سرمقاله / جلوه هایی از وحدت مسلمانان

أ. ماه رمضان تجسمی از همگرایی مذهبی

1. رحمت و موهبت الاهی، همه عرصه وجود را فرا گرفته است. فرشته حق با نوایی دل انگیز رهروان حقیقت را فرا می خواند. از دهه آخر ماه شعبان همه خود را آماده می کنند. گویا مسافری در راه است. باید به استقبال وی رفت. این بار افزون بر تطهیر خانه و کاشانه، مهیّای شست وشوی دل و زدودن زنگار وجود از هر نوع آلودگی معنوی هستیم.

همه در جنب و جوش و حرکتند. هر کدام به قدر معرفت و حکمت، همت گماشته است. عدّه ای از چند روز قبل، برخی از دو ماه قبل به استقبال رفته، و سرای وجودشان را پذیرای مهمانی «ماه رمضان» کرده اند.

اگر کسی میان این جمع نباشد، باورش نمی شود که چگونه همه مسلمانان از نژادها و رنگ های گوناگون، ملیت ها و قومیت های متفاوت، پیران و جوانان و گاهی کودکان هفت هشت ساله برای استقبال از ماه رمضان صف کشیده اند و حلول این ماه عبادت و بندگی را با عبادت بیشتر و روزه داری جشن می گیرند. شرکت در این جشن، کارت ویژه مذهبی نمی طلبد؛ شیعه و سنی ندارد؛ جعفری، حنفی، شافعی، مالکی، حنبلی و زیدی و... همه با هم هستند. نه در یک روستا و شهر و کشور، بلکه در همه جای جهان، هر جایی که اسلام و «ماه رمضان» را درک کرده باشد.

2. واژه شناسان می گویند: «رمضان» به معنای تابش گرما و شدت تابش خورشید است، و «ماه رمضان» تابش گرما از درون دارد؛ روزه داران از گرمی وصل می سوزند و به این سوزش افتخار می کنند؛ چه این که روزه، گناهان را می سوزاند و باعث مغفرت است. در قرآن کریم، یک بار «ماه رمضان» و چهارده بار واژه «صوم» و «صیام» و «صائمین» و «صائمات»... آمده است.

ماه روزه برای مسلمانان ماهی است که درهای دوزخ بسته و درهای بهشت به رویشان باز خواهد بود.

(کلیات شمس، جزء ششم، ص 35 و 3619)

ب. عید فطر، پاداش روزه داران

دهه آخر ماه رمضان با حضور گسترده تر مسلمانان در مراسم احیا، شب زنده داری، قرائت قرآن و دعا به تدریج سپری می شود. مسلمانان روزه دار احساس دیگری دارند. یک ماه عبادت ویژه، بندگی خدای بخشنده و اکنون در آستانه دریافت «عیدی»اند. خدای متعالی به وعده اش عمل خواهد کرد. پایان ماه رمضان، بخشش گناهِ عاصیان تائب و افزایش درجات و تقرّب صالحان و اولیای الاهی است. بخشی از پاداش ماه رمضان در اول شوال عطا می شود. عید فطر، حضور در سفره پاداش و هدایا. مگر نه این است که با آمدن عید فطر هزاران اسیر آزاد می شدند؛ چرا اسیران نفس آزاد نشوند؛ آزاد از بندگی شیطان و رهایی از عذاب و قهر خداوند.

همه مسلمان در سراسر جهان به شادمانی می پردازند و چه شکوهی عظیم که دین وحدت بخش اسلام پدید آورده است. پیروان همه مذاهب شادمان و خوشحالند که عیدی از اعیاد اسلامی را جشن می گیرند.

ج. عید اضحی، جلوه ایثار

جلوه دیگر وحدت، پاسداشت عید اضحی است. هر ساله بیش از دو میلیون حاجی در سرزمین وحی گرد هم می آیند و با انجام مراسم حج، نمودی دیگراز روح اجتماعی و همبستگی عمومی را به نمایش می گذارند. آنان به صورت ویژه با قربانی گوسفند، گاو یا شتری در سرزمین عشق و ایثار، فداکاری را اعلام می کنند.

مسلمانانی که موفق نشدند در «منی» حاضر شوند، سنّت ابراهیمی را در هر کوی و برزن بر پا می دارند و با انجام قربانی و هدیه گوشت آن به فقیران و همسایگان، همدلی و رأفت و مهربانی را گسترش می دهند.

* * *

مسلمانان با برخورداری از چنین جلوه هایی، همگرایی دینی و مذهبی را سرلوحه زندگیشان قرار خواهند داد. این جلوه ها از جاودانگی و جهانی نگری دین اسلام حکایت دارد. دینی که مؤمنان را برادر یک دیگر معرفی کرده و برتری را در تقوا و پاکدامنی قرار داده است، انتظار دارد در سراسر جغرافیای زیست محیطی مسلمانان، ندای وحدت شنیده شود؛ گر چه بدخواهان و کینه توزان، با دسیسه های گوناگون درصدد تفرقه و اختلافند و به آتش نفاق و فتنه دامن می زنند.

آگاهی، هوشیاری، دشمن شناسی و حفظ وحدت صفوف و توحید کلمه در سایه کلمه توحید، مایه پیروزی و سربلندی مسلمانان است.