دندانهای عقل از حدود 18 سالگی به بعد در دهان شروع به رویش میکنند
شاید انسانهای چندین نسل قبل از ما بیش از 32 تا دندان داشتند،اما با تغییر شرایط محیطی و دگرگون شدن رژیمهای غذایی و کوچک شدن فکها،امروزه حتی جا برای 32 تا دندان هم در دهان باقی نمانده است. با تغییر این شرایط، دندانهایی بهنام دندانهای عقل، مظلوم و فراموش شده و گاهی بیجا و مکان ماندهاند. دندانهای عقل از سنین حدود 18سالگی به بعد در دهان شروع به رویش پیدا میکنند. تعداد دندانهای عقل 4 عدد است و در هر طرف فکهای بالا و پائین در انتهاییترین نقطه از دهان یکی از آنها باید رویش پیدا کنند. اما نکته جالب این است که در بعضی افراد ممکن است یک،دو و یا هیچکدام از دندانهای عقل وجود نداشته باشند. به عبارتی اگر حدود بیستوچهار، پنج سالتان شد و هنوز دندان عقلی در دهانتان نداشتید باید به دندانپزشک مراجعه کنید تا با گرفتن یک رادیوگرافی، تکلیف را معین کند: آیا دندان عقلی وجود ندارد و یا اینکه دندانهای عقل بهدلیل عدم وجود فضای کافی، در دهان رویش نیافته و به صورت باقی ماندهاند. دندانهای عقل نهفته ممکن است بهصورت بالقوه، منبعی برای ایجاد کیستهای فکی و یا تومورها باشند، بنابراین گروهی از دندانپزشکان توصیه میکنند که این دندانها حتما به کمک جراحی، از فک خارج شوند و گروه دیگری نیز معتقدند که میتوان به شرط پیگیریهای مرتب و انجام رادیوگرافیهای کنترل، هر 6 ماه یکبار،این دندانها را تا زمانی که علامتی ندارند،در دهان نگهداشت. دندانهای عقلی که فضا برای رویش در دهان پیدا میکنند ممکن است بهطور کامل و در جای صحیح خود رویش یابند اما اگر فضای کافی برای رویش کامل این دندانها وجود نداشته باشد ممکن است بهصورت نیمه نهفته رویش پیدا کنند و نیز ممکن است این دندانها بهصورت افقی و یا مورب نیز در دهان ظاهر شوند.
آیا دندان عقل باید کشیده شود؟
مانند بسیاری از تئوریهای دیگر پزشکی،این سوال هم جواب قاطعی ندارد و چندین اما و اگر سر راه آن است. دندان عقلی که در یک فک بزرگ و جادار، رویش کاملی پیدا کرده است و به خوبی و با توجه و دقت خاص مسواک میخورد و از آن مراقبت میشود، نه تنها نباید از دهان خارج شود، بلکه سرمایه دندانی خوبی خواهد بود. دندانهای عقل نیمه نهفته و یا با رویشهای نابهجا و افقی، کاندیداهای مناسبی برای نگهداری نیستند و باید از دهان خارج شوند. یکی از عوارضی که به خصوص در مورد دندانهای نیمه نهفته شایع است، عارضهای بهنام است.
در این عارضه،خردههای مواد غذایی و همچنین باکتریهای دهانی در لثه ناحیه رویش دندان عقل، ایجاد عفونت میکنند و التهاب و درد شدیدی را باعث میشوند. دندانهای عقلی که بنا به تشخیص دندانپزشک،نیازی به کشیده شدن ندارند و میتوانند در دهان نگهداری شوند، باید به خوبی مسواک بخورند. در اغلب مواقع مسواکهای معمول به ناحیه انتهایی نمیرسد و باید مسواک کوچکتری برای نظافت دندانهای عقل بهطور خاص تهیه شود. برای اینکار میتوانید از یک مسواک بچه استفاده کنید و یا موهای یک مسواک معمولی را کوتاه کرده و یک مسواک مخصوص برای دندان عقلتان بسازید.
