ره آورد حکومت مهدوی(ع)

بشریّت از نظر صنعتی و تکنولوژی و وسایل ارتباطی، و ارتباط جمعی به اوج خود رسیده است اما دغدغه ها و نگرانی های جدّی را گریبانگیر است که هر یک می تواند به نابودی انسان ها منجر شود.

نگرانی از بی خبری در عصر ماهواره و اینترنت... با این که خبر رسانی از طریق مجلات و روزنامه ها و ماهواره ها و اینترنت و... به سرعت فوق تصوّر رسیده ولی واقعیت امر این است که سیطره قدرتهای جهانی و صهیونیسم بین المللی بر رسانه های عمومی باعث شده است که واقعیات آنچنان که هست به سمع و دید آنها نرسند، و بر عکس امور غیر واقعی به صورت قطعی و متواتر جلوه نمایند، اگر کوچکترین دقتی درباره تبلیغ بمب هسته ای داشتن عراق در دوران صدام که بهانه حمله آمریکا به عراق شد، و یا داستان «بن لادن» و القاعده و... و خطر آن برای جهان غرب و صدها مورد از این نمونه که سیطره تبلیغی غرب آن را به سازمان ملل و خیلی از کشورها باوراند، داشته باشیم به این مسئله پی می بریم. و همین طور در ناحیه هستی شناسی، انسان شناسی، علوم پزشکی و صدها علم دیگر بشر با جهل های فراوان روبرو است که خود باعث مشکلات و نگرانی های فراوانی شده است.

نگرانی دیگر که بشریت را تا لبه نابودی کشانده وجود بمب های هسته ای است که صدها بار می تواند زمین را به نابودی کشاند، هرچند سیطره رسانه ای جهانی تلاش می کند این خطر را متوجه کشورهای خاصی که از بمب هسته ای برخوردار نیستند نمایند ولی واقعیت غیر از آن است، گاه خود آنها نیز این مسئله را اعتراف می کنند که تنها ذرّاد خانه اتمی آمریکا یا روسیه برای نابودی دهها بار زمین کافی است.

نگرانی سوّم وضعیّت اقتصادی جهان است که تورّم به صورت جهانی فراگیر درآمده و هر روز برآمار گرسنگان، بیکاران، و خیابان نشینان در همه کشورها افزوده می شود، و اگر در کنار نداری و فقر آلودگی هوای شهرها و گرم شدن زمین را بر اثر گازهای گلخانه ای سوراخ شدن لایه ازون و نابودی جنگلها و پیشرفت بیابانها و وجود سیلها و زلزله ها، و کمبود بارندگی در بسیاری از نقاط جهان... .

در نظر بگیریم حیات و زندگی ثروتمندان نیز در مخاطره افتاده و هر روز این نگرانی بیشتر می شود.

نگرانی چهارم که بشریت از آن به شدّت رنج می برد، و با همه پیشرفتهای صنعتی، زندگی برای آنها به صورت زندانی وحشتناک در آمده عدم امنیّت جهانی است، امروزه با وجود ابرقدرتها امنیّت کشورها به شدت به خطر افتاده و قدرت یک قطبی جهان یعنی غرب به سرکردگی آمریکا با کوچکترین بهانه هر کشوری را که بخواهد مورد هجوم و اشغال قرار می دهد، و در درون کشورها و دولت ها نیز امنیّت جانی، قضائی، مالی به شدت کاهش یافته و در شرف نابودی قرار گرفته است. از همه مهمتر عدم آرامش روانی است که وجود فساد و بی بندوباری، فیلمهای مبتذل، دین زدایی و دین گریزی، روان انسان را برای او به صورت جهنمی در آورده که مجبور است برای فرار از آن به اعتیاد و خوردن شراب، خوردن قرصهای روانگردان و یا خودکشی و... روی آورد.

جای این مسئله مطرح است که انتظار آمدن حضرت مهدی(ع) با توجه به اینکه هر روز نگرانی ها بیشتر و بیشتر می شود و خطرها چند برابر می گردد، چگونه می تواند این مشکلات را حل کند تا چه حد می تواند این عقیده به باور واقعیت نزدیک باشد؟ آنچه پیش رو دارید نگاهی است به ره آورد حکومت مهدوی (ع) و این که چگونه نگرانی ها و معضلات و مشکلات در آن زمان حل خواهد شد.

الف ـ رشد عقلانی و جسمانی بشر

شکی نیست که علوم مختلف پیشرفت شگرفی داشته و علوم عقلی نیز در هر مکتبی مخصوصاً اسلام پیشرفتهایی داشته، امّا با همه این ها آن رشد عقلانی درخور بشر هنوز پدید نیامده است، یکی از تحوّلات عظیمی که در دوران مهدویت پیش خواهد آمد، و خود باعث تحوّلات عظیم دیگر نیز خواهد شد رشد عقلانی انسانها است. یقیناً مراد از رشد عقلانی، همان عقلی که «عبد به الرّحمن و اکتسب به الجنان ؛خدا به وسیله آن عبادت می شود و بهشت به چنگ می آید عقلی که معیار تشخیص حق و باطل است، با این عقل بسیاری از تحیّرهای فکری و خطوط التقاطی قابل تشخیص و درک خواهد بود.

امام باقر(ع) فرمود: «اذا قام قائمنا وضع یدهُ علی رُئوس الْعباد فجمع به عقولهم و کمُلت به احلامُهُم ؛(1) هنگامی که قائم ما قیام کند، دستش را بر سر بندگان گذارد و عقول آنها را با آن جمع کند و افکارشان با آن تکمیل شود.»

در روایت دیگر می خوانیم امام علی (ع) فرمود: «(مهدی) دست بر سر بندگان خداوند گذارد پس هیچ مؤمنی باقی نمی ماند جز آنکه قلبش محکم تر از پاره های آهن گردد و خداوند به او نیز قدرت چهل مرد را عنایت فرماید.»(2)

این که در روایات یکی از دلائل غیبت را امتحان مردم دانسته «همانا آن آزمایشی از جانب خدا است که خداوند خلق خود را به آن وسیله می آزماید»(3) شاید یکی از رازهایش این باشد که مردم از نظر ظرفیّت، لیاقت چنان رشد عقلانی را پیدا نمایند.

