سخنان حجة الاسلام و المسلمین پورسید آقایی مسئول مرکز تخصصی مهدویت:
صلی الله علیک یا بقیة الله: بسم الله الرحمن الرحیم . اللهم کن لولیک الحجة بن الحسن صلواتک علیه و علی آبائه . . . .
محضر مبارک حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی سلام عرض می کنیم و از این که لطف فرمودند و ما را به حضور پذیرفتند، سپاسگزاریم و این فرصت را مغتنم می شماریم .
اجازه می خواهم در ابتدا، به صورت خلاصه به معرفی مرکز تخصصی مهدویت، بپردازم . در این مرکز آموزشی، پژوهشی که البته از امر مهم تبلیغ و مباحث هنری مرتبط با مهدویت نیز غافل نیست و دستی در این دو نیز دارد، جمعی قریب به یک صد نفر از طلاب و فضلا به تحصیل اشتغال دارند . این تعداد در طی سه دوره از میان جمع کثیری از طلبه های مشتاق پس از امتحان و مصاحبه گزینش شده اند که یا سطح و چهار حوزه را در یکی از مراکز تخصصی دیگر حوزه به اتمام رسانده باشند یا شش سال از حضورشان در در س خارج بگذرد . افراد منتخب باید به مدت چهار سال، و روزی دو کلاس به مدت سه ساعت را به درس های تخصصی ویژه ی مهدویت اختصاص دهند .
برخی از درس های این مرکز عبارتند از: مبانی اعتقادی مهدویت که شامل مباحث اثبات امامت، امام شناسی و مسائل اساسی مهدویت (فلسفه ی غیبت، انتظار، علائم و شرایط ظهور، سیره ی حضرت و . .). می باشد . تاریخ عصر غیبت، حدیث شناختی، منبع شناختی شبهه شناسی، ولایت فقیه، فرقه های انحرافی، بررسی دعاهای مخصوص حضرت، مهدویت و مسائل کلامی جدید، روش تحقیق، تبلیغ و مناظره، بررسی کتابهای مهدویت، آشنایی با مؤلفین و محققین و پاسخ گویی به شبهات روز، است; چه پرسش ها و شبهاتی که در سطح جامعه ی مطرح است و چه شبهاتی که مخالفین مطرح می کنند .
این مرکز، وابسته به بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود ( علیه السلام) است . بنیان گذار این بنیاد، حضرت آقای قرائتی (حفظه الله) هستند که به اتفاق برخی دیگر از شخصیت های شناخته شده ی علمی و فرهنگی به تاسیس این بنیاد مبارک اقدام کردند . ایشان، از آنجا که می دیدند احیاء و گسترش فرهنگ مهدویت در میان مردم نیازمند یک تشکیلات است و جای خالی آن کاملا محسوس است، که به محضر مبارک مقام معظم رهبری (دام ظله) شرفیاب می شوند و با عنایت و رهنمود معظم له، این بنیاد مبارک را جهت احیاء و گسترش فرهنگ مهدویت و پاسخگویی به شبهات مطرح شده در مورد آن حضرت، به خصوص در میان نسل جوان; پایه گذاری می کنند .
این نکته را هم عرض کنم که ما طرحی پیشنهادی به شورای محترم مدیریت جهت ایجاد یک مرکز تخصصی برای سطح سه ارائه کرده ایم و در سطح چهار را نیز در دست تهیه داریم تا از این رهگذر طلاب و فضلای بیشتری با مباحث مهدویت به صورت تخصصی آشنا شوند و امیدواریم که مورد موافقت آن شورای محترم قرار گیرد .
گفتنی است که این بنیاد به جهت نیاز جامعه و استقبال حوزه ها از این مرکز تخصصی، اقدام به ایجاد مراکز تخصصی مهدویت، در برخی مراکز استان ها از جمله اصفهان، که دارای حوزه ی باشکوهی هست، نموده است . مرکز تخصصی مهدویت شعبه اصفهان مدتی است فعالیت خود را آغاز نموده و به آموزش و پرورش جمعی از طلاب مشغول است . ایجاد این مراکز تخصصی در برخی دیگر از مراکز استانها از جمله ساری و مشهد نیز در دست اقدام است . که امیدواریم به زودی شاهد فعالیت آنها باشیم .
