در خصوص ویژگی های زن مسلمان منتظر کمتر بحث شده است و در کتب مربوط به انتظار از زن و نقش وی سخن کمتری به میان آمده است . در این قسمت، سعی داریم به وظایف یک زن منتظر و نقش وی در زمینه سازی ظهور بپردازیم .
ابتدا در معرفی زن منتظر باید گفت که زن منتظر همان زن مسلمان و با ایمانی است که حقیقت اسلام را به خوبی دریافته است و با جان و دل دستورات آن را فرا گرفته و به آن ها عمل نموده است . زن منتظر، بانویی است که ویژگی های یک زن مسلمان متدین و عفیف را داراست و در عین حال، با تمام وجود، با معرفت و اعتقاد کامل، انتظار فرج را دارد . زن منتظر برای تحقق امر ظهور باید تحولی اساسی در فرهنگ بوجود آورد و با رشد ایمان و معنویت در خود، تبلیغات مسموم طاغوتیان را خنثی نماید، تا افتخار و لیاقت پرچمداری و یاریگری امام عصر ( علیه السلام) را پیدا کند; چرا که تحول و انقلاب عظیم مهدوی جز با همکاری زنان صورت نخواهد پذیرفت .
زن مسلمان، در مقام انتظار، باید با ارائه الگوی برتر از یک زن کامل، ارشادگر سایر زنان گردد، تا دنیا شاهد قدرت عظیم فرهنگی و دینی زنان باشد و همگان بدانند همچنان که زنانی در سقوط پرچمدار هبوط نفس انسانی اند، در معنویت نیز بانوانی مؤمن و با استقامت پاسداری از دین را به عهده داشته و با پرورش فرزندانی که یاور انقلاب مهدوی اند، زمینه را برای تحولی بزرگ و جهانی فراهم می آورند .
لذا زن منتظر با خودسازی و تهذیب نفس، به تربیت فرزندان خود همت می گمارد و با تفهیم فرهنگ انتظار به آنان، آگاهی های لازم در خصوص انتظار و ظهور حضرت حجت ( علیه السلام) را به ایشان می آموزد تا یاورانی پاک و شجاع برای یاری بقیة الله الاعظم ( علیه السلام) بپروراند .
همچنین زن با ایمان و منتظر با پیشه ساختن عفت و حجاب، ضمن تامین سلامت جامعه سعی می کند به چنان درجه ای از تعالی و تکامل نایل آید که افتخار منتظر حقیقی بودن را داشته باشد و با اثبات این مطلب که با اتصال به راه ولایت و با پیروی از فاطمه زهرا که خود تجسم عینی عفت و حجاب بود، به خود باوری و تعهد رسیده، و با انتخاب ظاهری پاک و معنوی علاوه بر باطنی مطهر و روحانی، بسان سربازی وفادار و متعهد، آمادگی خویش را در جهت شرکت در انقلاب عظیم مهدوی اعلام می نماید . علاوه بر آن، زن منتظر در صحنه عمل، به اوامر الهی، به دیگر سازی نیز می پردازد .
لذا در عصر کنونی، که هر روز شاهد تبلیغ فرهنگ نادرست غرب در جوامع اسلامی هستیم و شاهد زنانی بدحجاب با قیافه ای بزک کرده که آگاهانه یا از روی نادانی، به ترویج و اشاعه فرهنگ مبتذل و منحط بیگانه می پردازند و در ملاعام ظاهر گشته و جوانان را به سوی پرتگاه های سقوط و تباهی می کشند، بر زنان مؤمن منتظر است که با پرداختن به امر به معروف و نهی از منکر از فساد جامعه جلوگیری نمایند .
