سرویس بینالملل فردا: هفتۀ گذشته تعدادی از کشیشان فرقه اوانجلیک مسیحی با حضور در کاخ سفید و
قرار دادن دستان خود را روی شانههای دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا برای وی دعا کردند و از
خدا برای او طلب هدایت، خرد و محافظت کردند. موضوعی که با انتقاد
برخی از گردانندگان فرقههای مذهبی و فعالان سیاسی ضد ترامپ مواجه شد.
همین
موضوع دستمایهای شد تا به بررسی نقش مسیحیان افراطی آمریکایی که به
مسیحیان دست راستی مشهور هستند و اوانجلیکها یا مسیحیان انجیلی مهمترین شاخه آنها را تشکیل میدهند، در پیروزی ترامپ در انتخابات و
پس از اداره کردن دولت وی بپردازیم.
قبل از ورود به موضوع اصلی
متن باید به این مساله توجه داشت که دونالد ترامپ هرچند قبلاً اعلام کرده
بود که یک مسیحی پروتستان است، اما او حضور پیگیری در هیچ یک از کلیساهای
پروتستانهای آمریکایی ندارد. اما با این وجود، اکثریت سفیدپوستان اوانجلیک
آمریکایی در انتخابات سال 2016 به ترامپ رای دادند و اکنون نیز طبق یک
نظرسنجی به نقل از روزنامه واشنگتن پست، 80 درصد جمعیت مسیحیان پروتستان
آمریکا موافق عملکرد ترامپ تاکنون بودهاند.
اعتقادات مسیحیان دست راستی آمریکا
مسیحیان افراطی در آمریکا که به مسیحیان دست راستی و یا مسیحیان صهیونیست معروف هستند، بر این باورند که جامعه آمریکا بر لبه فروپاشی و حتی انقراض قرار گرفته است. علت این عاقبت شوم نیز سست شدن پایههای اخلاقی جامعه است؛ شیه همان مسالهای که امپراتوری روم را به زیر کشید.
از نظر مسیحیان دست راستی، ریشه پدید آمدن این جامعه غیر اخلاقی، پذیرش سکولاریسم و کنار گذاشتن امور مذهبی و اخلاق مسیحی در امور سیاسی و اجتماعی است. هدف اصلی مسیحیان دست راستی در سیاست داخلی آمریکا را باید چنانچه خود
میگویند اعاده تسلط مسیحیان انجیلی بر کشور آمریکا و در نتیجه اخلاقی شدن
دوباره جامعه دانست.
مسیحیان افراطی طرفدار ارزشهای سیاسی و اجتماعی محافظهکاران هستند. آنها
معتقد به ظهور دوباره مسیح هستند و در این راه برخی از وظایف آرمانی آنها
از ناامنی در عراق و تامین امنیت یهودیان در کوه صهیون حکایت دارد.
تنها یک روز بعد از عملیات تروریستی 11 سپتامبر، پت رابرتسون، از رهبران صاحب رسانه بین مسیحیان اوانجلیک و جری فالول، همراه با هم در برنامه «کلوپ 700» در شبکه تلویزیونی مسیحی سی.بی.ان اعلام کردند: «خداوند به پرده برداری ادامه میدهد و به دشمنان آمریکا اجازه میدهد تا آنچه را احتمالاً شایسته ماست علیه ما انجام دهند. طرفداران سقط جنین، فمینیستها، همجنس گرایان که فعالانه به دنبال تغییر راه و رسم زندگی هستند، اتحادیه آزادیهای مدنی آمریکا و تمام آنهایی که کوشیدهاند تا آمریکا را به یک کشور سکولار تبدیل کنند، همه آنها را مورد خطاب قرار میدهیم و به آنها میگوییم که شما به وقوع چنین حادثهای کمک کردهاید.»
