دندانهای شیری و دایمی کی درمیآیند؟
اگر شما کوچولویی داشته باشید و بیصبرانه منتظر روییدن اولین دندانهای او باشید، حتما میدانید که رویش اولین دندان شیری کودکان با چه ذوق و شوقی همراه است. ولی کی باید انتظار رویش این دندانها را داشت؟ کی باید نگران شد که این دندانها دیر کردهاند؟ و کی باید منتظر بود که دندانهای شیری بیفتند و دندانهای جدیدی جای آن رویش پیدا کند؟
توصیه بیشتر دندانپزشکان به والدین این است که جدولی در اختیار داشته باشند تا زمان رویش و افتادن هر کدام از دندانهای کودک خود را بدانند. طبیعی است که در این صورت میتوانید از دندانهای شیری و دایمی فرزندتان بهتر مراقبت کنید.
دندانهای کودک در شکم مادر
جالب است بدانید که دندانهای شما هنگامی که هنوز به دنیا نیامده و جنینی آرام در شکم مادرتان بودهاید، شکل گرفتهاند. در چهارمین هفته پس از لقاح، ناحیه مربوط به تشکیل صورت در سر انسان مشخص میشود. در پنجمین هفته جنینی ضخامت صورت انسان به اندازه یک ورق کاغذ است و عرض صورت حدود یک و نیم میلیمتر است ولی سر و کله دندانها چه زمانی در صورت شما پیدا میشود؟ وقتی شما دو یا سه ماهه بودهاید جوانه تمام دندانهای شیری در دهان شما تشکیل شده است. اولین دندانها نرم و شل بودهاند ولی به تدریج آهکی و سخت میشوند. شما کلا در هر نیمه فکتان 5 دندان شیری داشتهاید که دو دندان جلویی A و B و دندان نیش C و دو دندان آسیای شیری D و E هستند. دندانهای A و B وقتی 5 ماهه بودهاید، دندان C و D در شش ماهگی و دندان E در هفت ماهگی، از حالت بافتی نرم به جسمی سخت مثل دندان تبدیل شدهاند. جالبتر اینکه اگر از جنین هفتماهه رادیوگرافی تهیه شود میتوان از وضعیت دندانهای شیری و به ویژه تعداد آنها اطلاعات خوبی به دست آورد. بد نیست بدانید دوران جنینی دوران مهمی از نظر تشکیل دندانها است چون علاوه بر دندانهای شیری، دندانهای دایمی نیز در همین دوران تشکیل میشوند. وقتی شما جنینی 4 ماهه بودهاید، 4 دندان آسیای بزرگ شما تشکیل شدهاند. در 5/6 ماهگی، 12 دندان جلویی شما تشکیل شدهاند و در ماه نهم جنینی شما یعنی آخرین ماه بارداری، 4 دندان آسیای کوچک شما در دهانتان شکل گرفتهاند. وقتی شما به دنیا آمدهاید مسلما هیچ دندانی در دهانتان نداشتهاید ولی همه دندانهای شیری دایمی شما، در دهان شما، زیر لثه وجود داشتهاند تا هر کدام در زمان مناسبی در دهانتان رویش پیدا کنند.
نقش تغذیه، بیماری و داروها در سلامت دندان
دندانهای برخی از افراد استحکام کمی دارد و به سرعت پوسیده میشود و یا از زمانی که دندانهایشان رویش پیدا کرده است طوقهای رنگینی روی آنها وجود دارد که رنگ دندانهایشان را نازیبا کرده است. یکی از دلایل این اتفاق این است که مادر در دورانی که دندانهای جنین در حال شکلگیری بوده است از داروهایی مثل تتراسایکلین و ... استفاده کرده است که دندانها رنگ گرفتهاند و یا دچار تب و یا بیماریهای خاصی شده است که باعث شده دندانها به خوبی نتوانند آهکی شوند و مینای دندانهایی که در حال ساخت هستند به خوبی ساخته نشود.
