بی‌اختیاری ادرار؛ علل و راه‌حل

مواد زاید و سموم بدن از طریق کلیه‌ها وارد ادرار می‌شود. ادرار در مثانه جمع می‌شود و با پر شدن مثانه احساس دفع ادرار ایجاد می‌شود.
با افزایش سن، دفع ادرار دچار تغییراتی می‌شود. برای مثال، تحمل نگه داشتن ادرار کمتر می‌شود، کار کردن کلیه‌ها در طول شب هم ادامه می‌یابد، عضلات شکم و لگن ضعیف می‌شوند و مثانه کاملا خالی نمی‌شود. این تغییرات موجب می‌شود که نگه داشتن ادرار مشکل‌تر شود، فرد در طول شب چند بار برای ادرار کردن بیدار شود، دفعات ادرار کردن بیشتر شود و احتمال عفونت ادراری و تشکیل سنگ افزایش یابد.
تغییرات طبیعی که با افزایش سن در دستگاه ادراری ایجاد می‌شود احتمال بروز برخی بیماری‌ها را بیشتر می‌کند. یکی از این بیماری‌ها «بی‌اختیاری ادرار» است. برای اینکه به وجود بی‌اختیاری ادرار در خود پی ببرید به این علایم توجه داشته باشید:
• ل آیا هنگام عطسه، سرفه، خنده، یا حرکت کردن متوجه می‌شوید که چند قطره ادرار بی‌اختیار می‌ریزد؟
• ل آیا زمانی که احساس دفع ادرار دارید، تا رسیدن به دستشویی، نمی‌توانید خود را نگه دارید؟
• ل آیا ادرارتان قطره قطره می‌ریزد؟

علل بی‌اختیاری ادرار
 

بی‌اختیاری ادرار می‌تواند به دلیل عفونت‌های ادراری، عفونت‌های زنانه، بزرگی غده پروستات، تجمع مدفوع، استفاده از الکل و برخی داروها، افسردگی شدید و طولانی‌مدت، توهم، شل و ضعیف شدن عضلات کف لگن و شکم ایجاد شود. در صورت ابتلا به بی‌اختیاری ادرار ابتدا به پزشک مراجعه کنید تا علت ایجادکننده آن درمان شود و مجبور نشوید که به خاطر آن، فعالیت‌های اجتماعی، رفت و آمدها و مصاحبت با دوستان‌تان را کم کنید. همچنین نوشیدن آب را کم نکنید زیرا آب کافی برای دفع سموم بدن و جلوگیری از عفونت ادراری و پیشگیری از تشکیل سنگ‌های ادراری لازم است.

انواع بی‌اختیاری ادرار
 

بی‌اختیاری ادرار یکی از 3 حالت زیر را دارد:
بی‌اختیاری استرسی: در این حالت هنگام عطسه، سرفه، خنده و برخاستن از زمین، بی‌اختیار چند قطره ادرار خارج می‌شود. این حالت در زن‌ها خیلی بیشتر است که ممکن است به علت عفونت ادراری، تغییرات مجرای ادرار با افزایش سن یا زایمان‌های متعدد باشد... و اما توصیه‌هایی برای بی‌اختیاری استرسی:
• هر 2 ساعت برای ادرار کردن به توالت بروید.
• در طول روز 6 تا 8 لیوان مایعات بنوشید.
• بعد از ساعت 8 شب از نوشیدن مایعات خودداری کنید.
• لباس‌های آزاد و راحت بپوشید.
• عضلات کف لگن را تقویت کنید.
• مثانه را تقویت کنید.
• این مشکل قابل حل است پس برای برطرف شدن آن حتما به پزشک مراجعه کنید.
بی‌اختیاری فوریتی: در این حالت احساس ناگهانی و شدید برای ادرار کردن ایجاد می‌شود. اما قبل از رسیدن به دستشویی ادرار می‌ریزد... و اما توصیه‌هایی برای بی‌اختیاری فوریتی:
• هر 2 ساعت برای ادرار کردن به توالت بروید.
• در طول روز 6 تا 8 لیوان مایعات بنوشید.
• بعد از ساعت 8 شب از نوشیدن مایعات خودداری کنید.
• لباس‌های آزاد و راحت بپوشید.
• برای داشتن آرامش تمرین کنید.
• از ورزش‌های سخت اجتناب کنید.
• قهوه، نوشابه‌های گازدار و غذاهای پرادویه میل نکنید.
• مثانه را تقویت کنید.
• عضله‌های کف لگن را تقویت کنید.
• این مشکل قابل حل است پس برای برطرف شدن آن حتما به پزشک مراجعه کنید.
مثانه بیش‌فعال: در این حالت مثانه خیلی پر شده است و ادرار به صورت قطره‌قطره به‌طور غیرارادی می‌ریزد.
زمانی که فرد به دستشویی می‌رود ادرار به‌طور کامل خالی نمی‌شود. این حالت بیشتر در مردها دیده می‌شود که دلیل آن تنگ شدن مجرای ادرار به خاطر بزرگ شدن غده پروستات است... و اما توصیه‌هایی برای مثانه بیش‌فعال:
• در طول روز 6 تا 8 لیوان مایعات بنوشید.
• بعد از ساعت 8 شب از نوشیدن مایعات خودداری کنید.
• در زمان ادرار کردن عضلات شکم را سفت کنید. سپس به آرامی با دست زیر شکم را به سمت پایین فشار دهید. این فشار به مثانه منتقل شده و به تخلیه ادرار کمک می‌کند.
• این مشکل قابل حل است پس برای بر طرف شدن آن حتما به پزشک مراجعه کنید.

چگونه مثانه را تقویت کنیم؟
 

برای این کار سعی کنید کم‌کم مدت زمان بیشتری ادرارتان را نگه دارید. برای شروع هر 2 ساعت یک بار ادرار کنید. به تدریج سعی کنید این مدت زمان 2 ساعت را بیشتر کنید. اینکه چقدر این فاصله زمانی را بیشتر می‌کنید به خودتان بستگی دارد ولی باید درحدی باشد که ادرار نریزد. کم‌کم این فاصله را به 3 تا 4 ساعت برسانید. لازم نیست که این تمرین را شب‌ها انجام دهید. با انجام این تمرین توانایی مثانه برای نگه داشتن ادرار بیشتر می‌شود.

تقویت عضلات کف لگن
 

• تمرین اول: هربار که برای ادرار کردن به توالت می‌روید، چند بار به‌طور ارادی، دفع ادرار را شروع و قطع کنید.
• تمرین دوم: ناحیه مقعد را سفت کنید مانند حالتی که می‌خواهید مانع دفع مدفوع شوید و این حالت را برای مدت 5 ثانیه حفظ کرده و بعد رها کنید. در طول انقباض نفس خود را حبس نکنید. این کار را چند بار در طول روز انجام دهید. تکرار تمرین باید در حدی باشد که خسته نشوید. این تمرین را می‌توانید در حالت ایستاده، نشسته یا خوابیده انجام دهید.

پی نوشت ها :
 

* متخصص بهداشت سالمندان

منبع:www.salamat.com
/ج