سال هاست که سنت حسنه بدرقه حاجی و بازدید از زائران در بین ایرانیان مرسوم بوده و هست. از آن زمان که ماه ها و بعضا سال ها طول می کشید تا مشتاقان زیارت خانه خدا با اسب و شتر خود را به مکه مکرمه برسانند تا امروز که پروازهای ویژه زائران سرعت سفر را به یک پنچم کاهش می دهند اقوام، خویشان و دوستان برای عرض التماس دعا و دیدار زیارت کنندگان حریم امن الهی گرد هم جمع می شوند.
به گزارش بانکی دات آی آر، طی سال های اخیر این آیین پسندیده به مصیبتی جانکاه بدل شده که حاجی و خانواده وی را به دردسر می اندازد هزینه های سرسام آور سالن پذیرایی، ازدحام و دیده بوسی های چند ساعته و از همه دشوار تر سوغاتی های فراوانی که اقوام و خویشان از حاجی انتظار دارند شیرینی این سفر معنوی را در کام زائران تلخ می کند.
در حالی که منبع اصلی درآمد عربستان سعودی از محل فروش نفت است، یک گزارش نشان دهنده ی درآمد 30 میلیارد دلاری سفرهای زیارتی برای این کشور است.
این گزارش نشان می دهد این 30 میلیارد دلار صرفا هزینه ی سفر، اقامت، خرید سوغاتی و خرید گوسفند برای ذبح است.
هزینه ذبح حیوان برای هر زائر تقریبا برابر 130 دلار است. هزینه های دیگر شامل خرید سوغات و استفاده از خطوط تلفن است. این رقم 7 درصد کل تولید ناخالص داخلی عربستان را تشکیل می دهد.
بر اساس این گزارش چهار شهر مکه مکرمه، مدینه منوره، جده و طائف درآمد سرشاری از حج می برند. فرودگاه جده دروازه ورود به مکه محسوب می شود.
تجمع دو میلیونی زائران از کشورهای مختلف برای حج واجب فرصتی استثنائی برای تولیدکنندگان عربستانی است تا کالاهای جدید خود را عرضه کرده و استقبال از آن را تحلیل کنند.
از سوی دیگر حج فرصت های شغلی جدیدی را برای هزاران تبعه سعودی فراهم می آورد. برخی از عربستانی ها به ویژه جوانان به فعالیت های فروشندگی روی می آورند.
عربستان سالانه باید 160 هزار فرصت شغلی جدید ایجاد کند.
همچنین کرایه دادن وسائل نقلیه برای حمل زائران مسئله ای است که در امار و ارقام نیامده و محل درآمد خوبی برای سعودی ها است. آن ها در ایام حج وسائل نقلیه خود را به گروه های زیارتی اجاره می دهند.
بهترین سوغات حج
طبق یک نظرسنجی که سال های گذشته از حجاج ایرانی انجام شده، 30 درصد وقت مفید زایران ایرانی در سفر حج برای بازارگردی و خرید سوغات تلف می شود.
گستردگی بازارگردی و خرید سوغات توسط زایران ایرانی به حدی رسیده است که اغلب فروشنده ها در مغازه های اطراف حرمین، فارسی یاد گرفته اند و چمدان های بزرگ کاروان های ایرانی و ایرانیان با کیسه های مملو از کالا، انگشت نما و گاهی سوژه تمسخر و مضحکه ساکنان مکه و مدینه و معتمدین و حجاج دیگر کشورها می شود.
به فرموده امام رضا (علیه السّلام ): حج گذشت از مال، گذشت از جان و گذشت از شهوات است.
البته مسلما منظور آن بزرگوار این نبوده که شما بیایید هر چه پول دارید برای دیگران سوغاتی بخرید تا رستگار شوید.
در نهج البلاغه در خصوص حج می خوانیم:
انجام حج در منطقه ای خشک و در میان کوه های داغ و طواف کردن به گرد سنگ های کعبه وسیله ای برای قرب به خداوند و تکبر زدایی از انسان و احساس ذلت است. تا انسان بدین وسیله به رحمت خداوند برسد و با طواف خود شبیه فرشتگان شود و اگر خدا می خواست، محل حج را در منطقه ای پر آب و درخت و دارای سنگ هایی از یاقوت قرار می داد ولی در آن صورت مردم آزمایش نمی شوند.
به گفته بسیاری از زائران بهترین سوغات حج زیارت و دعا برای اقوام و خویشان است تا به این ترتیب ایشان هم در ثواب این سفر معنوی سهیم باشند. البته بسیاری از رسوم غلط این روزها مانع تحقق این امرند.
دوستی می گفت اگر هر حاجی پس از بازگشت از این سفر معنوی تنها 10 در صد از گناهان خود بکاهد بهترین هدیه و سوغات را به اقوام و خویشانش و بلکه کل هموطنانش عرضه داشته است.
یک سوال؟
در حالی که بسیاری از مفتی های وهابی و آل سعود برای اهل تشیع شمشیر از رو بسته اند و به هر طریقی می کوشند به شیعیان ضربه بزنند و حاجیان ایرانی را در حج هم تحقیر می کنند چه لزومی دارد که با حضور در بازارهای عربی جنس چینی به ارمغان بیاوریم؟
