استاد علما
حجة الاسلام صدیقی امام جمعه موقت تهران: بسیاری از علما شاگرد او بودند، آیت الله مجتبی تهرانی منصب دولتی نداشت، اما بسیاری از شخصیت های صاحب منصب از کلاس اخلاق ایشان بهره می گرفتند. بنده حدود 30 سال با ایشان مراوده داشتم و خلوت او با خدا را بارها دیده ام. آیت الله مجتبی تهرانی شخصی معتقد و با اخلاص بود بطوری که زندگی خصوصی و بیرونی او فرقی با یکدیگر نداشت، زیرا روحیات ایشان بدور از تزویر و دورویی بود. آیت الله مجتبی تهرانی نه حقوق بگیر دولت بود و نه منصب دولتی داشت، اما ترتیبی اتخاذ کرده بود که بسیاری از شخصیت های صاحب منصب در دولت و علما می توانستند از کلاس اخلاق ایشان بهره گیرند و در کلاس ایشان شرکت می کردند. ایشان برای نظام فردی پرفایده بود و هیچ وقت برای نظام هزینه و دردسر درست نکرد و همواره تلاش می کرد دل ها را به هم نزدیک کرده و همواره عامل ارتباط جوانان با خدا بود. حقیقتاً وجود امثال اشخاصی مانند ایشان جایشان خالی است.
دل باخته انقلاب و نظام
حجة الاسلام ابوترابی نایب رئیس اول مجلس شورای: مرحوم آقا مجتبی تهرانی به معنای واقعی کلمه یک شخصیت دینی بود که در راستای تربیت انسان ها از هیچ چیزی فروگذار نمی کرد و تربیت انسان عاقل و عادل دغدغه ایشان بود. حاج آقا مجتبی تهرانی از فقهای برجسته تشیع به شمار می رود و شخصیتی دل باخته به اسلام و انقلاب داشتند. من افتخار می کنم که از آغاز دهه پنجاه، محضر این عالم بزرگوار در تهران حضور داشتم و در مدرسه فقه او شاگردی کردم. آیت الله آقا مجتبی تهرانی 40 سال اندوخته های علمی و معرفتی خود را با الهام از آموزه های خود در خدمت مردم شریف قرار داد. مرحوم آیت الله آقا مجتبی تهرانی با اعتقاد کامل به آرمان های امام(ره) 40 سال تلاش کرد و شاگردان بزرگی را تربیت کرد. مرحوم آیت الله آق امجتبی تهرانی بارها از سوی ساواک در مسیر انقلاب اسلامی مورد تهدید و آزار قرار گرفت، اما این تهدیدات هیچ گاه باعث نشد که ایشان از درس فقهی و اخلاقی و تربیت نیروهای عالم و صالح جدا شود.مرحوم آیت الله آقامجتبی تهرانی به معنای واقعی کلمه یک شخصیت دینی بود که در راستای تربیت انسان ها از هیچ چیزی فروگذار نمی کرد و تربیت انسان عاقل و عادل دغدغه ایشان بود.
جامعیت در علوم
حجة الاسلام و المسلمین علی اکبر رشاد: استاد تهرانی شخصیتی داشت که به لحاظ علمی، عملی و مباحث نظری از جامعیت برخوردار بود. ایشان هم در حوزه فقه و اصول از توان و قدرت علمی برخوردار بود و هم در حوزه های دیگر از جمله فلسفه و عرفان و البته در مقام عمل نیز التزام به حدود و احکام الهی داشت. جامع الاطراف و منشوروار بودن شخصیت آن مرحوم هم در حوزه نظر و هم در حوزه عمل از ویژگی مهم استاد بود. وی فقط مرد نظر نبود بلکه هر آنچه که در نظر به آن دست یافته بود در وجود و زندگی پیاده کرده بود. آن مرحوم از اساتید خود متاثر بودند و در این میان بیشتر از محضر امام راحل متاثر بودند بطوری که این اثر حتی در حرکات و لحن سخن و رفتارش مشخص بود. جاذبه شخصیتی آیت الله مجتبی تهرانی به این بود که وی برای جذب مردم به دین از معارف اهل بیت بهره می برد و چون کلمات معصومان را طرح و اشاعه می داد از این رو در قلب ها تاثیر می گذاشت. استاد از بدو نهضت حضرت امام(ره) در کنار ایشان بود و با اینکه مبارزات انقلابی و قرابتی که با حضرت امام راحل داشت، اما هیچگاه علاقمند نبود پست و مقامی داشته باشد.