چرا ترامپ مورد حمایت مسیحیان افراطی قرار گرفت؟
شاید این سوال به ذهن خطور کند که چگونه ترامپ که بر مبنای سوابقش نه تنها یک مسیحی دست راستی نیست،
بلکه حتی چندان هم مؤمن و اخلاقی نیست، مورد حمایت مسیحیان اوانجلیک آمریکا قرار گرفت؟ چگونه
است که در عموم جهان، دین که مدافع
محرومان است و اغلب دینداران مدافع خدمات دولتی که منفعت بیشتری برای اقشار ضعیف جامعه و همینطور مهاجرین خارجی دارد هستند، ولی برعکس این موضوع در آمریکا بیشتر مسیحیان دست راستی مخالف کمکهای دولتی و مخالف پذیرش مهاجران هستند؟
یا در حالی که حضرت عیسی و پیروانش از افراد زاهد و غیر ثروتمند جامعه خود بودند ولی قهرمانان مسیحیان دست راستی از ثروتمندان هستند و به ثروت خود نیز میبالند؟ از جمله ترامپ و
تقریباً تمام اعضای کابینهاش.
برای پاسخ به این سوال باید به این نکته توجه داشت که مسیحیان مهاجر به سرزمین آمریکا به فرقه کالوینیسم در مسیحیت پروتستان تعلق داشتند. طبق آرای کالوینیستها سرنوشت انسانها پیش از آمدنشان به این جهان معین
شده است ولی نشانه آن در این جهان آن است که کسانی که با عنایت
خداوند به بهشت میروند، در این جهان نیز موفق و ثروتمند خواهند بود. به همین دلیل اغلب پروتستانها در پی
کسب ثروت بوده و هستند و با انباشت ثروت خود مهمترین کشور تولید کننده سرمایه و دارای فرهنگ سرمایهداری در دنیا را اداره کردند. به همین دلایل ظاهراً مذهبی نه تنها ثروتمندان برای جلوه منافع و خاستگاه خود از ترامپ
حمایت میکنند، بلکه ثروت او و یاران بیلیونرش را نمادی از مرحمت
خدا در حق آنان می دانند. ماکس وبر کتاب پروتستانتیسم و روح سرمایهداری را خطاب به صاحبان اروپایی تفکر این گروه در اروپا نوشت.
علاوه بر این مسیحیان دست راستی که از فرقههای پروتستان مسیحی محسوب میشوند ولی بسیار متعصب و دارای ذهنیت آرمانشهری هستند. همین پروتستان بودن این جماعت باعث شده است با این که در اغلب مسائل فرهنگی مخالف لیبرالها و طرفدار جنگ فرهنگی علیه همجنسگرایی و سقط جنین هستند، بتوانند در کنار لیبرالها مساحمت آمیز زندگی کنند و از آن مهمتر با نظام سرمایهداری و اقتصاد بازار آزاد خود را به خوبی وفق دهند.
مسیحیان افراطی در صحنه داخلی متکی بر شبکههای کلیساهای انجیلی هستند. کلیساهای عظیم با آمفیتئاتر دهها هزار نفری. مذهبیان مسیحی در آمریکا وسایل ارتباط جمعی مخصوص خود را دارند. شبکههای رادیو و
تلویزیونی بسیار گسترده، تا جایی که گاه تا 200
ایستگاه رادیویی سخنان سخنرانان مذهبی معتبر آنها را به گوش میلیونها نفر میرسانند و یا خطابه یک
سخنران از طریق ماهواره در هزار کلیسای دیگر هم پخش میشود.
از دیگر ویژگیهای مسیحیان افراطی باید به اعتقاد آنان به عصمت محتوای کتاب
مقدس، طرفدارای از از افزایش بودجه نظامی برای بالا بردن قدرت تسلیحاتی و
ضدیت با اسلام اشاره کرد. مبلغین مسیحیت دست راستی تاکید دارند که سرشت و
ماهیت اسلام ذاتاً خشن است و حوادث 11 سپتامبر آن را به همه نشان داد و مهمتر آن که خدایی که اسلام معرفی میکند اساساً متفاوت از آنچه مسیحیت و یهودیت ترسیم می کنند.
کاستن بودجه کمکهای اجتماعی، کم کردن مالیات که در حقیقت شامل ثروتمندان میشود، رشد مدارس خصوصی که نتیجهاش گسترش آموزش بر مبنای تعلیمات مسیحی است تا اندیشههای سکولار و مستقل از دین، از مهمترین تلاشهای مسیحیان دست راستی در آمریکا به شمار میآید.
