مسائل مربوط به «زن و خانواده»، از مهم ترین موضوعات جامعه امروزی است؛ چنانکه در گذشته نیز همواره مورد دغدغة پیشینیان بوده است.
امروزه تبلیغات مسموم دشمنان انسانیت با هدف دین و عدالت ستیزی، در گام نخست به نابودی خانواده می اندیشند؛ زیرا جهان خواران دریافته اند تا زمانی که خانواده سالم و مستحکم باشد، نسل استوار و ثابت قدم بوجود می آید و نمی توانند به آسانی به اهداف شیطانی خود برسند. از این رو، تلاش استعمار برای متزلزل کردن نهاد خانواده با استفاده از ابزارهای گوناگون خصوصاً شبکه های متنوع ماهواره ای و همچنین فضای اینترنت و نرم افزارها دو چندان شده است. به همین جهت اندیشوران، دینداران و دلسوزان جامعه همواره به این خطر اشاره کرده و رسانه های مبتذل را برای خانواده ها سمی مهلک خوانده اند.
اما دین مبین اسلام برای خانواده اهمیت محوری قائل است. زنان و مردان هر یک در سیستم اجتماعی، دینی و تربیتی خانواده، وظیفه و نقشی کلیدی برعهده دارند. نقش مهم زن مسلمان در خانواده، تدبیر امور داخلی خانواده و نظارت مسئولانه برای ایجاد کانونی پرمهر است.
همچنین ارتباط بین اعضای خانواده، مهم و در سطح اجتماعی تأثیرگذار است. امروزه شاهدیم که صاحب نظران غربی از فروپاشی نهاد خانواده و روند رو به رشد خانواده های تک والدی، احساس خطر می کنند و در صدد یافتن راه حل هایی مناسب برای کاستن از پیامدهای این مسأله هستند.
با توجه به اینکه خانواده از نهادهای پایدار جامعه به شمار می رود، ضرورت ترویج اصول حاکم بر نظام خانواده از منظر اسلام و قرآن کریم و همچنین نقش اعتقادات و باورهای دینی در استحکام نظام خانواده، انکارناپذیر است. در این میان، طراحی و تولید نرم افزارهایی با موضوع «زن و خانواده» شیوه ای است که از آن می توان برای ترویج فرهنگ اسلامی و قرآنی در نظام خانواده و در جهت آگاهی بخشیدن به والدین و فرزندان نسبت به وظایف و حقوق آنان بهره گرفت.
هدف از این نوشتار، معرفی نرم افزارهایی است که به موضوعات «زن و خانواده» پرداخته اند که به چند نمونه از این نوع نرم افزارها اشاره می کنیم.
«حجاب، عفاف و لباس در قرآن»
نرم افزار حجاب، عفاف و لباس در قرآن کریم به مناسبت ٢١ تیر روز عفاف و حجاب، توسط مؤسسه فرهنگی اقلیم نور منتشر شد.
این نرم افزار که شامل سه سخنرانی از خانم میرخانی (عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس و تقریب مذاهب) در مورد موضوعات ذیل است:
میزان دخالت حکومت در امر حجاب و نظارت بر آن، برهنگی اولین طرح شیطان برای دور کردن انسان از خداوند، مراتب عفاف، رنگ و جنس لباس بنا به موقعیت های متفاوت در قرآن، رابطه لباس با شخصیت و موقعیت افراد در قرآن.
«حرف ربط، جای خط فاصله»
برترین نرم افزار کشور در بخش فرهنگ عمومی با موضوع خانواده، توسط مؤسسه خدمات مشاوره ای جوانان و پژوهش های اجتماعی آستان قدس رضوی تهیه و وارد بازار شده است. (1)
این نرم افزار برای عامه دختران به ویژه دختران 14 تا 18 ساله تولید شده است و ساختار اصلی محتوایی آن درباره شیوه صحیح ارتباط دختران با پدر و مادر، دوستان و پسران است.
«نقش زنان در دفاع مقدس»
نرم افزار چند رسانه ای «نقش زنان در دفاع مقدس» تولید سازمان بسیج جامعه زنان با معرفی بیش از هزار عنوان کتاب درباره نقش زنان در دوران جنگ تحمیلی تهیه شده است.
این برنامه شامل: مستندات صوتی و تصویری از ابعاد حضور زنان در 8 سال دفاع مقدس و در زمینه های امدادرسانی، خبرنگاری، مبارزه با منافقان، ایجاد فضای معنوی در میان رزمندگان و پاسداشت مقام شهیدان است.
همچنین مصاحبه با برخی از زنان فعال در جنگ تحمیلی همراه بیان خاطراتشان، معرفی بیش از هزار عنوان کتاب و نمایشنامه دفاع مقدس درباره نقش زنان در دوران دفاع مقدس و گزیده اخبار مطبوعات داخلی و خارجی از حضور زنان در جبهه های نبرد، از دیگر امکانات این نرم افزار چند رسانه ای است.