صاحب سرّ امام
دکتر محسن اسماعیلی: اسرار فراوانی از حضرت امام راحل در سینه آیت الله مجتبی تهرانی بود و می توان گفت گنجینه ای از اسرار عرفانی، اخلاقی، سیاسی و انقلابی حضرت امام با رحلت وی زیر خاک رفت. نکات زیادی از مرحوم استاد تهرانی در اختیار است که به تدریج در اختیار علاقه مندان قرار می گیرد.در یک کلمه اگر بخواهیم مرحوم آیت الله تهرانی را معرفی کنیم، باید بگوییم که ایشان روحانی به تمام معنا و سلوک اخلاقی و مجاهدت های نفسانی وی بارز بود ضمن اینکه تکلیف گرا و شهرت گریزی هم از ویژگی های خاص استاد بود.وقت شناسی در کلاس های درس حتی در اوقاتی که استاد در بستر بیماری بود از دیگر ویژگی آن مرحوم بود که از اهمیت درس دادن به طلبه ها نزد استاد حکایت می کرد.
مومن فقیه
آیت الله قربانعلی دری نجف آبادی امام جمعه اراک: آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی یکی از مصادیق بارز مومن فقیه به شمار می رفت که ارتحال جانگدازش شکاف و رخنه ای بر پیکره جامعه اسلامی وارد آورد. مجالس ایشان در ایام محرم و صفر، ماه رمضان، شب های جمعه و جلسات اخلاقی و همچنین کرسی درس خارج در حوزه علمیه مروی، همه نشان از اهمیت حضور عالمی همچون حضرت آیت الله تهرانی(ره) در مرکز شهر تهران داشت. آیت الله تهرانی همواره در طول زندگانی خود نماد اخلاق مداری و تربیت جوانان پشتیبان نظام و ولایت فقیه و در دوران دفاع مقدس و بعد از آن بود. همانطور که می بینیم حتّی مرگ یک عالم مکتب امام صادق(ع) می تواند موجب احیای دین در سطح جامعه شود، زیرا با رفتن علمایی چون آیت الله بروجردی(ره)، حضرت امام(ره)، آیت الله اراکی(ره)، آیت الله گلپایگانی(ره) و همچنین آیت الله بهجت(ره) و دیگر علمای ربانی، موجی از غم و اندوه و تذکر نسبت به اهمیت زندگی دنیا و تلاش برای آخرت همگی نشان از زنده شدن دین در سطح جامعه و افزایش گرایش های معنوی مردم به این سمت و سو دارد.
مقید به ولایت فقیه
حجة الاسلام محمد حسن رحیمیان نماینده ولی فقیه در سازمان بنیاد شهید: این فقیه جلیل القدر شاگرد وارسته امام(ره) و پیرو اسلام نابی بود که امام راحل(ره) احیاگر آن بود و لذا برداشت فقهی ایشان از این مکتب غنی، او را بسیار مقید به مسئله ولایت فقیه کرده بود. اعتقاد قلبی آن مرحوم به ولایت ولی فقیه به عنوان مصداقی بارز در زمان حیات امام(ره) و نیز مقام معظم رهبری نمود پیدا کرده و ارادت ویژه او به حضرت آیت الله خامنه ای بیانگر این مدعاست. علیرغم این که ایشان در جایگاه مرجعیت بودند، ولی هرگز حتی لحظه ای از خط امام و رهبری و انقلاب خارج نشده و همواره مدافع سرسخت ولایت بوده و هیچ گاه جریان های منحرف و فتنه گر سر سوزنی نتوانستند در شخصیت،فکر و روح او تاثیر بگذارند.آیت الله مجتبی تهرانی ازاولین سال های نهضت امام خمینی(ره) جزو اولین مریدان و شاگردان امام راحل و من حدود 50 سال قبل زمانی که ایشان کمتر از 30 سال داشت، نامشان را در کتاب الرسائل امام که آنرا تنظیم و تصحیح کرده بودند، دیدم. بر این باورم که ابعاد والای شخصیتی این فقیه وارسته از برجستگی ها و خصیصه هایی برخوردار است که یقینا او را به عنوان یکی از بزرگ ترین چهره های 50 سال اخیر در حوزه های علمیه ما مطرح می کند. رحلت این عالم ربانی ضایعه ای اسفناک و بزرگ برای جامعه متدین کشور مخصوصا مردم تهران است.
