مقوله امنیت، قدمتی به بلندای تاریخ انسان دارد یعنی از نخستین روزی که موجودی به نام انسان، پا به عرصه هستی و دنیا می گذارد، با مشکل و معضل مهم ناامنی و نحوه برخورد با آن، مواجه شده و دست و پنجه نرم می کند. در طول تاریخ انسان، جامعه و مردمی را سراغ نداریم که فارغ از دغدغه معضل و معمای ناامنی،ترس، اضطراب و نگرانی، روز و روزگاری را سپری کرده باشند. لذا به جرئت می توان گفت که مقوله امنیت، عمری درازتر و طولانی تر، از مفاهیم دولت و جامعه... دارد، چرا که انسان در نخستین روز هبوطش در این عالم خاکی و دوره حیات تجردش و قبل از شکل گیری زندگی اجتماعی، با مشکل ناامنی، کاملاً مأنوس، آشنا، همدم و دست به گریبان بوده است، چون در محیطی که زندگی می کرد، علاوه بر تأمین آب، غذا و حفاظت جان از گرما و سرما، باید به جدال و مبارزه سخت و طاقت فرسا؛ با موجودات وحشی می پرداخت، حیوانات که هر لحظه امکان داشت به ساحه و قلمرو حیات انسان، حمله ور شود؛ و انسان را طعمه خویش سازد، و امنیت جانی انسان را به خطر اندازد. با گذشت زمان، و تکامل بشر و شکل گیری اجتماعات، مبحث امنیت هم، شاخ و برگ بیشتری پیدا می کند.
گرچه عده ای از قلم به دستان، نخستین مباحث فلسفی - سیاسی؛ در حوزه امنیت را در گفتمان فلاسفه ای چون افلاطون و ارسطو... به زعم خویش پیدا کرده اند. چرا که این اندیشمندان و فرهیختگان، یکی از عمده ترین وظائف حکومتها را ایجاد امنیت، می دانسته و بر آن اصرار و تأکید، می کرده اند.
ولی انصاف این است که قبل از افلاطون و ارسطو، پیامبران الهی از جمله حضرت ابراهیم خلیل(ع)، معضل امنیت را مطرح کرده اند، و در مطالبات خود، قبل از مسائل اقتصادی و قبل از مسائل توحید و عبودیّت، مسأله امنیت را علی الظاهر، از خالق خویش، استدعا می کند، آنجا که می گوید: «پروردگارا! این سرزمین را شهر امنی قرار ده و اهل آن را از ثمرات گوناگون؛ روزی عطا کن.»
در تاریخ اسلام هم، از همان آغاز و بعثت رسول گرامی اسلام، بخش عمده ای از احکام، دستورات و قوانین آن، مستقیم و یا غیر مستقیم، در جهت نظم و تأمین امنیت و نحوه برخورد با عوامل شر و فساد، جنایت، بی بندوباری و ناامنی، نقش مثبت و ارزنده ای داشته و دارد. و از آن تاریخ به بعد هم، علماء و دانشمندان و محققین که در زمینه متون اسلامی «آیات قرآن و احادیث و سیره عملی معصومین» تحقیق و بررسی داشته اند، نظریات ناب اسلامی را از متون اولیه آن، استخراج کرده اند، و در دسترس جامعه بشری قرار داده اند، که اگر روزی آن احکام و قوانین اسلامی، به صورت کامل اجرا و عملی شود، بدون شک، امنیت کامل در سایه تقوا و رعایت حقوق همه مردم و اجرای عدالت، برابری و مساوات اسلامی، ایجاد خواهد شد.
امنیت آرزوی دیرین بشر
همان گونه که مشاهده می کنیم،از دوره های خیلی دور تا حال،تشکیل حکومت صالح و شایسته، و تأمین عدالت، آزادی و امنیت اجتماعی، از جمله آمال و آرزوهای دیرین فلاسفه، بزرگان و مصلحین جوامع بشری، بوده است امروز هم، تقریباً عموم اندیشمندان و سیاسیون با انصاف،تنها راه علاج دردها، مشکلات و بیماریهای جامعه بشری در جلوگیری از ظلم، تبعیض، بی عدالتی، جنگ و خون ریزی را، در تثبیت صلح، صمیمیت وبرادری، تشکیل حکومت عدالت گستر جهانی، ورشد فکری و فرهنگی جوامع بشری، می دا نند و معرفی می کنند.