«نسیم بهشت»
«نسیم بهشت» را می توان یکی از بهترین نرم افزارهای انتخاب نام به همراه دانستنی های خانواه و کودک دانست که توسط مؤسسه فرهنگی ـ هنری یاسین تهیه شده است.
این برنامه جزء سلسله نرم افزارهای گروه خانواده مؤسسه یاسین می باشد که برای آشنایی بیشتر خانواده ها با فرهنگ معارف اهل بیت (علیهم السلام) تولید شده است. مجموعه نرم افزار «مبلغ خانواده»، در جشنواره دوم رسانه های دیجیتال به عنوان بهترین نرم افزار در موضوع خانواده شناخته شد.
این برنامه با موضوع مادر، کودک و انتخاب نام است که با هدف انتخاب نام مناسب برای فرزندان تولید شده است. (2)
برای تولید این نرم افزار بعد از تحقیق و پژوهش جامع در مورد نامگذاری و ارتباط با سازمان ثبت احوال کشور بیش از 11 هزار نام را در سه بخش: اسامی دختران، پسران و اسم های مشترک با گویش ها و لهجه های مختلف ارائه داده و به منظور فرهنگ سازی برای استفاده از نام های مذهبی، تعدادی از اسامی مذهبی را با عنوان اسامی زیبا انتخاب و شرح و توضیح داده است.
دانستنی های خانواده شامل: نکات طبی بهداشتی و مذهبی در دوران قبل، حین و بعد از بارداری، گویش صحیح تمام نام ها به زبان های مختلف از جمله: فارسی، ترکی، ارمنی و عربی از جمله امکانات نرم افزار نسیم بهشت می باشد و دسته بندی نام ها در فهرست های گوناگون همچون: پیامبران، دانشمندان و شهدا، مجموعه مقالات مرتبط با نام مانند: آداب ولادت، تاریخچه و آثار نامگذاری، قانون نامگذاری در ایران، آشنایی با حروف ابجد و بانک جامع اطلاعاتی پزشکان زنان و زایمان را می توان از محتویات جنبی این نرم افزار برشمرد.
همچنین محاسبه دقیق سن بلوغ، تبدیل تاریخ، امکان یادداشت نویسی، تهیه آلبوم تصاویر کودک و ثبت خاطرات شخصی از دوران کودکی به صورت متنی، تصویر و صوت و قطعات فیلم از سنت نامگذاری، خواندن اذان و اقامه در گوش نوزاد و ذکر داستان تولد حضرت مهدی(عج)، از دیگر امکانات این برنامه است.
«کتاب الکترونیکی زنان شهیده»
در این لوح فشرده کتاب های الکترونیکی«زنان آسمانی» که شامل 10 جلد کتاب با موضوع زندگی و خاطرات زنان شهیده می باشد و در هر جلد آن به زندگی و خاطرات یکی از زنان شهیده پرداخته شده، در اختیار علاقه مندان و پژوهشگران قرار می گیرد.
این نرم افزار که به همت نشر شاهد تولید و به بازار عرضه شده، تمامی متون را با قابلیت جستجو، چاپ و علامت گذاری در اختیار کاربران قرار داده است. گفتنی است که نشر الکترونیکی شاهد، برگزیده 3 دوره جشنواره بین المللی رسانه های دیجیتال کشور است.
نرم افزار «ریحانه»
نرم افزار «ریحانه» توسط دفتر مطالعات و تحقیقات زنان وابسته به مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران تهیه و در پایگاه اطلاع رسانی دفتر مطالعات و تحقیقات زنان بارگذاری شده است. این نرم افزار قبلاً روی لوح فشرده نیز عرضه شده بود.
در این برنامه،14 هزار آیه و روایت از منابع شیعی درباره زن و خانواده با امکان جستجوی موضوعی قابل دسترسی است.
«ریاحین الشریعه»
نرم افزار چند رسانه ای ریاحین الشریعه ویژه بانوان توسط مؤسسه نرم افزاری گنجینه معرفت تولید و عرضه گردیده است.
این برنامه که روی یک لوح فشرده و به زبان فارسی تولید شده است، شامل سرگذشت کامل زنان برجسته جهان تشیع، مشتمل بر متن کامل 5 جلدی کتاب مرجع «ریاحین الشریعه» شیخ ذبیح الله محلاتی است.
140 ساعت سخنرانی فرهیختگان در مورد: مسائل مربوط به حقوق زنان، اهمیت خانواده، رابطه زن و مرد، ازدواج و آداب همسرداری، اخلاق خانواده، مشکلات جوانان، تعدد زوجات، بخش های دیگر این نرم افزار را تشکیل می دهد.
این نرم افزار دارای قسمت های متنوع دیگری از جمله قطعات فیلم و تصاویر زیبای گرافیکی می باشد.
«خانواده (1 و 2)»
«خانواده» نرم افزاری با موضوع زن و خانواده است که توسط مرکز تحقیقات کامپیوتری حکمت تهیه و به صورت چند رسانه ای عرضه شده است.