اخلاق و تواضع بالا
حجة الاسلام علی محمدی، نماینده ولی فقیه در سازمان اوقاف: آیت الله تهرانی از اخلاص و تواضع درخور توجهی برخوردار بودند و به همین جهت نیز مردم شهر تهران ایشان را با جان و دل دوست می داشتند.غالب مباحثی که در جلسات اخلاقی این عالم مجاهد مطرح می گردید، حول محور مسائل و ضروریات مورد نیاز جامعه و مشکلات جوانان قرار می گرفت. آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی(ره) بحق از شاگردان برجسته و مورد وثوق حضرت امام (ره) بودند، که همواره چه در زمان حیات امام و پس از آن در خط ولایت ثابت قدم ماندند. ایشان فقیه، عارف، فیلسوف و معلم اخلاق بودند و کرسی درس خارج شان در تهران معروف بود.
فقیه مردمی
حجة الاسلام مصطفی پورمحمدی: جامعه روحانیت و طلاب بیشترین صدمه را از فقدان این عالم بزرگوار و استاد اخلاق خواهند دید. حقیقتاً جامعه روحانیت، یک استاد فزرانه، عالم متواضع، فقیه مردمی، انسانی ساده زیست و بی تکلّف را از دست داد و مطمئناً مردم در فقدان ایشان احساس دلتنگی خواهند کرد، زیرا علمای ربّانی در میان مردم همیشه از محبوبیت و جایگاه ارزشمندی برخوردارند.
این عالم ربانی عمر خود را در راه تقوا و زیستن در سایه اطاعت و بندگی و رعایت دستورات اخلاقی و اخلاق مداری گذاشتند و در طول زندگی پر برکت شان عمل به آموزه های دینی را سرلوحه کار خود قرار داده بودند. آیت الله تهرانی در کلاس های اخلاقی خود بارها می گفتند من به خدا اعتماد کامل دارم، من به بهشت و جهنم و رستاخیز ایمان دارم و این باور قلبی در سلوک اخلاقی، درس ها و نفوذ کلام شان متبلور بود. ایشان در جلسات اخلاقی خود همواره یک بحث آموزنده را مطرح می کردند و از این طریق اولاً حاضرین را متوجه احوالات خود کرده و سپس انجام مراقبه و استفاده از فرصت ها را به افراد گوشزد می نمودند.
زهد، تقوا و پایبندی به ارزش های اخلاقی از ویژگی های بارز این استاد اخلاق بود که امیدواریم همه شاگردان و دوستداران ایشان بتوانند راه این استاد فرهیخته و عالم وارسته را با عمل خود ادامه داده و بدین شکل آن سبک از زندگی اسلامی را که به فرموده مقام معظم رهبری باید به آن رسید، در جامعه تبلیغ و ترویج نمایند. زندگی حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی خلاصه می شد در تدریس، منبر و خطابه، برگزاری جلسات اخلاقی برای جوانان، تالیف و نگارش، و تحقیق علمی و تعطیلی برای ایشان به هیچ وجه معنا نداشت.