کلمات و جملات بزرگان و اندیشمندان مندرج در صفحات تاریخ، در حقیقت باز خوانی یک واقعیت جاوید و همیشگی است و آن، انتظار پایا ن دردها، سرگردانیها و ناامنی ها، و رسیدن به مدینه فاضله و شهر خورشید که انسان ها در آن، حیات انسانی داشته و زندگی شان سر و سامان پیدا کند، دوره ی ایده آل و روءیائی که درآن، مشکلات جهل و نادانی، و معضلات فقر و تهیدستی، حل و فصل شود و انسان های گرسنه و برهنه، در فاصله های نه چندان دور تر از کاخ های سر به فلک کشیده فرعونی، حقوق فردی و اجتماعی شان پایمال نشود.
و امّا دریغ و درد که این آرزو، و انتظار، نه تنها تا حال، محقق نشده است بلکه برعکس،هر لحظه و ساعتی که بر عمر این عالم پیر و کهن، افزوده می شود، فاصله های فقر و غنا، بیشتر شده، تبعیض و بی عدالتی، همچنان قربانی می گیرد و سایه های شوم یأس و ناامیدی، بساط شادی، و سرور را بی رحمانه، طعمه ای خویش می سازد، ناامنی های اخلاقی و اجتماعی، اضطراب، و دلهره را، هم کاروان انسان های درد مند و رنجیده ساخته و به پیش می تازد.
در شرایط فعلی که زمین و زمان در تسخیر انسان، قرار گرفته و حتی کُرّات دیگر، از تاخت و تاز انسان معاصر، بی بهره نمانده است، بازهم، این پرسش در ذهن و ضمیر انسان های ستمدیده، مطرح است که آیا این شب سرد، تاریک و ظلمانی، به صبح روشن و نورانی، مبدل خواهد شد، آیا روزی خواهد رسید که دردهای کهنه و قدیمی بشر، التیام یابد، و سایه های شوم جهل و نادانی فقر و تهیدستی، تبعیض و بی عدالتی که از روزگاران کهن تا هم اکنون، هم کاروان انسانها بوده، با گوشت، پوست و خون او عجین، شده است، از فضای تاریک زندگانی او زدوده شده و رخت بر بندد؟ آیا روزی خواهد رسید که در آن، ظلم، حق کشی، تجاوز و ... جایش را به صلح، صفا، صمیمیت و برادری بدهد و انسانها، در سایه ی عدالت و آزادی اجتماعی حلاوت و شیرینی آرامش و امنیت کامل روحی و روانی، فردی و اجتماعی و ملی و بین المللی را با تمام وجود،لمس کرده و فارغ از نگرانی و دغدغه معاش و امور مادی، در کنار هم، دیگر به زندگی مسالمت آمیز انسانی ادامه دهند و راه تعالی و تکامل را با فراغ بال سپری بنمایند.؟
و آیا بهشت دنیوی انسان، مدینه فاضله و شهرخورشیدی که حاکمان و دولتمردان آن، عقلای عالم بوده، قوانین آن، عدالت، آزادی و امنیت اجتماعی را به ارمغان آورد. آرزوی است محال و ناممکن؟ و یا روزی این آمال و آرزوهای دیرین بشر، محقق شده و مصداق خارجی، پیدا خواهد کرد؟!
