به مناسبت دهم ربیع الثانی سالروز وفات حضرت معصومه (س)

منزلت کریمه اهل بیت(س)

حضرت معصومه(س) در روز اول ذیقعده سال 173 هجری در شهر مدینه چشم به جهان گشود، این بانوی بزرگوار از همان آغاز در محیطی پرورش یافت که پدر و مادر و فرزندان، همه به فضایل اخلاقی آراسته بودند، عبادت و زهد، پارسایی و تقوا، راستگویی و بردباری، استقامت در برابر ناملایمات، بخشندگی و پاکدامنی و نیز یاد خدا، از صفات برجسته این خاندان پاک سیرت و نیکو سرشت به شمار می رفت، آنچه در پی می آید گفتاری است ازحجت الاسلام محمدصادق کفیل که به نقل از فارس تقدیم خوانندگان عزیز می شود.

جایگاه حضرت معصومه(س) نزد اهل بیت(ع)

حضرت معصومه(س) مقامشان در حد عصمت بوده است، یعنی بعد از 14 معصوم بالاترین و بهترین جایگاه را داشتند، جزو اول های عالم محسوب می شوند، در بیان عظمت و جایگاهشان امام(ع) ایشان را معرفی کرده اند؛ یعنی زیارتنامه کریمه اهل بیت(ع) صادره از امام است، این حالت تنها در وصف حضرت زهرا(س) بوده است.

همچنین برای قبر حضرت معصومه(س) جایگاه خاصی بیان شده است، یعنی در روایات ثواب زیارت مزار حضرت معصومه(س) جایگاه بهشتی تعیین شده است، در روایات داریم که امام رضا(ع) فرمود: «من زارها فله الجنهًْ»؛ هرکس مزار فاطمه معصومه را زیارت کند، پاداش او بهشت است، همچنین حضرت(ع) می فرماید: «مَنْ زَارَ الْمَعصُومَةَ بِقُمْ کَمَنْ زَارَنی»؛ هر کس معصومه را در قم زیارت کند، مانند کسی است که مرا زیارت کرده است؛ یعنی در زیارت حضرت معصومه(س)، هم بهشت نوید داده شده، هم زیارت ایشان مانند زیارت امام رضا(ع) است و همه آثار و برکاتی که در زیارت امام(ع) قرار دارد، برای زیارت حضرت فاطمه معصومه(س) هم در نظر می گیرند.

نکته ای جالب در زیارتنامه خواهر امام رضا(ع)

زیارتنامه کریمه اهل بیت(ع) در اصل یک دور تاریخ است، از حضرت آدم(ع) شروع می شود و تا ظهور امام عصر(عج) ادامه پیدا می کند، یعنی در زیارتنامه حضرت معصومه به سلسله تمام انبیاء از حضرت آدم و انبیای اولوالعزم و تمامی ائمه معصومین سلام می دهید تا به نام مبارک امام عصر می رسید.

این زیارتنامه، در واقع یک درس امام زمان شناسی داریم، سلام بر حضرت مهدی(عج) با تمام سلام های زیارتنامه متفاوت است، در دعا درخواستمان فرج امام زمان(عج) است، یعنی هم سلام ما متفاوت است، هم دغدغه مان، دغدغه ظهور است: «أَسْئَلُ الله أَنْ یُریَنا فیکُمُ السُّروُرَ وَ الْفَرَجَ»؛ از خداوند می‎خواهم که سرور و فرج شما را به ما بنمایاند، یعنی خوشحالی و شادابی اهل بیت(ع) فرج امام زمان(عج) است و ما هم درخواست می کنیم ظهور رخ دهد.

درجای جای زیارتنامه حضرت معصومه(س) نگاه توحیدی نمایان است؛ یعنی در زیارتنامه، هم شفاعت را می خواهیم و هم بهشت را طلب می کنیم، هم بودن با اهل بیت را در این دنیا و سرای باقی مسئلت می کنیم، اما نکته جالب در زیارتنامه این است که می خوانیم «اَللّهُمَّ وَ رِضاکَ وَ الدّارَ الْآخِرَةِ»؛ یعنی بهشتی که همراه با رضای شما است را می خواهم، یعنی زیبایی زیارت بانو در این است که علاوه بر اینکه انسان عاقبت بخیری، بودن در بهشت، همراهی با اهل بیت در جنت و رضای خدا را طلب می کند، شفاعت حضرت معصومه(س) در بهشت را مسئلت می کند، برداشت از این عبارت این است که پیشرفت در بهشت و رشد در بهشت به دست حضرت فاطمه معصومه(س) است، در حالی که معمولاً انسان برای رفتن به بهشت طلب شفاعت می کند، این نشان می دهد در بهشت اگر کسی بخواهد بالا برود و پیشرفت کند، حضرت معصومه(س) چنین جایگاه بسیار عالی در بهشت را دارند.