رهبران مذهبی، ثروتمندان، صاحبان رسانه و سیاستمداران مسیحیت دست راستی در سی سال اخیر تقریباً مهمترین نقش را در پیروزی جمهوریخواهان آمریکایی و همینطور تعیین خط مشی اقتصادی و سیاست خارجی دولتهای جمهوریخواه داشتهاند. حرفی از اقدامات پشت پرده و پنهانی در اینجا نیست. بلکه تبلیغات رسانهای و موجسازیهای اقتصادی و سیاسی که با سیاستهای تقریباً علنی توسط این طیف در جامعه آمریکا در سی سال گذشته صورت گرفته است، تا حدود زیادی از پشت پردههای فکری مسیحیت افراطی در آمریکا پرده برداشته است.
دیدگاههای جدید اما افراطیتر در مسیحیان دست راستی
اما تغییر شرایط جهانی و شکست ایدههای افراطی در نتایج حاصل از جمله آمریکا به افغانستان و عراق در دولت جرج بوش، موجب شد تا بعد از دو دوره شکست آنان برابر دموکراتها، در سال 2015 و 2016 با تغییر رویه در ظاهر، نام شخصیتهای جدیدی برای پیروزی آنان در انتخابات سال 2016 مطرح شود. از شخص دونالد ترامپ، رئیس جمهور فعلی آمریکا تا پل رایان، رهبر جمهوریخواهان در کنگره آمریکا، تا بن کارسون و همینطور تد کروز که از رقبای ترامپ در انتخابات درون حزبی جمهوریخواهان بودند، شاید در پذیرش اعتقاد مسیحیان دست راستی تفاوتی با افرادی که جرج بوش را در سال 2000 به ریاست جمهوری آمریکا رساندند، تفاوتی نداشته باشند، اما در رویههای تبلیغی و تغییر شکل سیاستورزی با جمهوریخواهان سنتی تفاوتهای قابل توجهی دارند. جالب اینکه این افراد ایدههای جدید خود را نه بر پایه نوعی اعتدال سیاسی و اعتقادی، بلکه برعکس شکل جدیدی از افراطیگری و محافظهکاری پیچیده طرحریزی کردهاند.
با این وجود برای نمایش چهرههای متعلق به جریان مسیحیت دست راستی آمریکا که در پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا نقش موثری داشتند ولی در شکل کار با جریان سنتی جمهوریخواهی تفاوت داشتند، بیشک باید به استیو بانون استراتژیست ارشد ترامپ اشاره کرد. بانون معتقد است که علت رشد غرب اتکایش به کلیسا بود، که در اثر آن مسلمانان را شکست داده و غرب را رشد دادند. اما غرب نقش سازنده کلیسا رافراموش کرده، و مذهب را از حکومت بیرون رانده و جامعه سکولار و بیاعتقادی را جایگزین جامعه مسیحی کرده است. با این کار هم در خود سقوط کرد و هم در برابر اسلام مهاجم ضربه پذیر شد.
بانون از طریق موسسه «برایت بارت نیوز»، که سرمایه اصلی آن از سوی خانواده میلیاردر مرسر، تامین میشود توانست زمینه را برای سیاستهایی که بعدا ترامپ دنبال کرد فراهم کند.
مایکل فلین مشاور سابق امنیت ملی ترامپ، معتقد بود که اسلام یک دین نیست، بلکه یک مرام سیاسی خشن جنگنده مهاجم است
نکته بعدی حمایت اعضای جنبش تی پارتی، گروهی حزب مانند، شدیداً راستگرا در مسائل اقتصادی و افراطی که مورد حمایت مسیحیان دست راستی و برخی اعضای حزب جمهوری خواه از ترامپ است. اعضای تی پارتی با جرج بوش و باراک اوبامای به یک
اندازه مخالفند و هرچند به جمهوریخواهان بسیار نزدیکترند اما درعین حال
از این حزب بسیار ناخشنودند و عقیدهدارند که جمهوریخواهان سنتی تا حد زیادی از محافظهگرایی اقتصادی دست کشیدهاند.