اگر پرسش های مطرح شده را، به آیات قرآن،عرضه کنیم،متوجه خواهیم شدکه: قرآن کریم،رنج و اندوه انسان را ابدی نمی داند، و ستم و بیداد را نیز، هم زاد وهم راه همیشگی او، معرفی نمی کند، بلکه قرآن مجید،علل و عواملی که موجب رنج و اسارت انسان ها و مانع حرکت تکاملی او می شو د را محکوم به فنا و نابودی دانسته و فرجام تاریخ را روشن و ایده آل، معرفی می کند، فرجامی که در آن،حق بر باطل، پیروز شده،عدالت و آزادی جایگزین ظلم،جور و ا ستبداد خواهد شد، دردها،مشکلات و بدبختی های انسان، به پایان خواهد رسید، ترس،وحشت و ناامنی، جایش را به محیط امن و آرام داده و بندگان صالح،شایسته و وارسته،وارثان و حاکمان زمین و زمان خواهندشد جهان را از لوث وجودافراد پست،پلید و ستم پیشه ونااهل پاکسا زی، خواهندکرد.قرآن کریم از سنتِ پیروزی حق بر باطل، غلبه راه و رسم انبیاء و اولیاء، خلافت و وراثت مومنان و صالحان در زمین، جهان شمولی دین خدا، استقرار آیین خدا پسندانه و تحقق صلح و امنیت جهانی
در آیات گوناگون و مختلفی خبر می دهد و می فرماید : «ما در کتاب آسمانی زبور، پس از ذکر، چنین مرقوم کردیم که در آینده صالحان و پاکان، وارثان زمین، خوا هند شد و روی زمین،برای همیشه ازعناصرنا اهل و حاکمیت جور، و ستم، پاکیزه، خواهد شد به راستی که در این،پیامی است برای عبادت کنندگان»
قرآن کریم، این وعده ی قطعی را به انسان های مؤمن و پاکدامن، داده است که روزی شرارت و ناامنی به پایان خواهد رسید، و با نابودی عوامل شرّ و فساد، جامعه انسانی، لذت امنیت واقعی را خواهندچشید، آنچنان امنیت و آرامش که هیچ ترس و اندوهی، آن را تهدید نخواهدکرد و مخلوقات و بندگان خداوند، با آزادی، آگاهی و آرامش و امنیت کامل درونی و بیرونی، راه توحید و تقوا را، در پیش خواهند گرفت، لذا بافریاد رسا، اعلام می دارد که : «خداوند به افرادی که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده اند وعده می دهد که آنها را قطعاً خلیفه روی زمین، خواهد ساخت... و دین و آئینی را که برای آنها پسندیده، پا برجا و ریشه دار خواهدکرد و خوف و ترس آنها را، برامنیت و آرامش، تبدیل خواهدکرد» در این آیه شریفه نوید و مژده سه گانه ذیل دیده می شود:
الف: حکومت جهانی مؤمنان .
ب: استقرار دین خداپسندانه.
ج: استقرار امنیت کامل و نابودی عوامل ترس، وحشت و نا امنی.
از آن جای که سنت های مطرح شده، در آیات قرآن، تا حال، محقق نشده است؛ در ذهن کنجکاوگر انسان های زیرک، این سؤال مطرح می گردد که: سنن وعده شده الهی، کی و در چه زمانی، محقق می شود؟ انسان های رنجیده و مظلوم، چه زمانی، شکست و نابودی جبهه باطل، پیروزی و موفقیت جهانی سپاه و لشکر حق را، جشن خواهند گرفت؟ مدینه فاضله و موعود قرآنی، کی محقق شده و در چه زمانی، انسان های مؤمن و متقی، خلافت و وراثت زمین را در،دست، خواهندگرفت؟ در کدامین صبح روشن، دین خدا پسندانه آسمانی، تمامی دلها را نور باران کرده، و عالمگیر خواهد شد، و با نابودی عوامل ترس، وحشت و ناامنی، امنیت واقعی به وجود خواهدآمد ؟
احادیث و روایات که از رسول اکرم(ص) و ائمه علیهم السلام، نقل شده و در واقع حکم تفسیر آیات قرآن را دارا هستند معما و پرسش های مطرح شده پیرامون سنن وعده شده الهی را، به روشنی جواب داده اند و
اعلام کرده اند که سنن وعده شده الهی، در عصر طلایی ظهور آخرین خلیفه خداوند، حضرت مهدی (عج )،محقق خواهدشد، و در عصر ظهور آن یگانه دوران، با جنبش عظیم علمی و فکری، جهل و نادانی، محو خواهد شد و با نزول برکات آسمانی و جوشش معادن و ذخایر زمینی، و جهش فوق العاده ی اقتصادی و صنعتی، فقر، فلاکت و تهیدستی از بین خواهد رفت وبا نابودی جهل و نادانی، فقر و تنگدستی، تحوّل عظیم اخلاقی و انسانی به وجود خواهدآمد، وبا استقرار عدالت، برادری و برابری، ظلم، تبعیض و بی عدالتی ریشه کن، شده و فاصله های طبقاتی، محو و نابود خواهد شد... و در نتیجه گمشده همیشگی بشر، یعنی امنیت جهانی، به دست آمده و انسان های مؤمن و متقی، بدون دلهره، نگرانی و اضطراب، در محیط کاملاً آزاد و فضای سالم انسانی، راه سعادت و خوشبختی و رسیدن به کمال مطلق را طیّ خواهند کرد.
