شاید عصر ما دیگر عصر فیلم های وسترن نباشد اما این بدان معنا نخواهد بود که فیلم های وسترن جذابیت خود را از دست داده اند. کاملاً طبیعی است که در هر دوره ای یک ژانر خاص در صنعت سینما به چشم آمده و بیشتر مورد توجه قرار می گیرد؛ برای مثال در دوره ی کنونی فیلم های ابرقهرمانی و کامیک از دیگر ژانرها طرفداران بیشتری داشته و طبیعتاً فیلم هایی که در این حیطه ساخته می شوند بسیار بیشتر بوده و سرمایه گذاری بیشتری روی چنین پروژه هایی انجام می گیرد. علاقمندان به سینما خوب می دانند که چنین وضعیتی در دو دهه ی پایانی قرن بیستم برای ژانر جنگی و دستکم برای چندین دهه قبل از آن در مورد فیلم های وسترن اتفاق افتاد و هر کدام از این ژانرها نیز در این برهه های زمانی سینماها را قبضه کرده بودند.
اگر چه هر ژانری زیبایی ها و جذابیت های خاص خود را دارد اما فیلم های وسترن به خاطر درگیری های خونین، انتقام های بیرحمانه، دوئل های جذاب و سرقت از بانک هایش مشهور است. شاید طرفداران این ژانر صدها فیلم وسترن دیده باشند و برای هر شخص فیلم یا فیلم های خاصی جذابیت بیشتری داشته باشند. بنابراین فهرست کردن 20 فیلم برتر وسترن تاریخ سینما که مورد قبول همه باشد کار بسیار سختی خواهد بود. با این وجود در ادامه ی این مطلب قصد داریم فهرستی از 20 فیلم برتر این ژانر را به شما معرفی کنیم. با ما همراه باشید.
20- تنها بتاز – باد بوتیشر (1959)
فیلم «تنها بتاز» (Ride Lonesome) بهترین همکاری بوتیشر و راندولف اسکات در میان هفت فیلمی بود که این دو با هم کار کردند. این فیلم داستان یک هفت تیر کش جایزه بگیر به نام بن بریگاد را روایت می کند که قصد دارد انتقام مرگ همسرش را از عاملان مرگ او بگیرد. وی می خواهد به هر قیمتی که شده قاتل همسرش را پای میز محاکمه بکشد. این فیلم که تمامی صحنه های جذاب آن در صحرای سیرا نوادا فیلم برداری شده به خاطر لوکیشن های جذاب و بیشتر به خاطر دیالوگ زیر شناخت می شود:” چیزهایی وجود دارد که یک مرد نمی تواند از آنها بگذرد”.
19- ورا کروز- رابرت آلدریچ (1954)
در فیلم «ورا کروز» (Vera Cruz) گری کوپر و برت لنکستر نقش دو هفت تیر کش را بازی می کنند که در دوران جنگ های انقلاب مکزیک توسط فرانسویها برای رساندن یک خانم بلند مرتبه به شهر بندری ورا کروز استخدام می شوند اما در نهایت متوجه می شوند که در دلیجان او مقدار زیادی طلا قرار دارد و بدین ترتیب سعی می کنند این طلاها که 3 میلیون دلار ارزش دارد را به سرقت ببرند. اگر چه این فیلم در زمان اکران زیاد مورد توجه و استقبال قرار نگرفت اما امروزه می توان آن را از اولین فیلم هایی دانست که فیلم های وسترن اسپاگتی دهه ی 60 از آن الهام گرفته بودند.
18- وینچستر 73- انتونی مان (1950)
فیلم «وینچستر 73» اولین همکاری جیمز استوارت و آنتونی مان بوده و داستان مردی را روایت می کند که در تعقیب یک یاغی مشهور به شهر داج سیتی در کانزاس می روند اما متوجه می شوند که در این شهر حمل اسلحه قدغن بوده و ناگزیر سلاح های خود را تحویل می دهند. در نهایت یاغی مورد نظر را پیدا می کنند اما به دلیل نداشتن اسلحه نمی توانند او را دستگیر کنند. در نهایت او در یک مسابقه تیراندازی شرکت کرده و برنده ی یک وینچستر بسیار باارزش می شود اما یاغی مذکور این وینچستر را از اتاق او می دزدد. ادامه ی فیلم تلاش های این مرد برای بازپس گیری تفنگش را روایت می کند. بازی بازیگران در این فیلم وسترن خیره کننده است.