نکته مهم این است که این رشد عقلانی به وسعت و گستردگی تمام بندگان «العباد» است و همچون مکتب های فلسفی و عقلانی و یا ورود در مراکز علمی اختصاص به گروهی از مردم نخواهد داشت، قطعاً مشکلاتی که از ناحیه کمبود عقل ها متوجه بشر شده است با این رشد عقلانی برطرف خواهد شد.

اما این رشد عقلانی چگونه به وجود خواهد آمد، برای ما روشن نیست ولی به این مقدار روشن است که این کرامت که منسوب به دست با کرامت آن حضرت است با عنایت الهی تحقق می یابد و کرم بی نهایت خداوندی پشتوانه این کرامت خواهد بود.

ب ـ پیشرفت شگرف علوم

از تحوّلات عظیم و غیر قابل درکی که در زمان ظهور حضرت مهدی به وقوع خواهد پیوست و مشکلات عدیده ای از بشر را می تواند حل کند پیشرفت علوم مختلف است. البته قابل انکار نیست که بشریّت با تلاشهای فراوان به پیشرفت های زیادی دست یافته ولی با این حال در هر بخشی از پیشرفت ها با زیانها و مشکلات جدّی روبرو است، خیلی از داروهای پیشرفته زیانهایی نیز در پی داشته و دارد، و بسیاری از وسائل پیشرفته ارتباطی مضرّاتی برای جسم و جان بشر دارد، خلاصه در تمام بخشها هر پیشرفتی همراه با برخی مضرّات بوده و هست، راز این قضیه هم این است که علم بشر محدود است، و در واقع گوشه ای را کشف کرده و گوشه های فراوانی از آن برای او مجهول و نامعلوم است.

امام صادق (ع) فرمود: «علم و دانش بیست و هفت حرف (شعبه و شاخه) است. تمام آنچه پیامبران الهی (برای مردم) آوردند، دو حرف بیش نبود و مردم تا کنون جز دو حرف را نشناخته اند، اما هنگامی که قائم ما قیام کند، بیست و پنج حرف دیگر را آشکار و در میان مردم منتشر می سازد و دو حرف را به آن ضمیمه می کند تا بیست و هفت حرف کامل و منتشر گردد.»(4)

اطلاق این حدیث تمام پیشرفتهای بشری تا قبل از ظهور را می گیرد و هر آنچه پیشرفت حاصل شود همان دو حرف خواهد بود، اما این پیشرفت در زمان دولت حق، و ظهور حضرت مهدی به دوازده برابر رشد و پیشرفت خواهد کرد، راستی پیشرفت شگرفی است که در عرصه تمامی علوم پیش خواهد آمد و با این پیشرفتها هم بسیاری از مشکلات را رفع خواهد نمود، و هم از آن جهت که وسیع و همه جانبه است و ریشه گرفته از منبع لایزال الهی است زیانها و ضررهایی را نیز در پی نخواهد داشت.

و با این پیشرفت بخش مهمی از نگرانیهای بشر رفع خواهد شد، و دانش و آگاهی وسیع تمام عرصه های بشری را زیر بال خواهد گرفت.

نمونه هایی از پیشرفت ها

1ـ پیشرفت وسائل ارتباطی: امام صادق (ع) فرمود: «انّ قائمنا اذا قام مدّاللّهُ لشیعتنا فی اسماعهم و ابصارهم حتّی لایکون بینهم و بین القائم بریدٌ یکلّمُهُم فیسمعون و ینظرون الیه و هو فی مکانه؛(5) هنگامی که قائم ما قیام کند خداوند آنچنان گوشها و چشمهای شیعیان ما را تقویت می کند که میان آنها و حضرت قائم(ع) واسطه ای نخواهد بود.او با آنها سخن می گوید و آنان سخن او را می شنوند و او را می بینند، در حالی که او در مکان خودش می باشد(و آنها در نقاط دیگر).»(6)

در حدیث دیگری می خوانیم «در زمان حضرت قائم (ع) یک انسان مؤمن در حالی که در مشرق است برادر دینی خود را که در مغرب است می بیند، همچون کسی که در غرب عالم است برادرش را در شرق زمین می بیند.»(7)

و در حدیث دیگری آن حضرت فرمود: «هنگامی که امور به دست حضرت صاحب الامر(ع) برسد، خدای تبارک و تعالی هر زمین پستی را برای او بالا می برد، و هر زمین بلندی را پایین می آورد تا این که همه جهان همانند کف دست برایش آشکار شود.آیا کدام یک از شما در کف دست او تار مویی باشد آن را نمی بیند.»(8)

2ـ ابر سرکش: امام باقر(ع) فرمود: «ذوالقرنین میان دو ابر مخیّر شد: یکی ابر رام ودیگری ابر ناآرام، و او ابر رام را برای خود برگزید و ابر ناآرام را برای صاحب شما نگه داشت.

گفته شد: ابر ناآرام چیست؟ فرمود: ابری که با رعد و برق و غرّش باشد، که صاحب شما سوار بر آن خواهد شد. آری! صاحب شما سوار ابر می شود، همه اسبابهاو ابزارها را زیر پا می گذارد، اسبابهای هفت آسمان و هفت زمین را.»(9)

ج ـ ریشه کنی ظلم و ظالمان

طبق حدیث معروف و متواتر «یملأ الارض قسطاً و عدلاً بعد ما ملئت ظلماً و جوراً؛(10) زمین را پراز عدل و داد می کند چنان که پر از ظلم و ستم شده است.» آن حضرت زمانی ظهور خواهد کرد که ظلم و ستم فراگیر و ستمگران و ظالمان برزمین سیطره پیدا نموده اند از بزرگترین دستاورد حکومت مهدوی آن است که در آن دوران، دوران ستم سوزی و ریشه کنی ظلم و ستم و نابودی ستمگران خواهد بود، این ره آورد نتایج گرانبها و ارزشمندی برای بشریت خواهد داشت، هم از زجرها و عذاب های ستم راحت می شوند، و هم از خطر اسلحه های پیشرفته و خطرناک همچون بمب هسته ای و گازهای کشنده و... در راحتی و امنیّت قرار خواهند گرفت و از این جهت نیز بشر آسوده و آرام خواهد شد. در این زمینه روایاتی وجود دارد که به نمونه هایی اشاره می شود.