از روایات استفاده می شود هر مجرم و گناهکاری که درخور کیفر باشد، امام مهدی(ع) براساس علم امامت خود، عمل کرده و حرمت شکنان قوانین الهی و اجتماعی را به جزای اعمال ننگین شان خواهند رساند، و منتظر گواهی گواهان و اقامه دلایل و مدارک از سوی مدعی نخواهد ماند و به سوگندهای دروغین، از سوی طرفین دعوا، توجه نخواهد کرد، و آنچه حق و عدالت است، آن را ملاک قرار داده و براساس آن، حکم و داوری نموده و با اجرای دقیق احکام الهی، آزادی و امنیت به معنای واقعی کلمه را به جامعه جهانی عرضه خواهد کرد، امنیت که در آن، جان، مال، ناموس، حیثیت و آبروی افراد، حفظ خواهد شد، و انسانها، دیگر از ناحیه ی تضییع حقوق شان، دلهره، اضطراب و نگرانی نخواهند داشت.
امنیت در عصر ظهور:
با رعایت اصول و راهکارهایی که به صورت اجمالی، بیان شد، امنیت کامل فردی، اجتماعی و بین المللی در عصر ظهور حضرت حجت(عج) محقق خواهد شد، امنیتی که بشر در طول تاریخ، مثل و مانند آن را ندیده است، در نتیجه شهر امن و سلامتی که خدای متعال، مژده و نوید آن را به مؤمنان و مستضعفان داده است، تحقق عینی پیدا خواهدکرد، و همه انسانها، با آزادی و آگاهی کامل و آرامش درونی و بیرونی، راه توحید و تقوا را، در پیش گرفته و از شرارت و ناامنی، و اضطراب و نگرانی، نجات پیدا خواهندکرد.
«خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و عمل صالح، انجام داده اند، وعده می دهد که آنها را قطعاً خلیفه روی زمین خواهد نمود، و دین و آیینی را که برای آنها پسندیده، پابرجا و ریشه دار خواهد ساخت، خوف و ترس را به امنیت و آرامش تبدیل خواهد ساخت» تبدیل شدن، ترس، اضطراب و نگرانی به آرامش و امنیت، یعنی برطرف شدن تمامی عوامل ناهنجاریها و ناامنیها و جایگزین شدن امنیت و آرامش، در همه ی روی زمین.
امام زین العابدین در تفسیر و تأویل آیه شریفه می فرماید : «این گروهی که ترس و اضطراب فردی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، از زندگی شان،رخت بر بسته و سایه امنیت و آرامش، پرو بالش را بر سر آنها می گستراند» به خدا سوگند، همان پیروان ماهستند که خداوند به وسیله مردی از خاندان ما، این امر را تحقق می بخشد، و او مهدی(عج) این امت است» امام صادق(ع) هم می فرماید: «این آیه، درشأن قایم آل محمد(عج) و اصحاب او نازل شده است»
ایجاد و استقرار امنیت کامل جهانی، در آن عصر و زمان روءیایی، با رعایت اصول و ضوابط اسلامی و انسانی، امری طبیعی خواهد بود، چراکه عوامل ترس و ناامنی محو و نابود خواهدشد، و تمام آفت ها که به نحوی آرامش زندگی را برهم می زند . از بین رفته و همگان در اوج رفاه. آسایش و فراوانی نعمت، روزگار خود را سپری خواهند کرد.