یکی از فعالیت های این مرکز، انتشار فصلنامه ی علمی تخصصی انتظار است . از این مجله تاکنون شش شماره منتشر شده و شماره ی هفتم آن در دست انتشار است . [در این هنگام دو شماره از مجله به حضرت آیت الله تقدیم شد . شایان ذکر است که معظم له آنها را در نهایت احترام گرفته وبوسیدند وبر سر و دیده ی خود نهادند و شدیدا متاثر شده و اشک شوق ریختند به طوری که همه دانش پژوهان را نیز متاثر ساختند] .
بیش از این مصدع اوقات شریف نمی شوم و از دوستان می خواهم که با فرستادن صلواتی، به استقبال سخنان و رهنمودهای این مرجع عظیم الشان، که خود از، پیش گامان مباحث مهدویت در دوران معاصر هستند و کتاب گران سنگ منتخب الاثر را به جوامع علمی و حوزه های علمیه تقدیم کرده اند، برویم .
حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (دامت برکاته) : اعوذ بالله من الشیطان الرجیم . بسم الله الرحمن الرحیم . الحمدلله رب العالمین والصلاة والسلام علی سیدنا ابی القاسم محمد و اهل بیته الطیبین المعصومین، سیما مولانا بقیة الله فی الارضین واللعن علی اعدائهم اجمعین .
اللهم کن لولیک الحجة بن الحسن، صلواتک علیه و علی آبائه، فی هذه الساعة وفی کل ساعة ولیا وحافظا وقاعدا وناصرا ودلیلا وعینا حتی تسکنه ارضک طوعا و تمتعه فیها طویلا .
اللهم! بلغه منا تحیة وسلاما .
بنده، از این اظهار لطف آقایان که مرا به زیارت خودشان نائل فرمودند، خیلی تشکر می کنم . امیدوارم که همه، مشمول عنایات و توجهات حضرت ولی عصر، عجل الله تعالی فرجه شریف و ارواح العالمین له الفداء، قرار گرفته باشیم و در این امر مهم، وظیفه ی بزرگی را که عهده دار شده اید، ان شاء الله، موفقیتهای بزرگ نصیب شما بشود و بتوانید قدم های بزرگ بردارید و بر همه ی جوانب و نواحی این موضوع، احاطه پیدا بکنید و خدمات ارزنده ای در این راه انجام بدهید . ان شاءالله .
فرهنگ مهدویت اساس همه ی این مطالب است . روح دین و امامت و ولایت، مسئله ی مهدویت است . باید مردم را با این فرهنگ، بیش تر از پیش آشنا بکنید . انصافا، این کار، کار بسیار بزرگی است . هر شخص، باید خودش را طوری قرار بدهد که زندگی اش مختص به خدمت به حضرت باشد . این، یک افتخار بزرگی است که نمی شود گفت، که از این، چیزی بالاتر است . کل مطالب، مربوط به ایشان است و صاحب تمام این مراکزی که ما داریم، حوزه ها و . . . ، وجود حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است . لذا این خیلی برای ما عیب و نقص است که ایشان را نشاسیم و در ابعاد مختلف، مطالبی که مربوط به وجود مقدس ایشان است، کمبود داشته باشیم .
البته، نمی توانیم آن طور که شاید و باید، به مقام مقدس ولی عصر، (عجل الله تعالی فرجه الشریف) معرفت پیدا کنیم ما للتراب ورب الارباب، ولی خوب به قول شاعر:
اندر آن موکب که در پشت دو صبا بندند زین
با سلیمان چون برانم؟ من که مورم مرکب است
اشخاصی مانند شیخ طوسی و شیخ صدوق و نعمانی و . . . و یا اشخاصی بالاتر از آنان، می توانند بیایند و در این جا عرض وجود بکنند . و ما هم می خواهیم ریزه خوار خوان همان بزرگان باشیم . امیدواریم که از برکات وجود آنان استفاده کنیم و یک وابستگی هایی نسبت به مقام مقدس ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) پیدا کنیم .