کلیان کنوی مدیر مبارزات انتخابی ترامپ و از مشاورین او که متخصص مطالعات آماری، به ویژه روی زنان و جوانان است و از همکاران نزدیک بن نون در برایت بارت نیوز بود، عضو تی پارتی است. کاترین پیرسن سخنگوی مبارزات انتخاباتی ترامپ که اتفاقاً او هم مانند کنوی از اعضای تیم انتخاباتی تد کروز بود و مانند کنوی عضو تی پارتی است. هر دو نفر بعد از شکست درون حزبی تد کروز از ترامپ به بدنه تیم انتخاباتی ترامپ و مشاوران او بعد از پیروزی در انتخابات وارد شدند.
زن دیگر که از کنوی و پیرسون معروف تر و از اعضای تقریباً موسس جنبش تی پارتی است، سارا پلین است. سارا پلین که اولین فرماندار زن یکی از ایلات های آمریکا در تاریخ این کشور است، در اعلب مصاحبه ها و فعالیت های خود در شبکه های مجازی از ترامپ حمایت کرده است.
ترامپ و سارا پلین هر سه زن حامی ترامپ و عضو تی پارتی، به تبع از سیاست های مسیحیان انجیلی، مخالف سقط جنین و از سوی دیگر حامی متمم دوم قانون اساسی آمریکا که اجازه حمل سلاح به شهروندان آمریکایی می دهد و بزرگترین مولفه قانونی در کسب ثروت عظیم سازندگان سلاح در آمریکا محسوب می شوند. درباره دیدگاه این سه درمورد مساله مهاجرت و مسلمانان همین بس که یکبار پیرسون در پاسخ به خبرنگار سی ان ان که خطاب به او گفته بود سیاست جلوگیری از ورود اتباع 6 کشور مسلمان که ترامپ آن را وضع کرده است، نوعی تندروی وو علیه مسلمانان به حساب می آید، گفته بود: «خوب که چی! آنها مسلمان هستند.»
علاوه بر این سه زن مایکل گلاسنر نیز از اعضای مهم جنبش تی پارتی است که از حامیان برجسته ترامپ به شمار می امد. گلاسنر سال 2008 و زمانی که سارا پلین به عنوان گزینه معاونت ریاست جمهوری جان مک کین، نامزد حزب جمهوری خواه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا معرفی شده بود، به عنوان مشاور سارا پلین معرفی گردیده بود. گلاسنر از اعضای موثر لابی اسرائیل در آمریکا یعنی آیپک نیز هست . گلاسنر نسبت به اسلام بسیار بدبین است و معتقد است بعد از ماجرای یازدهم سپتامبر خطر اصلی برای آمریکا و جهان تروریستهای اسلامی هستند و وظیفه آمریکا حمایت هرچه بیشتر از اسرائیل است.
دیگر زن مسیحی طرفدار ترامپ که طبق روال معمول جمهوری خواهان از خانواده ای ثروتمند نیز برخواسته است بتس دی وس است. دی وس اکنون وزیر آموزش در دولت ترامپ است. خانواده دی وس در ایالت میشیگان به مذهبی بودن افراطی معروف هستند. هیچ کدام از افراد خانواده وی به مدرسه های دولتی نرفتند بلکه برای آموزش های مذهبی مسیحی به مدرسه های خصوصی رفته بودند. خانواده دی وس تاکنون ثروت عظیم خود را در راه تقویت این دست مدارس در آمریکا خرج کرده اند. برادر بتس دی وس موسس گروه بدنام بلک واتر است. گروهی که مسئول گردآوری و آموزش مزدوران نظامی است و در سراسر دنیا به خصوص در جنگ عراق و حالا در جنگ بین آل سعود علیه مردم یمن به رفتارهای خشونت آمیزی روی آورده اند که به طور معمول ارتش آمریکا از انجام این امور خودداری می کنند.