با توسعه ی علم و دانش و تعلیم و تربیت سالم اسلامی در عصر ظهور، جهل، نادانی و خرافات، که عامل مؤثر در بروز ناهنجاریها و ناامنی های اجتماعی است، از بین خواهد رفت، و در سایه ی رونق اقتصادی، فقر و تهیدستی که عامل دیگری در شیوع فساد، و بی عفتی...است، ریشه کن خواهد شد و انسانهای مظلوم و مستضعف، از درماندگی و گرسنگی که منجر به تجاوز و خود فروشی می شود، نجات پیدا خواهند کرد. و با اجرای دقیق احکام جزایی شرع و قاطعیت در برخورد با مخالفین و متخلفین، دزدان و متجاوزین به جان، مال، ناموس و حقوق مادی و معنوی مردم، به جزای اعمال ننگین خود، خواهند رسید و شرّشان از سر مردم قطع و کوتاه خواهد شد.
بالأخره در پرتو نظام عدالت گستر عصر ظهور ، بساط ظلم و بی عدالتی و تبعیض در تمامی چهره و ابعادش، برچیده خواهد شد و مدینه ی فاضله که بشر دردمند در طول تاریخ، انتظار و آرزوی آنرا در سر می پرورانید، به وجود خواهد آمد. مدینه ی
فاضله ای که در آن ،روابط اجتماعی انسانها، براساس قانون عدالت، برابری و احترام به حقوق و ارزشهای انسانی و آزادیهای مشروع فردی و اجتماعی، پی ریزی شده و جریان پیدا خواهد کرد... و انسان در محیط امن و آرام، راه تقوا و عبودیت را در پیش گرفته و از وضع مطلوب به و جود آمده، کمال استفاده را در جهت کسب فضایل اخلاقی خواهد برد .
از رسول اکرم راجع به امنیت در عصر ظهور، نقل شده است که: «امت مهدی به آن حضرت پناه می برند چنان که زنبورهای عسل به ملکه خود پناه می آورند ، آن حضرت زمین را پر از عدل و داد می کند ، چنان که: پیش از آن پر از ستم و جور شده بود ،به گونه ای که مردم به فطرت اولیه خود بر می گردند شخص خوابیده را بیدار نمی کند و خون کسی ریخته نمی شود.»
حضرت علی(ع) نیز می فرماید: «... هرگاه قایم ما قیام کند، آسمان باران های خود را می بارد و درندگان با چارپایان از در آشتی وارد می شوند و با انسانها کاری ندارند تا جایی که زنی از عراق به شام می رود، بدون اینکه درنده ای او را نگران سازد و یا از چیزی بترسد.»
با اجرای احکام دقیق اسلامی و قاطعیّت در برخورد با انسان های شرور و متجاوز، امنیت کامل جاده ها و مسیر عبور و مرور، تأمین خواهد
شد به گونه ای که دو زن، شبانه از مبدأ، حرکت کرده و مسافرت خواهند کرد، و از بی عدالتی، ستم و ناامنی، هراسی نخواهند داشت» از امام باقر(ع) هم نقل شده است که: «به خدا سوگند، یاران مهدی(عج) آن اندازه می جنگند تا خداوند به یگانگی پرستیده شود و به او شک نورزند، با نابودی اشرار و متجاوزان آنچنان امنیّت ایجاد شود که پیرزن سالخورده و ناتوان، از ین سوی جهان، به آن سوی دیگر، رهسپار شود و کسی متعرض او نشود.»
هنگامی که از امام صادق (ع) شخصی سؤال می کند: چرا آرزوی ظهور حضرت حجت (عج) را داشته باشیم؟ امام صادق در جواب او می فرماید: «سبحان اللّه ! آیا دوست نداری که امام، عدالت را در جهان بگستراند و امنیت را در راه ها برقرار سازد و با حکم منصفانه، با ستمدیده، رفتار نماید و به او یاری رساند». قتاده می گوید: حضرت مهدی بهترین انسانها است... در زمان او زمین از امنیتی برخوردار می گردد که زنی به همراه پنج زن دیگر، بدون همراه داشتن مردی به حج می روند و از چیزی ترس ندارند.
علی ابن عقبه ازپدرش نقل می کند که حضرت مهدی(عج) به عدالت حکم می کند
ستم در حکومت او برچیده می شود و به سبب وجود آن حضرت راه ها و جاده ها امن می گردد.