17- سربازهای یک چشم- مارلون براندو (1961)
در ابتدا قرار بود فیلم «سربازهای یک چشم» (One-Eyed Jacks) به کارگردانی استنلی کوبریک و بر اساس فیلم نامه ای از سام پکین پا ساخته شود اما به دلیل مشکلاتی که بین کوبریک و کمپانی سازنده پیش آمد، براندو کارگردانی را علاوه بر ایفای نقش اول فیلم بر عهده گرفت که تنها فیلم او در مقام کارگردانی بود که با شکست تجاری نیز همراه شد. این فیلم به خاطر زمان بیش از 4 ساعته اش مشهور شد اما استقبال ناامید کننده ی تماشاگران آن را به یک شکست تجاری مطلق تبدیل کرد. با این وجود امروزه این فیلم را به خاطر بازی های منحصر به فرد براندو و کارل مالدن و چشم اندازهای خیره کننده ی مونتری و بیگ سور (Big Sur) یک شاهکار الهام بخش و یکی از بهترین و زیباترین فیلم های ژانر وسترن می دانند.
16- ریو براوو- هاوارد هاکس (1959)
در فیلم «ریو براوو» (Rio Bravo) جان وین که مشهورترین بازیگر ژانر وسترن در تاریخ سینما به شمار می آید نقش یک کلانتر در شهر ریو براوو در تگزاس را روایت می کند که بعد از دستگیری برادر یک مزرعه دار سرشناس مجبور می شود همراه با یک سرباز دائم الخمر، هفت تیرکشی جوان و یک پیرمرد ناخوش و چلاق به مقابله با افراد شروری بپردازد که قصد آزادی زندانی را دارند. روابط و دیالوگ های بین جان وین، دین مارتین و والتر برنان در این فیلم بسیار فوق العاده است و از جنبه های مثبت فیلم به شمار می آید.
15- کلمنتاین عزیز من- جان فورد (1946)
در فیلم رمانتیکی شده ی «کلمنتاین عزیز من» (My Darling Clementine) هنری فوندا نقش کلانتری به نام وایت ایرپ را روایت می کند که به کمک دوست دائم الخمرش می خواهد انتقام برادر خود را بگیرد اما در نهایت مجبور می شود با خانواده ی قاتل درگیر شده و در منطقه ی اوکی کورال با آن ها دوئل می کند. در این بین وی با زنی آشنا شده و به او علاقمند می شود. صحنه های به یاد ماندنی زیادی در این فیلم وجود دارد از جمله صحنه ای که فوندا روی صندلی در ایوان نشسته و شهر بی قانون تومبستون را تماشا می کند.
14- حادثه در آکس بو- ویلیام ای ولمن (1943)
فیلم «حادثه در آکس بو» (The Ox-Bow Incident) با بازی هنری فوندا در نقش قهرمان فیلم داستان مردی را روایت می کند که در روزهای اول ورودش به شهر با قتل یک گله دار و دستگیری سه مرد بیگناه توسط مردم شهر به جرم قتل او مواجه می شود. علی رغم تلاش های فوندا این سه مرد بیگناه توسط مردم اعدام می شوند اما در نهایت بیگناهی آن ها مشخص شده و معلوم می گردد که در اصل قتلی صورت نگرفته است.
13- بوچ کاسیدی و ساندنس کید- جورج روی هیل (1969)
فیلم «بوچ کاسیدی و ساندنس کید» (Butch Cassidy and the Sundance Kid) با بازی خیره کننده ی رابرت ردفورد و پل نیومن به یکی از فیلم های ماندگار ژانر وسترن تبدیل شد که در بخش فروش و کسب جوایز اسکار نیز بسیار موفق بود. این دو نقش دو خلافکار را بازی می کنند که پس از چند مورد سرقت از بانک . کلاهبرداری تحت تعقیب گسترده قرار می گیرند. در نهایت پس از مشهور شدن در امریکا و مکزیک آن ها همراه با یک زن به بولیوی می روند تا در آن جا فعالیت های غیرقانونی و تبهکارانه خود را ادامه دهند اما بوچ و ساندنس در تله گرفتار شده و کشته می شوند. دیالوگ های ماندگار و موسیقی متن فیلم از شاخصه های اصلی آن به شمار می آیند.
12- تفنگدار- هنری کینگ (1950)
در فیلم «تفنگدار» (The Gunfighter) دومین همکاری کینگ و گریگوری پک به شمار می آمد. پک در این فیلم نقش یک هفت تیر کش بدنام را ایفا می کند که به عنوان سریع ترین هفت تیر کش غرب شناخته می شود و همین موضوع باعث می گردد که هفت تیر کش های جوان و جویای نام سعی می کنند با شکست و کشتن او نامی برای خود دست و پا کنند اگر چه او همواره تلاش دارد از گذشته اش فرار کند. در ادامه وی ناخواسته مجبور می شود یکی از این هفت تیرکش های جوان را در دفاع از خود به قتل برساند و این موضوع باعث می شود که برادران مقتول سعی کنند انتقام برادر خود را از او بگیرند. در این اثنا وی با همسر سابق و پسرش که تاکنون او را ندیده مواجه می شود اما آن ها او را طرد می کنند و در نهایت با مرگ او داستان به پایان می رسد.