تبعیت محض از ولایت فقیه
حجة الاسلام والمسلمین طائب: ایشان ازنظر علمی و فقهی ولایت ولی فقیه را پذیرفته و همچون انسانی متواضع و بی ادعا هم در زمان امام(ره) و هم در زمان رهبری آیت الله العظمی خامنه ای تبعیت از ولی امر و رهبری را واجب می دانست. ایشان به دلیل اینکه تربیت یافته خاص محضر حضرت امام(ره) بود، از نظرعلمی و فقهی به مراتب بالایی رسیده و بسیاری از ویژگی ها و سجایای اخلاقی امام(ره) را سرمشق خود کرده بود. عمل کردن از روی وظیفه و تکلیف بدون توجه به امیال نفسانی خصیصه ای بود که ایشان از امام راحل (ره) فرا گرفته بود لذا بدون در نظر گرفتن جایگاه و شأن والای فقهی و علمی خود، بر اساس احساس تکلیف در بین عامه مردم بویژه جوانان حاضر شده و از برکات وجودی و علمش دیگران را متنعم می ساخت. همان عاملی که باعث شده بود امام (ره) در آن مرتبه در دل پیروجوان جا بازکند، ایشان نیز در مرتبه خودش در بین آحاد مردم به خصوص جوانان جای باز کرده و اثر گذاری بسیار بالایی برای مردم و اطرافیان داشتند. آیت الله تهرانی اعتقاد راسخ و استواری به ولایت فقیه داشته و تبعیت از ولی فقیه را طبق نظر کارشناسی بر خود واجب می دانست.
حضور فعال در هشت سال دفاع مقدس
رئیس ستاد بزرگداشت نهم دی: تاثیر اندیشه و دیدگاه های آیت الله تهرانی که نشات گرفته از تفکر ناب و غنی امام راحل(ره) بود انگیزه جهاد در راه خدا و دفاع از دین و انقلاب را در دل ها و اذهان رزمندگان اسلام برمی انگیخت و آن ها را در انجام تکلیف شرعی خود مصمم تر می ساخت. ایشان با حضور در جبهه ها و یگان های عملیاتی ارتباط عمیق صمیمیت با جوانان رزمنده و بسیجی ایجاد کرده و با تبیین فلسفه نظام اسلامی برای جهاد، روحیات معنوی آن ها را برای مقاومت و ایثار در راه حق ارتقا می داد.
زاهد بی بدیل
آیت الله طاهری شیرازی تولیت حوزه علمیه حجت بن الحسن(عج): مرحوم آیت الله شیخ مجتبی تهرانی در زهد و تقوا و کناره گیری از دنیا و پرهیزکاری بی بدیل بودند و متاسفانه واقعیت باطنی ایشان آنگونه که شایسته شخصیت ارزشمندشان بود در جامعه شناخته نشد. سبک و شیوه و برنامه ایشان همواره بر این اصل استوار بود که افراد را به سمت خدا سوق دهد و این در سخنان و مشی و روش ایشان مشهود بود. آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی یک انسانی فوق العاده تاثیرگذار بود و کار ایشان انسان سازی و پرورش باطنی افراد بود. ایشان با استفاده از روشهای مختلف، افراد را به سمت خدا گرایش می داد و من معتقدم یکی از افرادی که خداوند فردای قیامت به او اجازه شفاعت می دهد ایشان است. تقریباً افرادی که با ایشان مراوده داشتند فقط می دانستند که او از چه مقاماتی برخوردار است.ایشان واقعاً متصل به خدا بود. شخصیت ایشان بگونه ای بود که طلاب می توانند از او بعنوان یک الگو استفاده کنند.
هادی نسل جوان
آیت الله ضیاء الدین نجفی تولیت مدرسه علمیه نبی اکرم(ص) تهران: مرحوم حاج آقا مجتبی از نوادر روزگار و عالم متخلق به اخلاق اسلامی و موثر در هدایت نسل جوان جامعه بودند.ایشان به معنای واقعی کلمه روحانی، عالم، فقیه و متواضع بود و حضور مقام معظم رهبری در تشییع پیکر این عالم ربّانی و اقامه نماز بر ایشان کاشف از عظمت علمی و اخلاقی آن مرحوم است.بی تردید اثربخشی و تاثیر گذاری کلام نافذ ایشان در سطح جامعه ریشه در درجه والای اخلاص و بندگی ایشان داشت.یکی از ویژگی های بارز حضرت حاج آقا مجتبی تهرانی توجه به نسل جوان و تمرکز بر تربیت این قشر از جامعه بود که روحانیت معظم باید در این عرصه از ایشان الگو بگیر و راه او را ادامه دهند.