1ـ خداوند در شب معراج خطاب به پیامبراکرم (ص) فرمود: «و لاطهّرن الارض بآخرهم من اعدائی و لاملّکنّه مشارق الارض و مغاربها... و یجمع الخلق علی توحیدی ؛(11) و زمین را به وسیله او از دشمنانم پاک می سازم و شرق و غرب جهان را به او تملیک می نمایم... و همه مخلوقات را بر توحید من گرد آورد.»

2ـ پیامبر اکرم (ص) فرمود: «ابشّرکم بالمهدیّ یملأ الارض قسطاً و عدلاً کما ملئت جوراً و ظلماً یرضی عنه ساکن السّماء و ساکن الارض؛(12) شما را به مهدی (ع) مژده دهم که او زمین را پراز عدل و داد می کند همان طوری که پراز ظلم و ستم شده است ساکنان آسمان و زمین از او خشنود می شوند.»

3ـ بساط گناه برچیده می شود، امام باقر(ع) فرمود: «انّ الدّنیالا تذْهب حتّی یبعث اللّه عزّو جلّ رجلاً منّا اهل الْبیت یعملُ بکتاب اللّه لایری فیکُم منکرا الّا انکرهُ؛(13) دنیا به پایان نمی رسد تا این که خدای تعالی مردی از خاندان مرا برانگیزد که به کتاب خدا (قرآن) عمل کند، و درمیان شما کار زشتی را نبیند جز آنکه جلوگیری نماید.»

4ـ خونی به ناحق ریخته نمی شود، ابوسعید خدری از پیامبراکرم (ص) روایت کرده است که فرمود: «تاْوی الیه اُمّته کما تاْوی النّحلُ الی یعسوبها یملأ الارض عدلاً کما ملئت جوراً، حتّی یکون النّاسُ علی مثل امرهم الاوّل لا یوْقظُ نائماً و لا یهریق دماً؛(14) امت های اسلامی به سوی او پناه می برند، آنچنان که زنبوران عسل به سوی ملکه خود پناه می برند، عدالت را در سراسر گیتی می گستراند همچنان که پر از ستم شده تا جایی که صفا و صمیمیّت صدر اسلام را به آنها باز می گرداند، خفته ای را بیهوده بیدار نمی کند (آسایش کسی را بر هم نمی زند) و خونی را (به ناحق) نمی ریزد.»

د ـ پیشرفتهای اقتصادی

واقعیت امر این است که منابع اقتصادی و کشاورزی و نعمت های خدادادی به قدری وجود دارد که زندگی بشر را به راحتی تأمین کند بشر براثر گرسنگی و فقر و نداری گرفتار نابودی نشود، ولی تصاحب ثروتها توسط عده ای خاص، و تسلط قدرتها بر جهان، وصرف بودجه های سنگین برای امور نظامی و تسلیحاتی همین طور هزینه های سرسام آور و دستگاههای تبلیغاتی و امور وابسته به آنها، و هزینه هایی که صرف رقابت های ناروا در این صحنه ها و امثال آن شده است، و هزینه هایی که صرف تجملات و تزیینات ناروا می شود باعث تورّم جهانی، و فقر و گرسنگی و عقب ماندگی کشورهای جهان سوم شده است.

با ظهور مهدی و نابودی قَدَرْ قدرتها تمام بودجه های سنگین امور نظامی، و تبلیغاتی و تهاجم فرهنگی و تجملات و... صرف زندگی تمام بشریت خواهد شد و خارج شدن ثروت از دست عده ای خاص و توزیع عادلانه آن بین همه مردم باعث وفور نعمت ها و خود کفائی

جامعه واحد جهانی در دوران حکومت عدل جهانی خواهد شد.

انفاق بی حدّ

پیامبر اکرم (ص) فرمود: «انّ فی امّتی المهدی... فیجی ءُ الیه الرّجل فیقول یا مهدی اعطنی قال فیحشی له فی ثوبه ما استطاع ان یحملهُ؛(15) مهدی از امت من است... مردی به محضر او می آید و می گوید: ای مهدی! به من چیزی ببخش! پس آن حضرت به اندازه ای که آن مرد بتواند بردارد و حمل کند (ثروت و مال) در دامان او می ریزد.»

در آن دوران تمام ثروتها در نزد مردی گرد می آید که به حال همه بشریت دلسوز است و ذره ای در فکر جمع مال و ثروت نیست و هرگز در زندگی او اسراف و تجمّلات ناروا وجود ندارد، لذا همه بشریت بهره مندند و برخوردار.

امام باقر(ع) فرمود: «اذا ظهر القائمُ... یجتمع... الیه اموال اهل الدّنیا کلّها من بطْن الارض و ظهرها فیقال للنّاس تعالوا الی ما قطعتم فیه الارحام و سفکتم فیه الدّم... فیعطی عطاء لم یعطه احدٌ قبلهُ؛(16) هنگامی که قائم قیام کند... مال همه اهل دنیا از درون و بیرون زمین نزد آن حضرت گرد می آید. پس به مردم گفته می شود که به سوی چیزی (مالی) بیایید که صله ارحام را در آن ترک کردید(و به بستگان کمک مالی نکردید) و خون ناحق در راه آن (جمع مال) ریختید... پس عطا و بخششی می کند که هیچ کس (حتی امامان قبلی) پیش از او چنین عطایی نکرده است.»

