گروه سیاسی - رجانیوز، تلگرام به عنوان پیام رسانی که این روزها کمتر کسی را می توان پیدا کرد که قسمتی از زندگی خود را صرف آن نکند پرطرفدارترین شبکه اجتماعی داخل ایران است، تا جایی که می توان گفت شناخته شدن و سود این نرم افزار مدیون ایرانی هاست!
چند وقتی است که بحث انتقال سرورهای این پیام رسان به داخل کشور مطرح شده است و شبهات بسیاری حول ان وجود دارد. وزارت ارتباطات و دولت که گاهی مدعی می شوند موافق انتقال سرورها به داخل کشور هستند هیچ گونه اقدام عملیاتی و جدی در این خصوص انجام نداده اند تا جایی که دوروف مدیر تلگرام در مطلب اخیر خود نوشت: «شایعه عجیبی در مورد انتقال سرورهای تلگرام به ایران طرح شده است. این ماجرا مضحک است و حتی ارزش این را ندارد که در مورد آن اظهار نظر کنیم.» وی حتی پا را فراتر از این گذاشت و حتی در قبال تن ندادن به خواسته های ایران حاضر است بازار ایران را از دست بدهد!
این درحالی است که بزرگترین کاربر این پیام رسان ایرانی ها هستند و این شرکت در صورت از دست دادن کاربران ایرانی ورشکست خواهد شد.اما تجربه کشور اندونزی در مورد اختلافی خود با تلگرام نشان می دهد که تلگرام در مواردی که منفعت کمتری نیز داشته است حاضر به کوتاه آمدن شده است. در ادامه این تجربه را با یکدیگر بررسی می کنیم.
تجربه اندونزی و زانو زدن تلگرام در برابر منافع اندونزی
دولت اندونزی اعتقاد دارد که تروریست ها از تلگرام به عنوان پلتفرمی امن و غیر قابل نفوذ برای هماهنگی اقدامات شرورانه خود استفاده می کنند. دولت این کشور که از تلگرام انتظار داشت با اندونزی در این خصوص همکاری کند ولی با بی توجهی مدیران این شبکه اجتماعی مواجه شد و به سرعت به مسدود کردن این پیام رسان برای شهروندان خود دست زد.
مسدود شدن این شبکه اجتماعی همان و هراس مدیر تلگرام از کاهش سود خود نیز همان.
با اینکه کشور اندونزی بازار پرسودی برای تلگرام نیست و اصلا این شبکه اجتماعی نقش اول در میان پیام رسان های این کشور را بازی نمی کند به سرعت حاضر شد امتیازاتی را برای رفع نگرانی های دولت اندونزی لحاظ کند تا جایی که حتی تلگرام یک گروه اندونزیایی را به استخدام خود دراورد تا بوسیله آنها گروه ها و کانال هایی که علیه امنیت ملی اندونزی فعالیت می کنند را مسدود نماید.
تجربه ایران؛ رانت دهی سیاسی، رانت خواری اقتصادی
در ایران با این وجود که تلگرام به عنوان محبوب ترین پیام رسان برخلاف سایر کشورها مورد استفاده قرار می گیرد و بیش از 45 میلیون نفر از آن استفاده می کنند و درنتیجه بیشترین سود را هم به جیب مدیران تلگرامی می ریزد اوضاع به شکل عجیبی متفاوت است. به بیان دیگر تلگرام برای اندونزی با داشتن یک درصد کاربران گروه ویژه استخدام می کند اما حاضر نیست به کشوری که 50درصد از کاربران آن را تشکیل می دهد احترام بگذارد و حتی زبان فارسی را برای آن پشتیبانی کند!
تلگرام در ایران حتی کانال های منافقین به عنوان یکی از بزرگترین گروه های تروریستی با کارنامه ای مشخص را نیز پشتیبانی می کند. حتی تروریست های داعش با استفاده از همین پیام رسان در ایران فیلم حادثه تروریستی مجلس را منتشر کردند و در ارتباطات خود از آن استفاده کردند.
