نت فلیکس در حال حاضر موفقترین سامانه استریم آنلاین فیلم و سریال است. امسال سال جهانی شدن نت فلیکس بود و رید هستینگز در ژانویه اعلام کرد تعداد کشورهایی که به نت فلیکس دسترسی دارند، سه برابر شده و به 190 کشور رسیده است. با اینحال موفقیت نت فلیکس در داخل با موفقیتش در خارج از مرزهای امریکا قابل مقایسه نیست. با بینتا همراه باشید و درباره چالشهای پیش روی این سرویس استریم آنلاین بیشتر بخوانید.
AP Images
آمار سه ماهه اخیر مشترکین نت فلیکس که دوشنبه منتشر شد، بخوبی نشان میدهد روند رشد مشترکین خارجی چقدر کند است. پیش بینی مدیران نت فلیکس افرایش دو میلیونی مشترکین خارجی بود اما آمار حاکی از افزایش یک و نیم میلیونی داشت. این میزان افزایش بیست و پنج درصد کمتر از بازه زمانی مشابه در سال 2015 است. شاید این میزان رشد در نظر اول کند بنظر نرسد اما باید مشترکین خارجی نت فلیکس را با بازار بالقوهای که فیلم و سریالهای این سرویس دارند، مقایسه کنید.
چطور ممکن است بازار محصولی که ارائه میکنید داغ باشد اما میزان فروشتان اینقدر کم باشد؟ این سوالی است که این روزها ذهن تحلیلگران نت فلیکس و البته رقبایش را حسابی مشغول کرده است.
هیچ شکی نیست که نت فلیکس برای رسیدن به اهداف بلندپروازانه اش باید رشد جهانی سریعتری داشته باشد. البته این غول استریم آنلاین در کشورهای انگلیسی زبان و امریکای لاتین روند رشد خیلی خوبی داشته است. با اینحال تلاش های نت فلیکس برای رسیدن به همین روند رشد در سایر کشورها با موانع جدی روبرو شده است.
اگر بخواهیم چالشهای اصلی نت فلیکس برای جهانی شدن را نام ببریم باید به این سه مورد اشاره کنیم : محتوا، قیمت مناسب و رقابت.
محتوا : خیلی محدود، خیلی امریکایی
اگرچه رید هستینگز – مدیرعامل نت فلیکس – اصرار دارد این سامانه را جهانی قلمداد کند اما نفوذ نت فلیکس در اروپا و آسیا هرگز با امریکا قابل مقایسه نیست. محتوای نت فلیکس خیلی برای مشترکین جهانی جذاب نیست. البته این کمپانی بیکار نشسته و مجوزهای پخش زیادی خریداری کرده؛ همین هفته نت فلیکس یک توافق جدید با سی.بی.اس صورت داد که حق پخش سری جدید پیشتازان فضا و تمام 727 اپیزود قبلی را در 188 کشور داشته باشد. با این وجود افزایش محتوای مناسب بینندههای جهانی زمان میبرد و حق پخشهای موجود هم نمیتوانند با رقبای محلی رقابت کنند.
بسیاری از تحلیلگران رسانه های جمعی معتقدند محتوای بینالمللی نت فلیکس آنقدر غنی نیست که بتواند آنقدر که انتظار میرود مشترک جهانی جذب کند.
علاوه بر محدودیت محتوا، مضمون محتوا هم یکی از موانع جهانی شدن نت فلیکس است. نت فلیکس بیشتر روی پخش فیلمها و سریالهای انگلیسی زبان تمرکز کرده و در بیشتر کشورهای تحت پوشش نسبت محتوای امریکایی به محلی هشتاد به بیست است. سرمایهگذاری محلی نت فلیکس هم روی مجموعههایی است که موفقیت تضمین شده دارند؛ مثل سریال کلمبیایی نارکوس یا سریال ژاپنی هیبانا. با این وجود بیشتر محتوایی که این سامانه در اختیار کاربران سرتاسر جهان میگذارد، انگلیسی هستند که برای برخی از مشترکین غیر انگلیسی زبان کاربرد ندارد.
