بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع فرماندهان سپاه و نکته ای که ایشان در باب «نرمش قهرمانانه» بیان کردند باعث بروز تحلیل های مختلفی در میان رسانه ها شده است. این در حالی است که بیانات ایشان روشن و واضح بوده است و هر چند تحلیل و تبیین بیانات ایشان در رسانه ها کاری ضروری و لازم است اما توضیحات خود ایشان به حدی واضح است که نیاز به تفسیر و تبیین های بعضا نادرستی که صورت می گیرد نیست. متن حاضر می کوشد که اولا با استناد به اصل سخنان ایشان یکبار دیگر به صورت خلاصه مطالب مورد نظر ایشان را بیان کند و در ضمن با نگاهی به برخی از تحلیل های صورت گرفته در رسانه ها قوت و ضعف تحلیل های موجود را مورد بررسی قرار دهد.
بیانات بسیار مهم رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع فرماندهان سپاه و نکات بسیار مهمی که ایشان دراین جمع بیان داشتند موضوعات ومحورهای فراوانی برای بررسی و تحلیل و دقت نظر دارد.
خلاصه موضوعات آنچه رهبری بیان داشتند
ایشان در این جلسه هم از تاریخ اسلام و سابقه رفتار سیاسی و حکومتی ائمه معصومین علیهم السلام درس هایی را بیان کردند. هم از تاریخ انقلاب و رفتار های حکیمانه امام خمینی رحمت الله علیه درس هایی را تذکر دادند و هم به تبیین برخی از مسائل در باب سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پرداختند و هم به مساله هسته ای و سیاست خارجی جمهوری اسلامی وارد شدند و در همین موضع بحث «نرمش قهرمانانه و شرط آن» را مطرح کردند و هم در باب آینده نظام جمهوری اسلامی و آینده روشن انقلاب سخن به میان آوردند و به استدلال پرداختند.
آنچه رسانه ها پرداختند
رسانه های مختلف داخل و خارج نظام در برابر این سخنان حکیمانه و مباحث مختلف مطرح شده در آن غالبا به بحث از همین موضوع نرمش قهرمانانه پرداختند. شدت واکنش ها به این موضوع به حدی بود که برخی از رسانه ها به جمع آوری واکنش های خارجی به این موضوع پرداختند و گزارش هایی در این زمینه منتشر کردند. به عنوان مثال می توانید این گزارش مراجعه کنید.
رسانه های ضد انقلاب و وابسته به خارج کشور نیز تلاش کردند که نرمش قهرمانانه را همان جام زهری عنوان کنند که امام خمینی رحمت الله علیه پذیرش قطع نامه 598 را به آن تعبیر کردند. این رسانه های خارجی و ضد انقلاب تلاش کردند تا بیانات رهبری را به عنوان کوتاه آمدن ایران و پذیرش خواست های غرب جلوه دهند. به عنوان مثال صدای آمریکا و رادیو بی بی سی و سایت های ضدانقلاب خارج نشین میان نرمش قهرمانانه و جام زهر مقایسه هایی انجام دادند. به عنوان مثال به این گزارش مراجعه کنید:
گزارش بی بی سی از «نرمش قهرمانانه»؛ این تشک تنها یک برنده دارد
اما برخی از رسانه ها نیز به تبیین این امر اما به صورت غلط و نصفه و نیمه وارد شدند. این رسانه ها تصور کردند که منظور رهبر معظم انقلاب از نرمش قهرمانانه این است که دوران کنونی کشور ما مانند دوران حکومت امام حسن علیه السلام است و استدلالی که بر این امر ارائه نمودند این بود که زیر عنوان کتاب صلح امام حسن علیه السلام که رهبر معظم انقلاب مترجم آن هستند همین عبارت نرمش قهرمانانه را دارد و به انتشار صفحه اول این کتاب یا طرح روی جلد آن پرداختند: به عنوان مثال می توانید به گزارش های زیر مراجعه کنید:
الف- چرا «نرمش قهرمانانه»؟
ب- نرمش قهرمانانه؛ اشاره ظریف رهبری به «صلح امام حسن»
ج- عکس کتابی از مقام معظم رهبری با عنوان «نرمش قهرمانانه تاریخ»
در همین راستا برخی دیگر از رسانه های داخلی تصور کرده اند که این بیان رهبر معظم انقلاب تغییری در استراتژی نظام جمهوری اسلامی است و از این رو نظام اسلامی قرار است استراتژی جدیدی را در پیش گیرد. در حالی که رهبر معظم انقلاب اسلامی صراحتا بیان داشتند که تغییر تاکتیک ها به معنی تغییر استراتژی نیست و عوض کردن تاکتیک ها به معنی تغییراتی کلان در راهبردهای کلان و دور شدن از اهداف و آرمانها نیست. به عنوان مثالی در این زمینه می توان به این گزارش اشاره کرد.