همین باعث شد تا خرم آبادی معاون قضایی دادستان کل کشور در این خصوص گفت:« کانال مربوط به گروهک تروریستی منافقین و کانال آمد نیوز دو نمونه بازر از کانالهای مجرمانه تلگرامی هستند که مجرمانه بودن آنها برای همه محرز است و دستور قضایی هم برای مسدودسازی آنها صادر شده است ولی مسدود نشده اند.» خرم آبادی در اعتراض به سهل انگاری و بی توجهی وزیرارتباطات ضمن بیان این نکته که اگر وزیر ارتباطات اقدام مناسب نکند علیهاش اعلام جرم میکنیم گفت: «آیا آقای وزیر با فعالیت مجرمانه کانال گروهک تروریستی منافقین در کشور موافقند؟ چرا وزیر ارتباطات مدیر تلگرام را ملزم به اجرای دستور فیلتر کانال منافقین وامثال آن نمی کند؟ چرا از اقدام تلگرام در خصوص فیلتر نکردن این کانالها دفاع می کند؟»
مشخص نیست اقدام نکردن علیه کانال های بدنامی که علیه انقلاب و در برخی موارد به دفاع از دولت حاضر مشغول هستند ناشی از دیدگاه های سیاسی است یا خیر. اما پرواضح است که انحصار اقتصادی نقش کاملا موثری در عدم پیگیری ورود سرورهای تلگرام به داخل کشور دارد.
چاقو دسته خودش را نمی برد؛ دولت وارد کننده انحصاری پهنای باند اینترنت
شرکت ارتباطات زیرساخت، یکی از شرکتهای زیرمجموعه وزارت ارتباطات و فناوری میباشد که در زمینه تأمین زیرساختهای ارتباطی مخابرات فعالیت میکند که بر اساس قانون شرکت ارتباطات زیرساخت مجری انحصاری واردات و توزیع پهنای باند اینترنت به کشور است.
واردات انحصاری پهنای باند باعث شده است تادولت، فروشنده انحصاری این خدمت به مردم باشد و هر قیمتی نیز برای آن مشخص کند متقاضی مجبور به خرید از همین بازار انحصاری باشد.
طبق اعلام شواری فضای مجازی کشور 60درصد از پهنای باند مصرف شده در کشور توسط کاربران تلگرام استفاده می شود. مهندس محمدحسن انتظاری عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی در این خصوص میگوید: «60 درصد پهنای باند کشور در اختیار تلگرام قرار دارد که این رقم بالایی است و وقتی چنین پهنای باندی در اختیار تلگرام قرار می گیرد، باید توجه مسئولان به این عرصه بیشتر شود.» این یعنی سود حاصل از خارج بودن این سرورها به جیب وزارت ارتباطات می رود در نتیجه هزینه فایده این نهاد دولتی او را به این نتیجه می رساند ولو به قیمت کاهش سرعت و افزایش هزینه های مردم سرورها در خارج از کشورها باشد تا سود حاصل از پهنای باند را از دست ندهد.
بنابراین اگر منافع دولت در این خصوص اجازه دهد تلگرام همان گونه که در اندونزی عقب نشینی کرد، به مراتب با توجه به اینکه اکثریت سود خود را در ایران می بیند به درخواست های ایران پاسخ مثبت می دهد و نه تنها جلوی کانال های حامی خشونت و تروریست ها چون کانال های منافقین وآمدنیوز را خواهد گرفت که سرورهای خود را برای فرار از خطر ورشکستگی و از دست دادن بازار ایران به ایران منتقل خواهد کرد. مهم این است که عده ای بخواهند!
اما ذی نفعان اقتصادی و سیاسی وضع موجود تلگرام، با حاشیه سازی و فرافکنی و گفتن صحبت های خلاف واقع چون اینکه «عده ای به دنبال محدود کردن فضای مجازی برای مردم هستند» از این موضوع فرار می کنند.