زنان فرزانه و اندیشمند جامعه اسلامی باید با ترویج و تبلیغ هر چه بیشتر دین، خودباوری و معنویت را در بین سایر زنان تقویت نمایند و به آنان تفهیم کنند، که مادامی که قلب و روح را از انواع گناهان پاک نسازند و ظاهر خویش را نیز مطابق به فرامین الهی درست ننمایند، لیاقت یاری گری و عنایت حضرت ولی عصر (عج) از ایشان سلب خواهد شد و هر روز بلکه هر لحظه بر فاصله آنان با جان عالم خلقت، مهدی موعود (عج)، افزوده خواهد شد . لذا دست یافتن به فیض عظیم یاوری و دیدار روی دوست، تهذیب نفس و خود سازی و دیگر سازی می طلبد .
زن قبل از ظهور
در دنیایی که هر روز بسوی ترقی گام بر داشته و زندگی ماشینی روح و جان انسان ها را تسخیر کرده است، مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی نیز رنگ و بوی تازه ای به خود می گیرد و جهان به سوی آخرالزمان پیش می رود . زنان که نیمی از جامعه بشری را شامل می شوند، هر روز شاهد تحولی نو، در روابط خود در عرصه های گوناگون هستند و نقش آنان در سیاست، اقتصاد و اجتماع بر کسی پوشیده نیست; لذا در این قسمت، نقش زن را در هر یک از این امور در آخرالزمان و در نتیجه، در عصر حاضر، بررسی می نماییم .
نقش زنان در حکومت های قبل از ظهور
یکی از مسائلی که در حکومت های آخر الزمان مطرح است، سلطه و نفوذ زنان در امور سیاسی می باشد که این تسلط را به دو گونه می توان تقسیم نمود:
1 - زنان بطور مستقیم بر مردم فرمانروایی کرده و رهبری یا ریاست کشور را به دست می گیرند .
2 - زنان با استفاده از نیروی خارق العاده خویش، فرمانروایان و سران کشور را به زیر سلطه خود می برند تا آنان طبق نظر و عقیده آن ها عمل نمایند .
اخباری که از معصومین ( علیهم السلام) وارد گردیده، بر رشد و تسلط زنان بر امور سیاسی و ... در آخر الزمان اشاره دارد . حضرت علی ( علیه السلام) در این زمینه می فرمایند: «زمانی خواهد آمد که افراد فاسد و زناکار به ناز و نعمت رسند و انسان های با انصاف ضعیف می شوند . پرسیدند که این دوره چه وقت خواهد بود؟ فرمود: آن گاه که زنان و کنیزان بر امور مردم مسلط شوند و خردسالان به فرمانروایی رسند .» (1)
همچنین امام صادق ( علیه السلام) طی حدیثی طولانی که به بیان نشانه های ظهور پرداخته اند، در این مورد می فرمایند: «... (در آن زمان) زنان بر ملک تسلط می یابند و بر هر امری استیلا پیدا می کنند، و زنان را می بینی که بسان مردان، مجالس (کنفرانس) راه می اندازند .» (2)
آری جهان در آخرالزمان، با رشد بی رویه نهضت های زنانه که برای اعتراض به پامال شدن حقوقشان صورت می گیرد، روبه رو خواهد شد و در انتها، تاریخ جهان شاهد تجربه ای جدید در عالم حکمرانی و سیاست خواهد بود . اما مطلب مهمی که نباید از نظر دور داشت، این است که طبق دسته ای از روایات، در آخرالزمان، تعداد مردان کاهش چشمگیری می یابد و شاید به همین دلیل باشد که زنان در اکثر امور بر مسند قدرت خواهند نشست .
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در این زمینه می فرمایند: «از نشانه های آخرالزمان این است که برای هر پنجاه زن، یک رپرست خواهد بود و این در حالی است که زنان زیاد و مردان کم گردند .» (3)
و شاید این وضع در اثر افزایش تلفات جانی مردان در اثر برپایی جنگ های پی در پی و طولانی باشد . بهر حال، آنچه مسلم است در آخرالزمان، زنان حکومت را به دست خواهند گرفت و پس از قرون متمادی، جامعه بشری از مرد سالاری به سوی زن سالاری سوق داده خواهد شد .