11- بر دشت مرتفع بتاز- سام پکین پا (1962)
فیلم «بر دشت مرتفع بتاز» (Ride the High Country) داستان دو کلانتر پیر با بازی جوئل مک کری و راندولف اسکات را روایت می کند که در اوایل قرن بیستم را روایت می کند که قصد دارند یک محموله ی طلا را از معدنی در کالیفرنیا و از طریق صحرای سیرا نوادا به مکانی دیگر منتقل کنند. اما در واقع شخصیت گیل وسترام با بازی اسکات همراه با یک مرد دیگر قصد دزدیدن محموله را دارند و شخصیت استیو جود با بازی مک کری از این موضوع بی اطلاع است. این موضوع در ادامه اتفاقاتی را برای این دو در پی دارد.
10- هفت دلاور- جان استورجس (1960)
فیلم «هفت دلاور» (The Magnificent Seven) که بر اساس فیلم با نام «هفت سامورایی» به کارگردانی آکیرا کوروساوا ساخته شده است یک شاهکار به تمام معنا در ژانر وسترن به شمار می آید. داستان پردازی بی نقص، بازیگران سرشناس، موسیقی متن خارق العاده و صحنه ها و نقش های به یاد ماندنی باعث جاودانگی این فیلم شده است. از بازیگران اصلی این فیلم می توان به یول براینر،ایلای والاش، استوی مک کوئین، چارلز برانسون، جیمز کابرن و رابرت واون اشاره کرد. آن ها نقش عده ای هفت تیرکش را ایفا می کنند که توسط مردم یک روستای مکزیکی کوچک استخدام می شوند تا از آن ها در برابر حمله ی یک گروه دزد و یاغی محافظت کنند. در ابتدا آن ها برای دستمزد این کار را می کنند اما بعد از مدتی احساسات و مردانگی تنها دلیل آن ها برای دفاع از مردم روستا می شود که مرگ تعدادی از آن ها را در پی دارد.
9- رودخانه سرخ- هاوارد هاکس (1948)
فیلم افسانه ای «رودخانه سرخ» (Red River) از استاد مسلم ژانر وسترن، هاوارد هاکس بار دیگر با بازی جان وین و البته مونتگومری کلیفت داستان مردی جاه طلب و یکدنده به نام توماس دانسون را روایت می کند که در تلاش است مزرعه ی برای پرورش گاو در تگزاس پیدا کند و به همین دلیل همراه با دوستش به سمت تگزاس راه می افتد تا زمینی را برای خود پیدا کند. در میانه ی راه به او خبر می رسد که همسرش و کاروان همراه او توسط سرخپوستان قتل عام شده اند ولی دانسون به راه خود ادامه می دهد و در ادامه با پسر جوانی که تنها بازمانده کاروان مذکور است مواجه شده و در نهایت نقطه ای را برای خود مشخص می کنند تا کسب و کار خود را در آن راه بیندازند.
اما دو مرد مکزیکی به آن ها نزدیک شده و ادعا می کنند که زمین مذکور متعلق به ارباب آن هاست اما دانسون یکی از آن ها را می کشد. سال ها بعد او به یک گله دار مشهور و موفق تبدیل می شود اما مشکلات دست از سر او برنمی دارند و او مجبور می شود با پسرخوانده ی خود درگیر شود.
8- نیمروز- فرد زینه مان (1952)
فیلم ماندگار «نیمروز» (High Noon) که با نام «ماجرای نیمروز» نیز شناخته می شود داستان کلانتری خوشنام به نام ویل کین با بازی گری کوپر در شهر هادلی وایل در نیومکزیکو را روایت می کند که جدیداً ازدواج کرده و قصد دارد از مقام کلانتری شهر استعفا دهد. اما ناگهان به او خبر می رسد که یک جانی خطرناک با نام فرانک میلر که سال ها قبل توسط او به زندان افتاده اکنون در راه شهر هادلی وایل است تا از او انتقام بگیرد. او قرار است با قطار ظهر به شهر برسد و افراد مسلح او در ایستگاه شهر انتظار او را می کشند و قصد آن ها تنها انتقام از کلانتر شهر است.
