هنگامی که فرد با پیشنهاد و یا پرسشی روبه رو می شود، اگر دارای تفکر خلاق باشد، می تواند به طور جامع و کامل با موضوع پیشنهاد شده برخورد کند و جوانب مثبت و منفی آن را بسنجد.
تفکر خلاق، یک مهارت ذهنی و اجتماعی است که به مهارت حل مشکل نزدیک است ولی این دو، مقوله های متفاوتی هستند. البته در جریان تفکر خلاق یا نقاد ما از اصول مهارت حل مشکل استفاده می کنیم. در تفکر نقاد فرد دارای نگرشی است که می تواند جوانب مختلف موضوعی را ببیند و به نقد آن بنشیند. نقد اغلب نیاز به دانش کافی و تخصصی دارد. من به عنوان یک پزشک نمی توانم فیلمی را نقد کنم، چون حرفه ی من نیست و در این زمینه دارای اطلاعات تخصصی نیستم. البته برخی از مسائل اجتماعی نیاز به دانش بالا و تخصص زیاد هم ندارند و تنها مهارت می طلبند.
در اصل مهارت های زندگی خیلی به دانش فرد بستگی ندارند، یعنی همه ی افراد با هر سطح دانش می توانند از آن مهارت ها استفاده کنند. با این حال هر قدر دانش فردی در زمینه ای بیشتر باشد، بهتر می تواند این مهارت ها را به کار بندد.
بنابراین، معنای دیگر تفکر خلاق این است که ما بتوانیم در هر وضعیتی به مسائل عمومی جامعه ی خود نگاه انتقادآمیزی داشته باشیم. البته نه انتقاد از جنبه ی منفی. باید بتوانیم جنبه های مثبت و منفی مسائل را بررسی کنیم،
بلافاصله تصمیم نگیریم، تحت تأثیر هر تبلیغی قرار نگیریم و هر مسئله یا هر پیشنهادی را از جنبه های مختلف و مناسبی بررسی کنیم.
مثلاً در روزنامه با یک آگهی تبلیغاتی روبه رو می شویم: خانه ای نوساز با پیش قسط کم و اقساط درازمدت با استفاده از وام بانکی به فروش می رسد. فکر خلاق این آگهی را بررسی می کند، اطلاعات لازم را کسب می کند و اگر به نفعش بود اقدام می کند. ولی افرادی هستند که بدون اطلاعات کافی، تنها به خاطر این که پیش قسط آن کم است دست به اقدام می زنند و گرفتار صدمات و دردسرهای زیادی می شوند. اقدام کردن در هر زمینه ای به صبر و تحمل نیاز دارد؛ نباید سریع تصمیم گرفت، نباید عجول بود. باید اطلاعات لازم را گردآوری کرد و با شرایط خود سنجید و بهترین تصمیم را اتخاذ نمود.
منبع مقاله :
صمیمی اردستانی، مهدی؛ (1391)، حل مشکل، ( آموزش یکی از مهارتهای زندگی )، تهران، نشر قطره، چاپ چهارم