این مرکز تخصصی و این برنامه هایی که شما دارید، واقعا، خیلی مهم است و شما باید قدر خودتان را بدانید; زیرا، این توفیق را به هر کسی نمی دهند . این، یک توفیقی است که از عالم غیب، افاضه می شود که آدم می آید و در این شکل و در این وضعیت قرار می گیرد و می خواهد در باره ی مسئله ی مهدویت، در حد خودش، چیزی بفهمد و آگاه بشود . این، از توفیقاتی است که انسان باید بداند که مستقیما از طرف خداوند متعال، نصیب اش شده است . کاری که شما انجام می دهید، همه، از توجهات خود حضرت است . قلوب در تصرف ایشان است . ما، شواهد زیادی داریم که مؤید این نکته است، ولی اگر بخواهیم آن ها را بازگو کنیم، طولانی می شود . قلوب، در تصرف ایشان است . از این جهت، همه باید متوجه باشیم که این جهت را حفظ بکنیم .
من، خوشحال شدم و خیلی تشکر می کنم . کاش بنده هم در خدمت شما بودم و از شما استفاده می کردم و فیض می بردم و در جلسات شما شرکت می کردم . جلسات شما، جلسات بسیار خوبی است، جلسات شما جلساتی است که همه اش رحمت خدا، برکات خدا، بر شما و بر آن جلسات نازل می شود . مجلسی بالاتر از مجلسی که در آن، نام حضرت برده می شود و احادیث و فضایل و مطالبی که مربوط به وجود مقدس ایشان است، یادآوری می شود، نیست . هم چنان که مدرکی، مکتبی و درسی بالاتر از این درس ها نیست .
امیدوارم خدواند متعال که به شما توفیق کامل اعطا بکند . البته، این ابعاد، خیلی گسترده است و این طور نیست که در مدت چهار سال بتوان، آن ها را بررسی کرد . اگر چه، همین مقدار هم و هر چه ممکن شود جای شکر دارد .
اگر فهرست مطلب و کارها و درس ها را داده بودید، ممکن بود مطالبی را عرض بکنم . یکی از مسائلی که در این جا اطلاع از آن مناسب است مسئله ی اشخاصی است که ادعای مهدویت می کردند و می کنند . شناسایی اینان، مخصوصا بابیه، خیلی لازم است . کتاب های زیادی در رد آنان نوشته شده است . این ها را باید مطالعه کرد . خودشان هم کتاب های زیادی دارند که آن ها هم باید مطالعه شود . خود کتاب هایشان، برای ردشان کافی است; زیرا، مطالب سست و الفاظ غلط به قدری در آن زیاد است . که مرحوم حاج ملاهادی نجم آبادی در یک جلسه ای گفته بود لعمری لبلغ فی درکات الهذیان حد الاعجاز .
کتابی که مرحوم شیخ جواد بلاغی نوشته است، بسیار خوب است . ایشان، یک سری روایات ممتاز را در آن جا جمع کرده است . مثل این که کتاب غیبت فضل بن شاذان، پیش ایشان بوده و او از آن استفاده کرده است . در هر حال، کتاب اش خیلی جالب است . خدا رحمت کند علامه فانی را که آن را به فارسی ترجمه کرده است .
کتاب های مرحوم شیخ احمد شاهرودی، کتاب های سفیدی است . ایشان، در این کتاب ها احادیث مشکل را مطرح کرده است . و با بیانات شافی و کافی شرح نموده است .
این گونه کتاب ها باید مطالعه شود تا هم تحقیق خوبی شده باشد و هم مطالب، استحکام لازم را داشته باشد . اگر در کتابی، مطالبی ضعیف راه پیدا کند، مطالب قوی اش هم زیر سؤال می رود . از این رو، لازم است دقت فراوانی کنید و مطالب را با بررسی دقیق و کافی عرضه کنید . کتاب، حجم باشد اما دقیق، بهتر است از این که کتاب بزرگ و طولانی باشد، ولی مطالب اش ست باشد .