همه به کین می گویند که شهر را قبل از ورود میلر ترک کند اما حس وظیفه شناسی و شرافت باعث می شود که ماندن را بر فرار ترجیح دهد. نوعروسش او را تهدید می کند که با قطاری که فرانک میلر در آن است با یا بدون او شهر را ترک خواهد کرد. کین نمی تواند افراد زیادی را با خود همراه کند و یکه و تنها با میلر و افرادش مواجه می شود.
7- دلیجان- جان فورد (1939)
جان وین و جان فورد برای اولین بار در فیلمی وسترن با نام «دلیجان» (Stagecoach) همکاری کردند که باعث شهرت این ژانر و البته مشهور شدن جان وین شد که در نهایت آینده ی بازیگری او را رقم زده و باعث شد که وی به شخصیت ثابت فیلم های وسترن معروف آن دوران تبدیل گردد. فیلم داستان گروهی از افراد با شخصیت ها و سوابق متفاوت را روایت می کند که سوار یک دلیجان شده و به ست شرق و مناطق نیومکزیکو در حرکت هستند. آن ها در ابتدا افرادی عادی به نظر می رسند. رینگو کید با بازی جان وین نقش زندانی فراری را بازی می کند که قصد دارد از عاملان قتل پدر و برادرش انتقام بگیرد اما پس از سوار شدن دستگیر می شود. در ادامه درگیری هایی بین این مسافران و سرخپوستانی که به آن ها حمله می کنند رخ می دهد. در نهایت همه چیز با انتقام رینگو کید از برادران پالمر به پایان می رسد.
6- روزی روزگاری در غرب- سرجیو لئونه (1968)
فیلم «روزی روزگاری در غرب» (Once Upon a Time in the West) ساخته ی کارگردان نام آشنای ایتالیایی ژانر وسترن، سرجیو لئونه و با بازی هنری فوندا، در یکی از معدود نقش های منفی اش، همراه با چارلز برانسون و کلودیا کاردیناله و موسیقی گوش نواز انیو موریکونه یکی از فیلم های ماندگار تاریخ سینما و ژانر وسترن به شمار می آید. فیلم داستان یک قاتلی خونسرد و بیرحم، بیوه ای با گذشته ی نامشخص و یک مرد خشمگین و انتقام جو را در شهری داستانی روایت می کند که مدرنیته و ظهور خط راه آهن سیمای آن و سرنوشت مردم را به کلی تغییر داده است. همه چیز به انتقام و تصاحب زمینی که بزودی به ایستگاه مرکزی قطار تبدیل خواهد شد ختم می شود.
5- شین- جورج استیونس (1953)
فیلم «شین» (Shane) که اقتباسی هنرمندانه از رمانی فوق العاده نوشته ی جک شیفر است که داستان ششلول بندی قهار به نام «شین» با بازی آلن لَد را روایت می کند که قصد دارد از آدمکشی دست بردارد اما در نهایت مجبور می شود برای دفاع از یک خانواده با گروهی یاغی و مزاحم درگیر شده و آن ها را از پای درآورد. این فیلم ماندگار در چندین بخش نامزد جایزه اسکار شده و جایزه اسکار بهترین فیلم برداری را نیز از آنِ خود کرد. صحنه های خلاقانه و تاثیر گذار و دیالوگ های ماندگار، این فیلم را به یک شاهکار وسترن تبدیل نمود. از دیگر بازیگران مشهور این فیلم می توان به جین آرتور و جک پالانس اشاره کرد.
4- نابخشوده- کلینت ایستوود (1992)
کلینت ایستوود را در دنیای بازیگری بیشتر به خاطر فیلم های وسترن موفق و مشهوری که بازی کرده می شناسند اما وی در فیلم «نابخشوده» (Unforgiven) نقش کارگردان را علاوه بر نقش اصلی نیز بر عهده داشت. فیلم تحسین شده ی «نابخشوده» که جوایز اسکار سال را درو کرد داستان مردی را روایت می کند که علی رغم گذشته ی تاریکش و با توجه به این که قسم خورده هیچگاه دست به اسلحه نبرد اما برای بدست آوردن جایزه تصمیم می گیرد که همراه دوست قدیمی اش با بازی مورگان فریمن از دو گاوچرانی که یک زن را به شدت مجروح کرده اند انتقام بگیرد.
کلانتر شهر با بازی جین هکمن قصد ندارد خاطیان را به درستی تنبیه کند و همین موضوع پای ویلیام مانی که اکنون به یک مزرعه دار تبدیل شده است را به میان می آورد که در ابتدا برای جایزه این کار را بر عهده می گیرد اما رفته رفته شرافت و زندگی دوستانش به خطر می افتد.
