سخنان معصومین/ دنیا در کلمات امام علی علیه السلام

«خُذ مِن الدُّنیا ما أَتاکَ، و تَوَلَّ عمَّا تَولّی عنک، فإن أنت لم تَفعل فأجمِل فی الطَّلَب.»(نهج البلاغه، حکمت ۳۹۳)

«خُذ مِن الدُّنیا ما أَتاکَ، و تَوَلَّ عمَّا تَولّی عنک، فإن أنت لم تَفعل فأجمِل فی الطَّلَب.»(نهج البلاغه، حکمت 393)

از دنیا همان قدر بگیر که به تو می رسد و آنچه از تو رو گرداند، نادیده بگیر و اگر نمی توانی چنین باشی لااقل خواسته ات را کمتر کن.

«إذا أقبلت الدّنیا علی أحدٍ أعارته محاسن غیره، و اذا أدبرت عنه سلبته محاسن نفسه.»(مروج الذهب، ج 3، ص 434)

اگر دنیا به کسی رو کند، خوبیهای دیگران را به طور موقت به او می دهد، و زمانی که به کسی پشت کند، امتیازات و نیکیهای خود او را هم از او می گیرد.

«مَن طَلَبَ الدُّنیا طَلَبهُ المَوت حتّی یُخرِجَه عَنها، وَ مَن طلب الآخرة طلبته الدّنیا حتّی یستوفی رزقه منها.».

(العقد الفرید، ج 3، ص 157)

آن که دنبال دنیا رود مرگ دنبالش می رود تا او را از دنیا ببرد و آن که طالب آخرت است دنیا در طلبش می رود تا رزقش را به او برساند.

«لایترک الناس شیئاً من أمر دینهم لاستصلاح دنیاهم الّا فتح اللّه علیهم ما هو أضرّ منه.»(نهج البلاغه، حکمت 106)

مردم چیزی از امور دینشان را برای نفع دنیایشان ترک نمی کنند مگر آن که خداوند زیانبارتر از آن را به رویشان خواهد گشود.

«من أصبح علی الدّنیا حزیناً فقد أصبح لقضاء اللّه ساخطاً...و من لهج قلبه بحبّ الدنیا التاط قلبه منها بثلاثٍ: همّ لا یغبّه، و حرص لا یترکه، و أملٍ لا یدرکه.»(تذکرة الخواص، ص 144)

کسی که به خاطر دنیا اندوهگین باشد از قضا و قدر الهی ناخشنود است...و آن که دلش با دوستی دنیا پیوند خورده باشد قلبش به سه چیز آلوده گردد: اندوهی که از او جدا نشود، حرصی که او را ترک نگوید و آرزویی که هیچ گاه به آن نخواهد رسید.

«مثلُ الدُّنیا کَمَثَل الحَیَّةِ، لَیِّنٌ مَسُّها، وَ السَّمُّ الناقِعُ فی جَوفِها، یَهوی إلیها الغِرُّ الجاهل، و یَحذَرُها ذواللُّب العاقِل.»

(نهج البلاغه، حکمت 119)

دنیا همانند مار است، لمس کردن آن، نرم و ملایم است اما درونش از زهر آکنده است، لذا فریب خورده نادان به آن میل پیدا می کند و هوشیار عاقل از آن حذر می کند.

«احذروا الدّنیا فإنّها غذّارةٌ غرّارةٌ خدوعٌ، معطیةٌ منوعٌ، ملبسةٌ نزوع، لایدوم رخاؤها، ولا ینقضی عناؤها، و لا یرکد بلاؤها.».

(همان، خطبه 220)

از زرق و برق دنیا بر حذر باشید که دنیا خیانتکاری است فریبنده و نیرنگباز، بخشنده ای است منع کننده، پوشنده ای است برهنه سازنده، آرامش آن بی دوام، مشکلاتش بی پایان، و بلاهایش قطع ناشدنی است.

«مَن کانَتِ الدُّنیا هَمَّهُ کَثُرَ فی القیامةِ غَمُّه.»

(شرح ابن ابی الحدید، ج 20، ص 211)

کسی که دنیا همتش باشد در قیامت اندوهش بسیار گردد.

«مَن کانَتِ الدُّنیا هَمَّهُ اشتدّت حَسرَتُهُ عِندَ فِراقِها.»

(مستدرک نهج البلاغه، ص 165)

آن که دنیا همتش باشد به هنگام جدایی از آن، حسرتش شدید خواهد بود.

«الدُّنیا سَمٌّ یَأکُلُهُ مَن لا یَعرِفُه.»(غررالحکم، ج 1، ص 69)

دنیا، زهری کشنده است هر که نشناسدش آن را می خورد.

«المَغبُونُ مَن شَغَلَ بِالدُّنیا، وَفاتَه حَظُّهُ مِن الآخرة.»

(همان، ص 106)

زیانکار کسی است که سرگرم دنیا شده و بهره اش از آخرت از دستش رفته است.

«إیّاک و الوَلَهَ بالدُّنیا، فإنّها تُورِثُکَ الشَّقاءَ وَ البَلاء، و تَحدُوک علی بَیعِ البَقاءِ بالفَناء.»