از پوسیدگی زودرس دندان‌ها تا تحلیل لثه و فک
شما وقتی آدامس می‌جوید، یک طرفه می‌جوید؟ وقتی غذا می‌خورید، چه‌طور؟ یک طرفه جویدن برای دندان‌ها و مفصل فک‌تان اصلا خوب نیست و حتی اگر شما دندان‌های یک طرف فک‌تان را از دست داده باشید، باز هم نباید به یک طرفه جویدن عادت کنید. دندان‌پزشکان می‌گویند این کار حداقل 4 خطر دارد.
خطر اول:
مفصل گیجگاهی‌فکی‌تان آسیب می‌بینداگر شما هنگامی که دهان‌تان را باز و بسته می‌کنید، صدای «تق‌تق» یا «خش‌خش» می‌شنوید، ممکن است دچار مشکلات مفصل گیجگاهی فکی باشید. مفصل گیجگاهی فکی تنها مفصل متحرک در میان استخوان‌های سر و صورت و اتفاقاً مفصل بسیار پرکاری است. این مفصل در بین استخوان فک پایین و استخوان‌های سر قرار گرفته و هربار که حرف می‌زنید، غذا می‌جوید یا دهان‌تان را باز می‌کنید، این مفصل را به کار می‌اندازید، بنابراین شما باید از این مفصل مهم بدن‌تان بسیار مراقبت کنید. عادت‌هایی مانند دندان قروچه، فشار دادن دندان‌ها روی هم بر اثر استرس و نگرانی و همچنین جویدن یک طرفه، فشار زیادی به این مفصل وارد می‌کنند و ممکن است در طولانی‌مدت موجب آسیب مفصل و دردهای عضلات سر و گردن و صورت شوند. تحقیقات جدید نشان می‌دهند که جویدن آدامس باعث کاهش استرس و ایجاد آرامش در فرد می‌شود، اما فراموش نکنید که نباید در جویدن آدامس زیاده‌روی کنید چون شاید استرس را از روی ذهن شما بردارد ولی استرس زیادی را به این مفصل وفادار و پرکار بدن شما وارد می‌کند. علاوه بر اینکه آدامس را معمولاً یک‌طرفه می‌جویم و خود این یکی از عوامل آسیب رساندن مفصل است، جویدن آدامس با فشار و نیروی زیاد در طول چند ساعت در روز هم باعث خستگی و اسپاسم عضلات جونده صورت شما خواهد شد و مفصل گیجگاهی فکی را در معرض آسیب بعدی قرار خواهد داد، بنابراین عادت کنید که به جویدن آدامس عادت نکنید! اگر فک‌های شما شروع به «تق‌تق» یا «خش‌خش» کرده‌اند، زیاد نگران نباشید چون اگر مشکل دیگری غیراز این ندارید، نیاز به درمان نخواهید داشت ولی اگر همراه این صداها در سر و صورت و گردن خود دردی را احساس می‌کنید آدامس خوردن را برای مدتی کنار بگذارید. روزی نیم ساعت با یک حوله نیم گرم عضلات صورت خودتان را کمپرس کنید و فک پایین خود را ورزش دهید. اگر بعد از یک ماه همچنان مشکل شما باقی مانده بود، به دندانپزشک مراجعه کنید.
خطر دوم:
دندان‌ها و لثه‌های یک‌طرف آسیب می‌بینندمحل قرار گرفتن دندان‌ها را، فشارهای وارده از طرف لب، زبان و گونه تعیین می‌کند. به عبارت دیگر دندان‌ها در محلی قرار گرفته‌اند که برآیند نیروهای وارده به آنها صفر است. از نظر سطوح قدامی - خلفی و جونده نیز وجود دندان‌های دیگر دندان را محدود می‌سازد. یک دندان تا هنگامی به رویش و حرکت فعال خود ادامه می‌دهد تا به دندان مقابل برسد. در ضمن دندان‌های خلفی‌تر تمایل به حرکت به سمت جلو دارند. حال تجسم کنید که اگر یک دندان برای مثال اولین آسیای بزرگ فک پایین از دست برود، چه اتفاقاتی ممکن است بیفتد؟ با از دست رفتن این دندان، مقداری از فضای حاصل از کشیده شدن آن با حرکت دندان‌های مجاور (نه به‌طور کامل) اشغال می‌گردد. در نتیجه، فاصله‌ای بین دندان‌های مجاور با دندان کناری ایجاد می‌گردد که علاوه بر گیر غذایی و احتمال بروز پوسیدگی، باعث آزردگی و بیماری لثه نیز می‌شود. در ضمن، حرکت دندان‌های مجاور به‌صورت کامل و بدنه‌ای نبوده و با خم شدن و انحراف محوری آنها همراه است. ماحصل این خم شدن و ضرر حاصله، ایجاد بیماری لثه با به وجود آمدن پاکت لثه‌ای (عمیق شدن شیار لثه‌ای) در ناحیه زیر خم شدگی است. دیگر اینکه در صورت خم شدن، موقع جویدن غذا، نیرو در امتداد محور طولی دندان به آن وارد نشده و نیروی وارده مخرب خواهد شد. با کشیدن یک دندان تغییرات احتمالی فقط منحصر به فک مربوطه نبوده و نظم و آرایش دندان‌های فک مقابل را نیز برهم می‌زند. همان‌طور که گفته شد دندان‌ها تا هنگامی به رویش خود ادامه می‌دهند تا به دندان مقابل برسند. نتیجتاً دندان مقابل به سمت ناحیه کشیده شده شروع به رویش می‌نماید. این رویش اضافی علاوه بر اینکه از نظر زیبایی ناخوشایند است به علت مزاحمتی که در موقع حرکات طرفی فک ایجاد می‌کند، برای مفصل گیجگاهی فکی نیز مضر می‌باشد. باز هم مساله به اینجا ختم نمی‌شود. اگر شکل یک دندان را در نظر بگیرید از قطر آن به سمت نوک ریشه کاسته می‌شود. بدیهی است با رویش بیشتر یک دندان، قسمتی از آن که مجاور دندان‌های کناری قرار می‌گیرد اینک باریک‌تر بوده و ایجاد فضا و فاصله‌ای را می‌نماید که محل گیر غذایی بوده و عوارضی چون پوسیدگی و بیماری لثه را به دنبال دارد. باید بدانید که با کشیدن دندان، استخوان نیز دستخوش تغییرات می‌شود. استخوان هر فک از دو قسمت ساختمانی تشکیل شده است. یک قسمت آن استخوان اصلی بوده و بدنه اصلی فک می‌باشد. قسمت دیگر آن لانه دندانی بوده و دندان‌ها را در بر می‌گیرد و وجود آن بسته به وجود دندان‌هاست. اگر دندانی از دست برود و جایگزین نشود، این قسمت از استخوان تحلیل رفته و اگر در آینده نیازی به استفاده از دندان‌های مصنوعی به صورت دست دندان باشد، به علت تحلیل شدید استخوان گیر آن کم شده، بیمار را اذیت نموده و یا غیر قابل استفاده می‌شود. در حالت طبیعی و سلامت، عمل جویدن غذا متناوباً با استفاده از دندان‌های هر دو طرف فک صورت می‌گیرد. در صورت از دست دادن دندان یا دندان‌هایی در یک طرف دهان، یا بیمار از آن طرف فک کمتر استفاده نموده و یا اصلاً استفاده نمی‌کند. اگر از یک طرف فک استفاده نشود دندان‌ها تمیز نشده و جرم می‌بندند و علاوه بر اینکه مستعد به پوسیدگی می‌شوند ناراحتی لثه هم افزوده می‌گردد زیرا که غذا خوردن در تمیز شدن دندان‌ها و حفظ سلامتی لثه مؤثر است. با عادت یک طرفه غذا خوردن تغییراتی به صورت سایش در سطح جونده ایجاد می‌گردد که در صورت شدت، ممکن است ایجاد ناقرینگی در سطح جونده کرده و در شکل و قیافه شخص نیز تأثیر بگذارد.
خطر سوم:
دندان‌های طرف مقابل جرم می‌گیرند و لثه‌تان تحلیل می‌روداگر شما عادت داشته باشید که یک طرفه غذا را بجوید، در واقع شما از یک طرف دهان‌تان اصلا استفاده نمی‌کنید. این موجب می‌شود که دندان‌های طرف مقابل‌تان جرم بگیرند و به مرور زمان دچار تحلیل لثه و بیماری‌های لثه شوید. دندان‌ها و الیاف نگه‌دارنده آنها برای سالم و زنده ماندن نیاز دارند که از آنها استفاده کنید، در غیر این صورت الیاف نگه‌دارنده دندان‌ها تحلیل می‌روند.
خطر چهارم: یک‌طرفه جویدن برای دندان‌های مصنوعی هم خطر دارد
دلیل چهارم برای دوطرفه جویدن مخصوص دست دندانی‌ها است. اگر شما دست دندان در دهان‌تان دارید، بهتر است که دو طرفه بجوید چون جویدن یک طرفه به بلند شدن دست دندان‌تان از جای خودش منجر می‌شود و ثبات دست دندان‌تان به هم خواهد خورد.
منبع:http://salamat.com