مشارکت زنان در سیاست در عصر کنونی
پس از جنگ دوم جهانی، زنان توانسته اند به تدریج وارد نهادهای سیاسی شوند، که این نهادها، اعم از دولتی و غیر دولتی می باشد . امروزه در بسیاری از کشورها، ندای حمایت از زنان و تساوی حقوق سیاسی، فرهنگی، اجتماعی آنان با مردان بلند است، اما این که واقعا در عمل این مساله به چه میزان انجام می گیرد، مطلب دیگری است . اما طی کنوانسیون ها، اعلامیه ها و قطعنامه هایی که از سوی سازمان ملل یا سازمان های غیردولتی انتشار یافته است، زنان حق دارند در پست های مهم دولتی و غیر دولتی مشغول بکار شوند و در عرصه سیاست حضور فعال داشته باشند .
البته از نیمه دوم قرن بیستم به این سو، زنان بسیاری در صحنه سیاست ظاهر گردیدند و به اشغال کرسی های مهم دولتی پرداختند که مهمترین این پست ها ریاست جمهوری و نخست وزیری بوده است .
مطالعه آمارها نشان می دهد که در یکی دو دهه اخیر، زنان در کشورهایی چون انگلیس، فرانسه، آمریکا، اسرائیل، ایسلند، فیلیپین، ایرلند، ترکیه، پاکستان و ... نقش های مهم سیاسی داشته اند . (4)
و امروز، زنان در کشورهایی چون نروژ، دانمارک و فنلاند حتی در برخی موارد، بیش از 40 درصد مناصب را در اختیار دارند . (5)
هر چند در عصر حاضر، شاهد حضور گسترده زنان در صحنه های مختلف سیاسی و غیر سیاسی هستیم، لیکن زنان، خود، خواهان حضور فعالتر در پست های کلیدی و مهم دولتی می باشند و به در حاشیه قرار گرفتن خود در قدرت معترضند .
با توجه به بررسی آمارهای مشارکت سیاسی زنان، در آمریکا، زنان بطور معمول حدود 52 درصد رای دهندگان را شامل می شوند با این وجود، درصد کمی از کرسی های کنگره و سنا را در اختیار دارند و در کابینه نیز حضور چندان قابل توجهی ندارند . (6)
در بیشتر کشورهای در حال توسعه نیز زنان نقش کمتری در سیاست دارند، اما آنچه مسلم است، زنان در اکثر کشورها کم و بیش در امر سیاست دخالت دارند و در این حال، این سؤال مطرح است که آیا زنان عصر کنونی، همان زنان عصر قریب به ظهورند که در روایات از آنان یاد شده است، یا خیر؟
جواب این سؤال قدری مشکل است و این نشات گرفته از پیچیدگی های روابط سیاسی و حکومتی می باشد . بنابراین با توجه به میزان شرکت زنان عصر حاضر در عرصه سیاست و حکومت، بطور قطع نمی توان گفت که زنان عصر کنونی، همان زنان آخر الزمانند، چرا که احتمال می رود در آینده، زنان دخالت و تسلط بیشتری در حکومت ها داشته باشند، اما به یقین نیز نمی توان آنان را زنان آخرالزمان نام ننهاد; زیرا زنان در بعضی کشورهای آمریکایی، اروپایی، آسیایی، سمت های بالای سیاسی را دارا هستند و در حکومت نقش چشمگیری دارند .
وضعیت اقتصادی زنان در آخرالزمان
یکی از مهمترین مشکلاتی که بشر در آخرالزمان با آن سخت دست به گریبان است، مسائل و مشکلات اقتصادی است . نابسامانی عظیم اقتصادی در سر تا سر جهان بوقوع می پیوندد و زنان از این واقعه شوم نه تنها در امان نخواهند ماند، بلکه بیشترین ضربه را خواهند خورد . عمق فاجعه به حدی است که گروهی مجبور می شوند، برای گریز از قحطی و گرسنگی، زنان و دختران خویش را برای خوراک اندکی معامله نمایند .