اما همه ماجرا به قبل از انتخابات و نقش پررنگ مسیحیان افراطی در پیرامون ترامپ خلاصه نمیشود. بعد از انتخابات ریاست جمهوری ترامپ مجبور بود قطار دولت خود را در ریل جمهوری خواهان سنتی قرار بدهد. استعفای مایکل فلین و ممانعت از پررنگ تر شدن نقش استیو بانون و همینطور همراهی بسیاری از جمهوری خواهانی که در زمان انتخابات به قابل با او پراداخته بودند، در امتداد همین مسیر بر سر عقل آمدن ترامپ تعریف می شود.
مایک پنس، بهترین انتخاب ترامپ
نکته قابل توجه این است که ترامپ تاکنون به خاطر رفتارهای عجیب و غریب و بی تجربگی در سیاست حرف های تند زیادی از رسانه های آمریکا، لیبرال های دموکرات و محافظه کاران جمهوری خواه شنیده است ولی باید او را به خاطر انتخاب مایک پنس به عنوان معاون رئیس جمهور، تحسین کرد.
مایک پنس شخصیتی خاص بین اطرافیان ترامپ محسوب می شود. عقاید محکم اونجلیستی پنس بر هیچ کدام از رسانههای آمریکا پوشیده نیست. زمانی که او فرماندار ایالات ایندیانا بود، به عنوان سختگیر ترین فرماندار ایالتی نسبت به همجنسبازان محسوب می شد. ولی در عین حال پنس رابط بین اعضای افراطی پیرامون ترامپ با جمهوری خواهان سنتی آمریکا نیز محسوب می شود. قدرت مدیریتی پنس در امور اقتصادی نیز تاکنون خیلی به کار ترامپ آمده است. البته افراد دیگری در کابینه ترامپ هستند که وضعی شبیه به مایک پنس دارند. یعنی ثروتمندانی که دارای عقایدی افراطی درباره جامعه مسیحی آمریکا و به شدت مخالف اموری چون سقط جنین و همجنسگرایی هستند.
تام پرایس وزیر خدمات انسانی دولت ترامپ، که از مخالفان پر و پا قرص بیمه خدمات همگانی یا همان اوباماکر است. رکس تیلرسون وزیر امور خارجه و بن کارسون وزیر مسکن و همینطور جف سشنز دادستان آمریکا دارای عقاید افراطی در ضدیت با مهاجرت است، از حامیان مسیحی مهم ترامپ به شمار می روند.
چرا مسیحیان افراطی با اوباماکر مخالفند؟
جالب آنکه به اعتقاد برخی کارشناسان مهمترین علت مخالفت ترامپ و نزدیکان وی با بیمه خدمات همگانی موسوم به اوباماکر این است که این طرح هزینه های سقط جنین را پرداخت می کند. دقیقاً همین موضوع یکی از محورهای اصلی انتقاد اعضای سایر فرقهای مذهبی و جنبشهای سیاسی آمریکا از دیدار کشیشان اوانجلیک از ترامپ و دعا کردن برای او بود.
منتقدین آمریکایی این دیدار را یک سوءاستفاده اعتقادی و لجوجانه نامگذاری کرده بودند. آنها معتقدند استفاده از متون مبهم و یا متشابه در کتاب مقدس به عنوان یک نص قطعی و به دنبال آن به کارگیری آن در قوانینی که به مردم صدمه میزند، در این دیدار تقویت شده است. ایرادی که به تمام رهبران مسیحی دست راستی به خصوص کشیشان اوانجلیکی که به دیدار ترامپ آمده بودند، نسبت داده شد. منتقدین مسیحیت افراطی معتقدند تعداد نصایح کتاب مقدس درباره حرمت سقط جنین با سایر سخنان کتابهای مقدس با قرائتهای مختلف که توصیه به کمک به مردم فقیر و ضعیف میکند، قابل مقایسه نیست و طرح بیمه خدمات همگانی موسوم به اوباماکر نباید با این دست مستمسکات دینی خدشهدار شود.
به درستی حجم عظیم ثروتی که از لغو طرح بیمه اوباماکر و کاهش مالیات ثروتمندان از بودجه کمکهای دولتی به جیب بخشهای ثروتمند جامعه منتقل میشود، از زمان لغو بردهداری تاکنون دیده نشده است.