عذرا جوانمردی::روانشناسی پویایی، علم مطالعه نیروها و انرژی های تعمیم داده شده به وسیله عمیق ترین نیازهای انسانی است. در واقع این مکتب روان شناسی، مستقیما با نیازها و احساسات انسان سر و کار دارد و آن را می کاود.
روانشناسی پویایی، علم مطالعه نیروها وانرژی های تعمیم داده شده به وسیله عمیق ترین نیازهای انسانی است. در واقع این مکتب روان شناسی، مستقیما با نیازها واحساسات انسان سروکار دارد وآن را می کاود. ایران به دلیل سابقه فرهنگی خاصش که شاخص ها و موضوعات انسانی در آن پررنگ بوده اند، مثل اسطوره ها، مذهب، سمبل های فرهنگی، قهرمان پروری، تابو و تحولات اجتماعی بستر مناسبی برای رشد این شاخه روانشناسی است. دکتر علیرضا عابدین دبیر همایش در میانه برنامه های روز دوم همایش از غالب کارشناس ها دعوت کرد تا روی سن حاضر شوند و جلسه پرسش و پاسخ صمیمانه ای را ترتیب داد. این بخش از برنامه که قرار بود ظرف یک ساعت تمام شود، به خاطر طرح مباحث کلی و مهم در رابطه با وضعیت روانشناسی در ایران، چند ساعت طول کشید بی آنکه کسی سالن محل گفت و گوشت فروشی را ترک کند.
کلید های روانی
دکتر عابدین با ذکر این نکته که بعد از انقلاب شاهد افزایش جمعیت در کشور بوده ایم و مهاجرت ها از روستا به شهر شدت گرفت. سوال کرد تکلیف روان درمانگر در مواجهه با افراد از فرهنگ و زبان های مختلف چیست؟
نظر دکتر فاطمی بر این بود که روانکاو باید با هوشمندی کلیدهای خاص فرهنگی بیمار را پیدا کرده وبه وسیله آنها و برای بهبود فرایند درمانی وارد دنیای بیمار شود و گرنه همین عوامل فرهنگی می توانند خودشان به مانعی بر سر راه درمان تبدیل شوند. شناخت از مسائل فرهنگی و جوی که بیماران در آن به سر می برد ابزار کارآمد و بسیار خوبی برای درمان محسوب می شود.
عمه ترابی
سوال یکی از حاضرین درباره تجویزهای بی حد و مرز کارشناس و غیرکارشناس در رسانه ها و البته توصیه های جاهلانه مردم به همدیگر بود.
در یک برآیند کلی نظر جمع بر این قرار گرفت که جای خالی آموزش های صحیح، علمی و اصولی خالی است. بنابراین «عمه تراپی ها» - اصطلاحی که کارشناسان از آن استفاده کردند – این خلأ را پر می کند.
جدا از کتاب روان شناسی جیبی که عمدتا از استاندارد علمی لازم برخوردار نیستند، سایر کتاب ها، خلاف دسته اول نثر سنگین و پرطمطراقی دارند وبه این سادگی ها قابل فهم نیستند دکتر اخوان در برابر این پرسش که تعداد متون تالیفی بسیار بیشتر از تالیفات است. این سوال را مطرح کرد که ابتدا باید اصل مطلب فهمیده شود بعد درباره آن نوشت. اما دکتر همایون پور معتقد بود مخاطبان این متون آن را می فهمند و اگر با سوالی مواجه شوند توسط اساتید درصدد رفع آن بر می آیند.
ایشان این ماجرا را از مارکس تعریف کردند که منتقدین می گفتند مطالبی که می نویسید برای قشر خاصی است و آنها ابدا متوجه نمی شوند. مارکس در جواب گفته بود آنها که باید بفهمند (کارگرها) می فهمند شاید این خود شما هستید که نمی فهمید!