گنج ها در اختیار مهدی (ع)

قطعاً چنان عطاهایی منبع با برکت لازم دارد، یکی از منابع در آمد آن حضرت، گنجهای بی شمار زمین است که آن روز در اختیار آن حضرت قرار می گیرد. در این باره روایات فراوان داریم که به برخی از آنها اشاره می شود.

1ـ پیامبر اکرم (ص) فرمود: «و یُخرجُ له الارضُ افلاذ کبدها؛(17) زمین به برکت وجود او پاره جگر را آشکار می سازد.»

2ـ ستونهای طلا و نقره: در روایت دیگری از رسول خدا(ص) درباره زمان ظهور حضرت مهدی می خوانیم «و تُلقی الارض افلاذ کَبِدها؛ زمین پاره های جگرش را بیرون می ریزد.»

ابن عباس پرسید، پاره های جگر زمین چیست؟

رسول اکرم (ص) فرمود: «امثالُ الاُسطوانة من الذّهب و الفضّة؛(18) ستونهای از طلا و نقره است.

در حدیث دیگری فرمود: «یستخرجُ الکُنوز، یفتح مدائن الشّرک ؛(19) گنجها را بیرون می آورد و شهرک های شرک را فتح می کند.»

3ـ تمام گنجها با برکاتش: علی (ع) در این زمینه فرمود: «و تظهرُ له الکنوزُ ؛ تمام گنجها(ی عالم) برای او آشکار می شود.»

و برکات نیز بر آن افزوده می شود. امام صادق (ع) فرمود: «تُظهرالارض کنوزها و تُبْدی برکاتها؛ زمین تمام گنجینه های خود را آشکار می سازد و برکاتش را بیرون می فرستد.»

بر اثر وجود بابرکت آن حضرت و پاک شدن زمین از لوث وجود ناپاکان، بارانهای مناسب و موسمی به صورت متناوب فرو خواهد آمد، و بر اثر این بارندگیهای متناوب وضعیت کشاورزی رونق بالایی گرفته و زمین سرسبز و آباد خواهد شد، این آبادی، هم فقرزداست و هم باعث پاکیزگی هوای زمین از آلودگی خواهد گشت و از طرف دیگر با تدبیر آن حضرت جلوی صنایع و گازهای سمّی و گلخانه ای که عامل آلودگی هوا هستند گرفته می شود. در روایات تعبیرات زیبایی از آمدن بارانهای متناسب و مفید و آبادانی زمین و سرسبزی شگرف آن به میان آمده است که به نمونه هایی اشاره می شود.

در مورد نزول باران به این روایات برخوردیم:

1ـ نزول برکت از آسمان، ابونعیم از رسول خدا (ص) نقل کرده است که آن حضرت فرمود: «یخرج رجلٌ من اهل بیتی و یعمل بسنّتی و ینزّلُ اللّه له البرکة من السّماء؛(20) مردی از اهل بیت من قیام می کند و طبق سنت من رفتار می نماید و خداوند برکت را برای او از آسمان نازل می کند.»

2ـ ابوسعید خدری از پیامبر(ص) نقل کرده است که حضرت فرمود: «یخرجُ اُمّتی المهدی، یسقیه اللّهُ الغیث، تخرج الارض نباتها و یعطی المال صحاحاً، و تکثرُ الما شیّة، و

تعظُمُ الامّةُ؛(21) در پایان روزگار امّت من، مهدی (ع) خروج می کند، خداوند در زمان او زمین را با باران رحمتش سیراب می نماید و زمین گیاهانش را می رویاند او ثروت را به طور مساوی بین مردم تقسیم می کند، در آن زمان چهارپایان فراوان شود(و دامداری رونق یابد) و امت بسیار بزرگ و با عظمت گردد.»

3ـ زیادی باران و وفور نعمت: پیامبر اکرم(ص) فرمود: «تنعّم اُمّتی فی زمن المهدیّ نعمةً لم یتنعّموا مثلها قطُّ، یرسل السّماءُ علیهم مدراراً و لاتدعُ الارض شیئاً من نباتها الّا اخرجته و المال یومئذٍ کدوس یقوم الرّجلُ یقولُ: یامهدی! اعطنی فیقول خذ؛(22) امّت من در زمان مهدی (ع) آنچنان از نعمت الهی بهره مند می شوند که هرگز نظیر آن دیده نشده است، آسمان باران رحمتش را سیل آسا بر آنها فرو می ریزد، زمین چیزی از گیاهانش را باقی نمی گذارد جز این که آن را می رویاند. در آن روز ثروت بر روی هم انباشته می شود، هر کسی که بیاید و بگوید: ای مهدی! به من عطا کن، می فرماید: بگیر.»

محمد بن سنان با سندش از امام صادق(ع) نقل می کند که حضرت فرمود: «توصلوا و تبارّوا و تراحموا فوالّذی فلق الحبّة و برء النسمة لیاْتینّ علیکم وقتٌ لا یجدُ احدکم لدیناره و درهم موضعاً؛(23) صله رحم به جای آورید و با همدیگر نیکی و مهربانی کنید که سوگند به خدایی که دانه را شکافت و انسان را آفرید روزی فرا می رسد که یک نفر از شما نتواند محلی را پیدا کند برای مصرف درهم و دینارش.»

علی (ع) فرمود: «اگر قائم ما قیام کند، آسمان بارانش را نازل می کند و زمین گیاهان خویش را بیرون نماید، پرندگان و چهارپایان در آشتی به سر برند تا آنجا که زنی از عراق به شام می رود هر جا پا می گذارد سرسبز است، و در حالی که زینت او برسرش می باشد، هیچ درنده ای مزاحم او نمی شود.»(24)

و در جای دیگر فرمود: «یخرج فی آخر اُمّتی المهدی یسقیه اللّه الغیث و تخرجُ الارض نباتها و تکثرُ الماشیة و تعظمُ الاُمّةُ؛(25) در پایان امّت من مهدی خروج می کند، خداوند برای او باران می فرستد و زمین گیاه خویش را بیرون می کند... و گلّه ها فراوان شده و امّت (اسلام) بزرگ خواهد شد. مجموعه این عوامل باعث می شود در دوران ظهور حضرت مهدی (ع) آنچنان زندگی با رونق و بانشاط به وجود آید که در هیچ زمانی چنان زندگی دیده نشده است. جالب این است که در این زمینه روایت بسیار زیبایی در منابع اهل سنت آمده که بخوبی چنان زندگی را به تصویر کشیده است.

