بوی بد دهان می تواند ارتباط فردی و اجتماعی شخص را دچار اختلال کند. می دانیم که مصرف برخی غذاها از قبیل سیر و پیاز باعث بدبو شدن دهان می شود، زیرا این مواد غذایی پس از جذب وارد جریان خون شده و در تمامی بدن جاری میگردند؛ در نتیجه به شش ها رفته و هنگام بازدم بوی بدی ایجاد می کنند. البته این حالت موقتی است و باعدم مصرف این مواد غذایی خود به خود از بین می رود.
علل شایع بوی بد دهان
بوی بد دهان در بیشتر مواقع به علت ذرات باقیمانده حاصل از مواد غذایی در لای دندان ها و دهان است. متأسفانه مواد غذایی باقیمانده در دهان بستر مناسبی برای رشد باکتری ها فراهم می کنند که این امر خود باعث بدبو شدن دهان می شود. سایر علل به عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، مانند خوب مسواک نزدن، بیماری های لثه، مصرف سیگار و سایر مواد دخانی برمی گردد. بوی بد دهان همچنین می تواند نشانه ای از یک بیماری مهم در ناحیه معده، ریه ها و یا سیستم گردش خون باشد. یکی دیگر از عوامل، خشکی دهان است. در این حالت ترشح بزاق دهان کاهش یافته و در نتیجه دهان خوب تمیز نمی شود. بزاق دهان در واقع خود یک دهانشویه طبیعی و دارای ترکیباتی است که سبب کاهش باکتری در ناحیه دهان می گردد. مصرف الکل، مصرف برخی داروها، نفس کشیدن از طریق دهان به جای بینی و یا اختلال در ترشح غدد بزاقی می توانند موجب خشکی دهان شوند.
ابتلا به بیماری دیابت می تواند سبب بدبو شدن دهان شود. در این حالت بدن برای تامین انرژی به جای سوزاندن گلوکز، محبور به سوزاندن چربی است و در نتیجه با آزاد شدن کتون (Keton) نفس فرد بدبو می شود. بنابراین برای درمان بیماری خود حتماً با یک پزشک متخصص مشورت کنید. اگر بدن قادر به تجزیه یک ترکیب شیمیایی به نام trimethylamine نباشد، این ماده با بزاق دهان ترکیب شده و دهان بدبو می گردد. این ماده همچنین می تواند از طریق عرق بدن آزاد شود و در نتیجه بدن هم بدبو شود. افرادی که مبتلا به یبوست هستند نیز ممکن است دهانی بدبو داشته باشند. یبوست دلایل متعددی دارد؛ از جمله نوع رژیم غذایی یا عوامل هورمونی و یا عوارض جانبی حاصل از مصرف برخی داروها. با درمان یبوست از طریق خوردن مواد غذایی فیبردار، و همچنین مواد غذایی ملین، می توان بوی بد دهان را از بین برد. عفونت های سینوسی نیز می توانند باعث ایجاد بوی بد دهان شوند که با درمان آن بوی بد دهان از بین می رود. اگر شما در حال رژیم گرفتن هستید و از رژیم های غذایی کم کربوهیدرات پیروی می کنید، ممکن است دهانتان بدبو شود؛ زیرا زمانی که بدن برای تامین انرژی خود شروع به سوزاندن چربی می کند، در اثر آن «کتون» آزاد می گردد و این امر موجب بدبو شدن دهان می شود. با مصرف میوه هایی مانند موز یا سیب که دارای کربوهیدرات می باشد، تا حدی می توانید از این امر را تعدیل نمایید.
راه های مقابله با بدبویی دهان
پس از هر وعده غذایی دندان های خود را مسواک زده و دهان خود را بشویید تا تمامی ذرات باقیمانده از مواد غذایی از داخل دهان شما پاک شود. هنگامی که داخل دهان خود را مسواک می زنید، زبان خود را نیز مسواک کنید، زیرا زبان پوشیده از هزاران پرز و محل مناسبی برای رشد باکتری هاست. برای اطمینان از سلامت دهان و دندان خود هر چند وقت یکبار حتما به دندانپزشک مراجعه نمایید تاهر گونه بیماری لثه، شکستگی دندان یا فساد دندان ها برطرف شود؛ زیرا هر یک از این موارد می تواند سبب باقی ماندن ذرات غذا در میان دندان ها و ایجاد بوی بد دهان گردند. برای افزایش ترشح بزاق دهان و جلوگیری از خشک شدن آن، آدامس بجوید (بهتر است از آدامس ها و یا آب نبات های بدون شکر استفاده کنید). اگر دهان شما خشک است، آب زیاد بنوشید. سعی کنید آب را به مدت 20 ثانیه داخل دهان خود بچرخانید تا اگر ذرات مواد غذایی در لا به لای دندان ها قرار گرفته است، جدا شود. از مصرف دهان شویه های حاوی الکل خودداری کنید، زیر وضعیت را بدتر می کنند. آنها به طور موقت بوی بد دهان را از بین می برند، اما سبب خشکی دهان نیز می شوند که محیط را برای رشد و نمو باکتری ها فراهم می کند. مصرف سبزیجات خام مانند هویج و کرفس نیز می تواند از تشکیل جرم دندان جلوگیری کند. اگر قصد دارید به یک مهمانی و یا جلسه مهم بروید از خوردن مواد غذایی که سبب بدبو شدن دهان می شوند، مانند سیر وپیاز، اجتناب کنید. از مصرف مواد غذایی کافئین دار خودداری کنید؛ زیرا سبب خشکی دهان می شوند. سیگار نکشید، زیرا نیکوتین موجود در سیگار بر روی زبان و دندان اثر منفی گذاشته و همچنین سبب خشکی دهان و کاهش ترشح غدد بزاقی و در نهایت بدبو شدن دهان می گردد. کلروفیل یک ماده طبیعی برای خوشبو کردن دهان و نفس می باشد که در سبزیجات دارای برگ های سبز مانند جعفری وجود دارد. می توانید با جویدن چند برگ جعفری دهان خود را خوشبو کنید. چند قطره عصاره نعنا و یا روغن درخت چای می تواند باعث خوشبو شدن دهان شود. هر چند وقت یکبار دندان های خود را با جوش شیرین مسواک بزنید تا دهانی خوشبو داشته باشید. ترکیبی از 50 درصد هیدروژن پراکسید و 50 درصد آب می تواند به عنوان یک محلول دهانشویه مورد استفاده قرار گیرد. این ترکیب بسیاری از باکتری های دهان را که موجب ایجاد بوی بد دهان می شوند، از بین می برد.
منبع: دنیای سلامت 54
/ج
