توصیه‌های دکتر محمدمهدی قاسمی به آدم‌های منفی‌بین
کارتون گالیور را حتما به یاد دارید. در این کارتون شخصیتی یبن کوتوله‌ها ایفای نقش می‌کرد به نام گلام. ورد زبان این شخص همیشه کلمات «نمی‌شه»، «من می‌دونم» بود و در هر بحرانی که گالیور و دوستانش روبه‌رو می‌شدند انرژی منفی می‌داد. امروز تصمیم گرفتیم به سراغ چنین شخصیت‌هایی برویم یعنی افراد منفی‌بین. شما نیز من و دکتر محمدمهدی قاسمی، روان‌پزشک را همراهی کنید
افراد منفی‌بین چه‌طور به زندگی نگاه می‌کنند؟
افراد منفی‌بین، جنبه‌های مثبت یک رفتار یا رابطه را حذف می‌کنند و بیشتر به جنبه‌های منفی و مساله‌دار توجه می‌کنند. در واقع انتخاب‌هایشان گسسته است و به قسمت‌هایی از یک موضوع توجه شدید و به سایر بخش‌ها بی‌توجه هستند. مثلا به همسر خود در ذهن یا در جمله‌های خود می‌گویند: «در خرید همه چیز، دنبال ارزان‌ترین‌هاست و خرید موفقی ندارد، چیز خوبی نخریده، هیچ وقت چیز خوب نمی‌خرد» با گفتن این جمله تمام خریدهای او را زیر سوال می‌برند زیرا که در آن لحظه به خریدهای ناموفق او تمرکز می‌کنند اما بعد که منطقی‌تر فکر می‌کنند یاد خریدهای خوب و موفق طرف مقابلشان نیز می‌افتند.
چه راه‌حلی برای افراد منفی‌بین توصیه می‌کنید؟
افراد منفی‌بین برای هر موضوع باید تمام جنبه‌های آن را در نظر بگیرند و فقط بر نکته‌های منفی تمرکز نکنند. عینک بدبینی و منفی‌بینی را درآورند زیرا با این عینک به اطراف نگریستن بسیار سخت و نازیباست. گاه شرایط تیره‌‌تر از حالت واقعی خود دیده می‌شود بنابراین توصیه می‌کنم که چنین افرادی تصمیم بگیرند بر جنبه‌های مثبت هر موضوع تمرکز کنند. اگر خوب و دقیق به هر موضوع نگاه کنید در دل هر سختی و تیرگی نقطه مثبتی وجود دارد. در دل هر سختی آسانی نهفته اما معمولا آن قدر غرق سختی‌ها و مشکلات آن موضوع می‌شویم که آسانی آن را از یاد می‌بریم. فراموش می‌کنیم، انرژی خود را جمع نماییم تا به دنبال کشف آسانی و راحتی و نقاط مثبت آن مساله باشیم.
چه تمرین‌هایی را برای این موضوع پیشنهاد می‌کنید؟
حداقل در یک ماه اخیر حوادث به ظاهر تلخی که برایتان اتفاق افتاده و مایه ناراحتی شما شده را به خاطر آورید. با ثبت در دفتر تمرین خود سعی کنید جنبه‌های مثبت هر حادثه را شناسایی کنید. بعد از یافتن جنبه‌های مثبت آیا باز هم به همان میزان قبل، آن حادثه شما را ناراحت می‌کند؟
منفی‌بین‌ها همان‌طور که اشاره کردید به برخی از نکات یک موضوع توجه می‌کنند. به طور مثال برخی موضوعات را درشت‌نمایی و برخی موضوعات را ریزنمایی می‌کنند. برای این رفتار هم می‌توان کاری کرد؟
به نکته مهمی اشاره کردید که در چنین حالتی این افراد ابعاد مشکل را بیش از اندازه واقعی می‌بینند که به آن فاجعه‌آمیز بودن هم اطلاق می‌شود. از ویژگی‌های این تفکر، استفاده از کلماتی نظیر «خیلی زیاد، وحشتناک، افتضاح، باور نکردن، غیرقابل تحمل و هیچ‌کس، همه، همیشه و هرگز» است. ریزبینی نقطه مقابل درشت‌نمایی است و زمانی بروز می‌کند که اهمیت کاری را کم می‌گیرید یا آن را به حداقل می‌رسانید. برای مثال این افراد می‌گویند: «تو همیشه عجله‌داری.» در حالی که او فقط صبح‌ها برای رفتن به محل کار عجله دارد. یا می‌گویند: «در تعطیلات وحشتناکی داشتیم.» در حالی که فقط یک روز از پنج روز به خوبی طی نشده و اختلاف سلیقه‌ها باعث مشاجره شده است. در چنین مواردی بهتر است هر مساله را به اندازه واقعی خودش ببینیم و واژه‌هایی که به آن اشاره شد را از جملاتمان حذف کنیم. همچنین اگر دچار ریزبینی هستید، لیستی از کارهای مثبت خود یا همسرتان تهیه کنید. می‌توانید نظرهای مثبت دیگران را نسبت به خود یا همسرتان جمع‌آوری کنید و هر روز سری به آن بزنید. با این کار اعتماد به نفس را در خود و همسرتان تقویت خواهید کرد.
چه‌طور این کارها را تمرین کنیم؟
به روابط ناموفق خود با همسر یا فرزند یا اقوام‌تان در یک ماه اخیر فکر کنید. مواردی که درشت‌نمایی یا ریزبینی عامل اصلی عدم موفقیت بوده را شناسایی کنید. حال با تمرکز در ذهن خود و با حذف آن عامل، رابطه درست و موفق را ثبت نمایید.
در صحبت‌هایتان به این مطالب اشاره داشتید که منفی‌بین‌ها همه‌چیز را سیاه یا سفید می‌بینند. این نظر چه‌طور در ذهن شکل می‌گیرد؟
تفکر سیاه و سفید دیدن یا اندیشه همه یا هیچ، حوادث و کیفیت آن را به شکل سیاه یا سفید ارزیابی می‌کند. این افکار با کلمات «درست» یا «غلط» «خوب»، «بد» یبان می‌شود. معمولا رفتار دیگران بیشتر سیاه یا سفید دیده می‌شود. گویا چیزی در حد فاصل این دو وجود ندارد.فرض کنید قرار است با همسر خود به گردش بروید و او ده دقیقه‌ای است که شما را معطل کرده است. کم‌کم عصبانی می‌شوید و با خود می‌گویید: «او همیشه دیر آماده می‌شود. هیچ وقت سرموقع آماده نمی‌شود» همین افکار به عصبانیت شما دامن می‌زند اما اگر بر خطاهای شناختی تمرین کرده باشید در آن لحظه می‌توانید معقولانه فکر کنید و نحوه تفکر خود را تغییر دهید. مثلا بگویید، گرچه احترام گذاشتن به وقت دیگران، کار خوبی است اما شاید مشکل خاصی برای او پیش آمده، بالاخره او هم انسان است، شاید هم واقعا دیر آماده شده اما اتفاق خیلی مهمی نیست»، او هم مثل خود من و سایرین ممکن است با بی‌توجهی اشتباه کند. این نوع تفکر از میزان خشم شما می‌کاهد و اجازه می‌دهد تا راحت‌تر فکر کنید و تصمیم بهتری بگیرید.
منبع: http://www.salamat.com
ae
