همه می دانند که حسادت صفتی ناپسندیده است. با این حال همهی ما در میان اطرافیان و آشنایان افرادی را سراغ داریم که به حسادت شهره هستند و خودمان هم در بعضی امور زندگی از حسادت در امان نمی مانیم، البته حساب حسادت را باید با آنچه در ادبیات رشک نامیده می شود از هم جدا کرد. رشک به معنی حسرت بردن نسبت به دیگری است و در پی آن تلاش و ایجاد انگیزه برای ارتقای خود و دستیابی به آنچه نداریم و دیگری دارد. در قرآن کریم ذکر می شود که مؤمنان در بهشت نسبت به مؤمنان دیگری که جایگاهی بالاتر از آنان دارند رشک می برند. در حقیقت رشک مانند حسادت جنبهی تخریبی ندارد و به کسی که نسبت به او رشک برده می شود آسیبی نمی رساند. از این منظر رشک می تواند برای پیشرفت در زندگی خصوصیتی مفید و کاربردی باشد. حتماً شنیده اید که بعضی می گویند بدون حسادت کردن به جایی نمی رسیدند و در جا می زدند. منظور این افراد رشک بردن است و به اشتباه به جای آن واژه حسادت را به کار می برند.
اولین حسود تاریخ «قابیل» بود که کارش به قتل برادرش کشید. حال برای فرونشاندن آتش حسادت در خود و جلوگیری از تبدیل آن به یک عادت و رذیله اخلاقی چه باید کرد؟
بلند نظر باشید
تنگ نظری ریشهی حسادت است. این که فردی از پیشرفت مادی و معنوی دیگری و برخورداری او از نعمتهای زندگی ناراحت و آزرده شود چه معنایی جز تنگ نظری می تواند داشته باشد. دیگران ممکن است بنا به قضاوت ما به حق یا ناحق از ثروت و دارایی و ارزش های اجتماعی نظیر خوشنامی و شهرت برخوردار باشند. حال باید اندیشید تغییر وضعیت آنان یا احتمالاً تلاش برای خدشه دار کردن شرایط آنان یا بدگویی پشت سرشان چه سودی به حال ما دارد و چه منفعتی برای مان به ارمغان می آورد. حسودها گمان می کنند اگر دیگران پیشرفت نکنند یا از نعمات برخوردار نباشند آنان زندگی بهتری خواهند داشت!
مقایسه نکنید
از قدیم گفته اند دست بالای دست بسیار است. آن که به او حسادت می کنید خود نسبت به دیگران حسادت های رنگارنگی دارد و شرایط امروز ما نیز برای بسیاری مایهی حسادت و حسرت است. اگر قرار باشد شرایط خود را با دیگری که از شما بالاتر است، مقایسه کنید و حسرت خوردن و حسادت ورزیدن در این باره را روا بدانید باید کار و زندگی خود را تعطیل کنید و بنشینید صبح تا شب غصه بخورید و بدگویی کنید. البته اگر کارتان به جاهای باریک نکشد.
برای شخصیت خود ارزش قائل باشید.
دیگران حسادت را می شناسند و آن را در میان رفتار و گفتار شما تشخیص می دهند. همان طور که شما این توانایی را دارید که حسادت دیگران را تشخیص بدهید. درک حسادت شما شخصیت تان را نزد دیگران خرد می کند و قضاوت منفی آنان را برمیانگیزد. حسادت مانند هر رذیلهی اخلاقی دیگر فرصتهای ناشی از اعتماد به دیگران را از بین می برد، حتی ممکن است افرادی که سوء نیت دارند با شناخت این صفت یا احتمال بروز آن و در حقیقت شناسایی این نقطه ضعف شما را برای مقاصد خود به کار گیرند. حسادت همان قدر مایهی پلیدی و فساد است که دروغ، غیبت و سایر رذایل اخلاقی.
خوش بین باشید
پیشرفت دیگران باید بیش از آن که مایهی بی اعتنایی یا حسادت ما باشد باعث خوشحالی مان شود. برای مثال اگر در میان افراد فردی از نظر اقتصادی و شغلی موفق باشد این امکان را برای سایر آشنایان پدید می آورد که آنان نیز پیشرفت کنند. یک کارخانهدار یا کارآفرین می تواند جوانان فامیل را از بیکاری نجات دهد و یک مدیر موفق و خوشنام می تواند به آشنایانش برای پیمودن مسیر پیشرفت کمک کند. اگر خاندانی موفق داشته باشید که دست شان به دهنشان می رسد می تواند زیر پر و بال شما را هم بگیرند باعث خوشحالیتان است یا اگر اطرافیانی فقیر با وضعیت نابسامان داشته باشید که از شما پول قرض بخواهند یا زحمت تان بدهند که ضامن فلان وامشان شوید؟!
اعتماد به نفس خود را تقویت کنید
عزت نفس در مقابل حقارت قرار می گیرد که ریشهی اغلب حسادتهاست. افراد ضعیف که برای شخصیت خود و موجودیت شان ارزشی قایل نیستند تا این درجه پایین میآیند که به خاطر چیزی به دیگری حسادت کنند. صاحبان اعتماد به نفس به جای حسادت بیهوده شرایط خود را می پذیرند. برای ارتقای خود تلاش می کنند و با صبوری مسیر ترقی را می پیمایند.
از روح خود محافظت کنید
از قدیم گفته اند حسود نیاسود! حسودان به بیماری روحی مزمنی گرفتار هستند آرامش دورنی آنان را ذره ذره می خورد و آنان را مضطرب می کند. استرس درونی ناشی از حسادت به تدریج زمینهی سایر انحرافات روحی و روانی را پدید می آورد. کسانی که بر حسادت غلبه نکنند و تسلیم آن نشوند در بلند مدت با انواع عقده های روانی مواجه می شوند که برای فرار از آنها راهی نمی یابند. حسودها در معرض لغزش ها هستند و چه بسا آرمش و سعادت خود را به پای حسادت شان می ریزند.
منبع: 7 روز زندگی(119)