آیا می دانید سبک مقابله با فشار چیست؟
بحث نظری
سلامتی و آسیب پذیری افراد در زندگی تحت تأثیر الگوی شناختی، عاطفی و رفتاری آنان در برخورد با موقعیت های دشوار و فشارزای زندگی است . نحوه ی برخورد و واکنش در برابر عوامل فشار زا مثل سختی ها و دشواری های زندگی را سبک مقابله می نامند.
موفقیت ها و پیشرفت ها و همچنین شکست های افراد به این بستگی دارد که چگونه با مشکلات و سختی های زندگی برخوردکنند. به نحوه ی برخورد و واکنش افراد نسبت به گفته می شود.« مقابله»، استرس ها، سختی ها و دشواری های زندگی اگرچه، بعضی افراد ممکن است فکرکنند منظور از مقابله، انجام واکنش تند، برخوردهای خصمانه ،جنگ و درگیری و عکس العمل های شدید نشان دادن است، ولی چنین نیست. منظوراز مقابله، دفع شدن، تطابق یافتن و دور زدن آنهاست. به عبارت دیگر، اگرتقابلی صورت گیرد، این تقابل با شرایط وسختی ها و مشکلات است نه زندگی یا افراد وانسان ها. لذا مقابله در واقع به معنای، اقدامات و تلاش های افراد برای از بین بردن، کاهش یا کنار آمدن با فشارها و سختی های زندگی است.
همانطوری که گفته شد ،سبک مقابله با استرس و فشار روانی اقداماتی هستند که ما می توانیم از آنها برای کنار آمدن و تحمل فشارها و ناراحتی های زندگی، کاهش اثرات منفی رویدادهای فشار زا و همچنین کنترل خود در مواقع عصبانیت و خشم استفاده کنیم.
اصولا مواجهه با فشار به دو صورت می تواند اتفاق بیافتد:
1- مقابله:
روش هایی که با استفاده از آنها تلاش می کنیم عامل استرس زا یا تنش زا را کاملا از بین ببریم و یا کاملا کنترل کنیم (مثل سبک حل مسأله و یا مدیریت زمان که در آن با برنامه ریزی استرس را از بین می بریم).
2- مدارا:
روش هایی که با استفاده از آنها می توانیم شدت آسیبی که ممکن است در نتیجه ی مشکلات و فشارهای زندگی بر ما وارد شود را کاهش داده و به نحو سالم تری آنها را تحمل کنی ( برای مثال جلب حمایت های اجتماعی و یا همدردی و همدلی دیگران، برای مدارا کردن با مشکل فوت یکی از عزیزان).
انواع مقابله با فشار روانی - محققین تا کنون تقسیم بندی های مختلفی از مقابله با فشار ارائه کرده اند که طبق یک طبقه بندی مناسبتر می توان انواع مقابله را به دو دسته عمده به شرح ذیل تقسیم نمود. مقابله های هیجان مدار، مقابله های مسئله مدار.
1-مقابله های هیجان مدار:
هدف از مقابله های هیجان مدار آن است که فرد بتواند آرامشی که به دنبال شرایط سخت زندگی ازدست رفته است را به دست بیاورد. هنگامی که انسان ها با استرس، بحران ها و سختی های زندگی روبه رو می شوند،آرامش وتعادل خودرا ازدست می دهند و احساسات منفی زیادی، از جمله اضطراب، غم،درماندگی، ناامیدی، خشم، احساس گناه و سایراحساسات را تجربه می کنند. وقتی که فرد آرام گرفت. قادر به تفکر و دستیابی به راه حل بیرون آمدن از شرایط نامطلوب خواهد بود.
مقابله هیجان مدار می تواند به دو شکل بی خطر و آسیب رسان مورد استفاده قرارگیرند. از نمونه های نوع سالم و بی خطر می توان به مواردی مثل درد دل کردن، دل داری دادن به خود، پرداختن به ورزش یا سرگرم شدن با هنر و یا میهمانی رفتن اشاره نمود و نمونه های ناسالم مقابله هیجان مدار را می توان به شکل داد زدن و پرخاشگری، سرزنش کردن خود یا دیگران، گریه کردن، سیگار کشیدن، خود را زدن در دیگران مشاهده نمود.
2- مقابله های مسئله مدار:
این نوع مقابله با فشار به افراد کمک می کنند تا بتواند با استفاده از راه حل های مختلف مشکل را حل کرده و آن را از میان بردارند. در مقابله های مسئله مدار، فرد فعالانه به مشکل می پردازد و سعی میکند با استفاده از روش های مختلف رفتاری و شناختی به حل مشکل و مسئله پیش آمده بپردازد.
مقابله های مسئله مدار هم ممکن است به شکل سالم و یا ناسالم مورد استفاده قرار گیرند. از جمله روش های مسئله مدار سالم می توان به فکر کردن روی مشکل، مشورت کردن، جستجوی اطلاعات، راهنمایی گرفتن، کمک گرفتن از دیگران ویا مراجعه به متخصص اشاره نمود. همچنین در ردیف مقابله های مسئله مدار ناسالم که بیشتر متوجه روش های غیر اخلاقی در حل مسأله است می توان نمونه هایی مثل دروغگویی، تقلب، فریب و یا سرقت را در رفتار برخی افراد وقتی تحت فشار قرار می گیرند مشاهده نمود.
با وصف آنکه مقابله های هیجان مدار، عمدتاً با هدف کاهش پریشانی، آشفتگی و ناراحتی ناشی از مشکل به کار می روند تا فرد آرام شود و بتواند برای حل مشکل فکر کند. در مقابله های مسئله مدار ، افراد سعی می کند تاراه حل های مناسب بیابد و مشکل خود را ازمیان بردارد.
انواع مقابله های هیجان مدار
سالم ناسالم
پرداختن به ورزش سیگار و قلیان کشیدن
استفاده از هنر(مقابله های هنر) استفاده از مواد(حشیش تریاک شیشه)
دعا و نیایش زیرسوال بردن تمام اعتقادات
گریه کردن پرخاش کردن به دیگران
درد دل کردن سرزنش دیگران
دلداری دادن خود سرزنش کردن خود
فکرکردن به اوقات خود درآینده ناامید شدن
خیال ورویا پردازی فکرکردن به خودکشی
توکل و توسل بی ملاحظگی و بی پروایی(رانندگی تند)
معنای مثبت دادن به اتفاقات باوربه بدشانس بودن
انواع مقابله های مسئله مدار
انواع مقابله های مسئله مدار
سالم ناسالم
تفکرروی مشکل اقدام شتاب زده وبی تفکر
مشورت کردن حیله و نیرنگ
جستجوی اطلاعات تقلب
راهنمایی گرفتن پول نزول گرفتن
کمک گرفت از دیگران دزدی