ابن شیبه از رسول خدا نقل کرده است که آن حضرت فرمود: «یکون فی اُمّتی المهدی تعیش اُمّتی فی زمانه عیشاً لم تعشهُ قبل ذلک ؛(26) در بین امّت من مهدی خواهد بود آن چنان امتم در زمان او (با وضعیت مناسب روحی و اقتصادی) زندگی می کنند که قبل از آن چنان زندگی ای نداشته اند.»

آنچنان زندگی به وجود خواهد آمد که تمام هستی از حکومت او اعلام رضایت می کنند حتی پرندگان هوا.

پیامبر اکرم(ص) فرمود: «المهدیُّ رجلٌ من ولدی... یرضی فی خلافته اهل الارض و اهل السّماءِ و الطّیرُ فی الجوّ؛(27) مهدی مردی است از فرزندان من... در دوران خلافت او اهل زمین و آسمان و پرندگان هوا رضایت دارند»و در روایتی حذیفه یمانی از پیامبر نقل کرده که فرمود: «یفرح به اهل السّماء و اهل الارض و الطّیر و الوحوش و الحیتان فی البحر؛(28) ساکنان آسمان، مردم روی زمین، پرندگان هوا، درندگان صحرا، و ماهیان دریا همه و همه از او خشنود می شوند.»

حتی مردگان و رفتگان از دنیا در عالم برزخ از برکت وجود حضرت مهدی (ع) و وضعیتی که پیش آمده شاد و خوشحال می گردند «مرده ای (از

مؤمنان) باقی نماند، مگر آنکه خوشحالی (قیام مهدی) برقلب او وارد می شود در حالی که در قبر و عالم برزخ می باشد، همدیگر در قبرهایشان زیارت می کنند و بشارت قیام مهدی را به همدیگر می دهند»(29)

هـ ـ امنیت همه جانبه

از دیگر دستاوردهای حکومت مهدوی امنیّت فراگیر و همه جانبه است که مهمترین دغدغه بشریت در عصر کنونی شمرده می شود. به وجود آمدن امنیت همه جانبه در منابع دینی هم به صورت کلی به عنوان دست آورد حکومت مهدوی شمرده شده است و هم به صورت خاص و موردی تبیین و مشخص شده است.

اما به صورت کلی به این موارد برمی خوریم.

1ـ قرآن کریم می فرماید: «وعد الله الّذین آمنوا منکم و عملوا الصّالحات لیستخلفنّهُم فی الارض کما استخلف الّذین من قبلکم و لیمکّننّ لهم دینهم الّذی ارتضی لهم و لیُبدّلنّهم من بعد خوفهم امناً یعبُدُوننی لا یشرکون بی شیئاً و من کفر بعد ذلک فاولئک هم الفاسقون؛(30) خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهایی شایسته انجام داده اند وعده می دهد که قطعاً آنان راحکمران روی زمین خواهد کرد، همان گونه که به پیشینیان آنها خلافت روی زمین را بخشید و این آیینی را که برای آنان پسندیده، پابرجا و ریشه دار خواهد ساخت و ترسشان را به امنیّت و آرامش (همه جانبه) مبدّل می کند (آنچنان) که تنها مرا می پرستند و چیزی را شریک من نخواهند ساخت، و کسانی که پس از آن کافر شوند آنها فاسقانند.»

از مرحوم طبرسی نقل شده است که اهل بیت فرموده اند «انّها فی المهدیّ من آل محمدّ؛(31) این آیه درباره مهدی آل محمّد می باشد.»

و از تفسیر روح المعانی از امام سجاد(ع) نقل شده است که «آنها به خدا سوگند، شیعیان هستند خداوند این کار را برای آنها به دست مردی از ما انجام می دهد که «مهدی» این امّت است، زمین را پراز عدل و داد می کند، آن گونه که از ظلم و جور پر شده باشد، و هم او است که پیامبر(ص) در حق وی فرمود: اگر عمر دنیا جز یک روز باقی نماند خداوند آن روز را آن قدر طولانی می کند تا مردی از دودمان من که نامش نام من است حاکم برزمین شود، و صفحه زمین را پر از عدل و داد می کند آن گونه که از ظلم و جور پر شده باشد.»(32)

روایات فوق اوّلاً تأیید می کند که آیه ی فوق مربوط به حضرت مهدی است و آن امنیّت همه جانبه مربوط به دوران حکومت او می شود و ره آورد ظهور است.

ثانیاً خود برقراری عدالت همه جانبه از عوامل اصلی برقراری امنیّت همگانی و همه جانبه است.

و در دعای افتتاح با اشاره به همین آیه می خوانیم «و صلّ علی ولیّ امرک القائم المؤمّل و العدل المنتظر... الّلهمّ اجعلهُ الدّاعی الی کتابک، و القائم بدینک، استخلفْهُ فی الارض کمااستخلفت الّذین من قبله مکّن له دینه الّذی ارتضیته له، ابدله من بعد خوفه امناً یعبدک لا یشرک بک شیئاً؛(33) و درود بفرست بر ولیّ امرت، قیام کننده تمنّا شده، و عدل انتظار رفته، خدایا او را دعوت کننده به کتابت و برپا دارنده دینت قرار بده، و جانشین گردان او را در زمین چنان که کسانی قبل از او را جانشین قرار دادی، و ریشه دار گردان برای او دینی را که پسندیده ای و ترس او را به امنیت تبدیل گردان تا تو را بپرستد و چیزی را با تو شریک قرار ندهد.»

