عقیقه از سنت های برجسته اسلامی هنگام تولد نوزاد به شمار می رود که ضامن سلامت او از خطرها و آسیب ها می باشد و تا آنجا اهمیت و ارزش دارد که رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) فرمود: «کُلُّ غُلامٍ رَهینَةٌ بِعَقیقَتِهِ»؛ «هر فرزندی در گرو عقیقه اش است.»
امروزه با کمال تأسف دیده می شود که هرگاه چراغ خانه ای با تولد نوزادی روشن می شود انواع و اقسام زیاده روی های اقتصادی صورت می گیرد و پدر و مادر از ماه ها پیش از تولد نوزاد به فکر آراستن اتاق وی با خریدهای سنگین و فراهم ساختن سیسمونی های گران قیمت و گونه های مختلف لباس، اسباب بازی، لوازم خواب، وسایل اتاق کودک و... هستند اما از انجام یک قربانی با هزینه ای که گاه یک دهم دیگر مخارج جانبی و تجملاتی است شانه خالی می کنند و صد البته هر کس، خود پاسخگوی عمل خویش است.
امام باقر (علیه السلام) فرمود: «هرگاه روز هفتم ولادت پسر یا دختر یکی از شماها فرا رسید، باید گوسفندی عقیقه کند؛ برای پسر یک گوسفند نر و برای دختر یک گوسفند ماده عقیقه کنید و از گوشت عقیقه به ماما هم بدهید.»
امام صادق (علیه السلام) فرمود: «هرگاه کودکی زاده شد برای او عقیقه کنید؛ سر او را بتراشید و هم وزن موی او نقره صدقه بدهید.»
همچنین دربارة عقیقه و تراشیدن موی سر، حضرت امام رضا(ع) به مأمون در نامه ای می نویسد: «وَ الْعَقِیقَةُ عَنِ الْمَوْلُودِ الذَّکَرِ وَ الْأُنْثَی وَاجِبَةٌ وَ کَذَلِکَ تَسْمِیَتُهُ وَ حَلْقُ رَأْسِهِ یَوْمَ السَّابِعِ وَ یُتَصَدَّقُ بِوَزْنِ شَعْرِهِ ذَهَباً أَوْ فِضَّةً؛ عقیقه برای مولود پسر و دختر واجب است. همچنین نامگذاری فرزند واجب است و تراشیدن سرش در روز هفتم ولادت، و به وزن موی او صدقه داده شود، طلا یا نقره.»
