سوختگیها عمدتا با آتش رخ میدهند، اما ممکن است به واسطه مواد شیمیایی، الکتریسیته و سایر حوادث ناشی از گرمای بیش از حد نظیر آبجوش یا بخار هم ایجاد شود. بیش از 300 میلیون نفر همهساله در سراسر جهان به دلیل آسیبهای ناشی از سوختگی فوت میکنند. عواملخطر سوختگی شامل زبانههای آتش هنگام آشپزی، پخت و پز روی آتش که روی زمین یا حیات ساختمان و محل اقامت فراهم شده، درآوردن لباس هنگام آشپزی، سیگار کشیدن، استفاده از الکل، وسیله گرمکننده آبی که بسیار داغ شده است، ایمنی ضعیف وسایل الکتریکی و رها کردن کودکان بدون نظارت است. آسیبهای شغلی هم ممکن است سبب سوختگی شود، مخصوصا در محلی که شعلههای آتش، و مواد شیمیایی یا فلزات بسیار داغ وجود دارد.
انوع سوختگی
سوختگی براساس اینکه چه میزان از ضخامت پوست درگیر شده باشد دستهبندی میشود. سوختگیهای درجه اول (یا سطحی) تنها لایه بالایی پوست را گیر کرده و جزو کوچکترین آسیبهای سوختگی هستند سوختگیهای درجه دوم (یا جزیی از ضخامت پوستی) بخشهای عمقیتر پوست دچار سانحه سوختگی شده و پوست تاول میزند. در سوختگی درجه سوم (یا تمام ضخامت پوست) تمام لایههای پوست از جمله اعصاب پوست هم درگیر شده و آسیب بسیار جدی است.
در سوختگی درجه چهارم هم علاوه بر پوست و اعصاب، عضله زیر پوست هم دچار سوختگی میشود.
درمان سوختگی
درمان سوختگی بستگی به شدت سوختگی، نوع سوختگی و میزان بافتهایی از بدن دارد که دچار سوختگی شده است. افرادی که سطح زیادی از بدنشان دچار سوختگی شده است شانس زنده ماندن و بهبودی بعد از سوختگی کمتری دارند. درمان سوختگی شامل تجویز مایعات (از راه وریدی در سوختگیهای جدی و شدید)، کنترل درد، برداشتن بخشهای آسیبدیده و مرده از طریق جراحی در سوختگیهای درجه سوم یا سوختگیهای درجه چهارم، مراقبتهای ویژه (اغلب در بخش مراقبتهای ویژه تخصصی سوختگی)، و پیوند پوستی است. در افرادی که دچار آسیبهای شدید سوختگی شدهاند، درمان جسمی در کنار سایر درمانها برای کمک به بهبودی و پیشگیری از عوارض سوختگی مثل کنتراکچر (وقتی پوست سوخته و بافتهای بدن سخت از هم جدا شوند) انجام میشود.
پیشگیری
سیگار نکشید و اگر سیگار میکشید هرگز در رختخواب این کار را نکنید. از سیگار کشیدن هنگام مصرف الکل جدا خودداری کنید.
هرگز سیگار روشن یا کبریت را پرتاب نکنید. آنها را پس از خاموش شدن در سطل مناسب بیندازید.
هنگامی که اطراف هر نوع شعله بازی هستید مراقب باشید.
از کودکان به دقت مراقبت کنید و آنها را تحت نظر داشته باشید.
قوانین ایمنی را هنگام کار با الکتریسیته رعایت کنید. هیچ گاه وسایل الکتریکی و سیم آنها را نزدیک آب قرار ندهید.
هرگز سیم برق فشار قوی را لمس نکنید.
کمکهای اولیه در سوختگیها
بعد از سوختگیهای بزرگ، سوختگی درجه سوم یا چهارم، سوختگی همراه با سایر صدمات وارده، یا در صورتی که فرد هوشیاری را از دست داد، فورا به اورژانس زنگ بزنید. هر فردی با سوختگی الکتریکی هم باید فورا به اورژانس رسانده شود.
در صورتی که صورت، دستها، پاها، ناحیه ژنتیال، یا باسن یا اگر مفاصل مثل آرنج و زانو دچار سوختگی شده است فورا به دنبال اقدامات درمانی باشید.
در سوختگیهای کوچک، روی منطقه سوخته آب خنک و (نه یخ) قرار دهید. هرگز منطقه آسیبدیده در اثر سوختگی را نمالید و یا روی آن یخ، کره و روغن قرار ندهید.
روی منطقه سوخته را با یک گاز تمیز بپوشانید. اگر تاول تشکیل شده است آن را پاره نکنید. ممکن است برای این سوختگیها مالیدن آنتیبیوتیک به آرامی لازم باشد.
منبع: www.salamat.com