گودی ستون فقرات یکی از مشکلات شایع است که راه پیشگیری از آن چندان سخت نیست اما خیلی‌ها از آن غفلت می‌کنند و به این مشکل دچار می‌شوند. درباره علل و راه‌حل این مشکل با دکتر فرزاد کارگرزاده، جراح ستون فقرات به گفتگو نشسته‌ایم.
دردهای ستون‌مهره‌ها و گودی کمر جزو مشکلات شایع است. چه‌طور می‌توان از ایجاد این مشکلات پیشگیری کرد؟
پیش از هر چیز باید راستای ستون مهره را بشناسید و بدانید که هر کاری اگر موجب به هم خوردن این راستا شود، می‌تواند موجبات درد ستون فقرات را فراهم کند. یک تقعر تحتانی در ناحیه کمر داریم که به آن لوردوز کمری می‌گوییم. تحدب بالایی آن منطقه که درست در قسمت پشت است را کیفوز می‌نامیم و انحنای مقعر دیگری در گردن وجود دارد که لوردوز خفیف گردنی گفته می‌شود. این حالت ستون مهره‌ها که حالت مارپیچ و فنری شکل را به آن می‌دهد موجب می‌شود تحرک صورت گیرد. هر حالتی که لوردوز کمر، کیفوز پشتی و لوردوز گردن را به هم بزند درد تولید می‌کند و سپس اسپاسم عضله و گرفتگی آن به مرور پیش می‌آید و فشار به استخوان‌ها و درنهایت مشکلات دیسک بروز می‌کند.
چه مواردی موجب تغییر حالت طبیعی ستون‌مهره‌ها می‌شود؟
اول از همه، وجود یک شکم بزرگ موجب زیاد شدن لوردوز کمری می‌شود و برای جبران این حالت، ستون مهره‌ها ناچار است انحنا و تحدب ناحیه پشتی را بیشتر کند و همین امر در نهایت به گودی زیاد کمر، قوز شدن پشت و به ناچار، زیاد شدن انحنای گردن منجر می‌شود. علاوه بر آن، گاهی در افراد لاغر به دلیل ضعف عضلات شکمی چنین حالتی ایجاد شده و گودی کمر زیاد می‌شود.
صحیح نشستن چه‌قدر در پیشگیری از مشکلات ستون‌مهره‌ها موثر است؟
خب، صحیح نشستن موجب حفظ حالت طبیعی ستون‌مهره‌ها می‌شود و در نتیجه، عضلات هر قسمت مجبور نمی‌شوند برای جبران وضعیت غلط نشستن کار بیشتری بکنند و دچار اسپاسم و خستگی شوند. کف‌پا، باسن، پشت و کتف شما باید در وضعیت صحیح قرار بگیرند تا احساس راحتی کنید. اگر پای شما به زمین نرسد و آویزان باشد، موجب خستگی و درد می‌شود. اگر کتف به صندلی نچسبد، سر به ناچار در حالت جلو می‌افتد و خستگی، گرفتگی عضلات گردن و گاهی سوزش کتف را موجب می‌شود.
بعضی‌ها بدن‌شان را روی صندلی می‌سرانند و به حالت نیم‌هلال می‌نشینند. این کار به ستون مهره‌ها آسیب می‌رساند؟
نشستن طولانی‌مدت در این وضعیت به ستون‌مهره‌ها شکل می‌دهد و به خصوص اگر فرد در سنین رشد این طوری بنشیند، این شکل‌‌گیری ناصحیح ستون مهره‌ها پایدار می‌شود.
آیا در سنین بالا می‌توان بدشکلی ستون‌مهره‌ها را اصلاح کرد؟
عضله‌‌های ما در هر سنی 25 درصد قدرت تقویت دارند اما اگر در کودکی عضله‌‌های ما درست شکل بگیرند و انحناهای طبیعی در وضعیت اصولی رشد کنند، ستون‌مهره‌ها شکل صحیح می‌گیرد. اگر در کودکی بد بنشینید، ستون مهره بدشکل شده و در میانسالی اگر بخواهید عضله خود را تقویت کنید نیازمند صرف نیروی زیاد و البته بازدهی کمتر هستید. به هر حال جلوی ضرر و آسیب به ستون‌مهره‌ها را باید بگیرید و با رعایت اصول بهداشتی ستون مهره‌ها بر سلامت و شادابی خود بیفزایید.
توصیه آخر
موقع مطالعه، نوشتن، غذا خوردن و کلا همیشه باید اصول درست نشستن را رعایت کنید. به سمت جلو خم نشوید و ستون مهره‌های‌تان را در وضعیت درست قرار دهید. حتی زاویه 90 درجه و کاملا صاف نشستن هم صحیح نیست. باید در زاویه 110 تا 120درجه بنشینید چون اگر سرتان را به جلو خم کنید دچار گرفتگی عضلات می‌شوید و بعد از مدتی سردردهای طولانی خواهید داشت. موقع نشستن، پاها را زیر صندلی نبرید. این کار، گودی کمر‌تان را می‌افزاید و به زانوها فشار می‌آورد. توصیه مهم دیگر در خصوص توالت رفتن است. بهتر است از توالت‌‌فرنگی استفاده کنید؛ این نکته مخصوصا در آنهایی که مشکل کمر و زانو دارند جزو ضروریات است.
پی نوشت ها :
* متخصص ارتوپدی
منبع:www.salamat.com
/ج
