یا ایها الذین آمنوا اتقوا اللّه وکونوا مع الصادقین
«ای کسانی که ایمان آورده اید، تقوای الهی را مراعات کنید و با راستگویان باشید.»1
یکی از واژه هایی که فراوان در قر آن کریم مورد استفاده قرار گرفته، واژه صدق و صادقین است که در زبان فارسی به معنایی «راستی» و «راستگویان» است.
این واژه در قرآن بیش از50بار تکرار شده است و این کثرت استعمال، دلالت بر اهمیتش دارد، تا جایی که خدای تعالی با همین واژه، عظمت و مقام فرازمند و والای خود را ستوده است.
بدین شرح:
1. سوره نساء ایه 87: وَمَن أصدَقُ مِنَ اللّهِ حَدیثاً.
2. سوره نساء ایه 122: وَمَن أصدَقُ مِنَ اللّهِ قیلاً.
«ایا کسی از خدا راستگوتر هست؟»
راستی! تا به حال فکر کرده اید چرا انسان راستگو را همه دوست دارند و او راحت تر از دیگران می تواند برای خود دوست پیدا کند؟
بی تردید خداوند دین های آسمانی را برای هدایت انسان ها فرو فرستاده است و آن را بوسیله انسان هایی راستگو که همان پیامبران الهی در طول تاریخ هستند، حفظ کرد تا در این برهه از زمان شریعت الهی اسلام توسط رسول خدا (ص) به ما برسد.
ایه مورد بحث این حقیقت را بازتر به ما می آموزد و چنین دستور داده است که در زندگی خود با راستگویان باشید.
اکنون وقت آن رسیده است تا این سؤال را مطرح کنیم:
راستگویان بعد از پیامبر(ص) چه کسانی هستند؟
برای رسیدن به پاسخ صحیح به شأن نزول ایه می پردازیم.
شأن نزول
در روایات و احادیث آمده است:منظور از راستگویان در ایه شریفه، امامان معصوم (ع) هستند و در پناه آنان هر انسان دوراندیش و فرانگر می تواند زندگی بی دغدغه و خالی از پیرایه ها و مفاسد را داشته باشد.
اینک به تعدادی از این روایات توجه کنید:
1. از امام رضا (ع) در خصوص این ایه سؤال شد، آن حضرت پاسخ دادند: منظور از صادقین ائمه هستند و این که خداوند دستور دادند با صادقین باشید، یعنی از آنان پیروی کنید.2
2. صاحب کتاب «مختصر تاریخ دمشق»3 ـ ازاهل سنت ـ به نقل از جابر بن عبداللّه انصاری روایت کرده که امام باقر(ع) فرمود: «کونوا مع الصادقین»، یعنی با علی بن ابی طالب باشید.4
3. نیز از طریق اهل سنّت روایت شده که ابن عباس گفت: مقصود از صادقین در ایه، علی ابن ابی طالب(ع) است.
4. امام أمیر المؤمنین(ع) در فرازی از حدیث منا شده 5 به قصد اثبات حق از دست رفته خود، به این ایه شریفه استدلال کردند و گواه طلبیدند.
اصحاب رسول خدا کلام حضرت أمیر(ع) را تایید کردند و گفتند: آری! پیامبر(ص) فرمود: مقصود از صادقین به معنای خاصش برادرم علی و اوصیای بعد از او می باشند.6
نتیجه
ما بر این باور هستیم که امامان معصوم (ع) پیشوایان راستین از سوی خدای تعالی هستند و پیامبر اسلام(ص) آنان را به منظور حفظ شریعت مقدسش تا قیام قیامت به همگان معرفی کرده است تا بمثابه ستارگان یک منظومه، گمشدگان را هدایت نمایند.
پس تلاش کنیم راستگو باشیم، خداوند را ناظر بر کارهای خود بدانیم، حقوق دیگران را مراعات کنیم تا از راه مستقیمی که امامان معصوم(ع) به ما معرفی کرده اند دور نگردیم.
امام خمینی قدس سره در یکی از جملات ماندگار و زیبای خود می گوید: «عالم محضر خداست و در محضر خدا معصیت نکنید.»
آری! امامان معصوم(ع) همان منظومه راستی و درستی هستند که شریعت خالص الهی را به انسان های خواهان خوشبختی آموخته اند و آنان را با کشتی زیبای «راستی» به ساحل نجات و نیک بختی رسانیده اند، و آنچه دستور داده اند، درست است، و از هر چه نهی کرده اند، مصلحت انسان ها را در نظر داشته اند.