کاظم فرج اللهی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به پیشینه طرح کارورزی ویژه اشتغال فارغ التحصیلان که به تازگی اجرا شده است، گفت: کارورزی طرح بدی نیست و سابقه تاریخی دارد؛ اما هنوز هم در رشته‌های دانشگاهی که دانشجویان با کار عملی سر و کار دارند، طرحی شبیه به آن وجود دارد؛ اما طرح کارورزی به این شکل که قصد انتفاع داشته باشد و بخواهد از نیروی کار ارزان استفاده کند، در دولت گذشته آغاز شده است.
وی با بیان اینکه بر اساس بند 71 برنامه ششم، استفاده از دانشجویان به عنوان نیروی کار در ذیل آشنایی دانشجو با محیط کار مطرح شده است، گفت: امروز حدود 2.5 میلیون نفر از جمعیت بیکار کشور را دانشجویان تشکیل می‌دهد که از یک سو، هشدار و از سوی دیگر انرژی است که به رایگان می‌توان از آن استفاده کرد.
این فعال کارگری با بیان اینکه رئیس جمهور در کارزار انتخاباتی خود، از اشتغالزایی برای دانشجویان خبر داد؛ در حالیکه این طرح به هیچ وجه بار اشتغالزایی ندارد، گفت: طرح کارورزی، فقط یک سال بیکاری رسمی دانشجویان را به تعویق می‌اندازد؛ از طرف دیگر در این طرح، به کارورز گفته می‌شود حق ندارند جای دیگری کار کرده و قبل از آن شغل داشته باشد؛ یعنی این طرح، فقط مخصوص شغل اولی‌ها است.
وی افزود: از سوی دیگر هیچ تضمیمنی برای ادامه کار کارآموز در آن کارگاه وجود ندارد؛ به این معنا که همین امروز افراد را به کارهای فرعی تحت عنوان کارورزی می‌گماریم و در نهایت هم، کارورز مجبور است نهایت تلاشش خود را انجام بدهد تا شاید جذب بازار کار شود.
این فعال صنفی کارگری با اشاره به اینکه متاسفانه این قانون به‌لحاظ انسانی و حفظ کرامت و شان انسانی مشکلات بسیاری دارد، گفت: این طرح هدیه‌ای است که به کارفرمایان داده شده و در جهت استفاده از نیروی کار رایگان در چارچوب ارزان‌سازی به شمار می‌رود.
وی با تاکید بر اینکه دانشگاه، باید نیروی انسانی را در حد یک متخصص تربیت کنند تا بتواند وارد بازار کار شود، افزود: یعنی ابتدا به ساکن یک کارشناس باید با امور صنعت آشنا باشد. مسئولان مدام علت بیکاری را این طور عنوان می‌کنند که بسیاری از افراد، تخصصی ندارند و در دانشگاه چیزهایی که در صنعت به دردش بخورد را یاد نگرفته‌اند؛ در حالیکه می‌توان پاسخ داد که حال که سیستم دانشگاهی ما نقصی داشته؛ چرا بهای آن را دانشجو باید پرداخت کرده و 11 ماه رایگان کار کند و عمرش را هدر بدهد؛ ضمن اینکه در آیین‌نامه مربوطه ذکر نشده که کارگاه باید حداقل‌هایی را برای آموزش کارورزان داشته باشند.
فرج اللهی افزود: مشکل بیکاری در جامعه ما نبود نیروی متخصص نیست؛ بلکه نبودن فرصت خالی شغلی است؛ اگر مسئولان تقصیر را گردن سیستم آموزش عالی می‌اندازند، پس باید برای نظام آموزشی کشور تاسف خورد که نتوانسته نیروی متخصص تربیت کند.
این فعال کارگری با اشاره به اینکه امکان ندارد بین این دو و نیم میلیون دانشجوی بیکار، همه آدم‌های کم‌تخصصی باشند گفت: بحث اصلی، ارزان‌سازی نیروی کار است؛ نسبت به ماهیت این طرح ناآگاهی وجود دارد؛ بستری که این طرح‌ها در آن ارائه می‌شود، شرایط نئولیبرالی حاکم بر اقتصاد ایران است.
وی با بیان اینکه دو سال است دولت بدون پرده‌پوشی از ارزان‌سازی نیروی کار می‌گوید، افزود: دولت فکر می‌کند راهکار رفع موانع تولید و ایجاد اشتغال و بهتر شدن بازار کار ارزان‌سازی نیروی کار است. در حالیکه سهم دستمزد نیروی کار از قیمت تمام‌شده در بهترین حالت 7 درصد است. این سهم در کشورهای اروپایی 40 درصد است؛ این در حالی است که سهم 7 درصدی آنچنان تعیین‌کننده در قیمت نهایی کالا نیست؛ ولی نشان‌دهنده آزمندی سرمایه است که می‌خواهد هرچه بیشتر انباشت سرمایه کند و دستمزد کمتری بدهد و سود بیشتری ببرد.
فرج اللهی ادامه داد: دانشجویانی که به این شکل وارد بازار کار می‌شوند قیمت نیروی کار را می‌شکنند. وقتی عرضه زیاد باشد (لشکر بیکاران 6 میلیونی) از طریق طرح کارورزی می‌توانند حداقل دستمزد را بشکنند و به سیصد هزار تومان برسانند.
این فعال صنفی کارگری با بیان اینکه این طرح نه مساله اشتغال را حل می‌کند و نه مساله آموزش را گفت: تجربه‌اندوزی نهایی در برابر زیانی که به زندگی یک کارورز وارد می‌کند و ضررهایی که به کل طبقه کارگر در مورد سرکوب دستمزد وارد می‌کند، بسیار اندک است. بودجه‌ای هم که برای این طرح در نظر گرفته شده بودجه‌ای نیست که تداوم داشته باشد.
وی با بیان اینکه برای جلوگیری از اجرای طرح کارورزی باید یک کارزار همه جانبه تشکیل شود، گفت: با توجه به بیکاری گسترده به خصوص در شهرستان‌ها حتما عده‌ای از آن استقبال هم می‌کنند و این فرصت حداقلی را غنیمت می‌شمارند؛ بنابراین مقاومت و مخالفت با این طرح و لغو آن نیاز به حرکت در ابعاد گسترده‌ای دارد تا همه جامعه متوجه شوندکه برای اشتغالزایی باید از همه امکانات موجود استفاده کنیم.