امام صادق ( علیه السلام) در بیان نشانه های ظهور در این زمینه می فرمایند: «بعضی از مردان از راه فساد زنان خود ارتزاق می کنند .» (7) علاوه بر این اعمال قبیح، دنیا شاهد هجوم زنان بسوی کارخانه ها، ادارات و صحنه تجارت و بازار خواهد بود و این به دلیل رویکرد مادیگری در جامعه و میل به زرق و برق دنیا می باشد .
حضرت علی ( علیه السلام) می فرمایند: «در آخرالزمان، زنان به خاطر حرص به دنیا، در کسب و کار همسران خود شرکت می نمایند .» (8) بنابراین زن در آخرالزمان، به موجودی تبدیل خواهد شد که برای به دست آوردن لقمه نانی، تن به هر نوع کاری می دهد و زنانی که باید دامان پر مهرشان، جایگاه پرورش انسانیت باشد و در کنار مردانی پاکدامن مایه آرامش باشند، در دام گسترده شهوات حیوانی و منافع اقتصادی مردان ناپاک و سودجو قرار می گیرد و بدین ترتیب واقعه تلخ هبوط نفس انسانی در زنان رقم خواهد خورد .
وضعیت اقتصاد زن در عصر حاضر
امروزه بحث گسترده ای که در تعداد زیادی از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه مطرح است، «زنانه شدن فقر» (9) می باشد و این بدان معنی است که در دنیا اکثر افراد فقیر را زنان تشکیل می دهند و به همین دلیل، امروزه زنان جهان برای برطرف کردن نیازمندی های مادی خویش، در زیر پرچم شوم تساوی حقوق زن و مرد، کارهای سنگین مردانه را انجام می دهند یا منحرف گردیده، برای رفع احتیاجات مادی، خود را در معرض تعرض مردان ناپاک قرار می دهند .
در آمریکا، طبق برخی آمارهای موجود، تقریبا در 53% خانواده ها زن و مرد هر دو شاغلند و زنان هم دوش مردان در اقتصاد نقش ایفا می کنند . (10) این در حالی است که اختلاف درآمد هفتگی زنان و مردان در این کشور، به گونه ای است که مردان حدود 4/65% و زنان حدود 6/34% از درآمدها را به خود جذب می کنند . (11)
در بسیاری از کشورهای غربی و در حال توسعه نیز وضع بدین منوال است و نشان از تبعیض در محیط کار بین زن و مرد دارد .
اینک با توجه به وضع تاسف بار اقتصادی زنان، در عصر کنونی، آیا می توان آنان را زن آخرالزمان نامید؟
در جواب باید گفت: مطابق آنچه در روایات نیز آمده، زنان بسیاری در عصر حاضر، در عرصه اقتصادی مشغول به کارند، و در بسیاری از کشورها به خصوص کشورهای به اصطلاح متمدن، زنان از راه فساد و فحشا امرار معاش می کنند، اما این مساله هنوز فراگیر نشده است; لیکن این نکته را هم نباید از نظر دور داشت که در هر زمان، احتمال ظهور حضرتش می رود، هر چند برخی از علائم به صورت عمومی صورت نپذیرد . لذا شاید بتوان زنان عصر حاضر را زنان عصر ظهور نامید .
وضعیت اجتماعی زن در آخرالزمان
الف - عدم امنیت برای زنان: از انحرافات خطرناک که جامعه پیش از ظهور، به آن گرفتار می گردد، بی امنیتی خانوادگی و ناموسی است، این مساله آنچنان فراگیر می شود که کمتر کسی می تواند یا می خواهد از آن جلوگیری نماید .
حضرت علی ( علیه السلام) در این خصوص می فرمایند: «سفیانی در حالی که نیزه ای در دست دارد، زنی باردار را دستگیر می نماید و به یکی از یارانش می گوید: به او تعدی نما و او سپس شکم زن را می درد و جنینش را بیرون می آورد و هیچکس نمی تواند چنین وضعیت هولناکی را تغییر دهد» . (12) روایات زیادی در این زمینه از معصومین ( علیهم السلام) وارد گردیده است که حکایت از وضع تاسف بار و فاجعه انگیز امنیتی برای زنان دارد .