اما به صورت موردی و جزئی نیز به اقسام امنیت اشاره شده که به نمونه هایی می پردازیم:

1ـ امنیّت قضائی:

امام صادق (ع) فرمود: «اذا قائم القائم حکم بالعدل و ارتفع فی ایامه الجور...؛(34) هنگامی که قائم ما قیام کند به عدالت حکم می کند و در دوران او ستم برداشته می شود.»

امام صادق (ع) فرمود: «هنگامی که قائم قیام کند برای هر کشوری از کشورهای جهان فرمانروایی می فرستد و (به او) می گوید: دستور العمل تو در کف دست تو می باشد هرگاه حادثه ای برای تو روی دهد که حکم آن را نفهمی و ندانی چگونه در مورد آن داوری کنی، به کف دستت نگاه کن و به آنچه در آن است عمل کن »(35) درک واقعی روایت فوق برای ما مشکل است این قدر مسلّم است که دستورات دقیق قضائی بدون هیچ گونه اشتباه و خطائی در دسترس حاکمان و قضات قرار می گیرد.

امنیت قضائی تا آنجا توسعه می یابد که زنان در منزل نیز بین فرزندان و در حق شوهران داوری هایی می کنند که براساس کتاب الهی است. امام باقر(ع) فرمود: «در زمان او آن قدر به شما دانش و حکمت داده می شود که زن خانه دار در خانه خود با کتاب خدا و سنت پیامبر داوری می کند»(36)

این نهایت پیشرفت در امر داوری است که در امور جزئی زندگی روزمره که نیاز به داوری است نیز بر اساس کتاب و سنت حکم می شود.

2ـ امنیّت راهها

ناامنی راهها از جهات مختلف (تصادفات، راهزنها، خطرهای دیگر...) از دغدغه های دیگری است که در دوران ظهور مهدی تبدیل به آرامش و امنیّت می شود.

امام صادق(ع) فرمود: «اذا قام القائم... امنت به السّبل؛(37) هر گاه قائم ما قیام کند... راهها امن می گردد.»

در روایت دیگری می خوانیم که امام باقر (ع) فرمود: «و وسّع الطریق الاعظم و کسر کلّ جناح خارج فی الطّریق، و ابطل الکنف و المیازیبٍ الی الطّرقات، و لا یترک بدعةً الّا ازالها و لا سنّةً الّا اقامها؛(38) راههای اصلی را توسعه، بالکن هایی که به داخل راهها آمده از بین می برد، ناودانهایی را که به کوچه می ریزد برمی دارد، هیچ بدعتی نمیماند مگر این که آن را از بین می برد، و هیچ سنّت نیکی نمیماند جز این که آن را برپا می دارد.»

و همچنین علی (ع) فرمود: «اگر قائم ما قیام کند... پرندگان و چهارپایان در آشتی به سر برند و تا آنجا که زنی از عراق به شام می رود و هر جا پا می گذارد سرسبز است و در حالی که زینت او بر سرش می باشد هیچ (انسان) و درنده ای مزاحم او نمی شود.»(39)

در روایات فوق کوچکترین ناامنی طریق و راهها، همچون وجود ناودانهاو بالکن ها نیز مورد توجّه قرار گرفته، که در آن زمان حتی از این ناحیه نیز نگرانی در کار نخواهد بود.

3ـ4ـ5 ـ امنیت مالی، جانی، ناموسی و...

در روایت طولانی از امیرمؤمنان علی(ع) چنین نقل شده است: «حضرت مهدی (ع) فرمان روایان خود را به تمام کشورها می فرستد تا عدالت را در بین مردم پیاده کنند (در آن زمان) گرگ و گوسفند در یک مکان می چرند، کودکان با مارها و عقربها بازی می کنند و هیچ آسیبی به آنها نمی رسد. شرّ و بدی از بین می رود و خیر و خوبی میماند. انسان یک مدّ می کارد و 700 مدّ حاصل برداشت می کند چنان که قرآن کریم می فرماید:«همانند یک دانه که از آنها هفت خوشه بروید در هر خوشه ای صد دانه داشته باشد، و خداوند به هر کس که بخواهد بیشتر هم عطا می فرماید.»(40)

ربا برداشته می شود، زنا برداشته می شود، شرابخواری از بین می رود، ریا و خودنمایی از بین می رود، مردم به اطاعت و عبادت رو می آورند. دین و آیین رونق می یابد. نمازها با جماعت خوانده می شود، عمرها طولانی می شود، امانتها رعایت می شود، درختان پرثمر می شود، برکتها بسیار زیاد می گردد، اشرار به هلاک می رسند، از دشمنان اهل بیت کسی باقی نمیماند.»(41)

در روایت فوق هم به امنیّت مالی اشاره شده مانند از بین رفتن ربا خواری و خیانت های مالی، و همین طور کم محصولی، و هم امنیّت جانی، مانند سالم ماندن از شروران، چون اشراری باقی نمیماند و سالم ماندن از گزندگان و درندگان و در نتیجه عمرها طولانی می شود و همین طور به امنیت ناموسی اشاره دارد که در آن زمان بساط بی عفتی برچیده می شود و از همه مهمتر امنیت دینی و معنوی کاملی برقرار می شود.

وـ عدالت فراگیر

با پیشرفت علم و دانش و رشد عقلانی بشریت، و بهبودی اوضاع اقتصادی جهان در تمام بخش ها، و برقراری امنیّت جامعه، بشر طعم شیرین عدالت همه جانبه را خواهد چشید، و در آن دوران خواهد فهمید که عدالت فراگیر واقعی یعنی چه؟ در این زمینه روایات فراوانی وجود دارد که فقط به نمونه هایی اشاره می شود.

