رمز کنترل سوزش معده

سوزش معده با اولین لقمه شروع می شود. زمانی که یک لقمه از غذا را می بلعید، دستگاه گوارش وارد عمل می شود. اسیدها به داخل معده سرازیر شده است تا غذا را تجزیه کند. در بسیاری از افراد به دلیل نقص دریچه مری، اسیدهای معده به داخل مری بازگشت می کند و باعث ایجاد احساس سوزش در قفسه سینه می شود. سوزش معده(ترش کردن) از مشکلات بسیار رایج می باشد که بسیاری از افراد از آن شکایت می کنند.

علل سوزش معده:
 

زمانی که اولین لقمه را فورت می دهید، در طول مری حرکت کرده تا وارد معده شود. دریچه پایینی مری که در محل اتصال مری به معده قرار دارد و اسفنکتورمری نام دارد باز شده تا غذا از مری به معده سرازیر شود. سپس دریچه باید بسته شود تا از برگشت اسیدها به داخل مری ممانعت کند. در بعضی افراد این دریچه به درستی عمل نمی کند و اجازه نمی دهد که اسید معده به داخل مری تراوش کند و همین مسئله باعث ایجاد درد و آزار می شود. البته همه افراد مبتلا به رفلکس اسیدی از سوزش معده رنج نمی برند و بر عکس بسیاری از افراد مبتلا به سوزش معده دچار رفلکس اسیدی نیستند و ناراحتی آنها ناشی از اختلالات دیگری است.

علائم رفلکس اسیدی:
 

نشانه سوزش معده احساس دردناک و سوزنده در وسط قفسه سینه است. این درد معمولا بعد از صرف غذا شروع می شود و تا چند ساعت بعد از آن ادامه می یابد. این ناراحتی ممکن است با دراز کشیدن و یا خم شدن بدتر هم شود. سایر علائم سوزش معده شدید عبارتند از: احساس مزه ترش در پشت گلو، مشکل بلع و احساس چسبنده بودن غذا به قفسه سینه و یا گلو، سرفه های مزمن و یا حملات آسم نیز می تواند از دلایل رفلکس اسیدی باشد.

افراد تحت خطر:
 

بعضی از عادت های خاص می تواند عملکرد دریچه مری را تحت تاثیر قرار دهد. اضافه وزن، خوردن وعده های غذایی سنگین، پوشیدن لباس های تنگ و استعمال دخانیات از جمله عوامل بروز این اختلال می باشد.

احتمال ابتلا به بیماری رفلکس مری-معده:
 

سوزش معده معمولا خطر جدی برای سلامت کل بدن به همراه ندارد. با این حال اگر به صورت شدید، متوالی و پایدار بروز کند به طوری که بیش از دو مرتبه در هفته این احساس را تجربه کنید می توانید دال بر ابتلا به بیماری رفلکس مری - معده باشد. عدم توجه به درمان این اختلال می تواند منجر به التهاب، زخم و تغییر سطح مری شود که بعدها تبدیل به سرطان می شود.

کنترل سوزش معده:
 

با تغییر جزیی در روال رژیم غذایی می تواند این عارضه را کنترل و درمان نمود. ابتدا بهتر است حجم هر وعده غذایی را کم کنید. 3تا4 ساعت قبل از خواب شام را صرف کنید و بعد از آن از خوردن هله هوله و سایر خوراکی ها اجتناب کنید. بعضی از غذاها با افزایش بیش از حد اسید معده و یا شل کردن دریچه ی مری-معده ابتلا به سوزش معده را افزایش می دهد. مثلا گوجه فرنگی، سیر، پیاز، شکلات، نعنا، غذاهای چرب و مرکبات مثل پرتقال و گریپ فروت این عارضه را تشدید می کند. همچنین لازم است سایر غذاهای چاشنی دار که این اختلال را تحریک می کنند محدود کرد.
بعضی نوشیدنی ها مثل قهوه، چای، الکل و آب پرتقال نیز باعث بروز سوزش معده می شود. آب بهترین نوشیدنی می باشد که اسیدهای دستگاه گوارش را رقیق می کند. در هنگام خواب سر خود را بالاتر از بدن قرار دهید. اگر در شب دچار سوزش معده می شوید بهتر است بالشی بلندتر زیر سر خود قرار دهید. این کار مانع بازگشت اسید معده به داخل مری می شود. همچنین بهتر است به طرف چپ بدن قرار گیرید، در این حال سوزش معده تخفیف می یابد. از پوشیدن لباس های تنگ اجتناب کنید. برداشتن فشار از روی امعاء و احشا روش مناسبی برای پیشگیری از ابتلا به سوزش معده می باشد.

سوزش معده در دوران بارداری:
 

بیشتر زنان باردار به خاطر این اختلال به خصوص در ماه های دوم و سوم بارداری شکایت می کنند. این عارضه در این دوران به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش فشار به دستگاه گوارش بروز می کند. علائم خفیف سوزش معده در دوران بارداری با تغییر در روش زندگی قابل درمان است. مثلا افزایش توالی مصرف غذا و کاهش حجم وعده ها، اجتناب از خوابیدن بلافاصله بعد از صرف غذا، عدم مصرف غذاهای چاشنی دار و سرخ شده. چنانچه علائم شدید باشد بهتر است قبل از مصرف هر دارو به پزشک مراجعه کنید.
منبع: اطلاعات هفتگی-شماره 3398