دائم الذکر
حجة الاسلام سید محمود مجد تولیت مدرسه علمیه باقرالعلوم تهران: مرحوم حاج آقا مجتبی تهرانی(ره) فارغ از همه تعلقات دنیوی همواره دائم الذکر و خود را در محضر خدا می دیدند. در میهمانی ها حضورشان چندان ملموس نبود و مشی ایشان به گونه ای بود که کمتر در اجتماعات و میهمانی ها حاضر می شدند و یا اگر حضور می یافتند کمتر به صحبت های معمول می پرداختند و بیشتر در حال گفتن ذکر بودند. به یاد دارم ایشان در مجلس ازدواج یکی از فرزندانش، با اینکه خود صاحب مجلس بودند در گوشه ای بدون تکلّف نشسته و مشغول به ذکر بودند، گویی همواره خود را در محضر خدا می دیدند و اطرافیان نیز با دیدن ایشان به یاد خدا و غفلت هایی که در زندگی داشته اند، می افتادند، یعنی جاذبه ای که در شخصیت ایشان وجود داشت، در گرایش افراد به سوی خدا موثر بود. زهد و تقوا، پرهیز از تجملات و ساده زیستی دوری از مقام و منصب و از همه مهمتر خلوص نیّت از همان دوران او موج می زد. ارادت و ابراز محبت مرحوم حاج آقا مجتبی نسبت به ائمه اطهار(ع) بسیار زیاد بود و در این میان نسبت به حضرت سیدالشهدا(ع) و خانم فاطمه الزهرا(س) بسیار خاضع بودند به گونه ای که وقتی نام مبارک حضرت سیدالشهدا و صدیقه کبری در برابر ایشان برده می شد بی اختیار اشک از چشمانشان سرازیر می شد. کرسی درس خارج ایشان نیز در سطح تهران معروف و مثمر ثمر بود و مطالب جدیدی را در کلاس های خود مطرح و استخراج می نمودند.
جلسات معنوی
حجة الاسلام سید حبیب الله مهدوی مدیر حوزه علمیه باقرالعلوم تهران: مجالس شب های رمضان، ماه محرم و صفر و بالاخص شب های احیای ایشان در سطح تهران از یک معنویت خاصی برخوردار بود و گاهاً در این ایام سیل جمعیت حتی خارج از مسجد جامع بازار را در بر می گرفت. زهد و تقوا، بندگی و خلوص نیّت و همچنین دوری از تعلقات دنیوی و شهرت گریزی این مجاهد فی سبیل الله همواره مانع از مطرح شدن ایشان در سطح گسترده می شد. حضور هزاران نفری مردم تهران در مراسم تشییع پیکر این عالم بزرگوار، حاکی از اثر بخشی کرسی علمی و نشست های اخلاقی این عالم ربّانی در سطح جامعه دارد.
تربیت شاگردان مومن و متعهد
حجة الاسلام سید محمدباقر علم الهدی مدیر مرکز تخصصی قاسم بن الحسن تهران: کرسی درس آیت الله تهرانی(ره) تنها یک کرسی فقهی و اصولی صرف نبود و بلکه در ذیل مطالب علمی به تبیین مسائل سیاسی نیز می پرداختند.مواضع سیاسی حاج آقا مجتبی تهرانی در یک نگاه کلان همواره مبتنی بر حمایت از ولی فقیه استوار بود و ایشان در کلاس های شان افراد را به تبعیت و پشتیبانی از ولایت فقیه دعوت می کردند و تاکید داشتند: نباید بگذاریم دوباره امور مملکت بدست بیگانه و ایادی آنها بیفتد لذا مسئولین باید از این فرصت الهی جهت خدمت به مردم در سایه حکومت اسلامی نهایت بهره برداری را بنمایند.پس از پیروزی انقلاب حضرت امام(ره) از ایشان خواستند که بعنوان نماینده خود در شورای نگهبان به فعالیت بپردازند که در مقام پاسخ به امام گفتند: اگر فرمایش حضرتعالی برای بنده یک حکم و یا یک دستور است حتماً اطاعت خواهم کرد، امّا اگر پذیرش این موضوع برای من بعنوان یک پیشنهاد است از جنابعالی می خواهم اجازه دهید تا در تربیت نسل جوان و درس و بحث علمی خدمت نمایم. کلاس های عمومی ایشان در واقع در حضور خیل مشتاق و جمعیت کوچه و بازار تهران برگزار می گردید و در کنار آن کلاس های تخصصی اخلاقی خیابان ایران بود که معمولاً در این کلاس ها جوانان دانشجو و طلبه شرکت می کردند.
