انتظار ظهور مهدی موعود از حساس ترین و تاریخ سازترین فرازهای عقیدتی اسلامی است که عمری به درازای عمر اسلام دارد . پیامبر اکرم (ص) و خاندان پاکش، همواره مردم را به این «چشم به راهی » خوانده اند . در میان آثار فرقه ها و گروههای مسلمان نیز، از این آرمان، نشانه های بسیار به چشم می آید; تنها کافی است بدانیم که پس از یک پژوهش کوتاه در این زمینه نام بیش از پانصد کتاب، از دانشوران مسلمان به دست آمده که به یقین با تحقیقات عمیق تر این رقم از هزار تجاوز خواهد نمود .
پیامبراکرم (ص) فرمودند:
«اگر از دوام دنیا یک روز بیشتر نمانده باشد; خدای بزرگ آن را چنان درازا دهد تا مردی از دودمان مرا برانگیزاند که زمین را از عدالت و داد پر سازد همانگونه که از ستم و بیداد آکنده باشد .»
نخستین نکته ای که با عنایت به مفهوم «انتظار» به ذهن ما می آید خواستار شدن «ظهور» است از صمیم دل; زیرا تا دوستدار و دلبسته چیزی نباشی چشم به راهش نخواهی بود . لازمه این خواستن و اشتیاق وجود دو زمینه قلبی است: یکی شناخت و آگاهی از محتوای ظهور و دوم گرایش و جویایی نسبت به آن محتوا .
لازمه درک بهتر حقیقت از مفهوم «انتظار» ، «شناخت درونی » و «خواست قلبی » است . پس انتظار چیزی نیست مگر نیت ظهور .
منتظران حقیقی، پیوسته تصویر ظهور را در برابر دیدگان دارند و از دل و جان آن را می جویند و برای تحقق آن می کوشند . انتظار نه فقط ظهور را در دل و جان ما پایدار می سازد بلکه در قلمرو تن ما نیز نقش و نشانی از آن را آشکار می نماید، مگر نه این که چشم، زبان، گوش، دهان و دست و پای ما، بندگان فرمانبردار دل ما هستند . پس اگر اندیشه و پندار ما به رنگ ظهور درآمد گفتار و کردارمان را نیز همرنگ خود خواهد ساخت . مبادا این حقیقت را خیال و رؤیا پندارید و از خاصیت و اهمیت ایده ای چنین بلند و عالی غافل بمانید . چه خوب سروده مولوی:
از یک اندیشه که آید در درون
صد جهان گردد به یک دم سرنگون
امید به ظهور ایجاد جاذبه می کند; انسان را به راه می اندازد و به سوی خود می کشاند . جوهره این «امیدواری » همان «خوش بینی » نسبت به آینده بشریت است و پشتوانه آن نوید حتمی و مژده قطعی خدا به پیروزی مستضعفان و فرمانروایی صالحان و نیک فرجامی پرهیزکاران .
امید و انتظار مقدمه هجرت و جهاد است، نه زمینه رخوت و رکود . امام صادق (ع) می فرماید:
«هر کس دوست دارد از یاران حضرت قائم باشد، بایستی انتظار او را داشته و به نیکویی و پرهیزگاری رفتار نماید . پس اگر به این حال، پیش از قیام او از دنیا رود، پاداش یاران مهدی را خواهد گرفت . بنابراین بکوشید و جدیت کنید و چشم به راه باشید که بر شما گوارا باد .»
نخستین گام انتظار، خودسازی است; یعنی رشد و تربیت جسم و روح و چندان هم دشوار نیست; زیرا شوق دیدار او مردمان را می سازد چه رسد به اشتیاق درک ظهورش، پس لختی به خود بیندیشیم .
تلاشها و سازندگیهای ناشی از انتظار اگر هم به دوران ظهورش نرسد دست کم در زندگی عمومی جامعه تاثیری بسیار مثبت دارد; زیرا تربیت افراد و تجهیز آنان به یقین، جامعه را به پیش می برد و نیرومند و توانگر می سازد، در برابر دشمن پایداری و مقاومت می بخشد و در نتیجه آسایشی نسبی برای همگان فراهم می آورد .
انتظار امام زمان بدون محبت و علاقه به او کاری از پیش نخواهد برد; زیرا که حماسه ها همواره در فضای شور و احساس زاده و پرورده می شوند، کافی نیست که نسبت به حضرتش تنها پذیرش ذهن و پسند فکری داشته باشیم، کشش روحی و پیوند قلبی در اینجا به کار می آید . اگر در روزگار دشوار غیبت بر فراز آسمان بلند انتظار، گهگاه شاهد درخشش ستارگان بوده ایم، ناشی از عواطف پاک آن کواکب به خورشید نهان در ابر بوده است .
منتظران راستین در عین حال وظیفه دارند که علاوه بر اصلاح خویش در اصلاح دیگران نیز بکوشند; زیرا برنامه عظیم و سنگینی که انتظارش را می کشند یک برنامه فردی نیست; برنامه ای است که تمام عناصر تحول باید در آن شرکت جوید; باید کاری به صورت دسته جمعی و همگانی باشد، کوششها و تلاشها باید هماهنگ گردد و عمق و وسعت این هماهنگی باید به عظمت همان برنامه انقلاب جهانی باشد که انتظار آن را دارند .
انتظار یعنی آماده باش کامل . من اگر ظالم و ستمگرم چگونه ممکن است در انتظار کسی باشم که طعمه شمشیرش خون ستمگران است؟! من اگر آلوده و ناپاکم چگونه می توانم منتظر انقلابی باشم که شعله اولش دامان آلودگان را می گیرد؟!
اکنون می فهمیم چرا منتظران واقعی گاهی مانند کسانی شمرده شده اند که در خیمه حضرت مهدی (عج) و یا زیر پرچم اویند . یا چون کسی هستند که در راه خدا شمشیر می زند و یا در راه خدا به شهادت می رسد .
اینها مراحل مختلف و درجه مجاهده در راه حق و عدالت است که متناسب با مقدار آمادگی در انتظار افراد است; یعنی همانطور که میزان فداکاری مجاهدان راه خدا و نقش آنها با هم متفاوت است، انتظار و خودسازی و آمادگی نیز درجات مختلفی دارد که هر کدام از اینها با یکی از آنها از نظر مقدمات و نتیجه شباهت دارند .
پس بیدار باشید; زیرا نمی دانید که در چه وقت، صاحبخانه می آید، در شام یا نصف شب، یا بانگ خروس، یا صبح، مبادا ناگهان آمده، شما را خفته یابد .
اگر اندیشه و پندار ما به رنگ ظهور درآمد گفتار و کردارمان را نیز همرنگ خود خواهد ساخت .
امید و انتظار مقدمه هجرت و جهاد است، نه زمینه رخوت و رکود .
کافی نیست که نسبت به حضرتش تنها پذیرش ذهن و پسند فکری داشته باشیم، کشش روحی و پیوند قلبی در اینجا به کار می آید .
