بله، درست است. یائسگی در مردان یک افسانه نیست. بلکه بسیار واقعی است و همسر شما ممکن است از آن رنج ببرد. اگر شما مردی هستید که در این مورد احتیاج به کمک دارید، در این جا چند نکته را برای راهنمایی شما مطرح میکنیم.
تنها زنان نیستند که وارد دوران یائسگی میشوند. مردان هم یائسه میشوند. با این تفاوت که یائسگی مردان یا آندروپاز (Andropause) برای پزشکان چندان تعریف شده نیست. اما بیماران علائم مشخصی را از خود بروز میدهند و نیز به درمان پاسخ نشان دادهاند. بسیارخوب، آیا تا به حال در مورد بحران میان سالی که اکثر مردان در اواخر دهه سوم و یا دهه چهارم زندگی خود به آن دچار میشوند، چیزی شنیدهاید؟ آنها اندک زمانی پس از آن در گیر یائسگی مردانه میشوند. از زمانی که ما به دنیا میآییم تا زمانی که میمیریم، ترکیب هورمونی بدنمان همواره در حال تغییر است. در دوران کهن سالی هورمونهای جنسی به طور قابل درکی حذف میشوند. این هورمونها تغییرات جسمی و جنسی بدن را طی مراحل مختلف بلوغ، بزرگ سالی و کهن سالی کنترل میکنند. استروژن و پرو ژسترون در زنان و تستوسترون در مردان مسئول این تغییرات هستند.
در زنان، یائسگی با تغییرات قابل توجهی همراه است که منجر به پایان یافتن چرخه قاعدگی میشود. با این وجود تغییراتی که در بدن مردان رخ میدهد به عنوان نشانههای کهن سالی در نظر گرفته میشوند که البته این صحت دارد چرا که هورمونهای جنسی در دوران جوانی در بالاترین حد هستند و با افزایش سن فرد به طور طبیعی کاهش مییابند و در نتیجه بر سلامت جنسی اثر میگذارند. آیا میدانستید که در سن 60 تا 70 سالگی میزان هورمون تستوسترون در بدن مردان تقریباً نصف میزانی است در 25 سالگی وجود داشته است.
چگونگی برخورد با یائسگی در مردان
من- اوپاز یا آندروپاز مکانیسم کاهش سطح تستوسترون، (که به عنوان آندروژن نیز شناخته شده است) در بدن مردان کهن سال است. ترشح مقدار این هورمون در بدن به تدریج کمتر و کمتر میشود. این هورمون مسبب مردانه شدن صدا در دوران بلوغ، رشد موهای بدن و صورت و هم چنین توسعه سیستم تناسلی مرد است. علائم یائسگی مردان همان است که در سن پیری بروز مییابد. از این رو، بسیاری از پزشکان آن را به عنوان یائسگی نمیشناسند، چرا که زنان پس از یائسگی قدرت تولید مثل را از دست میدهند در حالی که مردان حتی در سن صد سالگی نیز میتوانند صاحب فرزند شوند.
تا کنون، توماس پار، متولد سال 1483 بر طبق مستندات طولانیترین عمر را داشته است. او حتی پس از گذر از 130 سالگی نیز توانسته است که پدر شود. در واقع، در سال 2010، یک کارگر 94 ساله هندی صاحب یک پسر شد. کاهش ترشح هورمون تستوسترون در مردان با سرعتی بسیار آهستهتر نسبت به یائسگی زنان رخ میدهد. مردان این تغییرات را در اواخر دهه چهارم و اوایل دهه پنجم زندگی خود تجربه میکنند. این تغییرات در سن 70 بسیار بارز میشوند.
علائم آندروپاز
علائم آندروپاز بسیار شبیه به آن چیزی است که زنان در زمان یائسگی تجربه میکنند. اما زمانی که تستوسترون به شکل مصنوعی به مردان تزریق شد، این علائم نا پدید شدند که این قضیه وجود اختلال جنسی در مردان کهن سال را اثبات میکند. افت سطح هورمون تستوسترون در بدن مردان منجر به تغییرات زیر میشود:
• ضعف عضلانی • از دست دادن وزن استخوان • از دست دادن حافظه • ضعف تمرکز • نوسانات خلقی مکرر • پوکی استخوان • خستگی • از دست دادن قدرت بدنی • افسردگی • از دست دادن میل جنسی • افزایش در صد چربی • نعوظ • اختلال عمل کرد بیضه • کم شدن تعداد اسپرم • انزال زود رس • کاهش تکرار نعوظ صبحگاهی
راههایی برای درمان
مردی که از آندروپاز رنج میبرد، باید توسط دکتر معاینه شود تا مشخص شود دچار بیماری خاصی نیست، زیرا ابتلا به دیابت نوع 2 و سخت شدن شریانها نیز میتواند آغاز کنندهی علائم آندروپاز باشد. برای تعیین سطح هورمون تستوسترون در بدن مجموعهای از آزمایشهای خون مورد نیاز است. اگر سطح این هورمون در بدن پایین باشد نیاز به نگرانی نیست، زیرا برای این مسئله راههای درمانی وجود دارد. بسیاری از مردان به درمانهای جای گزینی هورمون که در جهت افزایش سطح تستوسترون در بدن انجام شدند، پاسخ مطلوب دادند. از سال 1999، تقاضا برای درمان با تستوسترون حدود400٪ افزایش داشته است. اما شما باید توجه داشته باشید که این راه درمانی ممکن است عوارض جانبی بالقوهای نیز با خود به همراه داشته باشد. اگر شما یک بیمار مبتلا به سرطان پروستات هستند، تحت درمان آن قرار دارید، و یا سابقه ابتلا به سرطان پروستات در خانواده شما وجود داشته است، توصیه میشود از درمان افزایش تستوسترون استفاده نکنید، چون ممکن است موجب تحریک و یا وخیمتر شدن سرطان شود. عوارض جانبی دیگر شامل بزرگ شدن پروستات، آکنه، نازک شدن یا از دست دادن مو، آپنه خواب ( وقفۀ تنفسی درخواب (Sleep apnea) ، در این اختلال تنفس به طور مکرر در طول خواب قطع شده و مجدداً شروع می شود. قطع تنفس ممکن است برای مدت 10 الی 25 ثانیه طول بکشد و باعث کاهش فشار خون و نرسیدن اکسیژن به مغز گردد. ) و نا باروری است. درمانهای دیگر شامل ایجاد تغییرات در شیوه زندگی و پیروی از اصول زندگی سالم، پیروی از یک رژیم غذایی مغذی برای کمک به افزایش سطح انرژی، و انجام تمرینات ورزشیای است که برای سن مرد مناسب است. هم چنین شما میتوانید از درمانهای روان پزشکی برای درمان نوسان خلقی یا افسردگی استفاده کنید. با این حال بهتر است از داروهایی که اختلالات بیشتری درتغییرات شیمیاییای بدنتان ایجاد میکند، اجتناب کنید. شما هم چنین باید خواب کافی داشته باشید زیرا مقدار خواب با سطح هورمون تستوسترون در بدن مرتبط است. اگر شما چربی اضافی در اطراف شکم خود داشته باشید بسیار زودتر از دوستان و همکاران لاغرتان درگیر آندروپاز میشوید. دلیل این مطلب این است که چربی تستوسترون را به استروژن تبدیل میکند و شما را سریعتر در معرض خطر تخلیه تستوسترون قرار میدهد. درست همان گونه که برخی زنان، یائسگی را تا حد ممکن به عقب میاندازند شما هم میتوانید با پیروی از روشهای صحیح زندگی این مرحله را تا حد ممکن به تاخیر بیاندازید.