اما برخی رسانه های دیگر تلاش کردند تا با نگاهی جامع به این بیان رهبری معظم توجه کنند و مخاطب خویش را نیز به این نگاه جامع دعوت نمایند. به عنوان مثال به این گزارش مراجعه نمایید:
لزوم فهم صحیح سیاست 'نرمش قهرمانانه' و شرط اصلی آن
این تحلیل از آنجا که احصاء خوبی از محورهای اصلی بیانات رهبری و سیر بیان آن انجام داده است قابل مطالعه و مفید است امااشکالی که به تحلیل بالا وارد است این است که مساله شرطی که رهبر معظم انقلاب مطرح کردند را کمرنگ و در حد اشاره ای در میان محورهای دیگر سخنان ایشان ذکر کرده است این در حالی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی در این بیان خویش به صراحت به بیان شرط اصلی چنین تاکتیکی اشاره و آن را توضیح دادند.
بیان رهبر معظم انقلاب چه بود؟
اولا به مخاطبان خود توصیه می کنیم که برای درک بهتر سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی به متن اصلی این سخنان که در پایگاه رسانه ای دفتر مقام معظم رهبری در خبر «بیانات در دیدار فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» موجود است.
علاوه بر این شایسته است که آن بخش از بیانات رهبر معظم انقلاب که در آن این مطلب بیان شده است را با دقت مطالعه کرد. ایشان در آن فراز بیان می دارند:
«هیچ کس در چشم این دشمنان منفورتر از چهره ی درخشان و آفتاب فروزان امام بزرگوار ما نبود؛ برایش احترام قائل بودند، امّا از ته دل دشمنش بودند؛ به خاطر اینکه ایستاده بود، به خاطر اینکه امام با دو خصوصیّت بی نظیر «بصیرت کامل» و «قاطعیّت تمام» - هم خوب میدید و درست میفهمید، هم قاطع می ایستاد - سدّی بود در مقابل پیشرفت اینها و در مقابل ناخن زدن و نیش زدن و ضربه زدن اینها؛ لذا با او دشمن بودند. البتّه عرض کردیم برایش احترام هم قائل بودند، میفهمیدند عظمت او را، امّا هرچه عظیم تر، از چشم آنها مبغوض تر؛ امروز هم همین جور است؛ هر کسی که در پایبندی به این ارزش اصولی و اصلی، یعنی ارزشی که هویّت سیاسی انقلاب را معیّن میکند «لا تَظلِمونَ وَ لا تُظلَمون» پایبندتر باشد و بفهمد که فهرست مشکلات تولیدشده و ایجادشده ی دشمنان علیه نظام اسلامی در این چهارچوب میگنجد - هرکسی با یک چنین بینشی و با ایستادگی در این راه باشد - همان قدر برای آنها مبغوض است. البتّه عالَم دیپلماسی، عالَم لبخند زدن است؛ لبخند هم میزنند، مذاکره هم میکنند، درخواست مذاکره هم میکنند، خودشان هم میگویند. به یکی از این سیاستمداران غربی چند روز پیش از این گفته بودند شما که میخواهید مذاکره بکنید با ایران، خب دشمن است ایران؛ گفته بود خب، آدم با دشمن مذاکره میکند دیگر! یعنی اقرار به دشمنی با ایران؛ صریح میگویند. علت دشمنی اشخاص نیستند، علت دشمنی این حقیقت و این هویّت است. همه ی آنچه که میگویند در این چهارچوب باید تفسیر و تحلیل بشود، در این چهارچوب باید فهمیده بشود.