ما راحتیم
از آنجا که اکثر کارشناسان در خارج از کشور هم طبابت می کنند، چند دقیقه ای وضعیت مراجعه به روانشناس را در داخل و خارج از کشور مقایسه کردند. همان طور که می شود حدس زد افراد در خارج از کشور خیلی راحت تر با مشکلات روانی خود کنار می آیند و می پذیرند که باید به روانکاو مراجعه کنند. همچنین ترس انگ دیوانه خوردن را هم ندارند. اما جالب است با اینکه آمار مراجعه در کشورهای پیشرفته بالاتر از ماست، اما در ایران بیماران در جلسات روانکاوی بسیار راحت تر و صاقانه تر از خارجی ها از مسائل آشکار و پنهانشان حرف می زنند.
یک سوزن به خود!
همه متفق القول بودند که هر دانشجوی رشته روانشناسی خودش باید طی دوره ای مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرد. البته سن و سال مشخصی ندارد همین قدر که شخص به یک ثبات نسبی رسیده باشد، شرط لازم و کافی محقق شده است. به هر حال هر چه باشد آنها قرار است در آینده به عنوان روان درمانگر احساسات یک بیمار را درک کنند.
یکی از مشکلاتی که باعث می شود مردم به روانکاوها مراجعه نکنند، هزینه های جلسات روان درمانی است. عده ای دلیل عدم مراجعه را حق ویزیت بالای روانشناسان می دانند.
بی مزد است و منت
دکتر محمد صنعتی گفتند در یک نگاه کلی هزینه خرید وسایل پزشکی بالاتر از کشورهای خارجی در می آید. ضمن اینکه ارزش مالی مطب یا اجاره آن، همراه مالیات، پول آب، برق، گاز، تلفن همه و همه در میان هستند. اما بیمار تنها به پولی که می پردازد فکر می کند و بیشتر درمانی را قبول دارد که سریع نتیجه می دهد و نتایج آن را هم با چشم می بیند.
یعنی اگر یک مشکل جسمی داشته باشد، وارد اتاق عمل شده و سالم بر می گردد. اما بیماری های روانی اثر مشهود ندارند، در این صورت بیمار ممکن است فکر کند پولش صرف هیچی شده است.
بیمه بیماری های روانی را پوشش نمی دهد. دلیل هم اینکه قول مشهوری می گوید تا پول ندهی خوب نمی شود و اگر بیمه بخش زیادی از هزینه را تقبل کند، بیمار دیگر دلش نمی خواهد روند درمانش تمام شود. چه کسی از درد دل کردن و گپ زدن با کارشناس و سنگ صبور بدش می آید.
شاید فکر می کنید گزارشی از یک همایش روانشناسی تخصصی حرف چندانی با شما ندارد واز خیرخواندنش بگذرید. پیشنهاد می کنیم نگاهی به تعدادی از موضوعات مطرح شده در روز دوم همایش بیندازید. حتما نظرتان تغییر خواهد کرد.
روانشناسی پویایی با قدرت تحلیل شخصیت و روان آدم ها، می تواند پدیده های اجتماعی را تبیین کند. مثل ریشه یابی پایین بودن ساعات مفیدکاری در ادارات.
دیدگاه تان را تعییر دهیم. مراجعه به روانکاو تنها برای قشر مرفه یا متوسط جامعه مفید فایده نیست.
خواهیم دید با اطلاع رسانی بیشتر، سایر اقشار جامعه نیز به این مراکز مراجعه خواهند کرد.
واقعیت این است که بعضی افراد از این موضوع واهمه دارند که روانکاو حرفشان را باور نکند. اما این تفکر درستی نیست. روان شناس و روانپزشک به گفته های مراجعان باور دارند ؛ چرا که گفته های بیمار، همان مطالبی است که ذهن او را درگیر کرده است.
علم روانشناسی به دلیل جذابیت هایش علاقمندان بسیار زیادی را از هر طیفی به خود جذب می کند، اما به دلیل آموزش های نادرست، دوستداران با خیل عظیمی از متون بعضا سخت تنها مانده اند. هر سوالی در این زمینه نباید بی پاسخ و مبهم بماند. بهترین راه کمک گرفتن از استادان این رشته است.
منبع مجله همشهری 161 