در عصر ظهور عناصر فاسد، گروه های راهزن و متجاوزی که امنیت و آرامش جامعه را مختل ساخته و جوّ رعب، وحشت، اضطراب و نگرانی را به وجود می آورند، امکان تشکیل و تشکّل پیدا نخواهند کرد، چرا که دست قدرتمند و دقیق عدالت، آنان را در نطفه، خفه خواهد کرد و در همان مراحل اولیه و نخستین،به کیفر شایسته ای خواهد رساند به گونه ای که اگر حق کسی در زیر دندان دیگری باشد، حضرت مهدی(عج) آن را باز می ستاند و به صاحبش باز می گرداند.
علاوه برآن جامعه ی بشری نیز با توجه به رشد فکری و تربیتی به مراحل از کمال و علو نفس و شرافت انسانی، خواهند رسید، که خویشتن رافراتر و بزرگوارترازآن بداند که دست به ظلم، ستم، تجاوز و بی عفتی زده، آسایش وامنیت خود و هم نوعان خویش را مختل سازد.
امنیت در این سطح که فردی بدون ترس و وحشت، از شهری به شهر دیگر رفته و زنان بدون همراه داشتن مردی با خیا ل آسوده و آرام مسافرت کنند، و حتی جواهرات شان، نمایان باشد و احساس ناامنی و اضطراب نداشته با شند،در دنیای
متمدن امروزی به یک روءیایی تعبیر نا شدنی شباهت دارد ولی در عصر ظهور حضرت حجت (عج)این روءیاها، تعبیر خواهد شد و مصداق عینی پیدا خواهدکرد.
آری حضرت مهدی(عج) که وارث همه پیامبران و اوصیای الهی و آخرین وصی حق در زمین و منجی عالم بشریت در فرجام تاریخ است، با أذن و اراده خدای متعال،آرزوهای برآورده نشده همه پیامبران و اوصیای الهی را برآورده خواهدکرد . شمشیر انتقام حق و عدالت، از آستین آن منتقم آل محمد (عج)و یاران پاکباخته اش بیرون شده چون صاعقه مرگبار، بر فرق درندگان وحشی که لباس و جامه انسانیت، بر قامت ننگین خود پوشانیده اند ولی جز فتنه، فساد و بی دادگری، کار دیگری نداشته اند، فرود خواهدآمد، و بساط ظلم، ستمگری، فساد و عیاشی آنان را برچیده و نظام مبتنی بر ارز شهای الهی و انسانی را مستقر خواهد کرد و انسانهای دردمند ، رنجیده و مستضعف را از فقر، فلاکت و سلطه ی استثمار، نجات خواهدداد.
حضرت حجت(عج) با استقرار نظام عدالت گستر و ارزشمدار عصر ظهور، تمام وعده های داده شده در قرآن و احادیث را محقق خواهد کرد، دین خدا را بر کل جهان عرضه خواهد داشت زمام امور را به دست انسان های مظلوم و ستمدیده، خواهد سپرد و به انسانهای مؤمن و متقی،عزت خواهد داد، حزب الله، را به پیروزی خواهد رساند، اضطراب و نگرانی ر ا از تمام زوایای زندگی از بین خواهد برد امنیت، آرامش کامل را به وجود خواهد آورد و بدینسان شب سرد، تاریک و ظلمانی انسانهای مظلوم را به پایان خواهد رساند وانتهای فصل سرما و یخبندان اخلاق و ارزشهای انسانی را اعلام خواهدکرد.
به امید روزی که با اجرای قوانین، احکام و دستورات اسلام راستین، در پهن دشت هستی، ظلم، تجاوز، سرقت، اختلاس و ناامنی ها و نا هنجاری ها از کل جهان ، رخت بر بندد و خورشید عدالت، برابری، امنیت، آزادی، سعادت و خوش بختی، از ورای جبال و حجاب های خفقان استعمار، استثمار، بی عدالتی و نامردی، سر برآورده و بر صفحه زندگی تاریک و آشفته انسان بتابد، و چشمه ساران فضیلت، انسانیت و نیک بختی از هر سو، به جوش آمده و بر پهنه ی کویر زندگی، جاری شود گلهای اخلاق و آزادی از هر سو جوانه زده و گل بوته های امید، صلح، آرامش و امنیت ، زینت بخش آغوش گرم انسانها و اجتماعات بشری شود.