اگر انسان بخواهد به این بهره وری برسد، در خود زیارتنامه اشاره شده است، من اگر بخواهم قرب الی الله بجویم، قرب الی الله با دوست داشتن شما میسر می شود، با برائت از دشمنان شما ایجاد می شود، اگر بخواهیم واقعاً بهره مند بشویم، راهش این است که عاشق باشیم و برائت از دشمنان داشته و تسلیم محض حضرت حق باشیم، هر چه تسلیم ما بیشتر بود، بهره وری ما بیشتر است.

جالب اینجا است که کل عمر حضرت معصومه 28 سال بوده است- در سال 173 به دنیا آمدند و در سال 201 از دنیا رفتند- در این 28 سال از حیث عبادت، علم و معرفت جایگاه ویژه ای داشتند؛ یعنی همه این جایگاه ها برای یک فرد کمتر از 30 سال بوده است.

 شباهت میان حضرت فاطمه زهرا(س) و حضرت معصومه(س)

حضرت معصومه(س) با فاطمه زهرا(س) بسیار شبیه بودند، به تعبیر اهل معرفت آنچه در قبر فاطمه زهرا(س) قرار داده شده، در قبر فاطمه معصومه هم قرار داده شده است، در جریان پدر آیت الله مرعشی که داستان مشهوری است، بیان شده که:

مرحوم سیدمحمود مرعشی نجفی متوفای 1328 هجری قمری بسیار علاقه مند بود که به هر طریقی شده، محل قبر شریف حضرت صدیقه طاهره(س) را به دست آورد، برای این مقصود، ختم مجربی انتخاب کرده، چهل شب به آن مداومت کرد تا شاید خداوند به طریقی او را از محل قبر شریف حضرت زهرا(س) آگاه فرماید، شب چهلم بعد از انجام ختم و توسل فراوان استراحت کرده، در عالم رؤیا به محضر مقدس حضرت باقر(ع) یا حضرت صادق(ع) مشرف شد، امام(ع) به ایشان فرمود: «علیک بکریمة اهل البیت»؛ به دامن کریمه اهل بیت چنگ بزن، ایشان به تصور اینکه منظور امام(ع) از «کریمه اهل بیت» حضرت زهرا(س) است، عرضه داشت: بلی قربانت گردم، من نیز این ختم را برای همین گرفتم که محل قبر شریف آن حضرت را به صورت دقیق تر بدانم و به زیارتش مشرف شوم، امام(ع) فرمودند: منظور من قبر شریف حضرت معصومه در قم است، مرحوم آیت الله سیدمحمود مرعشی نجفی هنگامی که از خواب برخاست تصمیم گرفت که رخت سفر ببندد و به قصد زیارت حضرت معصومه(س) رهسپار ایران شود.

آنچه مهم است اینکه «قم» حرم اهل بیت می شود، اینکه قم این جایگاه را پیدا می کند، اینکه قم بسترساز ظهور می شود، اتفاقاتی که در قم می افتد، همه برکاتی که در قم، عالم اسلام و جهان رخ می دهد، همگی به برکت وجود نورانی حضرت فاطمه معصومه(س) است، یعنی قم اگر بسترساز انقلاب بود، اگر قم پرورش دهنده معمار کبیر انقلاب حضرت امام خمینی(ره) بود، همه اتفاقات عالم به برکت وجود منور حضرت معصومه(س) است، بی جهت نیست که از زیارتنامه شان از حضرت آدم(س) شروع شده و تا امام عصر(عج) ادامه پیدا کرده است.

سیره بزرگان دین در زیارت مزار کریمه اهل بیت

 بزرگانی مانند حضرت امام(ره) تادر قم بودند، هر روز مقید به زیارت بودند، بزرگانی مانند علامه طباطبایی افطارشان را در ماه رمضان با بوسه بر حرم حضرت معصومه باز می کردند، بزرگانی مانند ملاصدرا که صاحب حکمت متعالیه و اسفار است، از کهک تا قم پیاده می آمد تا مشکلات علمی خود را مطرح می کند، پس اگر بزرگان ما مقید به دعا و زیارت در قم بودند، به خاطر نورانیت وجودی حضرت فاطمه معصومه(س) است.