کار شما، کار بزرگی است و خیلی اهمیت دارد . امیدوارم که این، یک آغاز باشد . این کار شما، برای حوزه و دیگران، خیلی مفید است . اگر جمعیتی در حوزه باشند، این، موجب می شود که دیگران هم وارد بشوند . متاسفانه، انسان، گاهی به افرادی بر می خورد که حتی تفاوت بین نام و القاب آن حضرت را نمی دانند . یک نفری که معنون هم بود می پرسید مگر در روایت نیامده که امام دوازدهم هم اسم با پیامبر است، پس چرا نام آن حضرت مهدی است؟
دنیا، به سوی یک ظهوری که عدل را در جهان به دنبال دارد، به پیش می رود . حرکات ما هم باید در این مسیر باشد . به نظر می رسد، عالم، از ابتدا، منتظر این ظهور بوده است . اگر این ظهور نباشد، خلقت ناقص خواهد بود .
در هر صورت من خوشحالم خیلی هم ممنوم بنده را به زیارت خودتان مشرف کردید من واقعا آرزو می کنم بنده ام یکی از شما و در خدمت شما کاش بودم و می توانستم با شما همکاری داشته باشم خداوند به همه ی شما توفیق بدهد ان شاء الله موفق باشید .
انتظار: می خواستیم در مورد کتاب شریف منتخب الاثر، توضیحی بفرمایید . و اینکه چند سال صرف تدوین و جمع آوری این کتاب کردید؟
آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (دامت برکاته) : درباره ی این کتاب باید بگویم برای تالیف آن، خیلی زحمت کشیده ام و اخیرا، نسبت به چاپ اول آن، بازنگری کرده ام . آن زمانی که من مشغول این کار بودم، امکانات نبود . در همین قم، منابع لازم برای تدوین این کتاب، وجود نداشت و به تهران و . . . می رفتم . تمام کتاب هایی را که در مقدمه ی منتخب الاثر نوشته ام، دیده ام و همه را خوانده ام . مثلا چهارده جلد تاریخ بغداد از اول تا به آخر خواندم تا چند روایت پیدا کنم .
خاطره ای را در این باره نقل کنم . یک کتاب خیلی ارزش مندی بود که هر چه در قم گشتم پیدا نکردم . در تهران، در خیابانی که آن موقع به آن باب همایون می گفتند، پیدا کردم . قیمت اش در آن وقت، چهل و پنج تومان بود، ولی من این مبلغ را نداشتم . به ناچار از صاحبش که یک پیرمرد بود . اجازه گرفتم و مطالبی را که می خواستم، استنساخ کردم!
علی کل حال، دو یا سه سال یا بیش تر، شب و روز، مشغول تدوین منتخب الاثر بودم برای تدوین اش، زحمت زیادی کشیدم تا در عین این که همه ی مطالب را می آورم، تعداد جلدهایش زیاد نشود . اگر می خواستم مانند بقیه ی کتاب ها، تدوین کنم، شاید چهل جلد می شد .
در این کتاب، دلالت هر روایت و ارتباطش را با ابواب مختلف این موضوع، نشان داده ام .
ابتدا، روایت را استنساخ و بعد پاک نویس می کردم . مقداری که آماده می شد، هر روز عصرها، به گاراژ قم - تهران می رفتم تا آشنایی را پیدا کنم و این ها را به او بسپارم تا برای آقای مصطفوی در تهران ببرد . ایشان، ابتدا، آن را چاپ کرد .
برای چاپ جدیدش هم، تمام کتاب را بازبینی کرده ام و همه ی روایات را مجددا دیده ام . بعضی از جاها، شماره اش به هم خورده است . همه را اصلاح کرده ام شاید به اندازه ی چند هزار ساعت کار شده است .
ما، در این کتاب، می خواستیم بفهمانیم که در باره ی این عناوین، تعداد زیادی روایت وجود دارد . حالا، برخی از افراد، دقت نمی کنند و یا از روی غرض، نمی خواهند این ها را ببیند و بپذیرند، لذا در اینترنت و . . . سخنان بی اساس می زنند، در حالی که جواب آن ها در این کتاب آمده است . پس از چاپ این کتاب، بعضی از اهل سنت شیعه شدند، البته خود این کتاب، هنوز رست شناخته نشده است .