1ـ عدالت فقرزدا

احمدحنبل در کتاب مسند خود از پیغمبر اکرم (ص) نقل می کند که فرمود: «ابشّرکم بالمهدیّ یبعثُ فی امّتی علی اختلاف من النّاس و زلازل، فیملأ الارض قسطاً و عدلاً کما ملئت جوراً و ظلماً یرضی عنه ساکن السّماء و الارض، یقسّم المال صحاحاً؛ شما را به ظهور مهدی بشارت می دهم، او در میان امت من برانگیخته می شود، ظهور وی پس از اختلاف زیاد و تزلزل و عدم امنیت خواهد بود (پس از ظهور) زمین را پر از عدل و داد می کند، همان گونه که پراز ظلم و جور شده است. ساکنان آسمانها و زمین از او راضی می شوند و اموال را به طور صحیح تقسیم می کند.

فقال له رجلٌ :ما صحاحاً؟ قال: بالسّویّة بین النّاس قال: و یملأ اللّه قلوب امة محمّد (ص) غنیً و یسعهم عدله حتّی یأمر منادیاًفیقول من له فی مال حاجةً فما یقوم من النّاس الّا رجلٌ فیقول: ائت السّادن یعنی الخازن فقل له: انّ المهدی یأمرک ان تعطینی مالاً؛ پس مردی پرسید معنی صحیح چیست؟ فرمود: مال را به طور مساوی در میان مردم تقسیم می نماید سپس فرمود: خداوند دلهای پیروان محمّد(ص) را پراز بی نیازی می کند، و عدالت مهدی همه جا را فرا می گیرد تا آنجا که دستور می دهد کسی با صدای بلند اعلام کند: هر کس نیازی مالی دارد برخیزد هیچ کس اظهار نمی نماید جز یک نفر، امام دستور می دهد نزد خزانه دار برود و به او بگوید: مهدی (ع) به تو فرمان می دهد که مالی در اختیار من قراردهی.

فیقول له: احثّ حتّی اذا جعله فی حجرة و ابرزه ندم فیقول کنت اجثع امّة محمدً(ص) نفساً او عجز عنّی ما وسعهم قال: فیردّه فلا یقبل منه فیقال له: انّا لا نأخذ شیئاً اعطیناه؛ پس خزینه دار می گوید: بگیر و دامن او را پر می کند چون در اختیار او قرار می گیرد پشیمان می شود که چرا آزمند و حریص شده است. لذا مال را بر می گرداند، ولی خزینه دار نمی پذیرد و می گوید: ما آنچه را که بخشیدیم پس نمی گیریم.»(42)

نکته در خور دقت در روایت فوق که خیلی از مشکلات را حل می کند این است که امّت پیامبر و مردم در آن زمان از نظر روحی و روانی به حالت استغنا و بی نیازی می رسند و از آز و حرص پاک می گردند این عامل، هم عدالت فراگیر را در پی دارد، و هم بهبودی وضعیت اقتصادی جامعه را بدنبال دارد، و هم ضامن بقاء و ماندگاری امنیّت همه جانبه است.

2ـ مسلم بن حجاج نیشابوری در کتاب «صحیح» خود از ابوسعید خدری و جابربن عبدالله نقل می کند که پیامبراکرم (ص) فرمود: «یکون فی آخر الزّمان خلیفة یقسّم المال و لایعدّهُ؛(43) در آخر الزّمان خلیفه ای می آید که مال را بی حساب (بین همه) تقسیم می کند.»

در منابع شیعه احادیث فراوان در این باب داریم که به برخی موارد اشاره می شود:

3ـ علی(ع) می فرماید: «الا و فی غد و سیأتی غدٌ بما لا تعرفون یأخُذُ الوالی من غیرها عمّالها و علی مساوئی اعمالها، و تخرج له الارض افالیذ کبدها و تلقی الیه سلماً مقالیدها فیریکهم کیف عدلُ السّیرة، و یحیی میّت الکتاب و السّنّة؛(44) آگاه باشید! فردایی که شما را از آن هیچ شناختی نیست زمامداری حاکمیت پیدا می کند که غیر از خاندان حکومت امروزی است (او مهدی است) و عمّال و کارگزاران حکومت ها را بر اعمال بدشان کیفر خواهد داد. زمین میوه های دل خود را برای او بیرون می ریزد، و کلیدهایش را به او می سپارد. او روش عادلانه در حکومت حق را به شما می نمایاند و کتاب (خدا) و سنت (پیامبر(ص)) را زنده می کند»

4ـ امام باقر (ع) فرمود: «اذا قام قائم اهل البیت، قسّم بالسّویّة، و عدل فی الرّعّیه فمن اطاعه فقد اطاع اللّه، و من عصاهُ فقد عصی اللّه؛(45) هنگامی که قائم اهل بیت قیام کند، مال را به طور مساوی تقسیم می کند و در میان رعیت به عدالت رفتار می نماید پس هر کس که از او فرمان برداری کند از خدا فرمان برداری کرده، و هرکس که او را نافرمانی کند خدا را نافرمانی کرده است، و در ادامه فرمود :زمین را پر از عدل و داد و روشنایی می کند چنان که پر از ظلم و جور و شرّ شده بود»

5ـ امام صادق (ع) فرمود: «و اذا قائم القائم حکم بالعدل و ارتفع فی ایّامه الجور؛(46) زمانی که قائم قیام کند، به عدالت حکم او حکومت می کند، و در دوران (حکومت) او ستم (از روی زمین) برداشته می شود.»

با عدالت فراگیر و از بین رفتن ستم اساسی ترین مشکل بشری که تبعیض ها و بی عدالتی ها و نابرابری می باشد از بین خواهد رفت، و در آن روزگار است که بشر روی خوش دیده و طعم شیرینی عدالت را خواهد چشید.