ب: هبوط مسائل اخلاقی وانسانی در زنان: جامعه پیش از ظهور، جامعه ای مملو از فساد و بی بند و باری های اخلاقی است، کردارهای حیوانی گروهی انسان نما، آنچنان فراگیر می شود که حالت عادی به خود می گیرد . روایاتی که این وضع اخلاقی پیش از ظهور را بیان نموده اند، بسیار زیاد است . محمدبن مسلم می گوید: «به امام باقر عرض کردم: قائم شما چه وقت ظهور خواهد کرد؟ امام فرمود: آنگاه که مردها خود را شبیه زنان نمایند و زن ها شبیه مردان شوند، آن گاه که مردان به مردان اکتفا کنند و زنان به زنان .» (13)
و در حدیثی از امام صادق ( علیه السلام) است که فرمودند: «در آن زمان، زنان را می بینی که از بذل خود به کفار هیچ واهمه ای ندارند» . (14)
آری جهان به آن مرتبه از سقوط اخلاقی می رسد که انسانیت برایش جز در اعمال حیوانی معنا پیدا نمی کند .
ج: افزایش زنان بی سرپرست: در آخرالزمان، وضعیت به گونه ای است که بر اثر جنگ های پی در پی، تعداد مردان کاهش چشمگیری می یابد و به همین دلیل، زنان زیادی بی سرپرست می گردند و به دنبال کسی هستند تا سرپرستی ایشان را به عهده گیرد .
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می فرمایند: «قیامت برپا نمی شود، مگر این که، برای پنجاه زن یک سرپرست باشد» . (15)
و در حدیث دیگری می فرمایند: «زمانی فرا رسد که پنجاه زن، با یک مرد روبه رو شده، یکی می گوید: ای بنده خدا مرا بخر، و دیگری می گوید به من پناه ده » . (16)
وضعیت اجتماعی زنان در عصر کنونی
در دنیای کنونی، زن در اجتماع از موقعیت خاصی برخوردار است . امروز زنان توانسته اند تا حدی توانائی های خود را در عرصه های مختلف به اثبات رسانند و به موفقیت های بسیاری نائل گردند . اما مطلب مهم این که، با وجود ویژگی ها و توانائی های بارز در زنان، هنوز نیز درصد قابل توجهی از آنان، از تبعیض، بی امنیتی، بی عدالتی های اجتماعی و ... رنج می برند . زنان امروز با نام آزادی و تساوی حقوق زن و مرد در مرداب فساد اخلاقی و جنسی گرفتار شده اند . رشد الکلیسم در میان زنان غربی، مبتلا شدن به ایدز و در نتیجه مرگ بر اثر آن، قاچاق زن جهت روسپیگری، هم جنس گرایی، سقط جنین، فرزندان نامشروع، متلاشی شدن خانواده ها و ... ره آورد این تفکر غلط بر جامعه غرب و بعضی کشورهای در حال توسعه است .
در بسیاری از کشورهای به اصطلاح متمدن، زنان از طریق خود فروشی امرار معاش می نمایند . (17) در آمریکا سالانه بیش از 900 دختر زیر 15 سال، فرزند نامشروع خود را سقط می کنند; هر چند در سال های اخیر، این دختران، ترجیح می دهند فرزند خود را نگه دارند . (18)
بنابراین با مقایسه اخباری که در مورد زن آخرالزمان به ما رسیده، و وضعیت کنونی زن از حیث اجتماعی و اخلاقی، بین زن امروز و زن آخر الزمان شباهت بسیاری دیده می شود . اما این نکته را هم نباید از نظر دور داشت که نمی توان فساد اخلاقی را برای تمام زنان تعمیم داد; زیرا در آن زمان، زنان آگاه، عفیف و با ایمانی نیز وجود دارند که از اوضاع بد آن زمان متاثرند . اما وضع عمومی به شکل دیگری است .
ادامه دارد ...