این در حالی است که حتی در کشورهایی که مردم آشنایی خوبی با زبان انگلیسی دارند – مثل هند – تقاضا برای فیلم و سریال انگلیسی خیلی زیاد نیست. یکی از شرکای سنگاپوری نت فلیکس در آسیا میگوید اتخاذ این سیاست از سوی کمپانی درست مثل نادیده گرفتن 99 درصد بازار در کشورهای آسیایی است!
با اینحال نت فلیکس اهمیت این چالش را اینقدرها زیاد نمیداند. مدیران ارشد کمپانی معتقدند سیاستهایشان در سرمایه گذاری روی محتوای محلی در کشورهایی مثل هلند، ترکیه و ژاپن خیلی زود جواب خواهد داد.
قیمت : نت فلیکس ارزانترین انتخاب نیست
بومیسازی محتوا خیلی هزینه دارد؛ همین الان هم بودجه محتوای سالانه نت فلیکس شش میلیارد دلار است! البته افزایش هزینهها نمیتواند مشکل بزرگی نیست. پیش از این هربار نت فلیکس بودجه محتواییش را افزایش داده – در امریکای لاتین، شمال اروپا، انگلستان و کانادا – خیلی زود به سوددهی رسیده است. طبق پیش بینی مدیران مالی کمپانی، امسال این نواحی سهم 500 میلیون دلاری در سود خالص خواهند داشت. از همین سود هم میتوان برای بومی سازی بیشتر محتوا در کشورهای دیگر یا همین کشورها استفاده کرد. مدیران نت فلیکس هم بارها گفته اند که سود کشورهای خارج از ایالات متحده را برای افزایش محتوای محلی در نظر دارند.
از طرف دیگر نت فلیکس میتواند هزینههای تقویت محتوا را از محل افزایش حق اشتراک ماهانه دریافت کند. کاری که در ایالات متحده انجام داده و حق اشتراک را از 7.99 به 9.99 رسانده است. البته این افزایش حق اشتراک هزینههایی هم برای کمپانی داشته است. روزنامهها این افزایش هزینه را پیش از اجرا رسانهای کردند و باعث ترک زودهنگام برخی از مشتریهایی شدند که تمایلی به پرداخت مابهالتفاوت نداشتند. البته این ادعای رید هستینگز است که رسانهها را عامل اصلی کاهش رشد مشترکین نت فلیکس میداند.
ماجرای بازارهای خارجی کاملاً متفاوت است؛ قیمتهای نت فلیکس در بیشتر کشورهای ایالات متحده واقعاً گران هستند. در بیشتر بازارهای آسیایی، نت فلیکس جزو گرانترین سرویسهای استریم آنلاین هستند و در برخی موارد از خدمات شبکههای خصوصی هم گرانترند. برخی از سرویسهای استریم آنلاین در کشورهای آسیایی مثل مالزی یا سنگاپور شریک شبکههای بزرگی مثل اسکای یا سونی پیکچرز هستند اما حق اشتراکشان بین دو تا چهار دلار است. اگر این رقم را با حق اشتراک نه تا ده دلاری نت فلیکس مقایسه کنید، قطعاً میپذیرید نت فلیکس یک سرویس گران محسوب میشود.
البته نت فلیکس قیمت گذاریهای متنوعی برای اشتراکهایش دارد. به همین خاطر هیچگاه نمیپذیرند که جزو سرویسهای گران هستند. مدیران کمپانی معتقدند نت فلیکس در مقایسه با پخشکنندههای محلی از لحاظ قیمت در رده چهارم یا پنجم قرار میگیرد.
رقابت؛ آمازون، اسکای و غیره
در کشورهای ثروتمند رقبای محلی مهمترین چالش نت فلیکس هستند. مثلاً در کانادا یکی از پخشکنندههای محلی در معامله حق پخش پیشتازان فضا از نتفلیکس پیشی گرفت. در اروپا هم گروه اسکای یکی از رقبای جدی نت فلیکس است که در خرید حق پخش مجموعه محبوب مرداک خیلی بهتر عمل کرد. قطعاً این رقبای محلی بیکار نمینشینند و از کاهش سرعت نت فلیکس بیشتر استفاده را میبرند.