این نرم افزار شامل بخش هایی از کتاب های گوناگون روان شناسی و تربیتی است که به صورت موضوعی در مورد مسائل خانواده تهیه شده است. تحلیل مباحث خانواده از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه به صورت موضوعی و قسمت های جنبی مانند اشعار سهراب سپهری، از دیگر امکانات این برنامه است.
نرم افزارهای مخصوص موبایل (3)
1. کتاب موبایل «همسران واقعی»، دارای 120 مقاله برای راهنمایی زوجین وجوانان مجرد است. این کتاب دارای چند بخش مهم است: 1. جوان وازدواج؛ 2. عشاق موفق شامل آنان که می خواهند زندگی زیبایی داشته باشند و یا زندگی را از بن بست بیرون بیاورند. این کتاب در پایگاه تبیان به صورت رایگان عرضه می شود. فهرست درختی، جستجو، حل اختلاف بین زوجین، انتخاب همسر، راه های ایجاد عشق بین زوجین.
2. «دانستنی های حجاب» کتاب مفید و کاربردی در زمینه حجاب است که به موضوعات متنوعی در زمینه حجاب پرداخته است، مانند: حجاب در قرآن، حجاب در روایات، نگاه به نامحرم، رابطه زن و مرد از دیدگاه روایت، عذاب زنان بد کردار، تفسیر آیات حجاب، فلسفه پوشش در اسلام، واژه حجاب، سیمای حقیقی مسأله حجاب، حجاب شرعی، پوشش بانوان در برابر مردان محرم، حجاب از دیدگاه فقهای متأخر، انواع لباس های زینتی، نگاهی کوتاه به تاریخچه حجاب، جنبه روانی حجاب، حدود پوشش زن در اسلام، داستان های حجاب و انواع بدحجاب ها.
در این نرم افزار موبایلی به نکات کلیدی دیگری در زمینه حجاب اشاره شده است. این برنامه یک کتاب الکترونیکی است که تحت فرمت جاوا تهیه شده و در بیشتر گوشی های موبایل قابل اجرا است.
3. یکی از نرم افزار هایی که به طور حتم مورد استفاده خانواده های محترم قرار می گیرد، نرم افزار تحت جاوای موبایل «حقوق خانواده» است که قابل نصب بر روی همه گوشی های موبایل است.
سخن آخر
با توجه به شدت یافتن ارتباطات و شیوع از خودبیگانگی در میان بعضی از جوانان و نیز قدرت تبلیغات و تهاجم فرهنگی و فکری غرب، خصوصاً نظام های حقوقی معاصر و مکتب های به ظاهر مدافع حقوق زن و فمینیسم، مسأله دگرگونی خانواده را می توان یکی از دغدغه های اصلی جامعه اسلامی به شمار آورد و با توجه به اهمیت خانواده در اسلام و نقش آنها در تربیت سالم فرزندان، مسئولان فرهنگی کشور خاصه موسسات فرهنگی ـ تحقیقی را به این نتیجه می رساند که باید نقش فعال تری در زمینه مبارزه در این جنگ نرم نشان دهند و با تولید نرم افزارهای اخلاقی و تربیتی، مانع از فروپاشی خانواده ها شوند.
البته در این زمینه کارهای مفید و مؤثری انجام شده، به خصوص نرم افزارهایی که مرتبط با شخصیت حضرت زهرا (سلام الله علیها) تهیه شده و به موضوعاتی مانند: حجاب، عفاف، تربیت فرزندان و همسرداری در کلام آن حضرت نیز اشاره دارد (4) اما با توجه به اهمیت موضوع هنوز هم جای کار هست و تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله بسیاری وجود دارد که امید است با تلاش و دقت دست اندرکاران به این مهم نایل آییم. در این زمینه مناسب است تا نرم افزارهای اختصاصی در زمینه های حقوق خانواده، روابط بین همسران، روابط بین فرزندان و والدین، تربیت کودک، مسائل روان شناسی، ازدواج در اسلام و آداب همسرداری، نگاه اسلام به خانواده و زنان تولید و وارد بازار شود تا کمبودهایی که در این زمینه ها احساس می شود، برطرف شود.
منابع
«چارقد» نشریه الکترونیک دختران (http://4ghad.com)
1. پایگاه خبری حوزه (http://www.hawzah.net)
2. پایگاه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان (www.tebyan.net)
پی نوشت ها:
1. این نرم افزار در سومین جشنواره بین المللی رسانه های دیجیتال، به عنوان برترین نرم افزار در بخش فرهنگ عمومی با مخاطب خانواده معرفی شد. (http://4ghad.com)
2. به نقل از معاونت پژوهشی مؤسسه فرهنگی ـ هنری یاسین (http://www.hawzah.net)
3. برای تهیه این نرم افزارها می توان به پایگاه تبیان مراجعه نمایید. ( http://www.tebyan.net)
4. برای آشنایی با نرم افزارهای فاطمی به مجله کوثر، تابستان 1381، شماره 54 مراجعه شود.