غالب افرادی که در جلسات اخلاقی ایشان شرکت می کردند، جوانان مومن و متعهدی بودند که چهره های مصمم آنها حاکی از تصمیم گیریهای ارزشمند، اخلاقی و فضیلت مدارشان جهت تهذیب نفس و تسریع حرکت در مسیر الهی بود.اگرچه ایشان به ظاهر پا در عرصه سیاسی نگذاشتند، امّا با تربیت شاگردانی مومن و متعهد انقلاب اسلامی را در تحقق اهداف آرمانی الهی یاری نمودند.حاج آقا مجتبی تهرانی دردهای جامعه و بالاخص مشکلات جوانان را می دانست و لذا با آسیب شناسی صحیح و تشخیص درست این مشکلات، جهت رفع موانع به آنان نسخه درمان ارائه می کرد.
مدرس اخلاق
حجة الاسلام حسین گودرزی معاون تهذیب حوزه علمیه تهران: برای من که مدت کوتاهی بعنوان شاگرد کوچکی از محضر ایشان استفاده می کردم این امر، یک یادگاری و الگوی والایی بود که ایشان با آن رتبه علمی و فقهی عرفانی و معرفتی که داشتند در مقام عرض ارادت به خاندان اهل بیت(ع) کاملاً خاضعانه و خاشعانه عمل می کردند. ایشان در ارائه مباحث اخلاقی سطح درس را جهت فهم افراد گاهی بسیار پایین می آوردند تا مطالب برای همه افراد شرکت کننده ملموس و قابل فهم باشد، امّا کرسی درس خارج ایشان کاملاً علمی و سبک وسیاق خاص خود را داشت. مجالسی که در تهران با عنوان جلسات اخلاقی برگزار می شد جلسات موعظه و پند و اندرز بود، امّا جلسات آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی به معنای واقعی درس اخلاق بود، بدین ترتیب که ایشان دقیقاً با استفاده از آیات و روایات و معارف اهل بیت مراحل سیرو سلوک و معرفتی که یک سالک طریق الی الله باید برای رسیدن به خدا طی کند را تبیین می نمودند. و در ذیل آن موعظه و دستورالعمل هم داشتند.
گله از رسانه ها
حجة الاسلام محمود ابوالقاسمی مشاور و کارشناس مذهبی صدا و سیما: متاسفانه نهادهای تبلیغاتی و رسانه های ارتباط جمعی نسبت به معرفی ابعاد شخصیتی عالم بزرگواری چون حاج آقا مجتبی تهرانی(ره) در زمان حیاتشان خوب عمل نکردند، اگر چه جلسات ایشان نیازی به تبلیغ نداشت و همواره مملو از حضور دانشجویان و طلاب تشنه به معارف اهل بیت(ع) بود، امّا پوشش مناسب دستگاههای تبلیغاتی می توانست افراد بیشتری را از برگزاری جلسات پٌر بار این استاد اخلاق آگاه کند.یقیناً کم توجهی نسبت به چنین شخصیت هایی که از مفاخر عصر ما محسوب می شوند در مرحله نخست موجب محرومیت افراد جامعه از حضور موثر و سازنده این بزرگان می شود. بی تردید نسل جوان جامعه امروز ما نیازمند بیانات مدبّرانه، رهنمودهای دلسوزانه و راهگشای اساتید بزرگی چون حاج آقا مجتبی تهرانی می باشند.همانطوری که حضرت آقا فرمودند، مردم تهران از یک عالم مهذب تربیت شده و تربیت کننده محروم شدند و چه رخنه ای از این بالاتر که مردم یک شهری به بزرگی تهران از حضور عالم وارسته ای چون آیت الله تهرانی محروم گردد.
