ناتوانی های یادگیری تا چه اندازه عادی و متداول هستند؟
معمولاً وقتی کودکان در مدرسه با مشکلاتی در امر یادگیری مواجه می شوند پدران و مادران دچار ناامیدی و نگرانی می گردند. برای ناموفق بودن در مدرسه، دلایل بسیاری وجود دارد که یکی از معمولی ترین آن ها«ناتوانی در یادگیری» است. کودکی که دچار ناتوانی یادگیری است در ابتدا باهوش و شاداب به نظر رسیده، سعی می کند با دقت دستورات را اطاعت نماید، تمرکز داشته باشد و در مدرسه و خانه «خوب» باشد. ولی علی رغم این کوشش ها نمی تواند تکالیف مدرسه را خوب انجام دهد و از هم کلاس های خود عقب می افتد. بعضی از این بچه ها در کلاس آرام و قرار ندارند و نمی توانند به درس توجه داشته باشند.
چه چیز باعث ناتوانی در یادگیری می شود؟
باور بر این است که عامل ناتوانی های یادگیری وجود مشکلی در سیستم عصبی است که بر روی دریافت، پردازش و ارتباط برقرار کردن با اطلاعات اثر می گذارد. بعضی از کودکانی که در یادگیری ناتوانند، بیش فعال، حواس پرت و کم توجه نیز هستند.
اهمیت تشخیص و درمان اولیه
روان پزشکان معتقدند که عدم توانایی در یادگیری قابل درمان است ولی اگر زود مشخص و درمان نشود می تواند اثرات مخرب داشته باشد. برای مثال کودکی که در دبستان نتواند جمع کردن را یاد بگیرد یقیناً در دبیرستان برای یادگیری درس « جبر» دچار مشکل می شود. کودک هر چه بیش تر سعی در یادگیری می کند بیش تر دچار یأس و ناامیدی می شود و در صورت مواجه با شکست های پی در پی دچار مشکلات عاطفی و احساسی نظیر عدم اعتماد به نفس می گردد. بعضی از بچه هایی که از نظر یادگیری ناتوان هستند در مدرسه بدرفتاری می کنند؛ چون ترجیح می دهند دانش آموزی «بد» شناخته شوند تا این که آن ها را «کودن» بدانند.
علائم هشداردهنده
پدران و مادران باید از علایم متعدد ناتوانی های یادگیری آگاه باشند.
آیا فرزند شما...
*در درک و انجام دستورات مشکل دارد؟
*در به خاطر آوردن آن چه به او گفته شده است دچار مشکل می شود؟
*در خواندن، نوشتن یا مهارت های ریاضی دچار مشکل است و به طور کلی تکالیف مدرسه را انجام نمی دهد؟
*در تشخیص چپ و راست دچار زحمت می شود، مثلاً 25 را 52 و «b» را «d» می نویسد یا می خواند؟
*در راه رفتن، ورزش یا فعالیت های کوچک نظیر در دست گرفتن مداد یا بستن بند کفش دچار مشکل است؟
*به آسانی وسایل و کتاب های درسی و سایر اشیاء را گم می کند یا در محلی جا می گذارد؟
*مفهوم زمان را درک نمی کند مثلاً دیروز، امروز و فردا را اشتباه می کند؟
هم کاری با متخصص بهداشت و روان
چنین مسائلی نیاز به بررسی جامع و گسترده توسط متخصص دارد کسی که بتواند تمام مواردی را که روی کودک اثر می گذارد، بررسی کند. یک روان پزشک کودک و نوجوان با هم کاری متخصصان آموزشی می تواند کودک را امتحان و معاینه نموده، مشخص کند که آیا دچار ناتوانی یادگیری هست یا نه؟ بعد از صحبت کردن با کودک و خانواده و بررسی آزمایش های انجام شده و مشورت با مسئولان مدرسه، روان پزشک توصیه های لازم را به والدین ارائه می دهد. از جمله: تعیین مدرسه ی مناسب، نیاز برای کمک های خاص نظیر آموزش درمانی، یا گفتار درمانی و کمک به والدین در هم راهی کردن با کودک و به حداکثر رساندن توانایی یادگیری او.
درمان ناتوانی های یادگیری
بعضی وقت ها روان درمانی فردی یا خانوادگی توصیه می شود. روان درمانی ممکن است بتواند اعتماد به نفس کودک را قوی تر سازد که این مسئله برای بهبود سلامت او حیاتی است. روان درمانی به پدر و مادر و سایر افراد خانواده کمک می کند تا بهتر واقعیت های زندگی با چنین کودکی را درک کرده، با آن کنار بیایند. برای بیش فعالی و حواس پرتی کودک نیز ممکن است درمان دارویی تجویز شود.
منبع:ماهنامه ی پیام زن، شماره 217.
/ج