ما مخالف با حرکتهای صحیح و منطقی دیپلماسی هم نیستیم؛ چه در عالم دیپلماسی، چه در عالم سیاستهای داخلی. بنده معتقد به همان چیزی هستم که سالها پیش اسم گذاری شد «نرمش قهرمانانه»؛ نرمش در یک جاهایی بسیار لازم است، بسیار خوب است؛ عیبی ندارد، اما این کشتی گیری که دارد با حریف خودش کشتی میگیرد و یک جاهایی به دلیل فنّی نرمشی نشان میدهد، فراموش نکند که طرفش کیست؛ فراموش نکند که مشغول چه کاری است؛ این شرط اصلی است؛ بفهمند که دارند چه کار میکنند، بدانند که با چه کسی مواجهند، با چه کسی طرفند، آماج حمله ی طرف آنها کجای مسئله است؛ این را توجّه داشته باشند.»
اگرمخاطبان گرامی فرصت مطالعه کل متن را نداشته باشند شایسته است که تیترهای اصلی بیانات ایشان در این سخنرانی را مورد توجه قرار دهند. این تیتر ها...به شرح زیر هستند:
1- تحلیلی از نقش امام رضا علیه السلام در برابر دستگاه ظالم بنی عباس
2- درس گرفتن از عمل امام رضا علیه اسلام در برنامه ریزی بلند مدت و وظیفه سپاه و شباهت آن به موضع امام رضا علیه السلام در این بخش
3- نگاهی به کارنامه سپاه در طول دوران پس از انقلاب
4- ضرورت انقلابی زیستن و انقلابی ماندن و مخالفت با این توجیه که دنیا تغییر کرده است
5- تبیین رابطه سپاه و سیاست
6- تبیین منطق انقلاب اسلامی مبنی بر ظالم و مظلوم نشدن
7- تبیین علت دشمنی دشمنان با انقلاب اسلامی و امام خمینی رحمت الله علیه
8- برنامه مداوم مستکبرین در گسترش جنگ، فساد و فقر
9- تبیین موضع جمهوری اسلامی در مساله هسته ای
10- اعلام موافقت با حرکتهای صحیح و منطقی دیپلماسی و مساله «نرمش قهرمانانه» و شرط اساسی آن
11- تاکید بر آینده ی روشن انقلاب اسلامی
12- استدلال بر این که آینده روشن انقلاب اسلامی امری حقیقی و قطعی است.
نرمش قهرمانانه چه نیست؟
حال که متن اصلی و فرازها و محورهای اصلی بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی مورد توجه قرار گرفت شایسته است که به اصلاح برخی از سوء فهم های احتمالی یا مطرح شده در بالا بپردازیم.
اولا: نرمش قهرمانانه به معنی دست برداشتن از اصول نیست.
