از مناسبات منفی و خرافی که در چهارشنبه ی آخر سال مرسوم است چهارشنبه سوری است که پیشینه و ریشه ی تاریخی آن تنها به یک داستان ساختگی و خرافی باز می گردد. در این داستان مردم با انجام کارهایی از جمله روشن کردن آتش و آرزوی سلامتی از آتش، کوزه شکستن برای رفع بلا و گرفتاریها در طول سال جدید و پخش کردن آجیل مشکل گشا برای رفع گرفتاریها و مشکلات، فال گرفتن، باز کردن گره چارقدی که قبلاً گره خورده و ... به اصطلاح گره از کار و سختیهای کارشان باز می کنند و چشم زخم را از خود دور کرده، بختشان را باز می نمایند. اغلب مردم هم به علت ناآگاهی و غفلت از پیشینه ی این مراسم به این خرافه پایبندی نشان می دهند و خودشان را درگیر و ملزم به انجام آن می دانند. متأسفانه با گذشت زمانهای طولانی و با وجود پیشرفت و تکنولوژی، هنوز هم این خرافات مورد قبول برخی از مردم است و سالانه ارقام ناگواری از صدمات این خرافه پرستی را نصیب جامعه می کند که منجر به تخریب و آلودگی در شهرها، سوختن افراد، نقص عضو و حتی مرگ و میر می شود از آنجائیکه عده ای پایبند به این مراسم خرافی هستند، دولت مجبور است برای انجام اعمال چهارشنبه سوری و پیشگیری از حوادث ناگوار آن، مکانهایی را برای این کار در نظر بگیرد.
از خرافات دیگری که در میان برخی افراد رواج دارد فال بد زدن است . پیغمبر اکرم(ص) در کمال صراحت فرمودند: «رُفِعَ عَن اُمَّتی الطَّیرهَ؛ در امت من طیره و فال بد وجود ندارد». خود پیغمبر اکرم(ص) اشیاء و حوادث را به فال نیک می گرفتند و هرگز فال بد نمی زدند و مردم را از این کار منع می کردند.
برخی بیرون رفتن در روز چهارشنبه ی آخر ماه یا آخر سال را و یا عدد سیزده و روز سه شنبه را بد و نحس می دانند. امام صادق(ع) در این باره می فرمایند: «تِطَیر چیزی است که اگر سخت بگیری بر تو سخت می گیرند و آن وقت که سخت می گیری خودت هستی که سخت گرفته ای اما اگر سست بگیری بر تو سست می گیرند و اگر اعتنا نکنی خواهی دید که هیچ نبوده است». پیامبر اکرم(ص) میفرمایند: «کفار الطیره التوکلَّ؛ ای مردم کفّاره ی طیره (یعنی کفاره گناه اگر بخواهید این گناه از بین برود) توکل است» وقتی پیامبر اکرم(ص) می خواستند به مسافرت بروند می فرمودند: «خدایا طیر و فال بدی نیست مگر آنچه از ناحیه تو است. من اگر حسنات را میخواهم از ناحیه تو میخواهم و نیز اگر دفع سیئّات را میخواهم از تو میخواهم»
تطیر و فال بد زدن در دین مقدس اسلام محکوم است و چنین چیزی در سراسر تعلیمات اصیل اسلامی وجود ندارد.
«سیزده به در» هم از رسومی است که در روز سیزدهم بهار در دامان طبیعت برگزار می شود. این برنامه نیز مانند چهارشنبه سوری، ریشه در خرافات دارد اما چون همراه با نتایج پسندیده ای است قابل دفاع است. در روز سیزدهم فروردین رفتن به دامان طبیعت با خانواده می تواند خاطراتی زیبا به جا بگذارد و وسیله ای می شود برای تجدید قوا و تقویت روحی برای اعضای خانواده برای شروع سالی پرکار. نیز حضور در دامان طبیعت باعث تداعی هر چه بیشتر نعمت خداوندی و شگفتیهای آفرینش در ذهن آدمی می شود، البته برخی افراد به علت انجام کارهای ناشایست باعث آلودگی و معصیت در این روز می شوند. از دیگر آداب خرافی که در روز طبیعت به چشم می خورد، گره زدن سبزه در طبیعت برای حل مشکلات یا بیرون ریختن سبزه، انداختن سیزده سنگ به داخل آب، پختن سمنو برای از بین رفتن نحسی روز سیزدهم و نیز عقیده بر این مطلب است که ماندن در خانه در روز سیزدهم نحس است.
در حدیثی آمده است که یکی از یاران امام دهم حضرت علی بن محمد الهادی(ع) می گوید: «خدمت حضرت(ع) رسیدم در حالی که در مسیر راه انگشتم مجروح شده بود چون سواری از کنارم گذشت و به شانه ام صدمه زد و من در وسط جمعیت گرفتار شدم و لباسم پاره شد. گفتم: «ای روز خدا مرا از شر تو حفظ کند. عجب روز شومی هستی». امام فرمودند: «با ما ارتباط داری و باز چنین می گویی. روز که گناهی ندارد که او را گناهکار می شماری». آن مرد از شنیدن این سخن به هوش آمد و به خطای خود پی برد و عرض کرد ای مولای من! من استغفار می کنم و از خدا آمرزش می طلبم امام(ع) افزودند: ما ذَنَبَ الایام حتّی صِرتُم تتشائمون بِها اِذا جوزیتُم بأعمالکم فیها؛ روزها چه گناهی دارند که شما آنها را شوم میشمرید هنگامی که کیفر اعمال شما در این روزها دامانتان را میگیرد.»
رهبر معظم انقلاب حضرت آیتالله خامنه ای درباره ی عید گرفتن نوروز می فرمایند: در اصلِ عید گرفتن اشکالی نیست اما باید ازکارهای حرام احتراز شود.
