برای رابطه ی بهتر با نوجوانان
بهترین راه تشویق نوجوان به رفتارهای درست، توجه کردن به رفتارهای خوب و مثبت اوست. انسان از بدو تولد، به توجه و تشویق اطرافیان نیاز دارد و بسیاری از توانایی های بالقوه به شرطی در وجود او شکل می گیرند و پیشرفت می کنند که او مورد توجه باشد و احساس دلگرمی کند. مهارت هایی مثل راه رفتن، حرف زدن، نحوه ی برقراری ارتباط، رفتارهای فردی و اجتماعی و نیز انواع مهارت های آموزشی، هنری و فنی که در سال های بعد کسب می شوند، در صورتی به حد کمال می رسند که فرد مورد تشویق قرار بگیرد.
انسان هر قدر بزرگ تر می شود، تقاضاهای محیطی از او بیش تر و بیش تر و تشویق ها و دلگرمی هایی که دریافت می کند کم تر و کم تر می شود. در سنین نوجوانی تکالیف بسیار سنگین است: تطابق با تغییرات بسیار جدی در خود، ضرورت تنظیم مجدد ارتباط با اطرافیان، تکالیف سنگین آموزشی، کوشش برای دستیابی به هویت، کنجکاوی نسبت به جنس مخالف، کنجکاوی راجع به دیدِ جنسِ مخالف نسبت به خود، علایق و هیجانات جدیدتر و ... در واقع نوجوانی دوره ی طوفانیِ دست و پنجه نرم کردن با نیروهایی است که همه ی جسم، عاطفه، ارتباطات، علایق و ارزش های فرد را به شدت درگیر خود می کنند.
بسیاری از نوجوان ها به رغم بی تجربگی و خام دستی و عجول بودن، در این سن بسیار خلاق اند و توانایی های چشمگیری دارند، آرمان گرا هستند، به ارزش های والا فکر می کنند، در صدد تغییر دنیا و برانداختن ظلم و بی عدالتی هستند و ممکن است جذب فعالیت های اجتماعی و داوطلبانه شوند و نسبت به رنج های اطرافیان توجه و حساسیت خاصی نشان دهند. به این افکار، هیجانات و رفتارهای آن ها توجه مثبت کنید و مهربانی آنان و تمایل شان به موثر بودن را ارج بگذارید.
بسیاری از والدین با دیدن این تمایلات درصدد بر می آیند که تجربیات خود را از واقعیت های زندگی در اختیار فرزندشان قرار دهند و مضامینی را مطرح کنند تا نظر او تغییر کند. مثلاً به فرزند نوجوان شان می گویند: «تو هنوز جوانی، نمی دانی که نمی توانی چیزی را عوض کنی. از دستت کاری بر نمی آید. بعداً می فهمی که باید مواظب باشی باد کلاه خودت را نبرد و ...»
از فرصت استفاده کنید. خوبی های او را ببینید و به آن چه در حرف هایش مثبت و ارزشمند است، توجه کنید. به او بگویید نکات مثبتی که در او می بینید برای تان ارزشمند است.
اگر فرزندتان خواست در جمعیت یا انجمنی کار اجتماعی انجام دهد با تشویق دلگرمش کنید. گاهی والدین می گویند: «به کارهای خودت نمی رسی، می خواهی دنیا رو درست کنی؟!»، «توی خونه دست به سیاه و سفید نمی زنی اما می خواهی برای مردم کار کنی.»، «حرف ما را گوش نمی کنی، حرف دیگران را گوش می کنی...».
در یک موقعیت بهتر او را برای انجام دادن تکالیف زندگی تشویق کنید. هر جا رفتار یا فکر خوبی از او دیدید، بلافاصله واکشن مثبت نشان دهید. از امروز تصمیم بگیرید که بی دریغ خوبی های او را ببینید، به آن ها توجه و او را تشویق کنید. بگذارید نوجوان شما مطمئن باشد که شما فکر می کنید او جواهر درخشان و بی نظیری است؟!
منبع مقاله :
موسوی، شکوفه؛ (1387)، رابطه ی والدین و نوجوان (با نوجوان خود چگونه رفتار کنید؟)، تهران: نشر قطره، چاپ چهارم