تولد یک مروارید
معمولا در 6 ماهگی سر و کله اولین دندان پیشین شیری فک پایین در دهان کوچولوی فسقلی پیدا میشود. بعد از آن نوبت به دو دندان شیری بالا میرسد که در 9 تا 10 ماهگی در دهان کودک پیدا میشوند. 4 دندان کناری پیشین از 10 تا 14 ماهگی و 4 دندان آسیای اول شیری در 14 تا 18 ماهگی در دهان کودک شما جوانه میزنند. دندانهای نیش شیری را باید در 5/1 تا 2 سالگی در دهان کودکتان پیدا کنید. آخرین دندانهایی که در دهان کودک شما جوانه میزنند دندانهای آسیای دوم شیری هستند که در دو سالگی تا 5/2 سالگی سر و کلهشان پیدا خواهد شد، بنابراین شما از 6 ماهگی تا 5/2 سالگی باید منتظر رویش دندانهای شیری در دهان کودکتان باشید. البته اگر دندانها حدود 6 ماه زودتر و یا دیرتر در دهان پیدا شوند طبیعی است و جای نگرانی وجود ندارد. معمولا اگر دندانی زودتر از زمان رویش پیدا کند، تمام دندانها نیز مشمول چنین قاعدهای خواهند بود. بعد از 5/2 سالگی تا 6 سالگی دیگر خبری از رویش دندان در دهان کودک شما وجود ندارد ولی در حدود 6 سالگی وقتی کوچولوی شما پا به مدرسه میگذارد دندان آسیای اول دایمی پشت آخرین دندان شیری جوانه میزند و میروید. پس از آن نوبت لق شدن، اولین دندان شیری است که آن هم دندان پیشین فک پایین است که با لق شدن و افتادناش در سن 6 سالگی، اولین دندانهای دایمی پیشین در دهان کودک شما رویش پیدا میکنند. دندانهای پیشین فک بالا و دندانهای پیشین کناری پایین در 8 سالگی و دندانهای نیش فک پایین در 9 سالگی جایگزین دندانهای شیری میشوند. دومین آسیاهای کوچک فک بالا و اولین آسیاهای کوچک پایین در 10 سالگی و دندانهای نیش فک بالا و آسیاهای کوچک دوم فک پایین در 11 سالگی و دندانهای آسیاهای بزرگ دوم در 12 سالگی سر و کلهشان در دهان شما پیدا میشود، بنابراین شما باید از حدود 6 سالگی تا 12 سالگی منتظر باشید تا دندانهای شیری کلا بیفتند و دندانهای دایمی جایگزین آنها شوند. اولین دندان دایمی در سن 6 سالگی پشت دندانهای شیری میروید و دندان شیری نیست. در این سن به حفظ سلامت این دندان توجه کنید.
3 نسل از دندانها
معمولا انسانها در طی این رویش و افتادن دندانها، 3 دوره دندانی را طی میکنند:
• دوره دندانهای شیری: این دوران از شش ماهگی تا 6 سالگی ادامه مییابد. در این زمان تمام دندانهای موجود در دهان، دندانهای شیری هستند.
• دوره دندانی مختلط: این دوره از 6 سالگی تا 12 سالگی طول میکشد که هم دندانهای شیری و هم تعدادی از دندانهای دایمی از دندانهای دایمی در دهان حضور دارند. در این دوران دندانهای شیری به ترتیبی که گفتیم میریزند و دندانهای دایمی جایگزین آنها میشوند.
• دوران دندانی دایمی: دوره دندانی دایمی دورانی است که تمام دندانهای موجود در دهان شما، دندانهای دایمی هستند. این دوران از 12 سالگی به بعد شروع میشود.
زمانبندی و تشکیل دندان ها در دوران جنینی
دندان شیری
|
دندان دایمی
|
دندانهای جلویی شیری 5 ماهگی
|
آسیای بزرگ 4 ماهگی
|
دندان نیش شیری 6 ماهگی
|
دندان پیشین دایمی 5تا 6 ماهگی
|
دندان اول آسیای شیری 6 ماهگی
|
دندان نیش دایمی 5تا 6 ماهگی
|
دومین آسیای شیری 7 ماهگی
|
آسیای کوچک اول9 ماهگی
|
رویش دندان های دایمی
دندان شیری
|
دندان دایمی
|
دندان پیشین فک پایین 6 ماهگی
|
اولین دندان آسیای بزرگ 6 سالگی
|
دندان پیشین فک بالا 9 تا 10 ماهگی
|
دندانهای پیشین فک پایین 6 سال و 3 ماه
|
دندان پیشین کناری 10تا 14 ماهگی
|
دندانهای پیشین فک بالا 6 سال و 3 ماه
|
آسیای اول شیری 14تا 18 ماهگی
|
دندانهای پیشین فک بالا 8سالگی
|
دندان نیش شیری 5 / 1تا 2 سالگی
|
دندان پیشین کناری پایین 8سالگی
|
آسیای دوم شیری 2تا 5/2 سالگی
|
دندانهای نیش فک بالا 11سالگی
|
|
دندانهای آسیای کوچک دوم پایین 11 سالگی
|
|
دومین آسیاهای کوچک بالا 10 سالگی
|
|
دومین آسیاهای کوچک پایین 10 سالگی
|
|
آسیای بزرگ دوم 12سالگی
|
منبع:http://www.salamat.com