سرهنگ محمدرضا شرف‌بیانی در گفت‌وگو با ایسنا در رابطه با یادمان‌های کشوری موجود در استان ایلام توضیح داد: ایلام از جمله استان‌هایی است که در دوران دفاع مقدس از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. مردم شجاع این استان در مقابل دشمن ایستادگی کردند.
وی افزود: مناطقی همچون میمک، کوشک، مهران و قلاویزان هم اکنون میزبان زائران راهیان نور از خود استان هستند و با خنک شدن هوا سایر یادمان‌های موجود در این استان میزبان کاروان‌های راهیان نور از سراسر کشور خواهند بود.
شرف‌بیانی یادآور شد: در استان ایلام هشت یادمان کشوری، 18 یادمان استانی و 26 یادمان شهید وجود دارد که کاروان‌های راهیان نور از آنها در طول برنامه فرهنگی خود بازدید می‌کنند. همچنین 22 نقطه از استان ایلام این افتخار را دارد که 66 پیکر شهید را درون خود جای داده است.
وی گفت: به تازگی همایش فرهنگی دفاع مقدس را با قدردانی از 250 هنرمند استان ایلام برگزار کردیم. در جریان این همایش از 22 عنوان کتاب رونمایی شد. این کتاب‌ها عمدتا در قالب شعر، تاریخ شفاهی، رمان و داستان بوده‌اند. با توجه به جایگاهی که استان ایلام در دفاع مقدس داشته است همایش هیأت امنای مزار شهدای گمنام نیز در روزهای آتی برگزار خواهد شد.
شرف‌بیانی در پایان یادآور شد: تصمیم داریم در سالروز ورود آزادگان نیز مراسم ویژه‌ای برای آزادگان استان برگزار کنیم.
میمک
ارتفاع لوبیایی شکل «میمک» در غرب استان ایلام واقع شده است وبه دلیل نزدیکی اش با مرز ایران وعراق، یکی از نقاط سوق الجیشی و با اهمیت نظامی به شمار می رود. این ارتفاعات از دید و تیر رس خوبی بر خوردار است وتسلط قابل توجهی بر بخش وسیعی از خاک عراق و مناطق مرزی دارد. منطقه میمک، از مناطق گرمسیری استان ایلام است وچندان درختی در آنجا نمی روید. پوشش گیاهی آن را علف ، بوته های گون،درختچه هایی با نام محلی «خلف»، وایم، خوشک، شور وغیر آن تشکیل می دهند و یکی از مکان های مهم برای قشلاق دامداران محسوب می شود. میمک دارای شیارها و پستی و بلندهای گوناگون بوده و خاک برخی مناطق آن رسی و یا رملی است.
تنگه استراتژیک «بینا» در شمال غرب میمک و در بین ارتفاع بسیار مهم «چکر» واقع شده است. طول این تنگه بیش از 5 کیلومتر به موازات تنگه «بینا» و درغرب آن واقع شده است و جاده مواصلاتی حلاله- گنجوان از این تنگه می گذرد.
تنگه کوشک به طول تقریبی 5 کیلومتر و در 25 کیلومتری شهر ایوان و در حد فاصل سلسله ارتفاعات بانکول و شیره زول واقع شده است و حاصل فرسایش آبی زیرشاخه های رودخانه کنگیر در مجموعه ارتفاعات زاگرس است.
تنگه کوشک
تنگه کوشک در دوران دفاع مقدس محل قرارگاه عملیاتی مقدم ارتش در غرب کشور بود. در اواخر تیر ماه سال 1367 و پس از پذیرش قطعنامه 598 از سوی ایران، ارتش عراق سومار را اشغال کرد و با عبور از پل هفت دهنه و جاده سومار ایوان با هدف قطع ارتباط دو استان ایلام و کرمانشاه و تصرف شهرستان ایوان وارد تنگه کوشک شد اما مردم ایوان به همراه نیروهای سپاه و ژاندارمری با هدف قرار دادن ستون تانک های دشمن در دهانه تنگ کوشک حرکت آنها را در جاده سومار به ایوان متوقف کردند و آنها را به عقب نشینی وا داشتند.
در جریان مقاومت رزمندگان در تنگه کوشک ضمن انهدام تعدادی از تانک های دشمن 46 نفر از خدمه تانک ها و نیروهای دشمن به اسارت درآمدند. ابوالحسن خرم رودی فرمانده دلیر هنگ مستقل ژاندارمری و سیروس دوبرا و شیخ عباس فلاحی از نیروهای بسیج مردمی در جریان این مقاومت مردمی به شهادت رسیدند.
اکنون بنای یادبود و سنگ نوشته این شهیدان یادآور حد نهایی پیشروی دشمن در شمال استان ایلام و ایوان است.
مهران
این منطقه عملیاتی از جنوب به ارتفاعات قلاویزان، از شمال به ارتفاعات نمه کلان کوچک، از غرب به امتداد غربی ارتفاعات قلاویزان و پاسگاه مرزی بهران‌آباد و از شرق به جاده مهران – دهلران منتهی می‌شد.
پس از اشغال مهران، استحکامات و موانع متعددی توسط دشمن ایجاد شد. در محور شمالی (جاده ایلام – مهران و باغ کشاورزی) هفت ردیف مین همراه با کانال و بیش از پنج ردیف سیم خاردار رشته‌ای وجود داشت. در محور میانی (حد فاصل رودخانه گاوی و جاده دهلران – مهران) به لحاظ کوهستانی بودن منطقه، استحکامات نسبتاً ضعیف بود. در محور جنوبی (ارتفاعات قلاویزان) سنگرهای کمین و در بعضی شیارها، یک ردیف سیم خاردار و مین وجود داشت.