دندان عقل چگونه از دهان خارج میشود؟
اگر مقدار کافی از تاج دندان در منطقه دهان ظاهر شده باشد و وضعیت مناسبی داشته باشد، کشیدن آن اغلب آسان است و نیازی به جراحی ندارد. اما در شرایط پیچیدهتر، برای خارج کردن دندان عقل نیاز به جراحی است که بهتر است این کار توسط شخص متخصص و با وجود امکانات کافی انجام شود.
برای جراحی دندان عقل برشی بر روی لثه انجام شده و در صورت نیاز مقداری از استخوان فک برداشته میشود. دندان ممکن است به صورت یک تکه خارج شود و یا برای سهولت خروج از فک به قطعات کوچکتری تقسیم شده هر قطعه جداگانه خارج شود. در نهایت لثه ناحیه جراحی به کمک بخیه، بسته خواهد شد. به هر حال نکته مهم این است که برای جراحی و یا کشیدن دندان عقل، ناحیه مورد نظر کاملا بیحس میشود و شما اصولا دردی احساس نخواهید کرد. احساسی که شاید ناخوشایند بهنظر برسد تنها نوعی احساس فشار است که ممکن است شما را ناراحت کند.
عوارض ناشی از کشیدن دندان عقل
حفره خشک: اگر لخته خون در حفره ناشی از کشیدن دندان تشکیل نشود و یا پس از تشکیل از بین برود، در ناحیه کشیده شدن دندان یک حفره خالی دردناک و همراه با بوی بد ایجاد میشود. برای درمان این عارضه که اغلب 3 تا 4 روز بعد از خارج شدن دندان اتفاق میافتد، به دندانپزشکتان مراجعه کنید. علت این عارضه مشخص نیست اما گفته میشود کشیدن سیگار پس از جراحی دهان ممکن است در ایجاد این عارضه موثر باشد.
پارستزی: از عوارض نادر جراحی دندانهای عقل پائین پارستزی است. این عارضه به معنای ایجاد بیحسی موقتی در ناحیه زبان، لب پائین و یا فک پائین است که ممکن است از چند روز تا چند ماه طول بکشد. به ندرت اتفاق میافتد که این بیحسی بهصورت دائمی باقی بماند
بعد از جراحی
شما ممکن است بعد از جراحی دندان عقلتان،این وقایع را تجربه کنید:
تورم از عوارض شایع پس از جراحی است. برای بهبود آن در 24 ساعت اول بعد از جراحی از کمپرس سرد استفاده کنید. این کمپرس را 20 دقیقه بر روی موضع قرار داده و 20 دقیقه بردارید. پس از 24 ساعت دهانشویه آب نمک گرم 1( قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب گرم) مفید است.
ممکن است در باز کردن کامل دهانتان مشکل داشته باشید. این عارضه پس از 7 تا 10روز برطرف میشود.
درد یک عارضه شایع پس از جراحی است.
چگونه میتوانید به خودتان کمک کنید
از مسکنها مانند آسپرین، ایبوبروفن و یا استامینوفن استفاده کنید.
استراحت کنید.
شب بعد از جراحی از یک بالش اضافی جهت بالا نگهداشتن سر و کاهش خونریزی استفاده کنید.
از تف کردن آب دهانتان خودداری کنید تا لخته تشکیل شده کنده نشود.
سیگار نکشید. استفاده از مشروبات الکلی نیز مضر است.
رژیم غذایی پس از جراحی دندان عقل باید شامل غذاهای نرم، سرد و پر انرژی باشد.
از خوردن مایعات با نی پرهیز کنید، زیرا ممکن است باعث کنده شدن لخته شود.
مسواک زدن را به 24 ساعت پس از جراحی موکول کنید.
اگر برای شما آنتیبیوتیک تجویز شده، آنرا بهطور کامل مصرف کنید.
اگر درد بسیار شدید داشتید و یا خونریزیتان قطع نشد به دندانپزشک مراجعه کنید
منبع: http://www.atwis.com
/س