سرویس استریم آمازون هم یکی از رقبای جدی نت فلیکس در کشورهای اروپایی محسوب میشود. مثلاً در آلمان سهم آمازون از بازار استریم آنلاین 32 درصد و سهم نت فلیکس تنها 17 درصد است. سهم اسکای هم در بازار این کشور 12 درصد است. طبق آمار سرویس استریم آنلاین در آلمان از سال 2014 دوبرابر شده و نت فلیکس هم فقط دو سال است به آلمان رسیده است. پس میتوان گفت در این دو سال رشد خوبی داشته و میتواند به آیندهاش در کشورهای اروپایی امیدوار باشد. انتظار میرود سرویس استریم آمازون تا پایان سال در سایر کشورهای اروپایی هم در دسترس قرار بگیرد که قطعاً خبر خوبی برای نت فلیکس نیست.
البته همه رقبای محلی هم توان مقابله با نت فلیکس را ندارند. یک پخشکننده فرانسوی که تا دو سال پیش سهم خوبی در بازار استریم آنلاین آلمان داشت اخیراً اعلام کرده فعالیتش در این کشور را بخاطر حضور پررنگ نت فلیکس متوقف خواهد کرد.
چین هنوز برای نت فلیکس ناشناخته است
یکی از مهمترین دغدغههای مدیران نت فلیکس حضور در بازار چین است. بزرگترین بازار اینترنتی دنیا با بیش از 646 میلیون کاربر که فقط بخاطر قوانین سفت و سخت تبدیل به یک نقطه تاریک در برنامه توسعه بینالمللی نت فلیکس شده است.
هستینگز از سال 2015 علاقه نت فلیکس برای حضور در بازار چین را علنی کرده اما سیستم نظارتی سختگیرانه دولت و پشتیبانی از پخشکنندههای محلی مجالی برای اینکار فراهم نکرده است. در نیمه اول سال 2016، این کمپانی به سرمایهگذارانش اعلام کرد که هنوز شانس زیادی برای حضور در چین ندارد.
سختگیری دولت چین نسبت به سرویسهای دیجیتال صادراتی همچنان ادامه دارد و حتی چند سرویس هم اخیراً در این کشور از دسترس خارج شدهاند. باید دید نت فلیکس میتواند وارد این بازار منحصربه فرد بشود یا نه.
مسیر نت فلیکس برای جهانی شدن طولانی و دشوار است
شش ماه بعد از ورود به بازارهای جهانی، تعداد مشترکین نت فلیکس برای اولین بار کمتر از پیشبینیها شد. به نظر میرسد سرعت رشد این کمپانی در کانادا و امریکای لاتین در سایر نقاط جهان تکرار نخواهد شد و بازارهای تثبیت شده تا مدتها منبع درآمد اصلی نت فلیکس خواهند ماند. پیشبینی میشود مشترکین بینالمللی نت فلیکس تا پایان 2016 به 41.74 میلیون نفر برسند. از این تعداد هم 13 میلیون در امریکای لاتین، 8.8 میلیون در انگلستان و ایرلند و 3.5 میلیون در کشورهای شمال اروپا خواهند بود. با این حال آینده نت فلیکس در کشورهایی مثل فرانسه، ژاپن، آلمان و کشورهای جنوب اروپا مثل ایتالیا و اسپانیا بسیار روشن است.
نباید انتظار داشت نت فلیکس در عرض یک سال از صفر به صد برسد. حتی ممکن است آمار فروش حق اشتراک در ایالات متحده هم کاهش پیدا کند. با این حال نت فلیکس به عنوان یک کمپانی نوپا تا به اینجای کار خیلی خوب پیش آمده و باید به آیندهاش خوشبین باشیم.