هـ ـ آزادی کامل و واقعی

از دیرینه ترین آرزوها و خواسته های بشری در طول تاریخ آزادی واقعی داشتن و آزاد زیستن بوده، در راه به دست آوردن این نعمت خدادادی تلاش و انقلاب ها نموده اما هرگز آن آزادی واقعی نصیب بشر نگشته است چرا که بسیاری آن را به آزادی جنسی و حیوانی تعبیر نمودند و انسان را در حد یک حیوان بی بندو بار سقوط دادند، و مدعیان آزادی و دمکراسی نیز از آزادی آن معانی را مد نظر داشته و دارند که به نفع خودآنهاست و منافع آنها را تأمین می کند، در مهد به اصطلاح آزادی یعنی فرانسه، انسان آزاد هر کار خلاف انسانی انجام دهد، و حتی همجنس بازی آزاد و قانونی است ولی پوشیدن روسری و داشتن حجاب که انتخابی است برای حفظ عفت و نجابت آزاد نیست و همین طور کشورهای دیگر که انسان عار دارد از آنها نام ببرد، در یک کلام انسان امروز نه آزادی فکری دارد و نه آزادی معنوی، نه آزادی انتخاب دارد، و نه آزادی ابراز و بیان، از همه بدتر اسیر خواستهای مختلف حیوانی خویش گشته است. به این جهت نیاز است که منجی واقعی بشر بیاید تا انسان را واقعاً آزاد کند و از هر جهت انرژی خفته انسانها آزاد گردد تا بتواند به سمت بی نهایت به پرواز در آید و هیچ کس نتواند مانع او شود.

یکی از بزرگترین ره آوردهای ظهور مهدی(ع) و حکومت مهدوی، تحقق آرزوی دیرینه بشر، آزادی واقعی و کامل است در این باب امیر مؤمنان علی (ع) می فرماید: «الا و انّ من ادرکها منّا یسری فیها بسراجٍ منیرٍ، و یحذو فیها علی مثال الصّالحین لیحلّ فیها ربقاًو یعتق فیها رقّاً، و یصدع شعباً و یشعب صدعاً؛(47) بدانید آن کس از ما (حضرت مهدی (ع)) که فتنه های آینده را در یابد با چراغی روشنگر در آن گام می نهد و بر همان سیره و روش پیامبر(ص) و امامان (ع) رفتار می کند تا گره ها (و بندها) را بگشاید، بردگان و ملّت های اسیر را آزاد سازد، جمعیّت های گمراه و ستمگر را پراکنده و حق جویان پراکنده را جمع آوری می کند.»

برآورده شدن آرزوها

ره آورد دیگری که در روایات به آن اشاره شده است و در واقع جمع بندی تمامی دست آوردهاست برآورده شدن تمامی آرزوهای منطقی بشری در آن دوران است. علی (ع) می فرمود: «و اراکم ما کنتم تأملون؛(48) در (دوران مهدی (ع)) است که نشان می دهد آنچه را آرزو داشتید(و به آرزوهای خود خواهید رسید).»

اهم آرزوهای واقعی بشر همان است که در مجموع مقاله به آن اشاره و در روایتی به مجموع آنها اشاره شده که به عنوان حسن ختام تمامی آن را منعکس می کنیم.

شیخ مفید و مرحوم مجلسی با اسناد خود از امام صادق (ع) نقل کرده اند که آن حضرت فرمود: «اذا قائم القائم حکم بالعدل، و ارتفع فی ایّامه الجورُ، و امنت به السّبلُ و اخرجت الارض برکاتها؛ هنگامی که (حضرت) قائم (ع) قیام کند، به عدالت حکم و حکومت می کند، و در دوران حکومت او (در روی کره زمین) ظلم برچیده می شود، و راهها امن می گردد. زمین برکات خود را خارج می سازد. «و ردّ کلّ حقّ الی اهله و لم یبق اهل دینٍ حتّی یظهروا الاسلام و یعترفوا بالایمان، اما سمعت اللّه سبحانه

یقول «وله اسلم من فی السّموات و الارض طوعاً و کرهاً و الیه یرجعون»(49) هر حقّی به صاحب حق بر می گردد و هیچ پیرو دینی در روی زمین باقی نمی ماندمگر این که دین اسلام را می پذیرد و ایمان می آورد آیا نشنیده ای که خداوند سبحان می فرماید: «هر کس در آسمانها و زمین است خواه ناخواه در برابر او تسلیم هستند و همه به سوی او باز می گردند» «و حکم بین النّاس بحکم داود و حکم محمّد(ص) فحینئذٍ. تظهر الارض کنوزها و تبدی برکاتها و لا یجد الرّجل منکم یومئذٍ موضعاً لصدقته و لا لبرّه، لشمول الغنی جمیع المؤمنین» و او (مهدی(ع)) در میان مردم به حکم حضرت داود(ع) و حکم حضرت محمد(ص) حکومت می کند. پس در این هنگام است که زمین گنجینه های خود را آشکار می سازد، و برکتهایش را بیرون می فرستد دیگر انسان برای صدقه و بخشش محلی پیدا نمی کند، زیرا بی نیازی همه مؤمنان را در برمی گیرد.

ثم قال: انّ دولتنا آخر الدّول و لم یبق اهل بیتٍ لهم دولةٌ الّا ملکوا قبلنا لئلّا یقولوا اذا رأوا سیرتنا، اذا ملکنا سرنا بمثل سیرة هؤلاء و هو قول اللّه تعالی: «و الْعاقبةُ للْمتّقین»(50) سپس فرمود: دولت ما در پایان همه دولتها خواهد بود. و هیچ خاندانی که بخواهند به حکومت برسند باقی نخواهند ماند مگر این که پیش از ما حکومت خواهند نمود. و این بدان جهت است که وقتی راه و روش ما را دیدند، نگویند: اگر ما هم به حکومت می رسیدیم مانند این ها به عدالت رفتار می کردیم و این است معنای سخن خدای تعالی که فرمود: «سرانجام کار از آن پروا پیشه گان است»

ای دل نخور اندوه و غم سرها به سامان می رسد	با یک جهان شور و شعف آن جان جانان می رسد
ویرانگر کاخ ستم باجیش ایمان می رسد	احیاگر دین خدا حامی قرآن می رسد
چشم انتظاران را بگو یوسف زکنعان می رسد	ای دل شب هجران ها آخر به پایان می رسد