3- خوب، بد، زشت- سرجیو لئونه (1966)
شاید مشهورترین و محبوب ترین فیلم در ژانر وسترن اسپاگتی فیلم «خوب، بد، زشت» (The Good, the Bad and the Ugly) ساخته ی سرجیو لئونه با بازی کلینت ایستوود، لی ون کلیف و ایلای والاش اشاره کرد. در این فیلم کلینت ایستوود در نقش «خوب» و با نام مستعار «بلوندی» همراه با شخصیت «زشت» داستان با بازی والاش و با نام «توکو» با گول زدن کلانترها پول در می آورند. لی ون کلیف نیز در نقش شخصیت «بد» داستان هفت تیر کشی بیرحم است که برای پول دست به هر کاری می زند و در حال حاضر برای بدست آوردن گنجی مخفی شده متعلق به دوران جنگ داخلی تلاش می کند.
در ابتدا توکو و بلوندی از داستان گنج بی اطلاعند اما در طی اتفاقاتی توکو اسم قبرستانی که گنج در داخل آن مخفی شده و بلوندی نیز تنها اسم قبری که گنج در آن است را می فهمند به همین دلیل آن ها نیز مانند شخصیت بد داستان برای پیدا کردن گنج وارد معرکه شده و با شخصیت بد داستان درگیر می شوند. بازی های بی نقص بازیگران، موسیقی به یاد ماندنی و افسانه ای انیو موریکونه، صحنه های تیراندازی و درگیری جذاب و فیلمبرداری خلاقانه باعث شده که این فیلم به یکی از به یاد ماندنی ترین فیلم های ژانر وسترن تبدیل شود.
2- گروه خشن- سام پکین پا (1969)
فیلم «گروه خشن» (The Wild Bunch) که در ایران با نام «این گروه خشن» شناخته می شود شاهکاری بی نظیر و یکی از 10 فیلم برتر ژانر وسترن از دیدگاه انجمن فیلم آمریکا انتخاب شده است. شاهکار سام پکین پا در هنگام اکران به خاطر خشونت بی حد و حصر فیلم و نشان دادن تلاش انسان برای زنده ماندن تحت هر شرایط و به هر وسیله ای مورد انتقاد قرار گرفت و حتی امروز نیز به عنوان یک فیلم پر از کشتار و خونریزی شناخته می شود اما صحنه های آهسته و داستان هایی که غرب وحشی را به خوبی به تصویر می کشند از آن یک فیلم قابل توجه ساخته است.
فیلم با بازی بازیگران مشهوری مانند ویلیام هولدن، ارنست بورگناین، رابرت رایان و بن جانسون داستان یک گروه یاغی پیر در اوایل قرن بیستم را روایت می کند که پس از یک سرقت بزرگ تحت تعقیب بوده و در تلاش برای فرار از دنیای که به سمت مدرنیته می رود خود را به مکزیک می رسانند اما در آن جا درگیر جنگ داخلی شده و با یک ژنرال بیرحم و خشن مکزیکی وارد معامله شده و سلاح های پیشرفته ی ارتش آمریکا را برای او به سرقت می برند اما در نهایت تصمیم می گیرند که علی رغم تعداد کمشان با این ژنرال بیرحم وارد جنگ شوند و کشت و کشتار آغاز می شود.
1- جویندگان- جان فورد (1956)
بسیاری فیلم «جویندگان» (The Searchers) را بهترین فیلم ژانر وسترن تاریخ می دانند. در این فیلم جان وین نقش یک کهنه سرباز دوران جنگ داخلی با نام ایتان ادواردز را بازی می کند که پس از مدتی به خانه بازمی گردد اما بعد از مدتی خانواده ی برادرش توسط سرخپوستان کومانچی قتل عام شده و برادرزاده هایش را با خود می برند. ایتان همراه با چند رنجر تگزاسی برای پیدا کردن برادرزاده هایش به تعقیب سرخپوستان می پردازند. اما پس از چند درگیری و طولانی شدن تعقیب بیشتر رنجرها به تگزاس باز می گردند و ایتان همراه با چند نفر معدود به تعقیب خود ادامه می دهند.
در نهایت یکی از برادرزاده های او کشته شده و برادر زاده ی دیگرش را پس از 5 سال تلاش پیدا می کند اما او به یک کومانچی تبدیل شده و می خواهد با سرخپوستان بماند وی ایتان از این موضوع بسیار ناخشنود است. جان وین در این فیلم نقشی ضدقهرمان دارد و پیچیدگی های داستان و شخصیت ها از فیلم «جویندگان» یک شاهکار سینمایی ساخته است.