سیر مطالب رهبر معظم انقلاب در سخنرانی های سابق و حتی خود این سخنرانی شاهدی بر این ماجراست. ایشان در فراز چهارم که در بالا ذکر شده است به صراحت از لزوم انقلابی بودن و انقلابی ماندن سخن می گویند و در فراز ششم منطق مستحکم نظام اسلامی در باب ظالم و مظلوم نشدن را تبیین می کنند و در فراز هشتم و نهم مقابله نظام اسلامی با مستکبرین را تکرار می کنند ودر فراز نهم منطق جمهوری اسلامی در باب مساله هسته ای را با استحکام کامل بیان می نمایند و در دو فراز آخر نیز بر آینده روشن انقلاب اسلامی تاکید می کنند. همه این ها نشان می دهد که بیان رهبری حاوی هیچ تجدید نظری در اصول و مبانی و یا اجازه دست برداشتن از آرمان هاو اصول نیست. از این رو باید پذیرفت که نرمش قهرمانانه یعنی اجازه تغییر یک تاکتیک و استفاده از یک روش یا تاکتیک دیگر برای دست یابی به هدف بلند مدتی که تغییری در آن هدف ایجاد نمی کند.
ثانیا: نرمش قهرمانانه بی قید و شرط نیست.
واضح است که رهبری معظم انقلاب شرطی اساسی برای نرمش قهرمانانه ذکر کردند و آن این که نرمش قهرمانانه به شرط آن است که کسی که قرار است این تاکتیک را اجرا کنند، فراموش نکند که طرفش کیست؛ فراموش نکند که مشغول چه کاری است؛ این شرط اصلی است؛ بفهمند که دارند چه کار میکنند، بدانند که با چه کسی مواجهند، با چه کسی طرفند، آماج حمله ی طرف آنها کجای مسئله است؛ این را توجّه داشته باشند.
ثالثا: اوضاع ایران کنونی اوضاع دوران صلح امام حسن علیه السلام نیست.
نگاهی به متن بیانات رهبر معظم انقلاب و حتی مطالعه فرازهای ذکر شده در بالا نشان می دهد که منظور رهبر معظم انقلاب این نیست که اوضاع کنونی ایران اوضاع دوران صلح امام حسن علیه السلام است. اوضاع ایران به گونه ای است که رهبر معظم انقلاب در پایان سخنان خود به صراحت و با استدلال از آینده بهتر و روشن ایران اسلامی و آینده روشن انقلاب اسلامی سخن می گویند. با چنین اوضاعی نمی توان مدعی شد که ایشان اوضاع کشور را تیره و تار می بینند و یا به آینده کشور بدبین هستند. اصولا یکی از اموری که مسلم است این است که شخص رهبر معظم انقلاب همواره مرکز و محل امید و انگیزه دادن بوده اند و همیشه به همه نیروهای انقلابی امید می دادند و همواره به خوش بینی به آینده نظام و انقلاب معروف بوده اند. در همین سخنرانی نیز با صراحت و تاکید از آینده روشن انقلاب اسلامی سخن گفته اند. پس نمی توان چنین تهمتی را به ایشان روا داشت که ایشان اوضاع کشور را اوضاع صلح امام حسن علیه السلام می دانند.
رابعا: نرمش قهرمانانه کار ناصحیحی نیست.
این نکته را نیز در پایان باید خاطر نشان کرد که نرمش قهرمانانه کاری از سر ناچاری و یک اقدام غلط که مجبور به انجام آن شدیم نیست. نرمش قهرمانانه تاکتیکی است که رهبر معظم انقلاب از آن چنین تعبیر می کنند: «ما مخالف با حرکتهای صحیح و منطقی دیپلماسی هم نیستیم؛ چه در عالم دیپلماسی، چه در عالم سیاستهای داخلی.» از این رو این یک تصمیم کاملا صحیح و منطقی و با لحاظ شرایط خود است. کاری غلط و نادرست نیست که بخواهیم از سر مجبوری و زور انجامش دهیم و از انجام آن ناراحت و نگران و پریشان باشیم.
نکته پایانی:
این متن آن است که چنین دقت نظرهایی در بیانات رهبر معظم انقلاب حاکی از آن است که همه ما نیازمند توجه بیشتر و دقت نظر بیشتر در بیانات رهبر معظم انقلاب هستیم تا از سوء برداشت از بیانات ایشان مصون بمانیم و نیز اجازه ندهیم که دشمنان برای ما سخنان رهبرمان را تفسیر کنند.