خلاصه این که، امکاناتی که اینک برای شما آماده است، یک صدم اش هم برای ما نبود، ولی این کار انجام شد و الآن، یک منبع اصلی برای مباحث مربوط به مهدویت است . شما، قدر جوانی، توان و امکانات موجود را بدانید .
انتظار - چطور شد که به این بحث پرداختید؟ چه ضرورتی را احساس کردید که به این بحث علاقه مند شدید؟
آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (دامت برکاته) - اولا، ارادت به حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در خانواده ی ما، یک خصوصیت است . مرحوم آیة الله والدم، شاید در حدود چند هزار شعر در مدح حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) سروده اند . که هم اکنون این شعر بیادم آمد .
ای آنکه دست حق بودت اندر آستین
دستی از آستین پی دفع ستم برآر
تا کی کنیم در غم هجر تو صرف وقت
تا چند در ره تو بود چشم در انتظار
البته اشعار زیادی وجود دارد از جمله مرحوم آیة الله حاج شیخ مرتضی حائری که به مرحوم والدم علاقمند بود، به این اشعار که تضمین غزل حافظ است اظهار علاقه می کرد:
ای شیفته ی عالم مجموعه ی زیبایی
سر حلقه ی جن و انس سر دفتر دانایی
در پرده ی غیبت چند؟ ای مهر جهان پائی
ای پادشه خوبان داد از غم تنهایی
دل بی تو به جان آمد وقت است که بازآیی
امید وصال تو ای دوست جوانم کرد
عشق تو مرا فارغ از هر دو جهانم کرد
بازا که فراق تو بی تاب و توانم کرد
مشتاقی و مهجوری دور از تو چنانم کرد
کز دست بخواهد شد پایان شکیبایی
و البته ادامه اش مفصل است که بماند .
ایشان، یک کتاب شعری دررد بهابیت دارد به نام اشعار شیوا در رد باب و بهاء، در این کتاب، تمام شبهات بهائیان را ذکر کرده مخصوصت شبهاتی را که میرزا ابوالفضل گلپایگانی مطرح کرده بود آورده و پاسخ داده است . میرزا ابوالفضل از مبلغان و مروجان سرسخت بهائیت بود .
من، پیش از این که منتخب الاثر را بنویسم، کتاب اشعار شیوا را شرح کردم و پاروقی نوشتم . این کتاب، دیدنی است و در موضوع مهدویت، مطالب زیادی دارد .
مرحوم آیت الله بروجردی (رحمة الله علیه)، از من خواستند کتابی درباره حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) تالیف کنم . اطاعت کردم و کتاب را تدوین کردم که بیست و هشت باب داشت . به ایشان نشان دادم . خیلی خوشحال شدند . گفتند: «همین خوب است .» من شروع کردم و بعد به صد باب رسید .
خداوند، ان شاء الله، چشم ما را به دیدن امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) روشن فرماید! شر دشمنان را به خودشان برگرداند . حوزه ی علمیه ی نجف، عتبات عالیات، همه ی شیعیان را، خداوند، از شر دشمنان نگاه بدارد! توجهات امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را شامل همه ی ما بفرماید! این یک حقیقتی است که خودشان نگه می دارند . این مسجد جمکران و این اقبال مردم متعلق به خود آقا است . اینکه در تمام طول سال اشخاصی شب چهارشنبه تعهد کنند که بیایند جمکران از عنایات خود امام ( علیه السلام) است .
انتظار - بعضی در میان جامعه شایعه کرده اند که ظهور نزدیک است . آیا این سخنان پایه و اساسی دارد؟
آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (دامت برکاته) : ده یا پانزده سال پیش هم مردم می گفتند: امسال، نیمه ی رمضان، امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ظهور می کند . زمان ظهور را معین نمودن صحیح نیست هر چند انهم یرونه بعیدا و نریه قریبا .
انتظار - از حضرت عالی باز هم سپاسگزاری می کنیم .
آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (دامت برکاته) : من هم متشکرم .