نتایج تحقیقات متخصصان غدد و متابولیسم کشور نشان می دهد که رشد قد ایرانیها در سال های اخیر تا حدودی متوقف شده که این مسأله می تواند ناشی از مسائل ژنتیکی و سوء تغذیه و همچنین حذف مواد لبنی از برنامه غذایی باشد.
متخصصین تغذیه و رشد از «ارثی بودن » و «ژنتیک» به عنوان دو عامل مهم در افزایش قد ایرانیها نام می برند و معتقدند که 80 درصد افزایش یا کاهش قد مربوط به این دو عامل است و 20 درصد نیز ناشی از نحوه تغذیه است.
دکتر فریدون عزیزی فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم درباره افزایش یا کاهش قد ایرانی ها طی سا های اخیر اظهار داشت: «رشد قد کودکان ایرانی در مقایسه با جوامع پیشرفته 5 تا 10 سانتی متر پایین تر است و این امر نقصانی است که جوامع در حال توسعه نسبت به کشورهای پیشرفته دارند و مهمترین دلیل آن نیز تفاوت در نوع تغذیه است.»
عزیزی به تحقیقات صورت گرفته در دو شهر تهران و اصفهان در خصوص افزایش یا کاهش قد ایرانی ها اشاره کرد و گفت: نتایج این تحقیقات نشان می دهد که میانگین قد ایرانی ها نسبت به 20 سال گذشته رشد یافته ولی این امر به این دلیل نیست که افراد کوتاه قد می توانند بلند شوند بلکه افزایش متوسط قد در هر جامعه ای نسل به نسل امکان پذیر خواهد بود.
افزایش روز افزون تبلیغات رشد قد در رسانه ها و به خصوص شبکه های ماهواره ای باعث شده که گرایش افراد به سمت تبلیغات افزایش قد فزونی یابد اما متخصصین غدد بر این عقیده اند که افزایش یا کاهش قد، ژنتیکی است و این امر با هیچ دارو و آمپولی برطرف نمی شود.
عزیزی در این باره گفت: افرادی که مشکلات هورمونی دارند حداکثر قدشان در صورت رفع مشکل در زنان به 150 و در مردان به 160 سانتی متر خواهد رسید.
این فوق تخصص غدد میزان متوسط قد ایرانی ها را در میان زنان 161 و در میان مردان 167 سانتی متر عنوان کرد و افزود: به نظر نمی آید عامل ژنتیک، عامل اصلی رشد قد باشد چرا که کشورهای پیشرفته توانسته اند به درصد بالاتری از رشد قد نسبت به دیگر کشورها دست یابند.
از سوی دیگر دکتر مهین هاشمی پور متخصص رشد و تغذیه با تاکید بر اینکه ایرانی ها به هیچ وجه کوتاه قد نیستند و آنچه درباره کوتاهی قد در کشورمان شایع شده است ناشی از تبلیغات نادرست است، گفت: میانگین قد دختران در حال حاضر 154 و پسران 166 سانتی متر است وآمارها نیز حاکی از آن است که ایرانیها نسبت به سال های گذشته بلندقد نیز شده اند.
به گفته این متخصص رشد و تغذیه مهمترین عامل افزایش قد، ارثی و ژنتیکی است و 80 درصد افزایش یا کاهش قد مربوط به این عامل و 20 درصد مربوط به تغذیه است.
این در حالی است که دکتر غلامحسین نیک نژاد معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی معتقد است که تبلیغات و جراحی هایی که در مورد افزایش قد حتی به میزان کم انجام می شود مورد تایید علمی پزشکان نیست.
به گزارش مهر، افزایش قد از طریق جراحی باعث ایجاد فشار به دیگر اعضای بدن می شود و عوارض نامطلوبی در پی دارد که نیک نژاد در این خصوص گفت: متخصصان ارتوپد بارها عنوان کرده اند که افزایش قد حتی به میزان کم نیز می تواند موجب ایجاد ضایعات متعدد در قسمتهای مختلف بدن و اختلال در راه رفتن فرد شود بنابراین به لحاظ علمی مورد قبول پزشکان نیست.
دکتر ایرج حیدری فوق تخصص غدد به مشکلات بهداشتی و تغذیه نادرست و کاهش میزان مصرف مواد پروتئینی در بین ایرانی ها اشاره کرد و گفت: بروز این کاستی ها موجب شده که در یک دهه اخیر قد ایرانی ها کوتاه تر شود.
به اعتقاد حیدری دلیل اصلی توقف رشد قد را باید در فشارهای روانی، بی خوابی، اختلافات خانوادگی، کم تحرکی و از همه مهمتر وضعیت بد تغذیه جستجوکرد.
این فوق تخصص غدد با اشاره به نبود مرکز ثبت داده های جمعیتی در کشور گفت: به همین دلیلی اطلاعات دقیقی در مورد میانگین قد مردم ایران در گذشته و حال در دست نیست. اما شواهد نمایانگر آن است که میانگین قد ایرانی ها پس از طی یک دوره رشد هم اکنون ثابت مانده است.
تغذیه به عنوان یکی از مهمترین عوامل توقف رشد ایرانی ها محسوب می شود که در سال های اخیر به دلیل کاهش میزان مصرف مواد پروتئینی و افزایش مصرف غذاهایی مانند برنج، سیب زمینی و نان این روند شدت گرفته است.
منبع: ماهنامه اطلاعات علمی شماره 364 