دردانه اخلاق شهر
حجة الاسلام محمدرضا زائری از شاگردان آیت الله تهرانی و مدیر مسئول نشریه خیمه: در مجالس ایشان هم خطبه خواندن اول صحبتش ثابت است و هم دعای آخرش، طوری که همه عبارات را حفظند و موقع دعای حاج آقا قبل از آمین هم عبارات را با ایشان زمزمه می کنند. جلسه خیلی جدی است و منظم، معمولا شرکت کنندگان جلسه هم یکدست و یک جورند، آدم های فرهنگی و معقول و معتدل که دنبال بحث های عمیق و جدی اند، توی جلسه حاج آقا از شور و حال های داغ برخی جلسات خبری نیست و حتی شب های تاسوعا و عاشورا هم یک سینه زنی سنتی اضافه می شود. فرق نمی کند شهید صیاد شیرازی به جلسه بیاید یا دکتر فلان که وزیر کابینه است، هرکسی هر جا خالی باشد می نشیند.
این مرد الهی جامعیت دارد؛ هم تقریرات فقهی امام(ره) را نوشته و فقیه است و هم درس اصول فنی و محکمی دارد. هم در اخلاق صاحب سبک است و تفصیلی که در اخلاق داده سابقه ندارد. از یک طرف تمام تأکیدش بر عقلانیت و فکر و محکمات است و از طرف دیگر موقع روضه و ذکر مصیبت که می شود، چیزی از توسل محکمتر نمی بیند. شور را نفی نمی کند اما مأموریت خود را درترویج شعور می داند.
آیت الله تهرانی را دردانه اخلاق شهر می گفتند؛ سلوکی عاشورایی داشت و عروجی عاشورایی؛ روح شیدا و بی قرارش نیز در ایام عزای سالار شهیدان و در آستانه اربعین حسینی از خاکدان عالم فانی به ملکوت اعلی پیوست: «یا ایتها النفس المطمئنه ارجعی الی ربک راضیه مرضیه فادخلی فی عبادی و ادخلی جنتی».حاج آقای ما معصوم نیست، بی تردید پیش از او فراوان بوده اند نسخه هایی مانند او که ما ندیده ایم، اما وقتی به او نگاه می کنیم تصویری از آنچه روایات برای مؤمن نقل کرده اند می بینیم، تصویری از آنچه برای اوصاف یک شاگرد امام صادق(ع) نوشته اند، تصویری از التزام به مکتب اهل بیت(ع) در اندیشه و عمل. ما که امام خمینی(ره) را درست درک نکردیم و سهم ما از او تنها تماشای جمالش بود، از پشت پرده اشک و میان شعارهای مردمی حسینیه جماران، اما آنچه از او خوانده ایم و شنیده ایم در این مرد تماشا می کنیم.
مرجعیت در جوانی
مجید حکیم الهی؛ معاون جامعة المصطفی العالمیه: حضرت امام همواره از شهرت و مطرح شدن دوری می گزیدند و تلاش شان این بود که به عنوان یک مرجع معرفی نشوند ولی از سوی دیگر وظیفه شرعی ایشان اقتضا می کرد که علی رغم میل شان، به این وادی قدم گذارده و فتاوی خود را به مقلدان برسانند. لذا تلاش کردند تا برای جمع آوری مطالب کتاب الرسائل، از کسانی استفاده کنند که عمل شان فقط برای رضای خداست و یکی از کسانی که هیچ شائبه ای از مسائل دنیوی در او وجود نداشت، مرحوم آیت الله مجتبی تهرانی بود. علی رغم این که شخصیت های علمی و برجسته ای در کنار امام و از شاگردان ایشان بودند و مشتاق بودند تا افتخار جمع آوری الرسائل امام را به نام خودشان ثبت کنند؛ اخلاص و دنیاگریزی امام سبب می شود که مرحوم آیت الله مجتبی تهرانی که جوانی حدود 25 ساله را انتخاب کنند و در این اقدام امام نکات بسیار ظریفی نهفته است که باید عده ای از بزرگان در آن تأمل کنند.اقدام امام خمینی نشان از این است که مرحوم تهرانی در آن سن و سال یک شخصیت برجسته علمی بودند. البته مهم تر از جنبه علمی ایشان، جنبه اخلاص، معنویت و روحانیت ایشان است.
