اجتماعی به دست دهد. کتاب با پرهیز از مغلق‌گویی ‌های فلسفی و به زبانی ساده نگاشته شده است، اما در عین حال به بیان استدلال‌ها و تحلیل‌های فلسفی مهم و اساسی می‌پردازد.

---

مردی که دو پای چپ داشت

 

 

 

مجموعه داستان «مردی که دو پای چپ داشت» مجموعه‌ای از سیزده داستان طنز از داستان‌نویس و طنزپرداز انگلیسی «پی. جی. وودهاوس» است که طی هفت دهه زندگی، چندین رمان، مجموعه ‌داستان و نمایشنامه موزیکال نوشت و بسیاری را با نوشته‌هایش به خنده واداشت.

سر پلام گرِنویل وودهاوس چندین رمان، مجموعه داستان کوتاه و نمایشنامه‌ی موزیکال در کارنامه‌ی بالغ بر هفتاد سال نویسندگی خود دارد و او را  یکی از بزرگترین طنزپردازان قرن بیستم میلادی می‌دانند.

وودهاوس نخستین داستان‌اش را در 19سالگی منتشر کرد و تا آخرین روز حیات دست از نوشتن برنداشت. با این‌که اغلب داستان‌های وودهاوس در فضای انگلستان می‌گذرد، خود او بیش‌تر عمرش را در امریکا سپری کرد و به تبع آن، از نیویورک و هالیوود به عنوان زمینة بعضی از رمان‌ها و داستان‌های کوتاه‌اش بهره گرفت. خودش معتقد بود یکی از عواملی که باعث طنزآمیز بودن نوشته‌هایش می‌شود نوع نگاه‌اش به زندگی است: «اگر زندگی را ساده بگیرید، همه‌چیز را خنده‌دار خواهید یافت. شاید به این خاطر که این‌طور به دنیا آمده‌اید.»

وودهاوس نویسنده ی  پرکاری بود و بین سال‌های 1902 تا 1947 بیش از نود کتاب شامل چهل نمایشنامه، دویست داستان کوتاه و تعدادی نوشته دیگر به چاپ رساند. او مورد ستایش بسیاری از نویسندگان هم‌عصرش، مانند جورج اورول، مکس بیربام، رادیارد کیپلینگ و  اِی. هاوسمن بوده و «مردی که دو پای چپ داشت» از آثار شاخص او به شما می‌آید.

شگفت‌انگیزترین شب زندگی‌ام آن شبی بود که ویلتون من را محرم راز خود دانست. این‌که چرا از بین همه من را انتخاب کرد، نمی‌دانم. ترجیح می‌دهم فکر کنم چون آن شب تنها بودیم، من و ویلتون، در آن حال و هوای روحی خاص که آدم یا باید سفرة دلش را پیش یک نفر باز کند و یا از درد بترکد؛ و ویلتون از بین این دو گزینة لعنتی، اولی را انتخاب کرد. توی ماجراهای عشقی،  قوی‌ترین آدم‌ها معمولاً سست‌ترین و بی‌دل و جرأت‌ترین‌ها از آب درمی‌آیند. ویلتون سیزده تا وزنه را یک‌جا می‌زد و ماهیچه‌ هایش به کابل‌ های فلزی می‌ ماند،  اما در آن شرایط بحرانی اگر یک تخم‌مرغ آب‌ پز جای او بود قطعاً شهامت بیشتری از خودش نشان می‌داد. ویلتون رقت‌انگیز بود.