به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی خبرگزاری میزان، معاون امور بین‌الملل ستاد حقوق بشر قوه‌قضاییه، گفت: تعیین گزارشگر ویژه کشوری برای ایران اقدامی کاملا سیاسی محسوب می‌شود، این در حالی است که وضعیت‌های جدی و واقعی نقض حقوق بشر با سکوت مجامع بین‌المللی حقوق بشری مواجه شده‌اند.
کاظم غریب آبادی در پاسخ به این پرسش که پیگیری موضوع یوپیآر توسط ایران در شورای حقوق بشر به چه صورت است، اظهارکرد: در چارچوب مباحث بین‌المللی حقوق‌بشر، رژیم‌ها و سازوکار‌های مختلفی تعبیه شده است؛ به طور مثال می‌توان از تصویب نظام گزارشگری ویژه برای 14 کشور یا تعیین 43 گزارشگر ویژه موضوعی درباره موضوعات تخصصی نام برد.
وی همچنین به رویه شکایات در چارچوب شورای حقوق بشر نیز اشاره کرد، به این شکل که چنانچه فردی مدعی است حقوق وی نقض شده، می‌تواند به این رویه نیز متوسل شود.
غریب آبادی تاکید کرد: اقدام مهم، ایجاد مکانیزم یوپیآر (بررسی دوره‌ای وضعیت حقوق بشر) است که تمامی کشور‌های عضو سازمان ملل باید راجع به حمایت و ارتقای حقوق بشر در داخل کشور خود گزارش ارائه دهند.
معاون امور بین الملل ستاد حقوق بشر بیان کرد: در چارچوب این مکانیزم، دیگر کشورها توصیه‌های خود را برای ارتقا حقوق بشر کشور تحت بررسی ارائه می‌کنند؛ درواقع پذیرش این توصیه‌ها مبنای داوطلبانه دارد و پس از آن، 4 سال بعد کشور مربوطه باید به شورای حقوق بشر در خصوص اقدامات انجام داده، گزارش ارائه دهد.
غریب آبادی در ادامه با بیان اینکه تمام کشورها تلاش می‌کنند تا توصیه‌هایی را که می‌پذیرند با مبانی قانونی آن‌ها مغایرت نداشته باشد و در خصوص کشورمان نیز علاوه بر عدم مغایرت قانونی، توصیه‌ها نباید با موازین اسلامی نیز مغایرت داشته باشد، افزود: در مجموع، این توصیه‌ها جنبه اجباری ندارند.
مکانیزم یوپیآر فرصتی برای ارائه دستاورد‌های حقوق بشری است
وی با بیان اینکه مکانیزم یوپیآر کمتر سیاسی شده است، چراکه تمامی کشورها در آن برابرند و علاوه بر ارائه گزارش، حق ارائه توصیه به هر کشوری را نیز دارند، گفت: سیاست جمهوری اسلامی ایران حمایت از این مکانیزم است، چراکه فرصتی را ایجاد می‌کند تا دستاورد‌های حقوق بشری خود را به مجامع بین‌المللی و سایر کشورها ارائه دهند.
معاون امور بین‌الملل و همکاری‌های بین‌المللی قضایی دبیر ستاد حقوق بشر ، اظهارکرد: همچنین درباره کشور‌هایی که نسبت به حقوق بشر ایران انتقاد داشته و مدعی هستند نیز مکانیزم یوپیآر فرصتی ایجاد کرده تا وضعیت حقوق بشر آن کشورها را در شورای حقوق بشر نقد کنیم و از سوی دیگر، توصیه‌های خود را برای بهبود وضعیت کشورها ارائه دهیم.
غریب آبادی در ادامه بیان کرد: دو چرخه از مکانیزم یوپیآر به انجام رسیده و اکنون چرخه سوم یوپیآر آغاز شده است که جمهوری اسلامی ایران نیز در سال 2019 گزارش سوم خود را ارائه خواهد کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به اعتراض ایران به تعیین گزارشگر ویژه کشوری، آیا ایران تعاملی با خانم جهانگیر خواهد داشت، اظهارکرد: معتقدیم که وضعیت حقوق بشر ایران نسبت به بسیاری از کشورها، حتی مدعیان حقوق بشر مناسب‌تر است، چراکه موازین قانونی و اسلامی ما را ملزم به رعایت حقوق بشر می‌کند و بر این اساس، ساختار‌های متعددی نیز برای ارتقاء و حمایت از حقوق بشر در ایران شکل گرفته است.
معاون امور بین الملل و همکاری‌های بین‌المللی قضایی دبیر ستاد حقوق بشر با بیان اینکه در حال حاضر 3 گزارشگر موضوعی برای بازدید از ایران دعوت شده‌اند، افزود: تا سال 2006 حدود هفت گزارشگر موضوعی به ایران سفر کردند.
غریب آبادی عنوان کرد: ایران در خصوص گزارشگر کشوری موضعی اصولی دارد و به هیچ وجه آن را نمی‌پذیرد؛ چراکه با وجود گزارشگران ویژه موضوعی و سازوکار یو پی آر، آن هم برای کشوری مانند ایران که دارای سازوکار‌های مردم سالاری است، نیاز به گزارشگر ویژه کشوری نیست و قطعاً اهداف دیگری از این انتصاب پیگیری می‌شود.
وی با اظهار اینکه گزارشگر ویژه سالی دو گزارش به شورای حقوق بشر و مجمع عمومی سازمان ملل ارایه می‌کند و منابع اطلاعاتی آن نیز بیشتر رسانه‌ها، کشور‌های معاند و وابستگان به ضد انقلاب در خارج از کشور هستند. از این رو، حسب توصیه برخی کشورها دوست در شورای حقوق بشر، ایران نوعی از تعامل با گزارشگر ویژه برقرار کرد. طبیعتاً، چنانچه خانم جهانگیر رفتار حرفه‌ای و بی‌طرفانه را پیش بگیرد، این تعامل ادامه خواهد یافت.
منبع: روزنامه حمایت
