سؤال: روش حکومت امام زمان علیه السلام چگونه خواهد بود؟
جواب: از آنجا که امام زمان علیه السلام برای برافراشتن پرچم اسلام و حاکمیت قرآن در تمام گیتی ظهور خواهند کرد، قهرا روش حکومتی امام علیه السلام بر اساس قرآن و سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و امامان علیهم السلام خواهد بود.
درباره روش حکومتی امام زمان علیه السلام روایات فراوانی از معصومین علیهم السلام وارد شده است، که می توان آنها را در چند موضوع و محور مورد بررسی قرار داد.
اصالت دادن به کتاب و سنت:
امام زمان علیه السلام قرآن و سنت و شریعت نبوی را اساس و پایه تمام امور در حکومت خویش قرار می دهد و با تمام قدرت برای اجرای احکام الهی تلاش می کند و به هیچکس اجازه تخطی از این حدود را نخواهد داد.
در این باره روایات فراوانی نقل شده است که در ذیل به نمونه هایی از آن بسنده می کنیم:
ـ رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: «قائم (امام زمان) از اولاد من است، اسمش اسم من و کنیه اش کنیه من و شکل و شمایلش شکل و شمایل من و روشش روش من است. او مردم را بر ملت و شریعت من نگه می دارد و آنها را به سوی کتاب خداوند عزوجل دعوت می کند.»(1)
آن جامه عمل می پوشاند].»(2)
دشمنان او دعوت می کند.»(3)
رفتار بر اساس سیره پیامبر و امامان علیهم السلام :
ـ رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «مهدی علیه السلام روش مرا دنبال می کند و هرگز از روش من بیرون نمی رود.»(4)
او رفتار می کنند.»(5)
می کند... .»(6)
روش سیاسی و اجتماعی:
یکی از شاخصهای بسیار مهم و برجسته در حکومت امام مهدی علیه السلام مبارزه با دولتهای باطل و اقامه قسط و عدل به معنای واقعی و وسیع کلمه است. در این باره روایات فراوانی وارد شده است که در ذیل نمونه هایی از آن را مرور می کنیم:
ـ امام باقر علیه السلام می فرماید: «هنگامی که قائم قیام کند، هر دولت باطلی از بین می رود.»(7) از این روایات استفاده می شود که اولین کار امام علیه السلام مبارزه با دولتهای باطل خواهد بود.
ـ امام رضا علیه السلام می فرماید: «ترازوی عدالت را در میان مردم می نهد و [در سرتاسر حکومتش] هیچ انسانی به دیگری ستم نخواهد کرد.»(8)
ظلم و جور بود.»(9)
می کند.»(10)
بد اجرا می گردد).»(11)
گرما وارد خانه می شود، وارد خانه های مردمان کند.»(12)
روش مدیریتی و قضایی:
امام عصر علیه السلام برای اداره جهان استانداران و وزیرانی می گمارد که جز به مصالح اسلام و رضایت خدا به چیزی نمی اندیشند. چنانکه در روایات، ترکیب دولت مهدی علیه السلام را از پیامبران، جانشینان آنان، تقوی پیشگان و صالحان روزگار و امتهای پیشین و از سران و بزرگان پیامبران علیهم السلام بیان می کنند که نام برخی از آنها نیز در روایات آمده است.(13)
سنگ نگذارد.»(14)
می دهد که شهرها را آباد سازند.»(15)
می گردد.»(16)
کرد.»(17)
منحرف می سازد.»(18)
میان آنها داوری کنی، با عدالت داوری کن... .»(19)
حکم کن، و از هوا و هوسهای آنها پیروی نکن.»(20)
(قرآن) نیز بر طبق قرآن حکم می کند.»(21)
کتابهای تحریف شده.
روشهای اقتصادی:
براساس روایات، امام مهدی علیه السلام فقر را از بین می برد،(22) و در دوران او در تمامی روی زمین خرابی باقی نمی ماند مگر آنکه آباد شود،(23) برده ها آزاد و قرضها و دیون همه پرداخت می شود،(24) گنجها را استخراج می کند و ثروتها را تقسیم می نماید،(25) زمین در دست شیعیان آن حضرت قرار می گیرد.(26) به انداره ای که کسی بتواند بر دارد و حمل کند، مال و ثروت در اختیار درخواست کننده قرار می دهد،(27) عدالت و سازندگی را در همه شهرها گسترش می دهد(28) و خوان حکمت و ثروت گسترده می شود(29) و با ثروت اندوزی مبارزه می شود.(30)
زمان بر سه محور اساسی زیر خواهد بود.
1. اصالت دادن به کتاب و سنت؛
2. اداره جامعه بر اساس روش پیامبر صلی الله علیه و آله و امامان علیهم السلام ؛
3. اقامه قسط و عدل در تمام امور حکومتی، اجتماعی و سیاسی به معنای واقعی کلمه.