حوزویان ما باید از برجستگی های رفتاری و سلوک ایشان درس بگیرند. مرحوم آیت الله مجتبی تهرانی بعد از سه سال از تبعید امام(س) به عراق، نمی توانند فراق استاد خود را تحمل کنند و به امام ملحق می شوند تا به مراد خود برسند؛ اما پس از چندی، امام به ایشان می فرمایند که به تهران بروند و به تربیت جوانان اهتمام کنند؛ و مرحوم تهرانی علی رغم این که زمینه های مرجعیت شان فراهم می شود و ایشان می توانند در نجف بمانند و رشد علمی بیشتری داشته و شهرت یابند، دوری از استاد و نیز محرومیت از مجاورت با حرم نورانی حضرت علی(ع) را به جان می خرند و برای عمل به تکلیف، به تهران بر می گردند.یقینا خدمتی که امثال مرحوم آیت الله مجتبی تهرانی به جامعه اسلامی و به ویژه جوانان کردند، مرهون اطلاع رسانی های ایشان توسط رسانه های ماست و می توان گفت کاری که رسانه های ارزشی امروز انجام می دهند، جایگاه بالایی نظیر اقدامات علمایی چون مرحوم تهرانی را داراست. ارزش اطلاع رسانی پیام اسلام، در حادثه عاشورا مشهود بود که اگر حضرت زینب(س) و امام سجاد(ع) نبودند، پیام عاشورا به نسل های بعدی منتقل نمی شد.
امروز، وظیفه همه ما و به ویژه رسانه های کشور است که سیره مرحوم را برای نسل جوان تبیین کنیم. جوانان زیادی در اقصی نقاط جهان زندگی می کنند که شاید با فضای روحی و معنوی ایشان آشنا نباشند و ما امروز می توانیم گستره بیشتری را برای استفاده از معنویات آن مرحوم ایجاد کنیم.
فقیهی مردمی
امام و رییس جامعه شیعیان اتریش: ایشان علاوه بر اینکه فقیه و استاد ممتاز دروس حوزوی از جمله فقه و اصول و عرفان بود آنچه که موجب محبوبیت ویژه ایشان شد وجهه مردمی و زندگی ایشان در میان مردم بود.حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی ملجاء و پناهگاه فکری، معنوی و عاطفی مردم بود و همانگونه که در قرآن کریم تصریح شده است، خداوند محبت کسانی را که ایمان می آورند و عمل صالح انجام می دهند در قلوب مردم جای می دهد.
حسن سلوک
دکتر منوچهر متکی: به اعتقاد من آنچه به عنوان یک شاگرد کوچک در مورد این شخصیت بزرگ می توان گفت؛ این است که ایشان روحیات، حسن سلوک و نوع برخورد هایش به موازات مبانی معرفتی و اخلاقی که بیان می کرد برای مخاطبین و شاگردانش ایجاد تحول و سازندگی روحی می کرد. آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی مصداق بارز عالم به عمل بودند، زیرا ایشان جهت هدایت افراد ضمن بیان ضروریات با عمل به دستورات اخلاقی همواره تأثیر گذار و تبلیغ عملی داشتند.
از 30 سال گذشته در جلسات اخلاقی ایشان شرکت می کردم تا شاید بدین وسیله بتوانیم قطره ای از دریای معنویات و کمالات این عارف واصل را به قدر استعداد دریافت نمایم. همه افرادی که از تهران و یا غیر تهران توفیق شرکت در جلسات ایشان داشتند، احساس می کردند کلام و ارشادات این پیر فرزانه در عمق جان و دل مخاطبین اثر می گذارد، امیدواریم شاگردانی که از محضر این عالم ربانی کسب فیض نموده اند، خلاء عدم حضور ایشان را پر کنند. حضور این جمعیت چشمگیر و ابراز احساسات وسیع مردم تهران همه حاکی از میزان ارادت باطنی و تبلور محبت قلبی مردم پایتخت نسبت به این عالم ربّانی می باشد.
